Βαλτική Θάλασσα

θάλασσα στη Βόρεια Ευρώπη
(Ανακατεύθυνση από Βαλτική θάλασσα)

Η Βαλτική Θάλασσα (λατινικά: Mare Balticum), η οποία που χαρακτηρίζεται και Μεσόγειος της Βόρειας Ευρώπης, εκτείνεται μεταξύ των βορείων γεωγραφικών πλατών 53° - 66° και ανατολικών μεσημβρινών 20° - 26°. Περικλείεται από την Σκανδιναβική Χερσόνησο, τις ηπειρωτικές χώρες της Βόρειας, Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης και τα νησιά της Δανίας. Είναι ο αρχαίος «Σαρματικός ωκεανός» του Μαρκιανού του Ηρακλειώτη. Συνδέεται δια των πορθμών Κάτεγατ και Σκάγερακ με την Βόρεια Θάλασσα και τον Ατλαντικό ωκεανό. Η Βαλτική θάλασσα συνδέεται με την Λευκή Θάλασσα από το Κανάλι της Λευκής Θάλασσας και κατευθείαν στην Βόρεια Θάλασσα από το Κανάλι του Κιέλου. Περιλαμβάνει τον Βοθνιακό κόλπο, τον Φινλανδικό κόλπο, τον κόλπο της Ρίγας και τον κόλπο του Γκντανσκ. Η Βαλτική θάλασσα ακτογραφεί τα παράλια εννέα χωρών.

Βαλτική Θάλασσα
Χάρτης της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας
ΤοποθεσίαΒόρεια Ευρώπη, Κεντρική Ευρώπη και Ανατολική Ευρώπη
Συντεταγμένες58°N 20°E / 58°N 20°E / 58; 20Συντεταγμένες: 58°N 20°E / 58°N 20°E / 58; 20
ΤύποςΘάλασσα
Κύριες εισροέςΒιστούλας, Κέμιγιοκι, Λουλέ, Νάρβα, Νέβας, Νέμαν, Νταουγκάβα, Όντερ, Τορνέ
Κύριες απορροέςΔανικά στενά
Έκταση απορροήςΠρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
Λεκάνη χώρεςΠαράκτιες: Γερμανία, Δανία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρωσία, Σουηδία, Φινλανδία
Μη παράκτιες: Λευκορωσία, Νορβηγία, Σλοβακία, Τσεχία, Ουκρανία[1]
Μέγιστο μήκοςΠρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
Μέγιστο πλάτοςΠρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
Μέσο βάθοςΠρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
Μέγιστο βάθοςΠρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
Όγκος νερούΠρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
Χρόνος παραμονής25 χρόνια
Ακτογραμμή1Πρότυπο:Υδάτινος τόπος/convert
ΠόλειςΑγία Πετρούπολη, Βέντσπιλς, Γιούρμαλα, Γκντανσκ, Γκντίνια, Ελσίνκι, Καλίνινγκραντ, Κάρντλα, Κίελο, Κλάιπεντα, Κοπεγχάγη, Κουρεσάαρε, Λιέπαγια, Λύμπεκ, Λουλέο, Μαριεχάμν, Όουλου, Παλντίσκι, Πάρνου, Ρίγα, Ρόστοκ, Στοκχόλμη, Τάλιν, Τούρκου, Χάαπσαλου
Παραπομπές[2]
1 Η μέτρηση της ακτογραμμής δεν καθορίζεται με ακρίβεια.

Ονομασία Επεξεργασία

Ο πρώτος που την ονόμασε Βαλτική Θάλασσα ήταν ο Αδάμ εκ Βρέμης και φαίνεται πως βάσισε την ονομασία σε ένα μεγάλο νησί, την Βαλτία, που αναφέρεται από τον Ξενοφώντα και τοποθετείται στην βόρεια Ευρώπη, αποκαλώντας έτσι τη Σκανδιναβία ως μεγάλη νήσο. Ετυμολογικά πιθανόν να συνδέεται με το Γερμανικό belt, ένα όνομα που χρησιμοποιείται για μερικούς από τους Δανέζικους πορθμούς, ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως κατάγεται από το Λατινικό balteus (ζώνη).[3] Από τη χρήση αυτή ο όρος Βαλτική έχει εφαρμοστεί και στον όρο Βαλτικές χώρες. Μια άλλη προτεινόμενη καταγωγή από την Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *bhel (που σημαίνει λευκό, λαμπερό), μοιάζει υποθετική και θεωρητική.

Η Βαλτική Θάλασσα είναι γνωστή σε διάφορες γλώσσες ως "Ανατολική Θάλασσα", "Δυτική Θάλασσα" ή "Βαλτική Θάλασσα":

  • Σε μια άλλη Βαλτο-Φιννική γλώσσα, τα Εσθονικά, ονομάζεται Δυτική Θάλασσα (Läänemeri).

Ιστορία Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η Βαλτική Θάλασσα ήταν γνωστή ως Σουηβική θάλασσα (Mare Suebicum) ή Σαρματική θάλασσα (Mare Sarmaticum). Ο Τάκιτος, στη βιογραφία του Αγρικόλα και στο έργο του Γερμανία το 98 μ.Χ. περιέγραψε την Σουηβική Θάλασσα, ονομασμένη από την φυλή των Σουηβών, κατά τους ανοιξιάτικους μήνες, ως μια υφάλμηρη θάλασσα όταν ο πάγος στη Βόρεια Θάλασσα έλιωνε και μεγάλα κομμάτια έπλεαν πάνω της.

Από την εποχή των Βίκινγκ, οι Σκανδιναβοί την ονόμασαν «η Ανατολική Λίμνη», αλλά ο Σάξων ο Γραμματικός αναφέρει στο έργο του Gesta Danorum ένα παλαιότερο όνομα Γκάντβικ. ("-βικ" στα Αρχαία Νορβηγικά σημαίνει κόλπος, που υποδηλώνει πως οι Βίκινγκ σωστά την θεώρησαν πορθμό της θάλασσας).

Πέρα από ψάρια η θάλασσα παρέχει επίσης ήλεκτρο (γνωστό και ως κεχριμπάρι), κυρίως στις νότιες ακτές της. Οι όμορες χώρες έχουν παραδοσιακά προμηθευτεί ξυλεία, ξυλόπισσα, λινάρι και κάνναβη. Η Σουηδία διέθετε από την πρώιμη μεσαιωνική εποχή μια ανθηρή μεταλλευτική βιομηχανία, ιδιαίτερα σιδήρου και ασημιού. Η Πολωνία είχε και έχει ακόμα εκτεταμένα ορυχεία αλατιού. Όλα αυτά έχουν βοηθήσει στην άνθηση του εμπορίου από την Ρωμαϊκή εποχή. Την εποχή των Βίκινγκ αποτελούσε τμήμα της Εμπορικής Οδού Βαράγγων - Ελλήνων.

Νησιά Επεξεργασία

Τα μεγαλύτερα νησιά της Βαλτικής, κατά σειρά μεγέθους, είναι:

Πόλεις Επεξεργασία

Οι μεγαλύτερες παράκτιες πόλεις είναι οι:

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Coalition Clean Baltic». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2013. 
  2. Gunderson, Lance H.· Pritchard, Lowell (1 Οκτωβρίου 2002). Resilience and the Behavior of Large-Scale Systems. Island Press. ISBN 9781559639712 – μέσω Google Books. 
  3. «Nordisk familjebok / Uggleupplagan. 2. Armatoler - Bergsund». runeberg.org (στα Σουηδικά). 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία