Βικιπαίδεια

Θάνατος του Μάικλ Τζάκσον

Άρθρο των Βικινέων
Αυτό το λήμμα αποτελεί προσεγγιστική μετάφραση. Μπορεί να συντάχθηκε αυτόματα από υπολογιστή ή από μεταφραστή με περιορισμένη γνώση της ελληνικής ή της γλώσσας προέλευσης. Παρακαλούμε βοηθήστε στην βελτίωση της μετάφρασής του. Ενδεικτικά, το αρχικό λήμμα μπορεί να εμφανίζεται στη λίστα «άλλες γλώσσες».

Στις 25 Ιουνίου 2009, ο Αμερικανός τραγουδιστής Μάικλ Τζάκσον πέθανε από οξεία δηλητηρίαση με προποφόλη και βενζοδιαζεπίνες στο σπίτι του στην οδό North Carolwood Drive στη γειτονιά Holmby Hills του Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Ο γιατρός του, Conrad Murray, δήλωσε ότι βρήκε τον Τζάκσον στο δωμάτιό του να μην αναπνέει και με αδύναμο σφυγμό- έκανε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) χωρίς αποτέλεσμα και η ασφάλεια κάλεσε το 9-1-1 στις 12:21 μ. μ. ώρα Ειρηνικού (UTC-7). Οι τραυματιοφορείς περιέθαλψαν τον Τζάκσον επί τόπου, αλλά στο Ιατρικό Κέντρο Ronald Reagan UCLA διαπιστώθηκε ο θάνατός του.[1]

Θάνατος του Μάικλ Τζάκσον
Jackson's star on the Hollywood Walk of Fame, showing flowers for fans to express grief.
Το αστέρι του Μάικλ Τζάκσον στο Hollywood Walk of Fame έγινε σημείο εστίασης για τους θαυμαστές, περιτριγυρισμένο από φράγματα και καλυμμένο με λουλούδια.
Ημερομηνία25 Ιουνίου 2009, πριν 14 έτη (2009-06-25)
Ώρα2:26 μ.μ. (Ώρα Ειρηνικού)
ΤοποθεσίαHolmby Hills, Λος Άντζελες,Καλιφόρνια, ΗΠΑ
ΈκβασηΠροσωπικός γιατρός καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία εξ αμελείας
ΝεκροίΜάικλ Τζάκσον
Η σορός του Τζάκσον έφτασε στο Ιατρικό Κέντρο Ronald Reagan UCLA στις 25 Ιουνίου στις 13:14 μ. μ.

Στις 28 Αυγούστου 2009, το Τμήμα Ιατροδικαστών της κομητείας του Λος Άντζελες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος του Τζάκσον ήταν ανθρωποκτονία.[2] Στον Τζάκσον είχαν χορηγηθεί προποφόλη και αγχολυτικές βενζοδιαζεπίνες λοραζεπάμη και μιδαζολάμη από τον γιατρό του.[3] Ο Μάρεϊ καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία εξ αμελείας τον Νοέμβριο του 2011 και αποφυλακίστηκε το 2013, αφού εξέτισε δύο χρόνια από την τετραετή ποινή φυλάκισης που του είχε επιβληθεί με άδεια λόγω καλής συμπεριφοράς.[4][5]

Τη στιγμή του θανάτου του, ο Τζάκσον προετοίμαζε μια σειρά συναυλιών επιστροφής, το This Is It, που επρόκειτο να ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2009 στο Λονδίνο. Ο θάνατός του προκάλεσε αντιδράσεις σε όλο τον κόσμο, δημιουργώντας πρωτοφανή αύξηση της επισκεψιμότητας στο Διαδίκτυο και αύξηση των πωλήσεων της μουσικής του.[6] Την τηλεοπτική επιμνημόσυνη δέηση, που πραγματοποιήθηκε στο Staples Center του Λος Άντζελες, παρακολούθησαν περίπου 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως.[7][8][9] Το 2010, η Sony Music Entertainment υπέγραψε συμφωνία 250 εκατομμυρίων δολαρίων με την κληρονομιά του Τζάκσον για να διατηρήσει τα δικαιώματα διανομής των ηχογραφήσεών του μέχρι το 2017 και να κυκλοφορήσει επτά μεταθανάτια άλμπουμ κατά την επόμενη δεκαετία.[10][11]

Κατάσταση Επεξεργασία

Τη στιγμή του θανάτου του, ο Μάικλ Τζάκσον προετοιμαζόταν για μια σειρά συναυλιών επιστροφής, το This Is It, που επρόκειτο να ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2009 στην O2 Arena του Λονδίνου.[12] Στις 24 Ιουνίου, ο Τζάκσον έφτασε για πρόβα στο Staples Center, στο Λος Άντζελες, γύρω στις 6:30 μ. μ. Σύμφωνα με τον μάγο Ed Alonzo, ο Jackson παραπονέθηκε αστειευόμενος για λαρυγγίτιδα και δεν έκανε πρόβα μέχρι τις 9 το βράδυ. "Έδειχνε υπέροχος και είχε μεγάλη ενέργεια",[12] δήλωσε ο Αλόνζο. Η πρόβα κράτησε μέχρι τα μεσάνυχτα.[12]

Ο Τζάκσον επέστρεψε στο σπίτι του στη διεύθυνση 100 North Carolwood Drive στη γειτονιά Holmby Hills γύρω στις 12:30 π. μ. το επόμενο πρωί και πήγε για ύπνο μία ώρα αργότερα.[13] Ο Τζάκσον έπασχε από χρόνια αϋπνία και είχε ιστορικό χρήσης φαρμάκων σε μια προσπάθεια να τον βοηθήσουν να κοιμηθεί.[14] Ο γιατρός του Τζάκσον, Κόνραντ Μάρεϊ, ήταν παρών για να βοηθήσει τον Τζάκσον να κοιμηθεί και του έδωσε διάφορα φάρμακα, όπως διαζεπάμη, ατιβάν και μιδαζολάμη, ενώ τον παρακολουθούσε στο κρεβάτι του.[13] Μετά από αρκετές ώρες και αρκετές ενέσεις φαρμάκων, ο Τζάκσον εξακολουθούσε να μην μπορεί να αποκοιμηθεί και σύμφωνα με τον Μάρεϊ του ζητούσε επανειλημμένα "γάλα", όρος για το ισχυρό ηρεμιστικό προποφόλη που ο Τζάκσον είχε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν ως υπνωτικό. Στις 10:40 π. μ. , με τον Τζάκσον να μην κοιμάται ακόμη, ο Μάρεϊ ενέδωσε στα αιτήματά του και του έκανε ένεση 25 χιλιοστόγραμμα προποφόλης αραιωμένα με λιδοκαΐνη. Με τον Τζάκσον τελικά να κοιμάται, ο Μάρεϊ κατέθεσε ότι άφησε το κρεβάτι του για να πάει στην τουαλέτα και αφού επέστρεψε δύο λεπτά αργότερα, ανακάλυψε ότι ο Τζάκσον δεν ανέπνεε και είχε αδύναμο σφυγμό.[13]

Ο Μάρεϊ κατέθεσε ότι προσπάθησε να επαναφέρει τον Τζάκσον για περίπου δέκα λεπτά κάνοντας καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση και χορηγώντας φλουμαζενίλη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της υπερβολικής δόσης ηρεμιστικών, και στη συνέχεια κάλεσε σε βοήθεια το προσωπικό που βρισκόταν στο σπίτι.[15] Οι δηλώσεις περιγράφουν ότι ο Μάρεϊ χρησιμοποίησε μια μη τυπική τεχνική καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης στον Τζάκσον. Η ηχογράφηση της κλήσης έκτακτης ανάγκης δόθηκε στη δημοσιότητα στις 26 Ιουνίου, μία ημέρα μετά το θάνατο του Τζάκσον, και περιγράφει ότι ο Μάρεϊ έκανε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση πάνω σε ένα κρεβάτι και όχι σε σκληρή επιφάνεια όπως το πάτωμα, όπως θα ήταν η συνήθης πρακτική.[16][17] Ο Μάρεϊ είπε ότι τοποθέτησε το ένα χέρι κάτω από τον Τζάκσον και χρησιμοποίησε το άλλο για τη συμπίεση του θώρακα, ενώ η συνήθης πρακτική είναι να χρησιμοποιούνται και τα δύο χέρια για τη συμπίεση.[18][19] Ο Μάρεϊ αμφισβητήθηκε ότι δεν κάλεσε το 100, ισχυριζόμενος ότι εμποδίστηκε επειδή δεν υπήρχε σταθερό τηλέφωνο στο σπίτι και επειδή δεν γνώριζε την ακριβή διεύθυνση του σπιτιού.[20][21] Αργότερα ανακαλύφθηκε ότι ο Μάρεϊ είχε πραγματοποιήσει αρκετές ιδιωτικές κλήσεις στο κινητό του τηλέφωνο μέσα σε μια ώρα αφότου ανακάλυψε την κατάσταση του Τζάκσον, για τις οποίες δεν ενημέρωσε τις αστυνομικές αρχές.[13] Ένας φρουρός ασφαλείας κάλεσε τελικά το 100 στις 12:21 μ. μ. , σχεδόν μιάμιση ώρα αφότου ανακαλύφθηκε ότι ο Τζάκσον δεν ανέπνεε. Οι τραυματιοφορείς έφτασαν στον Τζάκσον στις 12:26 μ. μ. και διαπίστωσαν ότι δεν ανέπνεε και δεν είχε σφυγμό.[22][23]

Οι τραυματιοφορείς έκαναν καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση για 42 λεπτά στο σπίτι.[24] Ο δικηγόρος του Μάρεϊ δήλωσε ότι ο Τζάκσον είχε σφυγμό όταν τον έβγαλαν από το σπίτι και τον έβαλαν στο ασθενοφόρο.[18] Ένας αξιωματούχος της LAFD έδωσε μια διαφορετική εκδοχή, δηλώνοντας ότι οι τραυματιοφορείς βρήκαν τον Τζάκσον σε "πλήρη καρδιακή ανακοπή" και ότι δεν παρατήρησαν αλλαγή στην κατάστασή του καθ' οδόν προς το νοσοκομείο.[25] Η LAFD τον μετέφερε στο Ιατρικό Κέντρο Ronald Reagan UCLA.[22] Το ασθενοφόρο έφτασε στο νοσοκομείο περίπου στη 1:14 μ. μ. και μια ομάδα ιατρικού προσωπικού προσπάθησε να τον επαναφέρει για περισσότερο από μία ώρα. Δεν τα κατάφεραν και ο Τζάκσον κηρύχθηκε νεκρός στις 14:26 σε ηλικία 50 ετών.[26][27][28]

