Βικιπαίδεια

Ελσίνκι

πρωτεύουσα και πολυπληθέστερη πόλη της Φινλανδίας

Συντεταγμένες: 60°10′15″N 24°56′15″E / 60.17083°N 24.93750°E / 60.17083; 24.93750

Το Ελσίνκι (φινλανδικά: Helsinki‎‎, προφέρεται Χέλσινγκι, σουηδικά: Helsingfors‎‎) είναι η πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη πόλη της Φινλανδίας. Σχηματίζει μαζί με το Έσποο, την Βάνταα και το Καουνιάινεν μια ευρύτερη αστική περιοχή, που αποκαλείται η περιοχή της πρωτεύουσας. Ο πληθυσμός της πόλης του Ελσίνκι τον μάρτιο του 2025 ήταν 686.595, ενώ της ευρύτερης περιοχής ανερχόταν στα 1.360.075 άτομα.[7]

Ελσίνκι
Helsinki
Helsingfors

Σημαία
Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ελσίνκι
60°10′15″N 24°56′15″E
Χώρα Φινλανδία
Διοικητική υπαγωγήΟύουσιμαα
Ίδρυση12  Ιουνίου 1550[1]
Διοίκηση
 • ΣώμαΔημοτικό Συμβούλιο
 • Mayor of HelsinkiDaniel Sazonov (από 2025)[2]
 • Μέλος του/τηςΔίκτυο Δημιουργικών Πόλεων
Παγκόσμια Ομοσπονδία Τουριστικών Πόλεων[3]
Ένωση των Βαλτικών Πόλεων[4]
International Cities of Refuge Network[5]
Έκταση715,48 χμ2
Υψόμετρο0-26 μ.
Πληθυσμός686.595 (30  Μαρτίου 2025)[6]
Ταχ. κωδ.00100–00990
Τηλ. κωδ.09
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
Ώρα Ανατολικής Ευρώπης (επίσημη ώρα)
Θερινή Ώρα Ανατολικής Ευρώπης (θερινή ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ετυμολογία

Επεξεργασία

Σύμφωνα με μια θεωρία, την εποχή του σουηδικού αποικισμού των φινλανδικών ακτών δηλαδή τον 13ο αίωνα, άποικοι από το Χέλσινγκλαντ της κεντρική Σουηδίας έφτασαν στον σημερινό ποταμό Βάνταα και τον ονόμασαν Χέλσινγκα (Helsingå).[8] Αυτή η θεωρία είναι αμφισβητήσιμη, καθώς διαλεκτικές έρευνες υποδηλώνουν ότι οι άποικοι προέρχονταν από το Ούπλαντ και τις γύρω περιοχές.[9] Άλλοι έχουν προτείνει ότι το όνομα προέρχεται από τη σουηδική λέξη χέλσινγκ (helsing), μια αρχαϊκή μορφή της λέξης χάλς (hals, λαιμός), η οποία αναφέρεται στο στενότερο μέρος του ποταμού και τα ορμητικά ρεύματα του.[10]

Ιστορία

Επεξεργασία

Πρώτοι οικισμοί

Επεξεργασία

Μετά το τέλος της εποχής των παγετώνων και την υποχώρηση του στρώματος των πάγων, οι πρώτοι άποικοι έφτασαν στην περιοχή του Ελσίνκι γύρω στο 5000 π.Χ. Η παρουσία τους έχει τεκμηριωθεί από αρχαιολόγους στη Βάνταα, στο Πιταναγιάνμακι και στην Καάρελα.[11] Μόνιμοι οικισμοί εμφανίστηκαν από τις αρχές της 1ης χιλιετίας μ.Χ., όταν η περιοχή κατοικήθηκε από τους Ταβάστιους (αρχαία φινλαδική φυλή).

Οι πρώτοι οικισμοί δέχθηκαν επιδρομές από βίκινγκς μέχρι τη μάχη του Χέρνταλερν το 1008 μεταξύ του ηγέτη των σκανδιναβών βίκινγκ Όλαφ Χάραλντσον και των ντόπιων φινλανδών στο Χέρνταλερ (τώρα Ίνγκα),[12] περίπου 50 χιλιόμετρα από το σημερινό Ελσίνκι.

