Η βαλίτσα με τα σταυρόλεξα

έγκλημα που συγλόνισε την Ανατολική Γερμανία

Η βαλίτσα με τα σταυρόλεξα (Kreuzworträtselmord) αφορά στην υπόθεση ενός εγκλήματος που συγκλόνισε την Ανατολική Γερμανία στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και διαλευκάνθηκε χάρη στην εξονυχιστική και με πρωτότυπους τρόπους έρευνα της αστυνομίας.

Άποψη της Χάλλε

Η ανακάλυψη και η διαλεύκανση του εγκλήματος Επεξεργασία

Στις 15 Ιανουαρίου 1981, εξαφανίστηκε από την πόλη Χάλλε (Ζάαλε) της τότε Ανατολικής Γερμανίας ο επτάχρονος Lars Bense, το απόγευμα αυτής της μέρας, πηγαίνοντας να συναντήσει τους φίλους του, που τον περίμεναν έξω από έναν κινηματογράφο για να δουν όλοι μαζί μια παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων. Στο δρόμο για τον κινηματογράφο το αγόρι εξαφανίστηκε για να μην βρεθεί παρά δεκαπέντε μέρες αργότερα, νεκρό. Πραγματικά, στην άκρη της σιδηροδρομικής γραμμής που συνδέει την Χάλλε με την Λειψία, ένας περαστικός βρήκε μια βαλίτσα, που μισοσπασμένη φαινόταν σαν να έχει ριχτεί από το τραίνο. Ο περαστικός, περίεργος, την άνοιξε και βρήκε εκεί μέσα τυλιγμένο σε μια πλαστική σακούλα, το πτώμα ενός αγοριού. Στον πάτο της βαλίτσας, υπήρχαν περιοδικά και εφημερίδες καθώς και μια στοίβα από λυμένα σταυρόλεξα. [1] Η αναζήτηση του δράστη ήταν η πιο δύσκολη και πιο χρονοβόρα υπόθεση για την αστυνομία της Ανατολικής Γερμανίας. Η Αστυνομία δεν μπόρεσε να βρει τίποτα χρήσιμο ούτε από την βαλίτσα (αφού ήταν ένας κοινότατος τύπος βαλίτσας, ούτε από τυχόν αποτυπώματα αφού ο δράστης δεν ήταν σεσημασμένος. Το μόνο στοιχείο που είχαν ήταν τα σταυρόλεξα.

Τότε η αστυνομία με επικεφαλής της έρευνας τον Ζίγκριφντ Σβαρτς (Siegfried Schwarz), αρχηγό του τμήματος ανθρωποκτονιών της Γερμανικής Λαϊκής Αστυνομίας (Deutsche Volkspolizei) κατέστρωσε ένα πρωτότυπο μέχρι τότε εγχείρημα.

Έπρεπε να βρεθεί ο λύτης των σταυρολέξων. Γύρω στα 500.000 χειρόγραφα έγγραφα και αιτήσεις που βρίσκονταν στην δημαρχία από όλους τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, έγιναν αντικείμενο συστηματικής γραφολογικής έρευνας, για να βρεθεί σε ποιον ανήκε ο γραφικός αυτός χαρακτήρας. Ακόμα και δολώματα μπήκαν στις εφημερίδες, υπό τύπο σταυρολέξων των οποίων η λύση επιβραβευόταν με χρηματικό βραβείο, για να προσελκύσουν το αναγνωστικό κοινό. Επίσης έγιναν επισκέψεις στα σπίτια για να συγκεντρωθούν και άλλα χειρόγραφα δείγματα. Οι έρευνες, που διήρκεσαν πάνω από εννέα μήνες, καρποφόρησαν, όταν ένα χειρόγραφο έδειξε εκπληκτική ομοιότητα με το σταυρόλεξο από την βαλίτσα του εγκλήματος. Ανήκε σε μια γυναίκα που εργαζόταν ως εποχιακή βοηθός στις ακτές της Βαλτικής. Η ανάκριση που ακολούθησε οδήγησε στην αποκάλυψη του εγκληματία Ματίας Σ., 18 χρονών,εραστή της κόρης της γυναίκας που είχε συλληφθεί. Η σύλληψη του Ματίας Σ. έγινε στις 17 Νοεμβρίου του 1981, ενώ την επόμενη μέρα ο κρατούμενος ομολόγησε.

Η δίκη του Ματίας Σ. έγινε το καλοκαίρι του 1982. Ο ένοχος επικαλέστηκε την τραυματική παιδική του ηλικία για να δικαιολογήσει την πράξη του. Τελικά, ο Ματίας καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων. Το 1991 σύμφωνα με τους νόμους της ενωμένης πλέον Γερμανίας, ο δικηγόρος του υπέβαλε αίτηση επανεξέτασης της ποινής. Η ποινή του μειώθηκε -γιατί ήταν ανήλικος όταν έκανε το έγκλημα- και το 1999 απελευθερώθηκε οριστικά. Πέθανε το 2013 από σοβαρή αρρώστια.

Απήχηση Επεξεργασία

Η υπόθεση καθώς και η διελεύκανσή της αποτυπώνεται με όλες τις λεπτομέρειες στο βιβλίο «Der Kreuzworträtselmord und andere Kriminalfälle aus der DDR» του Χανς Γκίροντ (Hans Girod), καθώς και στο βιβλίο «Der Kreuzworträtselmörder» του Κάι Μάγιερ (Kai Meyer). Έγινε σενάριο τηλεοπτικής ταινίας στην αστυνομική σειρά Polizeiruf 110. Η υπόθεση επανήλθε στην επικαιρότητα όταν πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο «Der Kreuzworträtselmord. Die wahre Geschichte». Συγγραφέας είναι η πρώην φίλη του Ματίας Σ., η οποία δεν είχε συμπεριληφθεί στις τότε ανακρίσεις. Οι λεπτομερείς διηγήσεις της, οι οποίες αποκαλύπτουν πραγματικές, μα άγνωστες μέχρι τώρα στο ευρύ κοινό λεπτομέρειες αφύπνισαν την αστυνομία με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί και αυτή για φόνο και συνενοχή, αμφότερα εγκλήματα χωρίς χρονικό όριο παραγραφής.

Αξιολόγηση από εγκληματολογικής άποψης Επεξεργασία

Η ανατολικογερμανική αστυνομία ζήτησε και έλαβε την βοήθεια του Υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας για την αναγνώριση του γραφικού χαρακτήρα του εγκληματία μέσα από συνολικά 551.198 χειρόγραφα. Πρόκειται για παγκόσμιο ρεκόρ γραφολογικής έρευνας για την διελεύκανση εγκλήματος μέχρι σήμερα. Η ανακοίνωση στον τύπο της εποχής ήταν λίγες γραμμές μόνο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Kerstin Apel: Der Kreuzworträtselmord. Die wahre Geschichte, Sutton Verlag, Erfurt 2013, 160 S., Taschenbuch, ISBN 978-3-95400-142-2.
  • Hans Girod: Der Kreuzworträtselmord und andere Kriminalfälle der DDR, Das Neue Berlin, 2004, 512 S., Taschenbuch, ISBN 978-3-36-001240-1.
  • Kai Meyer: Der Kreuzworträtsel-Mörder. Bastei Lübbe, Bergisch Gladbach 1993, ISBN 978-3-40-413502-8.

Παραπομπές Επεξεργασία