Έρευνα Επεξεργασία

Αυτοψίες Επεξεργασία

Η σορός του Τζάκσον μεταφέρθηκε με ελικόπτερο στα γραφεία του ιατροδικαστή της κομητείας του Λος Άντζελες στο Λίνκολν Χάιτς, όπου την επόμενη ημέρα (26 Ιουνίου) πραγματοποιήθηκε τρίωρη νεκροψία εκ μέρους του ιατροδικαστή της κομητείας του Λος Άντζελες από τον επικεφαλής ιατροδικαστή Lakshmanan Sathyavagiswaran.[29] Η οικογένεια του Τζάκσον κανόνισε μια δεύτερη αυτοψία, μια πρακτική που θα μπορούσε να αποφέρει ταχύτερα, αν και περιορισμένα, αποτελέσματα.[30][31] Μετά την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής αυτοψίας, ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ, επικεφαλής ερευνητής του γραφείου του ιατροδικαστή, δήλωσε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις τραυματισμού ή εγκληματικής ενέργειας.[32]

Ο ιατροδικαστής κράτησε μυστική την πλήρη τοξικολογική έκθεση, όπως ζήτησαν η αστυνομία και ο εισαγγελέας.[2]

Η νεκροψία αποκάλυψε ότι ο Τζάκσον ήταν κατά τα άλλα υγιής[33] για την ηλικία του (50 ετών) και ότι η καρδιά του ήταν ισχυρή- το σημαντικότερο πρόβλημα υγείας του ήταν ότι οι πνεύμονές του είχαν χρόνια φλεγμονή, αλλά αυτό δεν συνέβαλε στο θάνατό του.[34] Τα άλλα σημαντικά όργανα ήταν φυσιολογικά και δεν είχε αθηροσκλήρωση, εκτός από κάποια μικρή συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες του ποδιού του.[35][36] Η αυτοψία ανέφερε ότι 62 κιλά και είχε ύψος 1.75 εκατοστά.[34] Το Fox News ανέφερε ότι αυτό επιβεβαίωσε τις φήμες ότι ο Τζάκσον ήταν αδυνατισμένος,[37] ενώ το Associated Press ανέφερε ότι το βάρος του ήταν στο αποδεκτό εύρος.[36]

Υπηρεσίες επιβολής του νόμου Επεξεργασία

Ο θάνατος του Τζάκσον διερευνήθηκε από το Αστυνομικό Τμήμα του Λος Άντζελες (LAPD)[38] και την Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών (DEA)- η τελευταία υπηρεσία είχε την εξουσία να διερευνήσει θέματα που κατά τα άλλα προστατεύονταν από το ιατρικό απόρρητο, επιτρέποντάς της να εντοπίσει τα πολύπλοκα ίχνη των συνταγογραφούμενων φαρμάκων που προμηθεύονταν ο Τζάκσον.[39]

Στις 28 Αυγούστου 2009, η αστυνομία του Λος Άντζελες ανακοίνωσε ότι η υπόθεση θα παραπεμφθεί στις εισαγγελικές αρχές.[2] Επειδή το LAPD δεν ασφάλισε το σπίτι του Τζάκσον και επέτρεψε την πρόσβαση σε αυτό και στην οικογένεια Τζάκσον πριν επιστρέψει για να αφαιρέσει ορισμένα αντικείμενα, το τμήμα προκάλεσε ανησυχίες σε ορισμένους παρατηρητές ότι η αλυσίδα επιτήρησης είχε παραβιαστεί.[39][40] Η αστυνομία υποστήριξε ότι ακολούθησε το πρωτόκολλο.[40] Ο Γενικός Εισαγγελέας της Καλιφόρνιας Τζέρι Μπράουν ανακοίνωσε ότι το γραφείο του βοηθά το LAPD και την DEA να δημιουργήσουν μια κρατική βάση δεδομένων όλων των ιατρών και των συνταγών που εκτελούνται.[41]

Η αστυνομία του Λος Άντζελες ζήτησε ιατρικά αρχεία από γιατρούς που είχαν θεραπεύσει τον Τζάκσον. Η αστυνομία εξέτασε το ενδεχόμενο να απαγγείλει κατηγορίες για ανθρωποκτονία σε βάρος όσων είχαν προμηθεύσει τον Τζάκσον με ναρκωτικά, αλλά δεν το έκανε.[42][43]

Ισχυρισμοί για χρήση ναρκωτικών Επεξεργασία

Ο Marc Schaffel, πρώην παραγωγός βίντεο του Τζάκσον, δήλωσε ότι ο τραγουδιστής είχε χρησιμοποιήσει προποφόλη, αλπραζολάμη (αγχολυτικό) και σερτραλίνη (αντικαταθλιπτικό). Άλλα φάρμακα ήταν η ομεπραζόλη, η υδροκωδόνη, η παροξετίνη, η καρισοπροδόλη και η υδρομορφόνη.[44] Μετά το θάνατό του, η αστυνομία βρήκε διάφορα ναρκωτικά στο σπίτι του, μεταξύ των οποίων και προποφόλη. Ορισμένα από αυτά τα φάρμακα είχαν ετικέτες με ψευδείς ονομασίες και άλλα δεν είχαν ετικέτες.[45][46] Ένα αστυνομικό έγγραφο του 2004 που προετοιμάστηκε για την υπόθεση People v. Η δίκη για την παιδική κακοποίηση του Τζάκσον ανέφερε ότι ο Τζάκσον έπαιρνε έως και 40 χάπια αλπραζολάμης τη νύχτα.[42] Η αλπραζολάμη δεν βρέθηκε στην κυκλοφορία του αίματός του κατά τη στιγμή του θανάτου.[3] Ο φίλος του Τζάκσον Dr. A. J. Farshchian δήλωσε ότι ο Τζάκσον φοβόταν τα ναρκωτικά.[47]

Ο Γουτζίν Αξενόφφ είναι ένας γιατρός με έδρα το Τόκιο, ο οποίος είχε θεραπεύσει τον Τζάκσον και τα παιδιά του σε μερικές περιπτώσεις, και εξέφρασε την ανησυχία του για τη χρήση διαφόρων φαρμάκων από τον Τζάκσον. Είπε ότι ο Τζάκσον ζήτησε διεγερτικά για να μπορέσει να αντεπεξέλθει σε κάποιες απαιτητικές παραστάσεις, αλλά είπε ότι αρνήθηκε να του τα συνταγογραφήσει. Θυμήθηκε ότι ο Τζάκσον είχε χρόνια κόπωση, πυρετό, αϋπνία και άλλα συμπτώματα και ότι έπαιρνε μεγάλη ποσότητα φαρμάκων. Υποπτευόταν ότι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που προκαλούσαν αυτά τα συμπτώματα ήταν η υπερβολική χρήση στεροειδών ή άλλων φαρμάκων που λευκαίνουν το δέρμα.[48]

Η Τζάνετ Τζάκσον ισχυρίστηκε ότι η οικογένεια Τζάκσον προσπάθησε να κάνει παρέμβαση στις αρχές του 2007, όταν ο Τζάκσον ζούσε στο Λας Βέγκας.[49] Η ίδια και μερικά από τα αδέλφια της φέρεται να ταξίδεψαν στο σπίτι του, αλλά απομακρύνθηκαν από τους φρουρούς ασφαλείας που είχαν εντολή να μην τους αφήσουν να μπουν. Φημολογείται επίσης ότι αρνήθηκε τα τηλεφωνήματα της μητέρας του. Ωστόσο, η οικογένεια αρνήθηκε ότι προσπάθησε να παρέμβει.[50]

Προποφόλη Επεξεργασία

 
Μια αμπούλα προποφόλης

Από όλα τα φάρμακα που βρέθηκαν στο σπίτι του Τζάκσον, αυτό που ανησύχησε περισσότερο τους ερευνητές ήταν η προποφόλη (Diprivan), ένα ισχυρό αναισθητικό που χορηγείται ενδοφλεβίως στα νοσοκομεία για την πρόκληση και διατήρηση της αναισθησίας κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων.[51] Με το ψευδώνυμο "γάλα της αμνησίας" λόγω της αδιαφανούς, γαλακτοειδούς εμφάνισής του (και ένα παιχνίδι με τις λέξεις "γάλα μαγνησίας"), το φάρμακο έχει συνδεθεί με καρδιακή ανακοπή,[51] αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο εκτός επισήμανσης για αγχολυτικούς και άλλους ιατρικά αβάσιμους σκοπούς.[46] Στο σπίτι του Τζάκσον βρέθηκαν διάφορα μπουκάλια προποφόλης, άλλα άδεια και άλλα γεμάτα.[46]

Στις 30 Ιουνίου, η Cherilyn Lee, μια νοσοκόμα που εργαζόταν ως διατροφολόγος του Jackson, δήλωσε ότι της είχε ζητήσει τον Μάιο να του χορηγήσει προποφόλη για να τον βοηθήσει να κοιμηθεί, αλλά εκείνη αρνήθηκε. Της είπε ότι του είχε δοθεί το φάρμακο στο παρελθόν για επίμονη αϋπνία και ότι ένας γιατρός είχε πει ότι ήταν ασφαλές. Η Lee δήλωσε ότι έλαβε ένα τηλεφώνημα από έναν βοηθό του Jackson στις 21 Ιουνίου για να της πει ότι ο Jackson ήταν άρρωστος, αν και δεν εργαζόταν πλέον για αυτόν. Ανέφερε ότι άκουσε τον Τζάκσον να παραπονιέται ότι η μία πλευρά του σώματός του ήταν ζεστή και η άλλη κρύα. Συμβούλεψε τον βοηθό να στείλει τον Τζάκσον σε νοσοκομείο.[52]

Ο Άρνολντ Κλάιν δήλωσε ότι ο Jackson χρησιμοποίησε έναν αναισθησιολόγο για να του χορηγήσει προποφόλη για να τον βοηθήσει να κοιμηθεί, ενώ βρισκόταν σε περιοδεία στη Γερμανία. Ο αναισθησιολόγος τον "κατέβαζε" τη νύχτα και τον "ανέβαζε" το πρωί κατά τη διάρκεια της περιοδείας του HIStory το 1996 και το 1997.[50]

Ιατρικοί επαγγελματίες Επεξεργασία

Η DEA επικεντρώθηκε σε τουλάχιστον πέντε γιατρούς που συνταγογράφησαν φάρμακα στον Τζάκσον, προσπαθώντας να διαπιστώσει αν είχαν "πρόσωπο με πρόσωπο" σχέση μαζί του και αν είχαν κάνει τις νομικά απαιτούμενες διαγνώσεις.[46] Τουλάχιστον εννέα γιατροί τελούσαν υπό έρευνα.[53] Η αστυνομία ήθελε να ανακρίνει 30 γιατρούς, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς, μεταξύ των οποίων και τον Άρνολντ Κλάιν.[54] Ο Κλάιν δήλωσε ότι κατά καιρούς είχε δώσει στον Jackson πεθιδίνη για να τον ηρεμήσει, αλλά δεν είχε χορηγήσει τίποτα ισχυρότερο και ότι είχε παραδώσει τα αρχεία του στον ιατροδικαστή.[55]

Προσωπικός γιατρός Επεξεργασία

 
Ο Μάρεϊ ασκούσε το επάγγελμα στην Armstrong Clinic στο Χιούστον. Στην κλινική έγινε έφοδος κατά τη διάρκεια έρευνας για τον Murray τον Ιούλιο του 2009.