Αργότερα η περιοχή αποικίστηκε από χριστιανούς από τη Σουηδία που προήλθαν κυρίως από τις σουηδικές παράκτιες περιοχές Νόρλαντ και Χέλσινγκλαντ γύρω στο 1100.[11] Οι Σουηδοί αποίκησαν μόνιμα στην ακτογραμμή της περιοχής του Ελσίνκι στα τέλη του 13ου αιώνα, μετά την επιτυχημένη σταυροφορία στη Φινλανδία που οδήγησε στην ήττα των Ταβαστιανών.[13]

Κατά τον μεσαίωνα, η περιοχή του Ελσίνκι ήταν ένα τοπίο μικρών χωριών. Μερικά από τα παλιά χωριά από τη δεκαετία του 1240 στην περιοχή του σημερινού Ελσίνκι, όπως το Κοσκέλα και το Τοόλο, είναι τώρα συνοικίες του Ελσίνκι, όπως και τα υπόλοιπα 27 μεσαιωνικά χωριά. Η περιοχή σταδιακά έγινε μέρος του Βασιλείου της Σουηδίας και του Χριστιανισμού.

Ίδρυση της πόλης

Επεξεργασία

Το Ελσίνκι ιδρύθηκε από τον βασιλιά Γουσταύο Α΄ της Σουηδίας στις 12 Ιουνίου 1550 ως εμπορική πόλη και ονομάστηκε Χέλσινγκφορς (Helsingfors) για να συναγωνιστεί τη χανσεατική πόλη Ρέβαλ (τώρα Ταλίν) στη νότια ακτή του κόλπου της Φινλανδίας. Για να κατοικηθεί η νέα πόλη στις εκβολές του ποταμού Βάνταα, ο βασιλιάς διέταξε την υποχρεωτική μετακίνηση των αστικών τάξεων του Πόρβοο, του Ράσεμποργκ, της Ράουμας και του Ούλβιλα.[14]

Κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, το Ελσίνκι, ως ξύλινη πόλη, υπέφερε από συχνές πυρκαγιές και στις αρχές του 18ου αιώνα είχε μόλις 1.700 κατοίκους. Για μεγάλο χρονικό διάστημα το Ελσίνκι ήταν κυρίως μια μικρή διοικητική πόλη για τους κυβερνήτες της τοπικής κομητείας του βασιλείου της Σουηδίας, αλλά η σημασία του άρχισε να αυξάνεται τον 18ο αιώνα όταν έγιναν σχέδια για την οικοδόμηση μιας πιο συμπαγής ναυτικής άμυνας μπροστά από την πόλη.[14] Η πανούκλα του 1710 σκότωσε μεγάλο μέρος του πληθυσμού της περιοχής.

Ρωσική περίοδος

Επεξεργασία

Η Ρωσική Αυτοκρατορία κατέλαβε το Ελσίνκι τον μάιο του 1713 κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου και καθώς υποχωρούσε η σουηδική διοίκηση πυρπόλησε τμήματα της πόλης.[15][16] Όταν η Ρωσία νίκησε τη Σουηδία στον Φινλανδικό Πόλεμο το 1809 και προσάρτησε την Φινλανδία δίνοντας της αυτονομία ως το Μεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας, η πόλη άρχισε να εξελίσσεται.

Ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος Α΄ της Ρωσίας μετέφερε την πρωτεύουσα της Φινλανδίας από το Τούρκου στο Ελσίνκι στις 8 Απριλίου 1812, για να μειώσει τη σουηδική επιρροή στη Φινλανδία και να φέρει την πρωτεύουσα πιο κοντά στην Αγία Πετρούπολη.[17][18][19] Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στο Τούρκου το 1827, η Βασιλική Ακαδημία του Τούρκου, το μοναδικό πανεπιστήμιο της χώρας εκείνη την εποχή, μεταφέρθηκε επίσης στο Ελσίνκι και τελικά έγινε το σύγχρονο πανεπιστήμιο του Ελσίνκι. Η κίνηση αυτή εδραίωσε τον νέο ρόλο της πόλης και τη βοήθησε να μπει σε μια πορεία συνεχούς ανάπτυξης. Αυτή η μεταμόρφωση είναι πιο εμφανής στο κέντρο της πόλης, το οποίο ξαναχτίστηκε σε νεοκλασικό στυλ για να μοιάζει με την Αγία Πετρούπολη.

