Ενεργειακό ποτό είναι τύπος ποτού που περιέχει ζάχαρη και τονωτικές ουσίες, συνήθως καφεΐνη, το οποίο διατίθεται στην αγορά ως παρεχόμενο πνευματικής και σωματικής διέγερσης (που πωλείται στο εμπόριο ως «ενέργεια», αλλά διαφέρει από την ενέργεια των τροφίμων). Μπορούν να είναι ανθρακούχα ή όχι και μπορεί επίσης να περιέχουν και άλλα γλυκαντικά, φυτικά εκχυλίσματα, ταυρίνη και αμινοξέα. Πρόκειται για ένα υποσύνολο της μεγαλύτερης ομάδας των ενεργειακών προϊόντων, που περιλαμβάνει μπάρες και εργογόνα, και είναι διακριτά από τα ποτά για αθλητές, τα οποία διαφημίζονται για την ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης. Υπάρχουν πολλές μάρκες και ποικιλίες σε αυτή την κατηγορία ποτών.

Ο καφές, το τσάι και άλλα ποτά με φυσική καφεΐνη συνήθως δεν θεωρούνται ενεργειακά ποτά. Αναψυκτικά όπως η κόλα μπορεί να περιέχουν καφεΐνη, αλλά δεν θεωρούνται ούτε αυτά ενεργειακά ποτά. Ορισμένα αλκοολούχα ποτά, όπως το Buckfast Tonic Wine, περιέχουν καφεΐνη και άλλα τονωτικά. Σύμφωνα με την Κλινική Μάγιο, είναι ασφαλές για τον τυπικό υγιή ενήλικα να καταναλώνει συνολικά 400 mg καφεΐνης την ημέρα. Αυτό επιβεβαιώθηκε από επιτροπή της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, η οποία κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι η πρόσληψη καφεΐνης μέχρι 400 mg ημερησίως δεν εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια των ενηλίκων. Σύμφωνα με την ESFA αυτό ισοδυναμεί με 4 φλιτζάνια καφέ (90 mg το καθένα) ή 5 κοινά δοχεία (250 ml) ενεργειακού ποτού (80 mg το καθένα).[1][2][3]

Τα ενεργειακά ποτά έχουν τις επιπτώσεις που παρέχει η καφεΐνη και η ζάχαρη, αλλά υπάρχουν ελάχιστες ή καθόλου ενδείξεις ότι η μεγάλη ποικιλία άλλων συστατικών έχει κάποια επίδραση.[4] Οι περισσότερες επιδράσεις των ενεργειακών ποτών στις γνωστικές επιδόσεις, όπως η αυξημένη ταχύτητα προσοχής και αντίδρασης, οφείλονται κυρίως στην παρουσία καφεΐνης.[5] Άλλες μελέτες αποδίδουν αυτές τις βελτιώσεις στην απόδοση στις επιδράσεις των συνδυασμένων συστατικών.[6] Η διαφήμιση για ενεργειακά ποτά συνήθως προβάλλει αυξημένη μυϊκή δύναμη και αντοχή, αλλά δεν υπάρχει ακόμη επιστημονική ομογνωμοσύνη για την υποστήριξη αυτών των ισχυρισμών.[7] Τα ενεργειακά ποτά έχουν συσχετιστεί με κινδύνους για την υγεία, όπως αυξημένο ποσοστό τραυματισμού όταν η χρήση συνδυάζεται με το αλκοόλ, και η υπερβολική ή επαναλαμβανόμενη κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές και ψυχιατρικές καταστάσεις. Τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο για επιπλοκές από κατανάλωση ενεργειακών ποτών περιλαμβάνουν νεαρά άτομα που δεν έχουν καταναλώσει καφεΐνη προηγουμένως ή είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη, έγκυες, αθλητές αγώνων και άτομα με υποκείμενες καρδιαγγειακές παθήσεις.[8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Preszler, Buss. «How much is too much?». mayoclinic.org. Mayo Clinic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2014. 
  2. Smith, Leesa (3 Σεπτεμβρίου 2014). «'My heart just hit the floor': A mother's pain after her son died from drinking FOUR energy drinks daily... as a doctor warns no more than two caffeinated drinks per day». Daily Mail Australia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2014. 
  3. «Scientific Opinion on the safety of caffeine». EFSA Journal 13 (5). May 2015. doi:10.2903/j.efsa.2015.4102. 
  4. «Do energy drinks contain active components other than caffeine?». Nutr Rev 70 (12): 730–44. 2012. doi:10.1111/j.1753-4887.2012.00525.x. PMID 23206286. https://archive.org/details/sim_nutrition-reviews_2012-12_70_12/page/730. 
  5. Van Den Eynde, F; Van Baelen, PC; Portzky, M; Audenaert, K (2008). «The effects of energy drinks on cognitive performance». Tijdschrift Voor Psychiatrie 50 (5): 273–81. PMID 18470842. 
  6. Alford, C.; Cox, H.; Wescott, R. (1 January 2001). «The effects of red bull energy drink on human performance and mood». Amino Acids 21 (2): 139–150. doi:10.1007/s007260170021. PMID 11665810. 
  7. «Performance outcomes and unwanted side effects associated with energy drinks.». Nutr Rev 72 Suppl 1: 108–20. 2014. doi:10.1111/nure.12132. PMID 25293550. 
  8. Higgins, John; Yarlagadda, Santi; Yang, Benjamin; Higgins, John P.; Yarlagadda, Santi; Yang, Benjamin (June 2015). «Cardiovascular Complications of Energy Drinks» (στα αγγλικά). Beverages 1 (2): 104–126. doi:10.3390/beverages1020104. https://www.mdpi.com/2306-5710/1/2/104.