Ο καρδιολόγος Κόνραντ Μάρεϊ εντάχθηκε στο στρατόπεδο του Jackson τον Μάιο του 2009 στο πλαίσιο της συμφωνίας του Jackson με την AEG Live, την εταιρεία διοργάνωσης των συναυλιών του στο Λονδίνο. Ο Μάρεϊ γνώρισε για πρώτη φορά τον Τζάκσον στο Λας Βέγκας όταν περιέθαλψε ένα από τα παιδιά του Τζάκσον. Η AEG Live δήλωσε ότι ο Τζάκσον επέμενε η εταιρεία να προσλάβει τον Μάρεϊ για να τον συνοδεύσει στην Αγγλία.[56] Κατά τη διάρκεια της δίκης του Μάρεϊ προέκυψε ότι η AEG προσέλαβε τον Μάρεϊ και ότι ο Τζάκσον δεν υπέγραψε ούτε τη σύμβαση για την προαναφερθείσα απασχόληση.[57]

Ο Μάρεϊ δήλωσε μέσω του δικηγόρου του ότι δεν συνταγογράφησε ούτε χορήγησε πεθιδίνη ή οξυκωδόνη στον Τζάκσον, αλλά δεν είπε τι, αν όντως συνταγογράφησε ή χορήγησε.[51] Η αστυνομία του Λος Άντζελες δήλωσε ότι ο Μάρεϊ μίλησε στους αστυνομικούς αμέσως μετά το θάνατο του Τζάκσον και κατά τη διάρκεια μιας εκτενούς συνέντευξης δύο ημέρες αργότερα. Τόνισαν ότι δεν βρήκαν "καμία κόκκινη σημαία" και δεν υποπτεύονται εγκληματική ενέργεια. Στις 26 Ιουνίου, η αστυνομία ρυμούλκησε ένα αυτοκίνητο που χρησιμοποιούσε ο Μάρεϊ, δηλώνοντας ότι μπορεί να περιείχε φάρμακα ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία. Η αστυνομία απελευθέρωσε το αυτοκίνητο πέντε ημέρες αργότερα.[39]

Ο πολιτικός και υπουργός Jesse Jackson, φίλος της οικογένειας του Μάικλ Τζάκσον, δήλωσε ότι η οικογένεια ανησυχεί για το ρόλο του Murray. "Έχουν καλό λόγο να είναι . . . έφυγε από τη σκηνή".[58] Τις επόμενες εβδομάδες, οι αρχές επιβολής του νόμου ανησυχούσαν όλο και περισσότερο για τον Murray και στις 22 Ιουλίου οι ντετέκτιβ έκαναν έρευνα στο ιατρικό γραφείο και τη μονάδα αποθήκευσης του Μάρεϊ στο Χιούστον, αφαιρώντας αντικείμενα όπως έναν υπολογιστή και δύο σκληρούς δίσκους, λίστες επαφών και μια ειδοποίηση αναστολής λειτουργίας του νοσοκομείου.[59] Στις 27 του μήνα, μια ανώνυμη πηγή ανέφερε ότι ο Μάρεϊ είχε χορηγήσει προποφόλη μέσα σε 24 ώρες από το θάνατο του Τζάκσον.[60][61] Οι ερευνητές είχαν ερευνήσει το σπίτι και το γραφείο του Μάρεϊ στο Λας Βέγκας,[62] καθώς και ένα φαρμακείο του Λας Βέγκας.[63] Ο Τζάκσον πλήρωνε τον Μάρεϊ 150.000 δολάρια το μήνα.[64]

Στις 8 Φεβρουαρίου 2010, οι εισαγγελείς του Λος Άντζελες απήγγειλαν κατηγορίες για ανθρωποκτονία εξ αμελείας στον Μάρεϊ. Ο Murray δήλωσε αθώος και αφέθηκε ελεύθερος αφού κατέβαλε εγγύηση ύψους 75.000 δολαρίων ΗΠΑ.[65] Λίγο αργότερα, ο Ιατρικός Σύλλογος της Καλιφόρνια εξέδωσε διαταγή που απαγόρευε στον Murray να χορηγεί βαριά ηρεμιστικά.[66]

Στις 11 Ιανουαρίου 2011, ο δικαστής της προκαταρκτικής ακρόασης του Μάρεϊ αποφάσισε ότι ο Μάρεϊ πρέπει να δικαστεί για ανθρωποκτονία εξ αμελείας στην υπόθεση Τζάκσον. Ο δικαστής ανέστειλε επίσης την άδεια του Murray να ασκεί την ιατρική στην Καλιφόρνια.[67]

Μετά από αρκετές καθυστερήσεις,[68] η δίκη με ενόρκους άρχισε στις 27 Σεπτεμβρίου 2011.[69] Στις 7 Νοεμβρίου 2011, ο Murray κρίθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία εξ αμελείας[70] και κρατήθηκε χωρίς εγγύηση για να περιμένει την καταδίκη του.[71] Στις 29 Νοεμβρίου 2011, ο Murray έλαβε τη μέγιστη ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών.[72] Ο Μάρεϊ αποφυλακίστηκε στις 28 Οκτωβρίου 2013,[5] λόγω του υπερπληθυσμού των φυλακών της Καλιφόρνιας και της καλής συμπεριφοράς του.[73]

Υγεία Επεξεργασία

 
Το αρχικό πιστοποιητικό θανάτου του Μάικλ Τζάκσον, που εκδόθηκε εν αναμονή των τοξικολογικών εκθέσεων

Η Στέισι Μπράουν, βιογράφος, δήλωσε ότι ο Τζάκσον είχε γίνει "πολύ αδύναμος, εντελώς, εντελώς λιποβαρής" και ότι η οικογένειά του ανησυχούσε γι' αυτόν. Ένας άλλος βιογράφος, ο J. Randy Taraborrelli, είπε ότι ο Τζάκσον ήταν εθισμένος στα παυσίπονα και τα έπαιρνε επί δεκαετίες.[32] Ο Arnold Klein, δερματολόγος του Jackson, επιβεβαίωσε ότι ο Jackson έκανε κατάχρηση συνταγογραφούμενων φαρμάκων και ότι ο Klein είχε διαγνώσει τον Jackson με λεύκη και λύκο. Ωστόσο, ο Κλάιν είπε ότι όταν είδε τον Τζάκσον στο γραφείο του τρεις ημέρες πριν από το θάνατό του, "ήταν σε πολύ καλή φυσική κατάσταση. Χόρευε για τους ασθενείς μου. Όταν τον είδαμε ήταν πολύ συνειδητοποιημένος και είχε πολύ καλή διάθεση".[55]

Οικογενειακές και νομικές υποθέσεις Επεξεργασία

Η αντίδραση της οικογένειας Επεξεργασία

Η οικογένεια Τζάκσον εξέδωσε ανακοίνωση μετά το θάνατο:

Ο αγαπημένος μας γιος, αδελφός, θείος και πατέρας τριών παιδιών έφυγε τόσο απροσδόκητα, με τόσο τραγικό τρόπο και πολύ νωρίς. Μας αφήνει εμάς, την οικογένειά του, άφωνους και συντετριμμένους σε ένα σημείο, όπου η επικοινωνία με τον έξω κόσμο μοιάζει σχεδόν αδύνατη μερικές φορές.[74]

Ο αγαπημένος μας γιος, αδελφός, θείος και πατέρας τριών παιδιών έφυγε τόσο απροσδόκητα, με τόσο τραγικό τρόπο και πολύ νωρίς. Μας αφήνει εμάς, την οικογένειά του, άφωνους και συντετριμμένους σε ένα σημείο, όπου η επικοινωνία με τον έξω κόσμο μοιάζει σχεδόν αδύνατη μερικές φορές.[74]

 
Το έντυπο τροποποίησης που εκδόθηκε από τον ιατροδικαστή για το πιστοποιητικό θανάτου του, αφού έγιναν διαθέσιμες οι τοξικολογικές εκθέσεις. Η αιτία αλλάζει από "αναβολή" σε "οξεία δηλητηρίαση από προποφόλη" και προστίθεται η απόφαση "Ανθρωποκτονία".