20ος αιώνας

Επεξεργασία

Την δεκαετία του 1910, ο πληθυσμός του Ελσίνκι έφτανε τους 100.000 κατοίκους και παρά την αναταραχή της φινλανδικής ιστορίας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, η πόλη συνέχισε να αναπτύσσεται. Ο Φινλανδικός Εμφύλιος Πόλεμος του 1918 και ο Σοβιετοφινλανδικός πόλεμος του 1939 άφησαν το στίγμα τους στην πόλη. Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι μισοί περίπου κάτοικοι της πόλης μιλούσαν φινλανδικά και οι υπόλοιποι σουηδικά. Ένα γεγονός ορόσημο για την πόλη ήταν η διεξαγωγή των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1952. Η ταχεία αστικοποίηση της Φινλανδίας τη δεκαετία του 1970, η οποία συνέβη αργά σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, τριπλασίασε τον πληθυσμό της μητροπολιτικής περιοχής.

Γεωγραφία

Επεξεργασία
 
Δορυφορική όψη της περιοχής του Ελσίνκι

Γνωστό ως «Κόρη της Βαλτικής» ή «Μαργαριτάρι της Βαλτικής»,[20] το Ελσίνκι βρίσκεται στην άκρη μιας χερσονήσου και περιλαμβάνει 315 νησιά. Η πόλη διαθέτει διάφορες μεγάλες πράσινες εκτάσεις, με πιο αξιόλογο να είναι το κεντρικό πάρκο του Ελσίνκι, το οποίο εκτείνεται από το κέντρο της πόλης έως τα βόρεια σύνορα του Ελσίνκι και είναι μια σημαντική περιοχή αναψυχής για τους κατοίκους. Υπάρχουν 60 φυσικά καταφύγια στο Ελσίνκι, η έκταση του οποίου κατά 50,47% είναι υδάτινη και 49,53% χερσαία.

Κλίμα

Επεξεργασία

Το Ελσίνκι έχει ψυχρό ημιβόρειο υγρό ηπειρωτικό κλίμα σύμφωνα με την κλιματική ταξινόμηση Κέππεν.[21]

Λόγω της Βαλτικής θάλασσας και του Βόρειου Ατλαντικού ρεύματος, οι θερμοκρασίες του χειμώνα είναι υψηλότερες από ότι υποδηλώνει η βόρεια τοποθεσία, με μέσο όρο -4°C τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο.[22] Οι χειμώνες στο Ελσίνκι είναι σημαντικά θερμότεροι από ό,τι στο βόρειο τμήμα της Φινλανδίας και η περίοδος χιονιού στην πρωτεύουσα είναι πολύ μικρότερη λόγω της θέσης της στο ακραίο νότο της Φινλανδίας και του φαινομένου της αστικής θερμονησίδας. Θερμοκρασίες κάτω των -20°C καταγράφονται ελάχιστες φορές το χρόνο. Η μέση μέγιστη θερμοκρασία από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο είναι περίπου 19 έως 22 °C. Η υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε στην πόλη ήταν 33,2°C στις 28 Ιουλίου του 2019 ενώ η χαμηλότερη ήταν -34,3°C στις 10 Ιανουαρίου του 1987.[23]

Ωστόσο, λόγω του γεωγραφικού πλάτους, οι ημέρες γύρω από το χειμερινό ηλιοστάσιο έχουν διάρκεια 5 ώρες και 48 λεπτά, με τον ήλιο να βρίσκεται πολύ χαμηλά. Αντίθετα, το Ελσίνκι απολαμβάνει μεγάλες μέρες το καλοκαίρι, με περίπου 19 ώρες ήλιου γύρω από το θερινό ηλιοστάσιο.[24]

 
Χειμωνιάτικο τοπίο στο φρόυριο Σουομενλίνα, προάστιο της πόλης

Οικονομία

Επεξεργασία
 
Κεντρικός εμπορικός δρόμος της πόλης

Η μητροπολιτική περιοχή του Ελσίνκι παράγει περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ της Φινλανδίας. Το Ελσίνκι κερδοφορεί από υπηρεσίες πληροφορικής και δημόσιους τομείς. Ναυτιλιακές εταιρείες απασχολούν επίσης σημαντικό αριθμό ατόμων.[25]

