Ζάραξ
O Ζάρακας ή Ζάραξ είναι αρχαία πόλη η οποία βρισκόταν κοντά στο λιμάνι του Γέρακα, στις ανατολικές ακτές της Πελοποννήσου. Τα ερείπιά της σήμερα εντοπίζονται στη μικρή χερσόνησο βόρεια της εισόδου του λιμανιού του Γέρακα. Ξεχωρίζει η ακρόπολη με το οχυρωματικό τείχος της, το οποίο κατασκευάστηκε στους ελληνιστικούς χρόνους. Στη θέση της πόλης έχουν εντοπιστεί ίχνη κατοίκησης από την προϊστορία.
Ιστορία Επεξεργασία
Σύμφωνα με τον Παυσανία, πήρε το όνομά της από τον Ζάρηκα ή Ζάρακα, γιό του βασιλιά της Καρύστου Πετραίου.[1]
Ο Ζάρακας βρισκόταν στα όρια των περιοχών που διεκδικούσαν η Αρχαία Σπάρτη και το Άργος. Μετά τη Μάχη της Θυρέας, το 546 π.Χ., θεωρείται ότι πέρασε στην κατοχή των Σπαρτιατών. Το καθεστώς της άλλαξε μετά την νίκη του Φίλιππου Β΄ στη μάχη της Χαιρώνειας, το 338 π.Χ. Το 272 π.Χ., ο Κλεώνυμος της Σπάρτης, με τη βοήθεια του Πύρρου της Ηπείρου, στην πρόσπαθειά του να πάρει την εξουσία από τον αδελφό του Αρέα προκάλεσε καταστροφές στην πόλη. Ο Ζάρακας όμως αμύνθηκε επιτυχώς έναντι του Λυκούργου το 219 π.Χ..[1]
Η πόλη άκμασε και κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων, όταν ανήκε στο Κοινό των Ελευθερολακώνων. Εκείνη την περίοδο ανοικοδομήθηκε ο ναός του Απόλλωνα, ανακατασκευάστηκε η ακρόπολη και εντός της κατασκευάστηκε τρίκλητη χριστιανική βασιλική. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι το 2ο αιώνα μ.Χ., το λιμάνι της πόλης παρουσίαζε εικόνα εγκατάλειψης,[1] ενώ η πόλη εγκαταλείφθηκε μετά από το σεισμό το 365.[2]
Μνημεία Επεξεργασία
Τα τείχη της ακρόπολης και την αρχαίας πόλης σώζονται σε μεγάλο ύψος στη βόρεια και στη δυτική πλευρά. Το τείχος ενισχυόταν από οχτώ ορθογώνιους ή τετράγωνους πύργους. Στην ανατολική πλευρά βρισκόταν η ακρόπολη. Η πύλη της, στη βορειοδυτική γωνιά, είναι αρκετά καλοδιατηρημένη και προστατεύεται από κυκλικής διατομής πύργο. Η πύλη αποτελεί ένα διάδρομο πλάτους ενός 1 μέτρου ο οποίος αρχικά προχωρά βόρεια και μετά ανατολικά. Σε περίπτωση επίθεσης, φρασόταν με δύο ξύλινες προσωρινές πύλες σε δύο σημεία. Η βόρεια και δυτική πλευρά περιβάλλεται από ακανόνιστο πολυγωνικό τείχος, ενώ η ανατολική προστατεύεται φυσικά από απότομη πλαγιά.[3]
Εντός των τειχών σώζονται και μεταγενέστερα κτήρια της ρωμαϊκής και βυζαντινής εποχής, όπως ένα καμαροσκεπές κτίριο των ρωμαϊκών χρόνων του οποίου οι τοίχοι σώζονται σε μεγάλο ύψος. Εντός του χώρου της ακρόπολης έχουν βρεθεί τα λείψανα τρίκλητης βασιλικής. Αυτά τα δύο κτίρια δεν έχουν ανασκαφεί. Ο Παυσανίας περιγράφει ότι το σημαντικότερο κτίριο της περιοχής ήταν ο ναός του Απόλλωνα κιθαρωδού, αλλά αυτό το κτίριο δεν έχει εντοπιστεί.[3]
Εικόνες Επεξεργασία
-
Τμήμα των τειχών -
-
Η απόκρημνη πλαγιά ανατολικά της ακρόπολης -
Κτίριο μεταγενέστερων χρόνων -
-
Η είσοδος του λιμανιού του Γέρακα
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Γέρακας Λακωνίας - Ιστορικό». Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2016.
- ↑ Ελένη Αλεξάκη (1985). Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική: Ζάρακας. Αθήνα: Μέλισσα. σελ. 9.
- ↑ 3,0 3,1 «Γέρακας Λακωνίας - Περιγραφή». Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2016.