Η La Toya πίστευε ότι ο αδελφός της "δολοφονήθηκε για τον μουσικό του κατάλογο".[75] Λίγο μετά το θάνατο του Τζάκσον, η οικογένειά του έθεσε ερωτήματα σχετικά με

το ρόλο της AEG Live, της εταιρείας διοργάνωσης συναυλιών This Is It, τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του.[58] Ο Τζόζεφ, ο πατέρας του Μάικλ, κατέθεσε καταγγελία στο Ιατρικό Συμβούλιο της Καλιφόρνιας υποστηρίζοντας ότι η AEG Live ασκούσε παράνομα την ιατρική, απαιτώντας από τον Μάρεϊ να διακόψει τη λήψη διαφόρων φαρμάκων από τον Τζάκσον. Η καταγγελία ισχυριζόταν επίσης ότι η AEG Live δεν παρείχε τον εξοπλισμό ανάνηψης και τον νοσοκόμο που είχε ζητήσει ο Murray. Ο εκπρόσωπος της AEG Michael Roth αρνήθηκε να σχολιάσει την καταγγελία.[76]

Αφού ο Μάρεϊ δήλωσε αθώος για την κατηγορία της ανθρωποκτονίας, αρκετά μέλη της οικογένειας Τζάκσον δήλωσαν ότι θεωρούσαν ότι του άξιζε μια πιο σοβαρή κατηγορία.[77] Στις 25 Ιουνίου 2010, ο Joseph κατέθεσε αγωγή για άδικο θάνατο κατά του Murray. Η αγωγή ισχυρίζεται ότι ο Μάρεϊ είπε επανειλημμένα ψέματα για να καλύψει τη χρήση προποφόλης, δεν κράτησε επαρκή ιατρικά αρχεία και ήταν αμελής στη χρήση φαρμάκων στον Τζάκσον. Ο πολιτικός δικηγόρος του Μάρεϊ, Τσαρλς Πέκαμ, αρνήθηκε ότι ο Μάρεϊ έδωσε στον Τζάκσον κάτι απειλητικό για τη ζωή του.[78] Στις 15 Αυγούστου 2012, ο Joseph απέσυρε την αγωγή του για άδικο θάνατο εναντίον του Murray.[79]

Η οικογένεια του Μάικλ Τζάκσον επαίνεσε την ετυμηγορία για την ενοχή του Μάρεϊ.[80] Το 2017, η Πάρις Τζάκσον δήλωσε ότι ήταν "απολύτως" πεπεισμένη ότι ο πατέρας της είχε δολοφονηθεί.[81]

Το 2010, τα τρία παιδιά του Τζάκσον και η μητέρα του μήνυσαν τη διοργανώτρια εταιρεία συναυλιών του Τζάκσον Anschutz Entertainment Group, Inc. (AEG) και τις θυγατρικές και τους εντολείς της, ισχυριζόμενοι ότι η AEG προσέλαβε τον γιατρό από αμέλεια.[82][83] Το 2013, έπειτα από δίκη 21 εβδομάδων στο Λος Άντζελες, οι ένορκοι αποφάσισαν υπέρ της AEG, κρίνοντας ότι η AEG δεν είχε λόγο να γνωρίζει ότι ο Murray θα ήταν "ακατάλληλος ή ανίκανος να εκτελέσει την εργασία για την οποία είχε προσληφθεί" και επομένως δεν ήταν αμελής.[84]

Περιουσία Επεξεργασία

Η τελευταία διαθήκη του Τζάκσον κατατέθηκε από τον δικηγόρο Τζον Μπράνκα στο δικαστήριο της κομητείας του Λος Άντζελες την 1η Ιουλίου 2009. Υπογράφηκε στις 7 Ιουλίου 2002 και κατονομάζει τον Branca και τον λογιστή John McClain ως εκτελεστές- επιβεβαιώθηκαν ως τέτοιοι από δικαστή του Λος Άντζελες στις 6 Ιουλίου 2009.[85] Όλα τα περιουσιακά στοιχεία δίνονται στο (προϋπάρχον) Michael Jackson Family Trust (τροποποιημένο στις 22 Μαρτίου 2002),[86] οι λεπτομέρειες του οποίου δεν έχουν δημοσιοποιηθεί. Το Associated Press αναφέρει ότι, το 2007, ο Τζάκσον είχε καθαρή αξία 236,6 εκατομμυρίων δολαρίων: 567,6 εκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία, τα οποία περιλάμβαναν το ράντσο Neverland και το μερίδιο του 50% του καταλόγου της Sony/ATV Music Publishing, και χρέη ύψους 331 εκατομμυρίων δολαρίων.[87] Η κηδεμονία των τριών παιδιών του ανατίθεται στη μητέρα του, Κάθριν, ή αν αυτή δεν μπορεί ή δεν θέλει, στην τραγουδίστρια Νταϊάνα Ρος.[88] Η διαθήκη του Τζάκσον κατανέμει το 20% της περιουσίας του, καθώς και το 20% των χρημάτων που κερδίζει μετά το θάνατό του σε μη καθορισμένες φιλανθρωπικές οργανώσεις.[89]

Δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο διακανονισμός της περιουσίας του Τζάκσον θα μπορούσε να διαρκέσει πολλά χρόνια.[90] Η αξία της Sony/ATV Music Publishing εκτιμάται από τον Ryan Schinman, επικεφαλής της Platinum Rye, σε 1,5 δισ. δολάρια ΗΠΑ. Η εκτίμηση του Shinman καθιστά το μερίδιο του Jackson στη Sony/ATV αξίας 750 εκατομμυρίων δολαρίων, από το οποίο ο Jackson θα είχε ετήσιο εισόδημα 80 εκατομμυρίων δολαρίων. Τον Σεπτέμβριο του 2016 οριστικοποιήθηκε η συμφωνία για την εξαγορά από τη Sony του μεριδίου του Τζάκσον στη Sony/ATV από την κληρονομιά του Τζάκσον έναντι 750 εκατομμυρίων δολαρίων.[91]

Αντίδραση του κοινού Επεξεργασία

 
Η Wikipedia στο αποκορύφωμά της στις 15:00 στο Λος Άντζελες, στις 25 Ιουνίου.

Κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης και το Διαδίκτυο Επεξεργασία

Ο θάνατος του Τζάκσον αναφέρθηκε για πρώτη φορά από την ιστοσελίδα TMZ με έδρα το Λος Άντζελες. Οι γιατροί στο Ronald Reagan UCLA Medical Center διαπίστωσαν τον θάνατο του Τζάκσον στις 2:26 μ. μ. και το TMZ ανακοίνωσε τον θάνατο 18 λεπτά αργότερα.[23] Οι Los Angeles Times επιβεβαίωσαν την αναφορά στις 14:51 PDT (17:51 EDT).[92] Η είδηση εξαπλώθηκε γρήγορα στο διαδίκτυο, προκαλώντας επιβράδυνση και κατάρρευση ιστότοπων από την υπερφόρτωση των χρηστών. Το TMZ και οι Los Angeles Times υπέστησαν διακοπές λειτουργίας.[92] Η Google πίστεψε αρχικά ότι τα εκατομμύρια αιτήματα αναζήτησης σήμαιναν ότι η μηχανή αναζήτησης της είχε δεχθεί επίθεση DDoS και μπλόκαρε τις αναζητήσεις που αφορούσαν τον Μάικλ Τζάκσον για 30 λεπτά. Το Twitter ανέφερε μια συντριβή, όπως και η Wikipedia στις 3:15 μ. μ. PDT (22:15 UTC).[93] Το Ίδρυμα Wikimedia ανέφερε σχεδόν ένα εκατομμύριο επισκέπτες στη βιογραφία του Τζάκσον μέσα σε μία ώρα, πιθανότατα οι περισσότεροι επισκέπτες μέσα σε μία ώρα σε οποιοδήποτε άρθρο στην ιστορία της Βικιπαίδειας μέχρι εκείνη τη στιγμή.[94] Το AOL Instant Messenger κατέρρευσε για 40 λεπτά.[95] Περίπου το 15% των αναρτήσεων στο Twitter (5.000 tweets ανά λεπτό) ανέφεραν τον Τζάκσον μετά την ανακοίνωση της είδησης,[96][97] σε σύγκριση με το 5% που αναφέρθηκε στις ιρανικές εκλογές ή στην πανδημία γρίπης που είχε γίνει πρωτοσέλιδο νωρίτερα μέσα στο έτος.[97] Συνολικά, η επισκεψιμότητα στο διαδίκτυο ήταν από 11% έως τουλάχιστον 20% υψηλότερη από το κανονικό.[96][98] Το MTV και το BET μετέδωσαν μαραθώνιους των μουσικών βίντεο του Jackson.[99]

Ειδικά αφιερώματα για τον Τζάκσον προβλήθηκαν σε πολλούς τηλεοπτικούς σταθμούς σε όλο τον κόσμο. Η βρετανική σαπουνόπερα EastEnders πρόσθεσε μια σκηνή της τελευταίας στιγμής στο επεισόδιο της 26ης Ιουνίου, στην οποία ο χαρακτήρας της Denise Johnson συζητούσε την είδηση με τον Patrick Trueman.[100] Τα περιοδικά, συμπεριλαμβανομένου του Time, εξέδωσαν αναμνηστικές εκδόσεις.[101] Μια σκηνή στην οποία εμφανιζόταν η αδελφή του Τζάκσον, La Toya, κόπηκε από την ταινία Brüno από σεβασμό προς την οικογένεια του Τζάκσον.[102]

Σύμφωνα με μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε από το Global Language Monitor (GLM), 72 ώρες μετά το θάνατό του, ο Τζάκσον έγινε η ένατη πιο πολυσυζητημένη είδηση στα παγκόσμια έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Για το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τζάκσον ήταν ο δεύτερος, μετά την εκλογή του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα.[103] Οι σχολιαστές συζήτησαν το έργο του Τζάκσον και τη "βαθιά τραγική φιγούρα" του.[104] Ο αρθρογράφος της Le Figaro Yann Moix δήλωσε ότι αν και ο Τζάκσον, όπως και το εμβληματικό του φεγγαροπερπάτημα, έζησε τη ζωή αντίστροφα, ο κόσμος στο θάνατό του έχυσε "πανομοιότυπα και παγκόσμια δάκρυα".[105]

Μια έρευνα του Pew Research Center διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα των Αμερικανών πίστευαν ότι η κάλυψη του θανάτου του Τζάκσον ήταν υπερβολική, ενώ το 3% θεωρούσε ότι ήταν ανεπαρκής.[106] Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το BBC έλαβε πάνω από 700 παράπονα από τηλεθεατές που θεωρούσαν ότι ο θάνατός του κυριαρχούσε στις ειδήσεις.[107] Στις 29 Ιουνίου, ο Αμερικανός συντηρητικός σχολιαστής Rush Limbaugh δήλωσε ότι η κάλυψη ήταν μια "φρικτή ντροπή" και προσέφερε την υποστήριξή του στους ακτιβιστές-υπουργούς Jesse Jackson και Al Sharpton, οι οποίοι αγωνίζονταν να ανακόψουν τις εικασίες του Τύπου σχετικά με το τι προκάλεσε το θάνατο.[108] Άλλοι συντηρητικοί, μεταξύ των οποίων ο σχολιαστής Bill O'Reilly[109] και ο βουλευτής Peter T. King,[110] αποδοκίμασαν επίσης τη λήψη της προσοχής των μέσων ενημέρωσης σχετικά με το θάνατο του Jackson. Εν τω μεταξύ, ο Ούγκο Τσάβες, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, χαρακτήρισε τον θάνατο της ποπ σταρ ως "θλιβερή είδηση",[111] αλλά επέκρινε το CNN επειδή κάλυψε τον θάνατο πιο έντονα από το πραξικόπημα στην Ονδούρα.[112][111]

Το 2009, η οικογένεια του Τζάκσον πλήρωσε την εταιρεία μάρκετινγκ κοινωνικών μέσων uSocial. net για να αυξήσει τον αριθμό των οπαδών στο προφίλ του Τζάκσον στο Twitter. Σύμφωνα με τη New York Daily News, η uSocial ανέλαβε να παραδώσει 25. 000 followers στο λογαριασμό.