Η κατά κεφαλήν ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της μητροπολιτικής περιοχής είναι 200% του μέσου όρου των 27 ευρωπαϊκών μητροπολιτικών περιοχών, ίση με αυτή της Στοκχόλμης και του Παρισιού. Η ετήσια αύξηση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας είναι περίπου 4%.[26]

83 από τις 100 μεγαλύτερες φινλανδικές εταιρείες έχουν τα κεντρικά τους στη μητροπολιτική περιοχή. Τα δύο τρίτα των 200 πιο ακριβοπληρωμένων Φινλανδών στελεχών ζουν στη μητροπολιτική περιοχή και το 42% στην πόλη Ελσίνκι. Το μέσο εισόδημα των 50 πιο ακριβοπληρωμένων ήταν 1,65 εκατομμύρια ευρώ.[27]

Πολιτισμός

Επεξεργασία

Μουσεία και θέατρα

Επεξεργασία

Το μεγαλύτερο ιστορικό μουσείο στο Ελσίνκι είναι το Εθνικό Μουσείο της Φινλανδίας, το οποίο παρουσιάζει μια τεράστια συλλογή από τους προϊστορικούς χρόνους έως τον 21ο αιώνα. Το ίδιο το κτίριο του μουσείου, ένα νεομεσαιωνικό κάστρο, αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο. Ένα άλλο σημαντικό ιστορικό μουσείο είναι το μουσείο της πόλης του Ελσίνκι, το οποίο παρουσιάζει στους επισκέπτες την ιστορία του Ελσίνκι τα τελευταία 500 χρόνια. Το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι διαθέτει επίσης πολλά σημαντικά μουσεία, όπως Φινλανδικό μουσείο Φυσικής Ιστορίας.

 
Το Φινλαδικό Εθνικό Θέατρο

Η Φινλανδική Εθνική Πινακοθήκη αποτελείται από τρία μουσεία, το μουσείο Τέχνης "Ateneum" κλασικής φινλανδικής τέχνης, το μουσείο Τέχνης "Sinebrychoff" κλασικής ευρωπαϊκής τέχνης και το μουσείο Τέχνης "Kiasma" για μοντέρνα τέχνη, σε ένα κτίριο του αμερικάνου αρχιτέκτονα Στίβεν Χολ.

Το Ελσίνκι έχει τρία μεγάλα θέατρα, το Φινλανδικό Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο της Πόλης του Ελσίνκι και το Σουηδικό Θέατρο (Svenska Teatern).

Μουσική

Επεξεργασία

Το Ελσίνκι φιλοξενεί δύο συμφωνικές ορχήστρες πλήρους μεγέθους, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ελσίνκι και τη ραδιοφωνική συμφωνική ορχήστρα της Φινλανδίας, που παίζουν και οι δύο στην αίθουσα συναυλιών του κέντρου μουσικής του Ελσίνκι.

Πολλά ευρέως αναγνωρισμένα συγκροτήματα έχουν προέλθει από το Ελσίνκι, όπως οι Children of Bodom, οι Hanoi Rocks, οι HIM, οι Stratovarius, οι The Rasmus και οι Apocalyptica.

Η "Hartwall Arena" φιλοξένησε την Εurovision του 2007, τον πρώτο διαγωνισμό τραγουδιού Eurovision που διοργανώθηκε στη Φινλανδία, μετά τη νίκη του φινλανδικού συγκροτήματος Lordi στην Eurovision του 2006 στην Αθήνα.[28]

Φεστιβάλ και φαγητό

Επεξεργασία

Η Ημέρα του Ελσίνκι (Helsinki-päivä) γιορτάζεται κάθε 12 Ιουνίου, περιλαμβάνοντας πολυάριθμες ψυχαγωγικές εκδηλώσεις που καταλήγουν σε μια υπαίθρια συναυλία.[29][30] Επίσης, το φεστιβάλ του Ελσίνκι είναι ένα φεστιβάλ τεχνών και πολιτισμού που πραγματοποιείται κάθε Αύγουστο.[31] Το Ελσίνκι φιλοξενεί επιπλέον πολλά κινηματογραφικά φεστιβάλ. Το πιο αναγνωρίσιμο από αυτά είναι το διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου του Ελσίνκι "Αγάπη και Αναρχία" (Rakkautta & Anarkiaa) το οποίο πραγματοποιείται κάθε σεπτέμβριο και το 2024 είχε σχεδόν 55.000 συμμετέχοντες.[32]

