Ζμπίσεκ Γκοντλέφσκι
Ο Ζμπίσεκ Εουγκένιους Γκοντλέφσκι (πολωνικά: Zbigniew Eugeniusz Godlewski) (3 Αυγούστου 1952 – 17 Δεκεμβρίου 1970) ήταν ένας Πολωνός έφηβος που πυροβολήθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στην Πολωνία το 1970 στην πόλη Γκντίνια. Το γεγονός έγινε δημοφιλές σε όλη τη χώρα με ποίημα και τραγούδι, γνωστά με το όνομα Μπαλάντα του Γιάνεκ Βισνιέφσκι.
| Ζμπίσεκ Γκοντλέφσκι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Zbigniew Godlewski (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 3 Αυγούστου 1952 Ζιελόνα Γκούρα |
| Θάνατος | 17 Δεκεμβρίου 1970 Γκντανσκ |
| Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
| Τόπος ταφής | Έλμπλονγκ |
| Παρατσούκλι | Janek Wiśniewski |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας |
| Αξιοσημείωτο έργο | A ballad about Janek Wiśniewski |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Σταυρός της Ελευθερίας και της Αλληλεγγύης Χρυσός Σταυρός της Αξίας[1] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Στις 17 Δεκεμβρίου 1970, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων της Πολωνίας κατά του κομμουνιστικού καθεστώτος, ο στρατός πυροβόλησε το πλήθος των εργατών που έβγαιναν από ένα προαστιακό στη Γκντίνια, με το πρόσχημα της αποτροπής μιας βιομηχανικής δολιοφθοράς. Τουλάχιστον 40 αθώοι άνθρωποι σκοτώθηκαν από την αστυνομία. Η εικόνα του σώματος ενός ανώνυμου νεαρού άνδρα που μεταφέρθηκε σε ένα πάνελ πόρτας μέσα από τον κλοιό της αστυνομίας και των τανκς ενέπνευσε τον συγγραφέα Κσίστοφ Ντοβγκιάουουο να γράψει το ποίημα γι΄ αυτόν. Το όνομα Γιάνεκ Βισκιέφσκι επινοήθηκε από τον Ντοβγκιάουουο για τη μπαλάντα για να συμβολίσει έναν 18χρονο εργάτη που σκοτώθηκε από τον στρατό ή την πολιτοφυλακή. Μη γνωρίζοντας το πραγματικό του όνομα, ο συγγραφέας του έδωσε ένα συμβολικό όνομα που ακούγεται τυπικά πολωνικό και το οποίο αποδείχθηκε αρκετά ανθεκτικό. Αργότερα διαπιστώθηκε από την αντιπολίτευση ότι ο άνδρας που πυροβολήθηκε ονομαζόταν Ζμπίσεκ Γκοντλέφσκι και ζούσε στο κοντινό Έλμπλονγκ.[2][3][4]
Μνήμη Επεξεργασία
Η μουσική για το τραγούδι Pieśń o Janku z Gdyni (γνωστό και ως Ballada o Janku Wiśniewskim) γράφτηκε από τον Μιετσίσουαφ Χολέβ. Το τραγούδι, μαζί με την ιστορία του Γιάνεκ Βισκιέφσκι, έγινε δημοφιλές όταν ερμηνεύτηκε στο τέλος της ταινίας Ο άνθρωπος από σίδερο του 1981 (από την ηθοποιό Κριστίνα Γιάντα, μαζί με τον Γιάτσεκ Κατσμάρσκι). Μετά την πτώση του κομμουνισμού στην Πολωνία, ένας μεγάλος δρόμος στη Γκντίνια πήρε το όνομά του από τον Γιάνεκ Βισκιέφσκι και επίσης ένας δρόμος στο Έλμπλονγκ πήρε το όνομά του από τον Ζμπίσεκ Γκοντλέφσκι.
Το 2011, μια πολωνική ταινία για τα γεγονότα της 17ης Δεκεμβρίου, με τίτλο "Czarny Czwartek - Janek Wiśniewski padł" («Μαύρη Πέμπτη - Ο Γιάνεκ Βισκιέφσκι έπεσε»), κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους. Ο τίτλος εμπνεύστηκε από μια ατάκα στο "Pieśń o Janku z Gdyni". Το τραγούδι διασκευάστηκε από τον Κάζικ Στασέφσκι και χρησιμοποιήθηκε στο τρέιλερ της ταινίας.[2]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ 2,0 2,1 Madej-Janiszek, Regina (2011). «"Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł" : film o dniu, który wstrząsnął narodem». Niepodległość i Pamięć 18/3-4 (35-36): 2011. http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Niepodleglosc_i_Pamiec/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2011-t18-n3_4_(35_36)/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2011-t18-n3_4_(35_36)-s247-249/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2011-t18-n3_4_(35_36)-s247-249.pdf. Because of the error in the journal repository, the second part of the article is available in the following pdf: .
- ↑ «Janek Wiśniewski». Institute of National Remembrance (στα Πολωνικά). 17 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2021.
- ↑ Wąs, Marek (16 Δεκεμβρίου 2020). «Grudzień 1970 r. Zbyszek Godlewski padł. Słychać strzały, przyjaciel stracił go z oczu, miał 18 lat». wyborcza.pl. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2021.