Θλίψη Επεξεργασία

 
Το αστέρι του Τζάκσον στο Walk of Fame του Χόλιγουντ έγινε επίκεντρο της δημόσιας θλίψης.

Η είδηση του θανάτου του Τζάκσον προκάλεσε ένα ξέσπασμα θλίψης σε όλο τον κόσμο. Οι θαυμαστές συγκεντρώθηκαν έξω από το Ιατρικό Κέντρο του UCLA, το Neverland Ranch, το σπίτι του στο Holmby Hills, το σπίτι της οικογένειας Jackson στο Hayvenhurst στο Encino, το Apollo Theater στη Νέα Υόρκη και στο Hitsville U. S. A. , το παλιό αρχηγείο της Motown στο Ντιτρόιτ, όπου ξεκίνησε η καριέρα του Jackson και σήμερα είναι το Μουσείο Motown. Οι δρόμοι γύρω από το νοσοκομείο αποκλείστηκαν.[113] Ένα μικρό πλήθος, συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου της πόλης, συγκεντρώθηκε έξω από το πατρικό σπίτι του Τζάκσον στο Γκάρι, όπου η σημαία στο δημαρχείο κυμάτιζε μεσίστια προς τιμήν του.[114] Οι θαυμαστές στο Χόλιγουντ συγκεντρώθηκαν αρχικά γύρω από το αστέρι του Walk of Fame ενός άλλου Μάικλ Τζάκσον, καθώς δεν είχαν πρόσβαση στο αστέρι του Τζάκσον, το οποίο είχε καλυφθεί προσωρινά από εξοπλισμό που είχε τοποθετηθεί για την πρεμιέρα της ταινίας Brüno.[115] Οι θλιμμένοι θαυμαστές και τα μνημόσυνα μεταφέρθηκαν από το αστέρι του ραδιοφωνικού παρουσιαστή την επόμενη μέρα.[116]

Από την Οδησσό[117] έως τις Βρυξέλλες[118] και όχι μόνο, οι οπαδοί διοργάνωσαν τις δικές τους συγκεντρώσεις μνήμης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα έστειλε συλλυπητήρια επιστολή στην οικογένεια Τζάκσον[16] και η Βουλή των Αντιπροσώπων τήρησε ενός λεπτού σιγή.[119] Ο Ομπάμα δήλωσε αργότερα ότι ο Τζάκσον "θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους μεγαλύτερους διασκεδαστές μας".[120] Ο πρώην πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα δήλωσε ότι η απώλεια του Τζάκσον θα γίνει αισθητή παγκοσμίως.[121]

 
Θαυμαστές επισκέπτονται το πρόχειρο μνημείο που στήθηκε έξω από την είσοδο του Neverland Ranch λίγο μετά το θάνατο του Τζάκσον.

Στην Ιαπωνία, ο υπουργός Εσωτερικών Υποθέσεων και Επικοινωνιών Tsutomu Sato δήλωσε στους δημοσιογράφους: "Αισθάνομαι θλίψη καθώς τον παρακολουθούσα από τότε που ήταν μέλος των Jackson Five" Ο υπουργός Άμυνας Yasukazu Hamada του απέδωσε τα εύσημα ότι με τη μουσική του δημιούργησε μια ολόκληρη γενιά.[122] Ο υπουργός Υγείας Yōichi Masuzoe χαρακτήρισε τον θάνατο "εξαιρετικά τραγική απώλεια".[123]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Γκόρντον Μπράουν δήλωσε: "Αυτά είναι πολύ θλιβερά νέα για τα εκατομμύρια των θαυμαστών του Μάικλ Τζάκσον στη Βρετανία και σε όλο τον κόσμο" Ο ηγέτης της συντηρητικής αντιπολίτευσης Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε: "Ξέρω ότι οι θαυμαστές του Μάικλ Τζάκσον στη Βρετανία και σε όλο τον κόσμο θα είναι λυπημένοι σήμερα. Παρά τις διαμάχες, ήταν ένας θρυλικός διασκεδαστής"

Ρώσοι οπαδοί συγκεντρώθηκαν έξω από την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα για να θρηνήσουν.[124] Ο Γάλλος υπουργός Πολιτισμού Φρεντερίκ Μιτεράν είπε: "Όλοι έχουμε έναν Μάικλ Τζάκσον μέσα μας".[125] Η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, φίλη από καιρό, δήλωσε ότι δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή της χωρίς αυτόν.[126] Η Liza Minnelli δήλωσε στο CBS: "Όταν έρθει η αυτοψία, θα ξεσπάσει η κόλαση, οπότε δόξα τω Θεώ, τον γιορτάζουμε τώρα".[127] Η αδελφή του La Toya δήλωσε ότι η κόρη του είπε ότι τον είχε καταπονήσει. Η La Toya δήλωσε: "Είπε: "Όχι, δεν καταλαβαίνεις. Συνέχισαν να τον δουλεύουν και ο μπαμπάς δεν το ήθελε αυτό, αλλά τον δούλευαν συνεχώς". Ένιωσα τόσο άσχημα".[128]

Αφιερώματα Επεξεργασία

 
Κατά τη διάρκεια του δεύτερου σκέλους της περιοδείας Sticky & Sweet Tour της Μαντόνα τον Ιούλιο του 2009, η ίδια και ένας μιμητής του Τζάκσον ερμήνευσαν ένα medley από τραγούδια του Τζάκσον, ενώ φωτογραφίες του Τζάκσον εμφανίζονταν σε μια οθόνη πίσω τους.

Στις 30 Ιουνίου 2009, οι U2, κατά τη διάρκεια της πρώτης τους συναυλίας στο πλαίσιο της περιοδείας U2 360 στη Βαρκελώνη, αφιέρωσαν το τραγούδι "Angel of Harlem" στον Τζάκσον. Ο τραγουδιστής των U2 Bono τραγούδησε στο τέλος του τραγουδιού στίχους από το "Man In The Mirror" και το "Don't Stop 'Til You Get Enough". Στις 10 Ιουλίου 2009, έξι χιλιάδες θαυμαστές παρακολούθησαν ένα μουσικό αφιέρωμα στη γενέτειρα του Τζάκσον, το Γκάρι της Ιντιάνα. Τοπικοί καλλιτέχνες παρουσίασαν ένα medley από τα τραγούδια του, και ο δήμαρχος Rudolph M. Clay αποκάλυψε ένα μνημείο επτά μέτρων για τον ίδιο. Ο Τζέσε Τζάκσον απευθύνθηκε στο πλήθος, δηλώνοντας: "Εδώ είναι το μέρος όπου ο Μάικλ έμαθε να χορεύει, όπου έμαθε να τραγουδάει, όπου έμαθε να θυσιάζεται".[129] Την επομένη του θανάτου του Τζάκσον, ο ράπερ The Game κυκλοφόρησε ένα τραγούδι-αφιέρωμα, το "Better on the Other Side", σε παραγωγή του DJ Khalil και με φωνητικά των Diddy, Chris Brown, Polow da Don, Mario Winans, Usher και Boyz II Men.[130] Πολλοί άλλοι καλλιτέχνες ηχογράφησαν αφιερώματα, όπως οι 50 Cent,[131] LL Cool J, Robbie Williams, Akon και ο κιθαρίστας Buckethead.[132]

Στις 26 Ιουνίου, καλλιτέχνες όπως ο Pharrell Williams και η Lily Allen απέτιναν φόρο τιμής στον Jackson στο βρετανικό φεστιβάλ Glastonbury.[133] Ο Άλεν φορούσε ένα μόνο λευκό γάντι (ένα χαρακτηριστικό λουκ του Τζάκσον), ενώ οι Streets ερμήνευσαν μια διασκευή του "Billie Jean".[133] Τα αφιερώματα στον Τζάκσον στο φεστιβάλ συνεχίστηκαν το Σαββατοκύριακο.[134] Στις 5 Ιουλίου 2009, η Μαντόνα ερμήνευσε ένα medley από τραγούδια του Τζάκσον κατά τη διάρκεια της περιοδείας της Sticky & Sweet Tour,[135] ενώ ένας μιμητής του Τζάκσον εκτελούσε τους χαρακτηριστικούς χορούς του Τζάκσον και πίσω τους εμφανίζονταν φωτογραφίες του Τζάκσον.[135][136] Η Beyoncé ερμήνευσε μια εκτεταμένη εκδοχή του "Halo", αφιερώνοντάς το στον Jackson σε διάφορες συναυλίες κατά τη διάρκεια του I Am. . . Παγκόσμια περιοδεία.

Μεταλλικά και hard rock συγκροτήματα που ερμήνευσαν τραγούδια του Τζάκσον ως φόρο τιμής περιλαμβάνουν τους Metallica,[137] Chris Cornell,[138] Steve Vai και Andy Timmons,[139] Extreme[140] και CKY.[141] Ο Buckethead έγραψε ένα τραγούδι με τίτλο "The Homing Beacon", εμπνευσμένο από την ταινία του Jackson Captain EO.[132] Δηλώσεις φόρου τιμής έγιναν από μουσικούς της ροκ, όπως ο μπασίστας των Judas Priest Ian Hill,[142] ο κιθαρίστας των Queen Brian May,[143] μέλη των Black Sabbath,[144][145] ο πρώην frontman των Skid Row Sebastian Bach,[146] η Alice Cooper,[147] ο Geoff Tate των Queensrÿche,[146] ο Eddie Van Halen (ο οποίος συνεργάστηκε με τον Jackson κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του Thriller)[143] και ο Slash (ο οποίος έπαιξε κιθάρα στο single του Jackson "Give In to Me").[143] Τον Οκτώβριο του 2013, κυκλοφόρησε ένα άλμπουμ αφιέρωμα με νυν και πρώην μέλη των Iron Maiden, Kiss, Motörhead, Testament, Guns N' Roses, Fozzy, Quiet Riot, Dio, Whitesnake και Mr. Big, μεταξύ άλλων.[148]