Το Ελσίνκι ήταν ήδη γνωστό τον 18ο αιώνα για τον άφθονο αριθμό των πανδοχείων και των παμπ που διέθετε, όπου πηγαίναν οι ντόπιοι και όσοι αποβιβάζονταν στο λιμάνι για να πιουν αλκοολούχα ποτά.[33] Ως σημαντικό λιμάνι της Βαλτικής Θάλασσας, το Ελσίνκι είναι ευρέως γνωστό για την ψαροτροφή του και είναι μια από τις κορυφαίες πρωτεύουσες ψαροτροφής στην Βόρεια Ευρώπη.[34] Η αγορά του Ελσίνκι είναι ιδιαίτερα γνωστή για την παραδοσιακή αγορά ρέγγας, η οποία οργανώνεται από το 1743.[35][36][37] Ο σολομός είναι επίσης ένα τυπικό πιάτο ψαριού του Ελσίνκι, είτε τηγανητός είτε σούπα.[38]

Το Ελσίνκι βιώνει αυτήν τη στιγμή μια περίοδο άνθησης της διατροφικής κουλτούρας και έχει εξελιχθεί σε μια διεθνώς αναγνωρισμένη πόλη φαγητού.[39][40][41] Η τοπική διατροφική κουλτούρα αποτελείται από κουζίνες από όλο τον κόσμο καθώς υπάρχουν διάφορα ασιατικά εστιατόρια, όπως κινέζικα, ταϊλανδέζικα, ινδικά και νεπαλέζικα.[34] Ωστόσο, στην κορυφή παραμένουν τα εστιατόρια που σερβίρουν τοπικό φαγητό, πολλά από τα οποία ειδικεύονται κυρίως στο σερβίρισμα αγνών σκανδιναβικών γεύσεων.[34]

 
Πανοραμική θέα των νότιων περιοχών της πόλης

Δημογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία

Η πόλη του Ελσίνκι είχε 686.595 κατοίκους τον μάρτιο του 2025,[7] καθιστώντας την τον πολυπληθέστερο δήμο στη Φινλανδία και τον τρίτο των Βόρειων Χωρών.

Η πόλη του Ελσίνκι είναι επίσημα δίγλωσση, με επίσημες γλώσσες τόσο τα φινλαδικά όσο και τα σουηδικά. Το 2024, η πλειοψηφία του πληθυσμού, 507.172 άτομα (74,1%), μιλούσε τα φινλαδικά ως πρώτη τους γλώσσα ενώ τα σουηδικά 36.945 άτομα (5,4%) και τα ρωσικά 21.209 άτομα (3,1%).[42]

Το 2024, στο Ελσίνκι ζούσαν 142.296 άτομα με μεταναστευτικό υπόβαθρο, ή το 21% του πληθυσμού. Υπήρχαν 125.142 κάτοικοι που γεννήθηκαν στο εξωτερικό, ή το 18% του πληθυσμού.

Μεταφορές και υποδομές

Επεξεργασία

Η πόλη εξυπηρετείται από το Διεθνές Αεροδρόμιο του Ελσίνκι το οποίο βρίσκεται περίπου 17 χιλιόμετρα βόρεια του κέντρου της περιοχής του Ελσίνκι, στη γειτονική πόλη Βάνταα.

Θαλάσσιες μεταφορές

Επεξεργασία
 
Το νότιο λιμάνι

Όπως πολλές άλλες πόλεις, το Ελσίνκι ιδρύθηκε σκόπιμα παραθαλάσσια, για να εκμεταλλευτεί τη ναυτιλία. Το πάγωμα της θάλασσας επέβαλε περιορισμούς στη θαλάσσια κυκλοφορία μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά τα τελευταία εκατό χρόνια, οι διαδρομές που οδηγούν στο Ελσίνκι παραμένουν ανοιχτές ακόμη και το χειμώνα με τη βοήθεια παγοθραυστικών. Η άφιξη και η αναχώρηση των πλοίων είναι μέρος της καθημερινής ζωής στο Ελσίνκι. Η τακτική κυκλοφορία δρομολογίων από την πόλη προς τη Στοκχόλμη, το Ταλίν και την Αγία Πετρούπολη έχει ξεκινήσει από το 1837.