Η αδελφή του Τζάκσον La Toya κυκλοφόρησε το τραγούδι της "Home" στις 28 Ιουλίου ως φιλανθρωπικό single προς τιμήν του αδελφού της. Όλα τα έσοδα διατέθηκαν σε ένα από τα αγαπημένα φιλανθρωπικά ιδρύματα του Michael.[149] Η ετήσια τελετή απονομής των βραβείων της BET για το 2009 προβλήθηκε τρεις ημέρες μετά το θάνατο του Τζάκσον, στις 28 Ιουνίου 2009, και περιελάμβανε ένα αφιέρωμα σε αυτόν. Ο οικοδεσπότης Jamie Foxx δήλωσε: "Θέλουμε να γιορτάσουμε αυτόν τον μαύρο άνδρα. Μας ανήκει και τον μοιραστήκαμε με όλους τους άλλους" Στην τελετή ακούστηκαν αρκετά από τα τραγούδια του Τζάκσον, συμπεριλαμβανομένων κομματιών από την εποχή που ήταν μέλος των Jackson Five και από τη σόλο καριέρα του.[150] Ο Joe Jackson και ο Al Sharpton βρίσκονταν στο ακροατήριο, ενώ η Janet Jackson μίλησε για λίγο εκ μέρους της οικογένειας. Το σόου ήταν το πιο δημοφιλές ετήσιο σόου βραβείων BET στην ιστορία των βραβείων.[151]

Την επομένη του θανάτου του Τζάκσον, ο δήμαρχος του Ρίο ντε Τζανέιρο ανακοίνωσε ότι η πόλη θα ανεγείρει ένα άγαλμά του στη φαβέλα Ντόνα Μάρτα. Ο Τζάκσον επισκέφθηκε την κοινότητα το 1996 και γύρισε εκεί ένα μουσικό βίντεο για το "They Don't Care About Us". Ο δήμαρχος δήλωσε ότι ο Τζάκσον βοήθησε να γίνει η κοινότητα "υπόδειγμα κοινωνικής ανάπτυξης".[152] Μνημόσυνα πραγματοποιήθηκαν σε διαφορετικές τοποθεσίες όπως το Τόκιο,[152] το Βουκουρέστι[153] και το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.[154] Στο Midyat της Τουρκίας, τελέστηκε Salat al-Janazah (ισλαμική νεκρική προσευχή) και διανεμήθηκε παραδοσιακός κηδειανός ελεός.[155]

Το μουσικό βίντεο για το "Do the Bartman", ένα τραγούδι των Simpsons που συνυπογράφει ο Τζάκσον, μεταδόθηκε πριν από την επανάληψη ενός επεισοδίου των Simpsons στις 28 Ιουνίου. Περιείχε μια κάρτα τίτλου που απέδιδε φόρο τιμής στον Τζάκσον.[156] Το επεισόδιο "Stark Raving Dad" των Simpsons του 1991, στο οποίο ο Τζάκσον έπαιξε ως καλεσμένος, μεταδόθηκε από το Fox στις 5 Ιουλίου.[157] Το επεισόδιο είχε μεταδοθεί από το ολλανδικό Comedy Central την επομένη του θανάτου του και ήταν αφιερωμένο στη μνήμη του Τζάκσον.[158] Η ταινία του 1978 The Wiz (στην οποία συμπρωταγωνίστησε μαζί με την Diana Ross και τον Richard Pryor) επανακυκλοφόρησε για λίγο σε σπάνια μορφή 35mm και προβλήθηκε στο Hollywood Theater προς τιμήν του. Επίσης, επανακυκλοφόρησε μια εβδομάδα πριν από την κυκλοφορία του This Is It του Michael Jackson σε επιλεγμένες πόλεις. Η Μαντόνα άνοιξε τα MTV Video Music Awards 2009 με μια ομιλία για τον Μάικλ Τζάκσον. Η Τζάνετ Τζάκσον εμφανίστηκε στα VMA για να αποτίνει μουσικό φόρο τιμής στον αδελφό της και να τιμήσει την καριέρα του.[159] Τιμήθηκε με μεταθανάτιο βραβείο για το έργο του κατά τη διάρκεια των 52ων Ετήσιων Βραβείων Grammy στις 31 Ιανουαρίου 2010.[160] Ο Τζάκσον παρουσιάστηκε στο αφιέρωμα "In Memoriam" της 82ης ετήσιας τελετής απονομής των βραβείων Όσκαρ.[161]

Ρεκόρ πωλήσεων Επεξεργασία

Οι πωλήσεις των δίσκων του Τζάκσον αυξήθηκαν δραματικά, ογδόντα φορές μέχρι τις 29 Ιουνίου, σύμφωνα με την HMV.[162] Ο Bill Carr της Amazon δήλωσε ότι η ιστοσελίδα εξάντλησε όλα τα CD του Jackson και των Jackson 5 μέσα σε λίγα λεπτά από την είδηση και ότι η ζήτηση ξεπέρασε εκείνη για τον Elvis Presley και τον John Lennon μετά τον ξαφνικό θάνατό τους.[163][164] Στην Ιαπωνία, έξι από τα άλμπουμ του μπήκαν στο Top 200 Albums chart του SoundScan Japan[152] και στην Πολωνία, το Thriller 25 βρέθηκε στην κορυφή του εθνικού album chart και αντικαταστάθηκε από το King of Pop την επόμενη εβδομάδα.[165]

Στην Αυστραλία, 15 από τα άλμπουμ του βρίσκονταν στο ARIA top 100 από τις 5 Ιουλίου, τέσσερα από αυτά στην πρώτη δεκάδα, με τρία να καταλαμβάνουν τις τρεις πρώτες θέσεις. Είχε 34 singles στο top 100 του singles chart, εκ των οποίων τέσσερα στην πρώτη δεκάδα. Οι πωλήσεις άλμπουμ ήταν 62. 015 για την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ τα singles έφτασαν τις 107. 821 μονάδες.[166] Τη δεύτερη εβδομάδα, οι πωλήσεις του άλμπουμ αυξήθηκαν σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα και έφτασαν τα 88. 650 αντίτυπα. Στις 12 Ιουλίου, τέσσερα άλμπουμ βρίσκονταν στο top 10 με τα τρία να καταλαμβάνουν τις τρεις πρώτες θέσεις. Στη Νέα Ζηλανδία, το Thriller 25 βρέθηκε στην κορυφή του chart.[167] Στη Γερμανία, το King of Pop βρέθηκε στην κορυφή του album chart, ενώ από τις 28 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου, εννέα άλμπουμ του κατέλαβαν το Top 20 του CAPIF στην Αργεντινή.[168] Στο ευρωπαϊκό Top 100 Albums του Billboard, έγραψε ιστορία με οκτώ από τα άλμπουμ του στις πρώτες δέκα θέσεις.[169] Από τις 3 Αυγούστου, το King of Pop βρίσκεται τέσσερις εβδομάδες στην κορυφή του ευρωπαϊκού top 100 του Billboard.[170] Το The Collection πέρασε επίσης δύο εβδομάδες στην κορυφή του ίδιου chart.[171]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Κυριακή που ακολούθησε το θάνατό του, τα άλμπουμ του κατέλαβαν 14 από τις 20 πρώτες θέσεις του πίνακα πωλήσεων του Amazon. co. uk, με το Off the Wall στην κορυφή. Το Number Ones έφτασε στην κορυφή του UK Album Chart και τα στούντιο άλμπουμ του κατέλαβαν τις θέσεις δύο έως οκτώ στα κορυφαία άλμπουμ του iTunes Music Store. Έξι από τα τραγούδια του μπήκαν στο top 40: "Man in the Mirror" (11), "Thriller" (23), "Billie Jean" (25), "Smooth Criminal" (28)", "Beat It" (30) και "Earth Song" (38).[172] Την επόμενη Κυριακή, 13 από τα τραγούδια του Τζάκσον μπήκαν στο top 40, συμπεριλαμβανομένου του "Man in the Mirror", το οποίο έφτασε στο νούμερο δύο.[173] Έσπασε το ρεκόρ της Ruby Murray του 1955 με πέντε τραγούδια στο top 30.[174] Το "The Essential Michael Jackson" κατέκτησε την κορυφή του άλμπουμ chart, δίνοντας στον Jackson το δεύτερο νούμερο ένα άλμπουμ σε ισάριθμες εβδομάδες. Είχε πέντε από τα δέκα κορυφαία άλμπουμ στο album chart.[175] Στις πωλήσεις της τρίτης εβδομάδας, το The Essential Michael Jackson διατήρησε την πρώτη θέση, ενώ ο Τζάκσον κατείχε άλλες τρεις θέσεις στην πρώτη πεντάδα.[176] Μέχρι τις 3 Αυγούστου, ο Τζάκσον είχε πουλήσει 2 εκατομμύρια δίσκους και πέρασε έξι συνεχόμενες εβδομάδες στην κορυφή του άλμπουμ chart.[170][177] Διατήρησε την πρώτη θέση στο album chart για έβδομη συνεχόμενη εβδομάδα.[178]

Στις ΗΠΑ, ο Τζάκσον έσπασε τρία ρεκόρ στα charts κατά την πρώτη ημερομηνία έκδοσης του Billboard που ακολούθησε το θάνατό του. Όλες οι πρώτες εννέα θέσεις στο Top Pop Catalog Albums του Billboard περιείχαν τίτλους που σχετίζονται με αυτόν. Μέχρι την τρίτη εβδομάδα θα ήταν όλες οι πρώτες 12 θέσεις.[179] Το Number Ones ήταν το άλμπουμ με τις καλύτερες πωλήσεις της εβδομάδας και βρέθηκε στην κορυφή του καταλόγου με πωλήσεις 108. 000, σημειώνοντας αύξηση 2. 340%. Τα The Essential Michael Jackson (2) και Thriller (3) πούλησαν επίσης πάνω από 100. 000 μονάδες. Οι υπόλοιποι τίτλοι του πίνακα είναι: Off the Wall (4), Jackson Five's Ultimate Collection (5), Bad (6), Dangerous (7), HIStory: Past, Present and Future - Book I (8) και Jackson's Ultimate Collection (9). Συλλογικά, τα σόλο άλμπουμ του πούλησαν 422. 000 αντίτυπα την εβδομάδα που ακολούθησε τον θάνατό του, 800. 000 αντίτυπα την πρώτη πλήρη εβδομάδα και 1,1 εκατομμύρια αντίτυπα την επόμενη εβδομάδα της επιμνημόσυνης δέησης.[179] Έσπασε επίσης ένα ρεκόρ στο Top Digital Albums chart, με έξι από τις 10 πρώτες θέσεις, συμπεριλαμβανομένης ολόκληρης της πρώτης τετράδας. Στο Hot Digital Songs chart τοποθέτησε ένα ρεκόρ 25 τραγουδιών στη λίστα των 75 θέσεων. Στις ΗΠΑ, ο Jackson έγινε ο πρώτος καλλιτέχνης που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο downloads σε μια εβδομάδα, με 2,6 εκατομμύρια πωλήσεις.[180][181]

Μέχρι τις 5 Αυγούστου, ο Τζάκσον είχε πουλήσει σχεδόν 3,8 εκατομμύρια άλμπουμ και 7,6 εκατομμύρια τραγούδια στις ΗΠΑ. Το Number Ones ήταν το άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις για έξι από τις επτά εβδομάδες που ακολούθησαν το θάνατό του.[182][183] Μέχρι το τέλος του έτους 2009, ο Τζάκσον είχε γίνει ο καλλιτέχνης με τις περισσότερες πωλήσεις της χρονιάς πουλώντας 8,2 εκατομμύρια άλμπουμ στις ΗΠΑ.[184] Έγινε επίσης ο πρώτος καλλιτέχνης στην ιστορία που είχε τέσσερα από τα 20 καλύτερα σε πωλήσεις άλμπουμ σε ένα μόνο έτος στις ΗΠΑ, διπλασιάζοντας σχεδόν τις πωλήσεις του πλησιέστερου ανταγωνιστή του.[185][186] Ο Τζάκσον ήταν επίσης ο τρίτος καλλιτέχνης με τις περισσότερες πωλήσεις ψηφιακών δίσκων το 2009 στις ΗΠΑ, πουλώντας περίπου 12,35 εκατομμύρια μονάδες.[187] Στους 12 μήνες που ακολούθησαν το θάνατό του ο Τζάκσον πούλησε εννέα εκατομμύρια άλμπουμ στις ΗΠΑ και 35 εκατομμύρια άλμπουμ παγκοσμίως.[188] Η περιουσία του απέφερε επίσης έσοδα ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.[189] Το 2010, η Sony Music Entertainment υπέγραψε συμφωνία ύψους 250 εκατομμυρίων δολαρίων με την κληρονομιά του Τζάκσον για να διατηρήσει τα δικαιώματα διανομής των ηχογραφήσεών του μέχρι το 2017 και να κυκλοφορήσει επτά μεταθανάτια άλμπουμ κατά τη δεκαετία μετά το θάνατό του.[10][11]

Τελετές Επεξεργασία

Μνημόσυνο Επεξεργασία

 
Ένα παγκόσμιο ακροατήριο που υπολογίζεται σε 2,5 έως 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους παρακολούθησε την κάλυψη του μνημόσυνου που πραγματοποιήθηκε στο Staples Center, που απεικονίζεται εδώ κατά τη διάρκεια της επιμνημόσυνης δέησης.

Μια ιδιωτική οικογενειακή τελετή πραγματοποιήθηκε στο Forest Lawn Memorial Park στο Λος Άντζελες, μετά από ένα δημόσιο μνημόσυνο στο Staples Center στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια στις 7 Ιουλίου, όπου ο Τζάκσον είχε κάνει πρόβα στις 24 Ιουνίου, μια μέρα πριν πεθάνει. Η επιμνημόσυνη δέηση οργανώθηκε από την AEG Live,[190] την εταιρεία διοργάνωσης συναυλιών του Τζάκσον, η οποία αρχικά σχεδίαζε να χρεώσει τα εισιτήρια.[191] Μετά την πίεση του κοινού, η AEG μοίρασε δωρεάν τα 17. 500 εισιτήρια μέσω μιας ηλεκτρονικής κλήρωσης που προσέλκυσε πάνω από 1,2 εκατομμύρια αιτούντες μέσα σε 24 ώρες[192] και πάνω από μισό δισεκατομμύριο επισκέψεις στην ιστοσελίδα.[193] Η υπηρεσία μεταδόθηκε ζωντανά σε όλο τον κόσμο και πιστεύεται ότι την παρακολούθησαν περισσότεροι από 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι.[7]

Το ολόχρυσο φέρετρο του Τζάκσον (το οποίο φέρεται να κόστισε 25. 000 δολάρια)[54] τοποθετήθηκε μπροστά από τη σκηνή. Πολυάριθμοι διάσημοι καλεσμένοι παρακολούθησαν την τελετή.[194] Τα αδέλφια του φορούσαν από ένα λευκό, αστραφτερό γάντι, ενώ ο Stevie Wonder, η Mariah Carey, ο Lionel Richie, ο Jermaine Jackson και άλλοι τραγουδούσαν τα τραγούδια του. Η 11χρονη τότε κόρη του Τζάκσον, Πάρις, λύγισε καθώς είπε στο πλήθος: "Θέλω απλώς να πω ότι από τότε που γεννήθηκα, ο μπαμπάς ήταν ο καλύτερος πατέρας που θα μπορούσες ποτέ να φανταστείς. . . και θέλω απλώς να πω ότι τον αγαπώ. . . τόσο πολύ".[195] Ο Μάρλον Τζάκσον είπε: "Ίσως τώρα, Μάικλ, σε αφήσουν ήσυχο".[196]

Ταφή Επεξεργασία

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η κηδεία του Τζάκσον είχε αρχικά προγραμματιστεί για τις 29 Αυγούστου 2009 (που θα ήταν τα 51α γενέθλιά του).[197] Η τελετή και η ταφή του έγιναν στο Forest Lawn Memorial Park του Glendale στις 3 Σεπτεμβρίου 2009.[198] Στην κηδεία παρευρέθηκαν τα μέλη της οικογένειάς του, η πρώτη του σύζυγος Lisa Marie Presley καθώς και οι παλιοί του φίλοι Macaulay Culkin, Chris Tucker, Quincy Jones, Eddie Murphy και Elizabeth Taylor, μεταξύ άλλων.[199] Η τελετή ξεκίνησε με τα τρία παιδιά του Τζάκσον να τοποθετούν ένα χρυσό στεφάνι στο φέρετρό του.[199]

Η κηδεία του Τζάκσον κόστισε 1 εκατομμύριο δολάρια,[200][201] εκ των οποίων 590. 000 δολάρια για την κρύπτη του Τζάκσον, 11. 716 δολάρια για προσκλήσεις καλεσμένων,[200][201] 30. 000 δολάρια για ασφάλεια και πολυτελή αυτοκίνητα, 16. 000 δολάρια για το ανθοπωλείο και 15. 000 δολάρια για τον υπεύθυνο κηδειών.[200] Η οικογένεια του Τζάκσον σχεδίασε την κηδεία. Ο Howard Weitzman, δικηγόρος των εκτελεστών της περιουσίας, δήλωσε ότι η "μεγαλύτερη από τη ζωή" ζωή του Τζάκσον ταίριαζε με τη χλιδή της κηδείας.[200][201]