Πάνω από 300 κρουαζιερόπλοια με περίπου 360.000 επιβάτες επισκέπτονται το Ελσίνκι ετησίως. Όσον αφορά συνδυαστικά επιβάτες τακτικών γραμμών και κρουαζιέρας, το λιμάνι του Ελσίνκι ξεπέρασε το λιμάνι του Ντόβερ το 2017 και έγινε το πιο πολυσύχναστο επιβατικό λιμάνι στον κόσμο.[43]

Αστικές συγκοινωνίες

Επεξεργασία

Στη μητροπολιτική περιοχή του Ελσίνκι, τις δημόσιες συγκοινωνίες διαχειρίζεται η Περιφερειακή Αρχή Μεταφορών του Ελσίνκι. Το ποικίλο σύστημα δημόσιων συγκοινωνιών αποτελείται από τραμ, προαστιακό σιδηρόδρομο, μετρό, λεωφορεία και σύστημα μίσθωσης ποδήλατων.

Το σύστημα τραμ του Ελσίνκι χρονολογείται από το 1891 όταν εισήχθησαν τα πρώτα τραμ που τα έσερναν άλογα. Το σύστημα ηλεκτροδοτήθηκε το 1900.[44] Το δίκτυο αποτελείται από 10 γραμμές, οι οποίες όλες εκτός από μία διασχίζουν κάποιο τμήμα του κέντρου της πόλης.

Το μετρό της πόλης είναι το βορειότερο της Γης. Το σύστημα αποτελείται από δύο γραμμές, Μ1 και Μ2, με συνολικά 30 σταθμούς και έχει συνολικό μήκος 43 χλμ.[45]

 
Λεωφορείο στο δρόμο

Εσωτερικά δρομολόγια λεωφορείων μπορείτε να βρείτε σχεδόν οπουδήποτε στο Ελσίνκι. Πολλά από τα λεωφορεία που λειτουργούν στο ανατολικό Ελσίνκι και στο νότιο λειτουργούν ως γραμμές εξυπηρέτησης για το μετρό του Ελσίνκι. Σχεδόν όλες διαδρομές έχουν τον τερματικό τους στο κέντρο της πόλης κοντά στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Ελσίνκι. Οι περισσότερες γραμμές λειτουργούν μεταξύ 5:30 και 23:30 αλλά τα σαββατοκύριακα εκτελούν δρομολόγια και νυχτερινά λεωφορεία.

 
Δημοτικά ποδήλατα της πόλης

Το σύστημα μίσθωσης ποδηλάτων της πόλης του Ελσίνκι άνοιξε τον Μάιο του 2016 με 50 σταθμούς ποδηλάτων. Το σύστημα επεκτάθηκε το 2017 με επιπλέον 100 σταθμούς και 1000 ποδήλατα.[46] Αυτή τη στιγμή το δίκτυο αποτελείται από 345 σταθμούς με 3450 ποδήλατα.

Αθλητισμός

Επεξεργασία

Στο Ελσίνκι διεξήχθησαν οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 1952 και 2 Παγκόσμια Πρωταθλήματα Στίβου, το ένα το 1983 και το άλλο το 2005. Το Ελσίνκι φιλοξενεί επιτυχημένες τοπικές ομάδες και στα δύο από τα πιο δημοφιλή ομαδικά αθλήματα της χώρας, το ποδόσφαιρο και το χόκεϊ επί πάγου.

Στο Ελσίνκι εδρεύει η ΧΓΚ Ελσίνκι, η μεγαλύτερη και πιο επιτυχημένη ποδοσφαιρική ομάδα της Φινλανδίας, αλλά και η Χέλσινγκφορς, η αντίπαλος της. Οι αναμετρήσεις μεταξύ των δύο είναι γνωστές ως το ντέρμπι του Ελσίνκι. Το χόκεϊ επί πάγου είναι δημοφιλές μεταξύ πολλών κατοίκων του Ελσίνκι, οι οποίοι συνήθως υποστηρίζουν τους τοπικούς συλλόγους Χέλσινγκφορς και Γιόκεριτ.

Ο μαραθώνιος της πόλης του Ελσίνκι διεξάγεται στην πόλη κάθε χρόνο από το 1981, συνήθως τον Αύγουστο.[47]

Διεθνείς σχέσεις

Επεξεργασία

Το Ελσίνκι δεν έχει επίσημημα αδελφοποιημένες πόλεις εκτός από το Πεκίνο της Κίνας. Στις 14 Ιουλίου 2006, το Πεκίνο και το Ελσίνκι έγιναν επίσημα αδελφές πόλεις. Τον Οκτώβριο του 2019, οι δύο πόλεις υπέγραψαν το σχέδιο εργασίας για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ Πεκίνου και Ελσίνκι.[48][49][50] Επιπλέον, η πόλη έχει ειδική σχέση συνεργασίας με τις εξής πόλεις:

Μέχρι το 2022, το Ελσίνκι είχε επίσης διεθνή συνεργασία με την Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη, η οποία διακόπηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.[52]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ www.hel.fi/hki/helsinki/fi/Helsinki-tietoa+ja+linkkej_/Helsingin+historia.
  2. ↑ Ανακτήθηκε στις 8  Ιουνίου 2025.
  3. ↑ cn.wtcf.org.cn/citys/3476-2.html.
  4. ↑ ubc.net/cities/. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2024.
  5. ↑ icorn.org/city/helsinki. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουνίου 2024.
  6. ↑ stat.fi/julkaisu/cm0nkbon6jipc07w2vq959w6h.
  7. ↑ 7,0 7,1 «"Finland's preliminary population figure was 5,640,437 at the end of March 2025"». stat.fi (στα Αγγλικά). Statistics Finland. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2025. 
  8. ↑ Salminen, Tapio (2013). Vantaan ja Helsingin pitäjän keskiaika (στα Φινλανδικά). Vantaa: Vantaan kaupunki. ISBN 978-952-443-455-3. 
  9. ↑ Hellman, Sonja (7 June 2015). «Historiska fel upprättas i ny bok» (στα sv). Hufvudstadsbladet. 
  10. ↑ «Utbildning & Vetenskap: Svenskfinland». Veta.yle.fi. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2009. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Kent, Neil (2004). Helsinki: A cultural and literary history. Oxford: Signal Books. 
  12. ↑ Väätäinen, Erika (4 Μαρτίου 2022). «Were There Ever Vikings In Finland Or Finnish Vikings?». Scandification (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2024. 
  13. ↑ Tarkiainen, Kari (2010). Ruotsin itämaa. Helsinki: Svenska litteratussällskapet i Finland. σελίδες 122–125. 
  14. ↑ 14,0 14,1 «Helsingin historia». Helsingin kaupunki (στα Φινλανδικά). 
  15. ↑ «Suuri Pohjan sota ja Helsingin tuho» (στα Φινλανδικά). City of Helsinki. 21 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023. 
  16. ↑ Aalto, Seppo (2015). Kruununkaupunki – Vironniemen Helsinki 1640–1721 (στα Φινλανδικά). Helsinki: Finnish Literature Society. ISBN 978-952-222-675-4. 
  17. ↑ «8 April 1812 Emperor Alexander I promotes Helsinki to the capital of the Grand Duchy. - Helsinki 200 years as capital». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2016. 
  18. ↑ «Bicentennial of Helsinki as Finnish capital». Yle News. 8 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  19. ↑ «Lobbying for Helsinki 200 years ago». Helsinki Times. 19 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  20. ↑ «The White Pearl of the Baltic Sea – Helsinki Deals with Snow». Hooniverse.com. 3 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021. 
  21. ↑ «Climate Helsinki: Temperature, Climograph, Climate table for Helsinki - Climate-Data.org». en.climate-data.org. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2018. 
  22. ↑ «Climatological statistics for the normal period 1971–2000». Fmi.fi. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2010. 
  23. ↑ «Taulukkotilasto: Helsinki Kaisaniemi». kilotavu.com. Finnish Meteorological Institute. 28 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2019. 
  24. ↑ Tukiainen, Matti. «Helsinki, Finland – Sunrise, sunset, dawn and dusk times around the World!». Gaisma. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2011. 
  25. ↑ «Economy of Helsinki, Finland | Helsinki.com». www.helsinki.com. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2018. 
  26. ↑ «Kansilehti2.vp» (PDF). Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2010. 
  27. ↑ «Helsingin Sanomat – International Edition – Metro». Hs.fi. 9 Νοεμβρίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2009. 
  28. ↑ «Eurovision Song Contest 2007 Final». eurovision.tv. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2016. 
  29. ↑ «Radio Aallon Helsinki-päivän konsertti». Stadissa (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2021. 
  30. ↑ «Helsinki-päivä 12.6». helsinkipaiva.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021. 
  31. ↑ «Helsinki Festival». Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2016. 
  32. ↑ «Nearly one in three screenings sold out at Love & Anarchy». Rakkautta & Anarkiaa. 29 Σεπτεμβρίου 2024. 
  33. ↑ Väliaho, Tuomo (26 Ιανουαρίου 2022). «1700-luvun Helsingissä ryypättiin tilanteissa, joita nykyihmisen on vaikea käsittää» [In 18th-century Helsinki, drinking was done in situations that are difficult for modern man to comprehend]. Helsingin Sanomat (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 «Helsingin ruokakulttuuri elää voimakasta nousukautta». Ravintola Kosmos (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  35. ↑ «Stadin Silakkamarkkinat». Silakkamarkkinat.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  36. ↑ «Stadin Silakkamarkkinat». Stadissa.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  37. ↑ Paljakka, Anna (30 Οκτωβρίου 2019). «Kala maistuisi yhä useammalle, mutta kalaravintolat ovat Helsingissä harvassa – kriitikko söi niistä kolmessa». Helsingin Sanomat (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  38. ↑ Yildirim, Arda (4 Οκτωβρίου 2021). «Perinteistä lohikeittoa tarjoillaan ravintoloissa ympäri Suomen, mutta valmistuksessa ontuu yksi vaihe – HS testasi kolmen ravintolan keiton ja löysi erinomaisen». Helsingin Sanomat (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  39. ↑ «Herkuttele Helsingissä» (στα Φινλανδικά). City of Helsinki. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  40. ↑ Tikkanen, Johanna (3 Νοεμβρίου 2014). «Helsingin ruokakulttuuri palkittiin». Helsingin Sanomat (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  41. ↑ Rantanen, Tiia (20 Ιουνίου 2017). «Syömään! Ruokakulttuurin asiantuntija Milla Visuri: "Helsingissä kaikki on mahdollista"». City (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  42. ↑ «Number of foreign-language speakers exceeded 600,000 during 2024». Population structure. Statistics Finland. 4 Απριλίου 2025. ISSN 1797-5395. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2025. 
  43. ↑ «Maritime ports freight and passenger statistics» (PDF). Eurostat. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2020. 
  44. ↑ «Raitioliikenne». Otavan suuri ensyklopedia, 7. osa (Optiikka–Revontulet) (στα Φινλανδικά). Otava. 1973. σελ. 5563. ISBN 951-1-02232-6. 
  45. ↑ «Helsinki metro opens to Kivenlahti on December 3». International Railway Journal. 24 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2022. 
  46. ↑ «City bikes roll in Helsinki next summer». City of Helsinki. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2016. 
  47. ↑ HELSINKI CITY MARATON 40-VUOTIS JUHLAMITALI – Helsinki City Running Day (στα φινλαδικά)
  48. ↑ «City Profile». wb.beijing.gov.cn. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024. 
  49. ↑ Yan, Yangtze (14 Ιουλίου 2006). «Beijing, Helsinki forge sister city relationship». Gov.cn. Chinese Government. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2013. 
  50. ↑ «Sister Cities». Beijing Municipal Government. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2009. 
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 «International Relations». Hel.fi. City of Helsinki. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2017. Helsinki's main bilateral city partners are St. Petersburg, Tallinn, Stockholm and Berlin. In addition, Helsinki maintains special long-term partnerships with Beijing and Moscow. Helsinki has no official sister cities. Helsinki primarily works with other capitals. 
  52. ↑ «Helsinki varautuu Ukrainan sodan vaikutuksiin». Helsingin kaupunki. 10 Οκτωβρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ελσίνκι&oldid=11106299"