Η σορός του Τζάκσον βρίσκεται στο τμήμα Holly Terrace στο Μεγάλο Μαυσωλείο του Forest Lawn Memorial Park, ενός νεκροταφείου στο Γκλέντεϊλ της Καλιφόρνια. Το μαυσωλείο είναι μια ασφαλής εγκατάσταση που δεν είναι προσβάσιμη στο ευρύ κοινό ή στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, παρά μόνο σε εξαιρετικά περιορισμένη βάση. Η μη σημαδεμένη κρύπτη, η οποία είναι εν μέρει ορατή από τη χρωματιστή είσοδο του μαυσωλείου Holly Terrace, είναι καλυμμένη με λουλούδια που αφήνουν οι οπαδοί, τα οποία τοποθετούνται από τους φρουρούς ασφαλείας έξω από την κρύπτη.[198] Η οικογένεια είχε σκεφτεί να θάψει τον Τζάκσον στο Neverland Ranch. Ωστόσο, ορισμένα μέλη της οικογένειας εξέφρασαν αντιρρήσεις για την τοποθεσία, λέγοντας ότι το ράντσο είχε αμαυρωθεί από τη δίκη του 2005 και τις αστυνομικές επιδρομές στην ιδιοκτησία.[198] Επίσης, οι ιδιοκτήτες του ράντσου θα έπρεπε να περάσουν από μια διαδικασία αδειοδότησης με την κομητειακή και την πολιτειακή κυβέρνηση προτού ιδρύσουν ένα νεκροταφείο στην περιοχή. Τον Ιούλιο του 2010, η ασφάλεια στο μαυσωλείο αυξήθηκε λόγω βανδαλισμών από θαυμαστές που άφηναν με ανεξίτηλο μελάνι μηνύματα όπως "Keep the dream alive" και "Miss you sweet angel".[202]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Michael Jackson dead at 50 after cardiac arrest». CNN. 2009-06-25. http://www.cnn.com/2009/SHOWBIZ/Music/06/25/michael.jackson/index.html. Ανακτήθηκε στις 2009-08-31. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Jackson death a homicide, criminal charge possible». Reuters. 2009-08-28. https://www.reuters.com/article/idUSTRE57R4EY20090828. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Jackson investigator's errors». Stuff. 10 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2013. 
  4. ↑ «Michael Jackson doctor Conrad Murray released from jail». BBC News. 2013-10-28. https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-24704030. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Jackson's Doctor Released From Jail». The New York Times. The Associated Press. 2013-10-28. https://www.nytimes.com/aponline/2013/10/28/us/ap-us-michael-jackson-doctor.html. Ανακτήθηκε στις 2013-10-28. 
  6. ↑ «Sales of Michael Jackson's Music Skyrocket». KTLA News. 26 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2011. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Hazarika''s funeral creates world record». MSN. 2009-07-08. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-07. https://web.archive.org/web/20140807110046/http://news.in.msn.com/national/article.aspx?cp-documentid=5592621. 
  8. ↑ «The 3 Most Watched Televised Funerals in History». Beyond the Dash. 2019-04-03. https://beyondthedash.com/blog/remembering/the-3-most-watched-televised-funerals-in-history/7319. 
  9. ↑ Hanley, Paul (2014). Eleven. Friesen Press. σελ. 73. ISBN 9781460250464. 
  10. ↑ 10,0 10,1 «Licence to thrill». Khaleej Times. 6 Ιουνίου 2011. 
  11. ↑ 11,0 11,1 «Sony pays $250m for Jackson distribution rights». France 24. 16 Μαρτίου 2010. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Chris Lee· Harriet Ryan (27 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson's last rehearsal: just beaming with gladness». Los Angeles Times. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Whitcraft, Teri· Pisarcik, Kristin· Brown, Kimberly (22 Ιουνίου 2010). «TIMELINE: Michael Jackson's Final Days». ABC News. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2022. 
  14. ↑ Duke, Alan (29 Αυγούστου 2013). «Nurse details Michael Jackson's fatal search for sleep». CNN. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2022. 
  15. ↑ Kimberly Potts· Tim Kenneally (30 Σεπτεμβρίου 2011). «Conrad Murray Trial, Day 4: ER Doc Says Murray Didn't Mention Propofol». TheWrap. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2022. 
  16. ↑ 16,0 16,1 Andrew Gumbel (28 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson doctor hires lawyer as family hires pathologist». The Guardian. 
  17. ↑ «Michael Jackson: transcript of 911 call». The Telegraph. 26 Ιουνίου 2009. 
  18. ↑ 18,0 18,1 Anne Lang· Oliver Jones (29 Ιουνίου 2009). «Attorney Defends Michael Jackson's Doctor». People. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2012. 
  19. ↑ Dan Childs· Michelle Schlief (30 Ιουνίου 2009). «Could Better CPR Have Saved Michael Jackson?». ABC News. 
  20. ↑ Avila, Jim· Folmer, Kaitlyn· Hopper, Jessica (7 Οκτωβρίου 2011). «Conrad Murray: Michael Jackson 911 Call Would Have Been Neglect». ABC News. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2022. 
  21. ↑ Ed Chernoff (29 Ιουνίου 2009). «The Situation Room - Transcript». CNN. 
  22. ↑ 22,0 22,1 Andrew Blankstein· Phil Willon (25 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson dead at 50». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2009. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Gordon Rayner· Anita Singh (26 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson: the final days and how TMZ.com scooped the world». The Telegraph. 
  24. ↑ Steve Ruda (25 Ιουνίου 2009). «Paramedic on Jackson 911 call». BBC News. 
  25. ↑ Marc Eckstein (26 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson EMS Response Details Emerge». JEMS (Journal of Emergency Medical Services). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2011. 
  26. ↑ Allison McGevna (26 Ιουνίου 2009). «Tape of 911 Call Released as Michael Jackson Autopsy Under Way». Fox News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2009. 
  27. ↑ Michael Harvey (26 Ιουνίου 2009). «Fans mourn artist for whom it didn't matter if you were black or white». The Times. 
  28. ↑ Bob Tourtellotte (25 Ιουνίου 2009). «King of Pop Michael Jackson is dead: official». Reuters. 
  29. ↑ James Adams (27 Ιουνίου 2009). «A tortured star's last days» . The Globe and Mail. 
  30. ↑ Andrew Blankstein (28 Ιουνίου 2009). «Jackson: 2nd autopsy 'underway'». Sydney Morning Herald. 
  31. ↑ «Michael Jackson's doctor interviewed by LAPD». Los Angeles Times. 27 Ιουνίου 2009. 
  32. ↑ 32,0 32,1 Steinhauer, Jennifer (2009-06-27). «Medication a Focus of Jackson Inquiry». The New York Times. https://www.nytimes.com/2009/06/27/us/27Jackson.html. 
  33. ↑ Miriam Hernandez· Melissa MacBride (11 Οκτωβρίου 2011). «Michael Jackson very healthy according to medical examiner». ABC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2019. 
  34. ↑ 34,0 34,1 Duke, Alan (10 Φεβρουαρίου 2010). «Coroner releases new details about Michael Jackson's death». CNN. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2020. 
  35. ↑ «AP Autopsy shocker: Michael Jackson was healthy». NJ.com. Οκτώβριος 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2015. 
  36. ↑ 36,0 36,1 «Jackson autopsy details revealed». BBC. 2009-10-01. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8285841.stm. Ανακτήθηκε στις 2009-10-20. 
  37. ↑ McKay, Hollie (2010-02-09). «Michael Jackson Balding, Incredibly Thin and Had Tattooed Facial Features». Fox News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-02-16. https://web.archive.org/web/20100216153023/http://www.foxnews.com/entertainment/2010/02/09/michael-jackson-balding-incredibly-tattooed-facial-features/. Ανακτήθηκε στις 2010-05-26. 
  38. ↑ Richard Esposito (26 Ιουνίου 2009). «Police say Michael Jackson 'heavily addicted' to Oxycontin». ABC News. 
  39. ↑ 39,0 39,1 39,2 Drew Griffin (1 Ιουλίου 2009). «Anderson Cooper 360° - Transcript». CNN. 
  40. ↑ 40,0 40,1 Linda Deutsch· Thomas Watkins (3 Ιουλίου 2009). «LAPD under scrutiny in Jackson death». AOL News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2018. 
  41. ↑ Finn, Natalie. "Jackson Doc On the Move Again as Investigation Continues With State Attorney, DEA's Help", E!Online, July 2, 2009.
  42. ↑ 42,0 42,1 James Bone (10 Ιουλίου 2009). «Jackson death may have been 'homicide', says police chief». The Times. 
  43. ↑ Jack Leonard· Harriet Ryan (19 Ιουλίου 2009). «Murder charges in Michael Jackson case are unlikely, source says». Los Angeles Times. 
  44. ↑ Crawford, Carly (2009-06-28). «Michael Jackson injected just before death». Herald Sun. 
  45. ↑ Esposito, Richard· Walter, Vic· Childs, Dan (3 Ιουλίου 2009). «Officials Find Diprivan in Michael Jackson's Home». ABC News. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2011. 
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 Glover, Scott (2009-07-04). «Michael Jackson investigation focuses on doctors». Los Angeles Times. http://latimesblogs.latimes.com/lanow/2009/07/investigation-into-michael-jacksons-death-looks-at-doctors.html. 
  47. ↑ «Jackson's health 'over-exaggerated?'». HLNtv. 23 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2013. 
  48. ↑ Matsutani, Minoru (2009-07-16). «Tokyo doctor refused Jackson stimulants: Late 'King of Pop' asked for drugs in 2007». The Japan Times. https://www.japantimes.co.jp/news/2009/07/16/national/tokyo-doctor-refused-jackson-stimulants/. Ανακτήθηκε στις 2022-02-19. 
  49. ↑ «Michael Jackson: Inside His Finances and Family». ABC News. 
  50. ↑ 50,0 50,1 Duke, Alan; Ahmed, Saeed (2009-07-08). «More associates link Jackson to prescription drugs». CNN. http://www.cnn.com/2009/SHOWBIZ/Music/07/09/jackson.wrap/index.html#cnnSTCVideo. 
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 «Powerful sedative found in Michael Jackson's home». Today. Associated Press. 2009-07-03. https://www.today.com/popculture/powerful-sedative-found-jackson-s-home-wbna31725355. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  52. ↑ Elber, Lynn (2009-06-30). «AP Exclusive: Michael Jackson, bedeviled by insomnia, begged for drug, says nurse-nutritionist». Associated Press. 
  53. ↑ «At Least Nine Doctors Who Treated Michael Jackson Under Investigation». Fox News Channel. 15 Ιουλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. 
  54. ↑ 54,0 54,1 Harlow, John (2009-07-09). «Police target 30 in hunt for Michael Jackson's drug suppliers». The Sunday Times (UK). http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/music/article6638226.ece. 
  55. ↑ 55,0 55,1 Arnold Klein (8 Ιουλίου 2009). «Larry King Live - Transcript». CNN. 
  56. ↑ «Dream job turns to tragedy for Jackson doctor». Today. Associated Press. 2009-07-10. https://www.today.com/popculture/dream-job-turns-tragedy-jackson-doctor-wbna31855763. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  57. ↑ «Conrad Murray on trial in Michael Jackson death». Dalje. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-09-27. https://web.archive.org/web/20130927090908/http://dalje.com/en/foto.php?id=19&rbr=23617&idrf=935562. Ανακτήθηκε στις 2013-05-05. 
  58. ↑ 58,0 58,1 Paul Harris (28 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson's family 'ask for second autopsy'». The Observer. 
  59. ↑ «Items taken from Michael Jackson's doctor's buildings listed». CNN. 23 Ιουλίου 2009. 
  60. ↑ Rowlands, Ted (27 Ιουλίου 2009). «Source: Jackson's doctor gave drug authorities believe killed him». CNN. 
  61. ↑ «Police search Jackson doctor's home, office». CNN. 28 Ιουλίου 2009. 
  62. ↑ «Feds Raid Michael Jackson's Doctor Conrad Murray's Home and Office». Nightline. 28 Ιουλίου 2009. 
  63. ↑ Steve Friess (11 Αυγούστου 2009). «New Raid in Inquiry on Jackson». The New York Times. 
  64. ↑ «Is your doctor a criminal?». CNN. 2010-02-11. http://www.cnn.com/2010/HEALTH/02/11/michael.jackson.doctor.manslaughter/index.html?hpt=Sbin. Ανακτήθηκε στις 2010-05-01. 
  65. ↑ Blas, Lorena (2010-02-08). «Michael Jackson doctor pleads not guilty to manslaughter». USA Today. https://usatoday30.usatoday.com/life/people/2010-02-08-michael-jackson-doctor_N.htm. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  66. ↑ Molly Hennessy-Fiske, Shelby Grad (2010-02-18). «Michael Jackson's doctor banned from administering heavy sedatives». Los Angeles Times. https://latimesblogs.latimes.com/lanow/2010/02/michael-jackson-doctor-banned-from-administering-heavy-sedatives.html. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  67. ↑ Dobuzinskis, Alex (2011-01-12). «Judge orders Michael Jackson doctor to stand trial». Reuters. https://www.reuters.com/article/idINTRE70A0L820110112. Ανακτήθηκε στις 2011-01-21. 
  68. ↑ Serjeant, Jill (2011-05-02). «Michael Jackson doctor trial delayed to September». Reuters. http://ca.reuters.com/article/entertainmentNews/idCATRE7415ZF20110502. Ανακτήθηκε στις 2011-05-06. 
  69. ↑ «Attorneys Screen Jurors for Bias in Conrad Murray Trial». KTLA. 2011-09-21. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-10-06. https://web.archive.org/web/20111006042617/http://www.fox2now.com/entertainment/ktla-michael-jackson-doctor-conrad-murray-trial%2C0%2C2869092.story. Ανακτήθηκε στις 2011-09-22. 
  70. ↑ «Conrad Murray guilty of Michael Jackson manslaughter». BBC. 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-15624869. Ανακτήθηκε στις 2011-11-07. 
  71. ↑ «Conrad Murray could face significant prison time». Los Angeles Times. 8 Νοεμβρίου 2011. 
  72. ↑ «Conrad Murray sentenced to four years in Jackson death». USA Today. 29 Νοεμβρίου 2011. 
  73. ↑ «Conrad Murray Released From Jail». NBC. 2013-10-28. http://www.nbclosangeles.com/news/local/Conrad-Murray-to-Be-Released-From-Jail-229485661.html. Ανακτήθηκε στις 2013-10-28. 
  74. ↑ 74,0 74,1 «Jackson Family Issues Personal Statement to Fans». People. 2009-06-27. http://www.people.com/people/package/article/0,,20287787_20288069,00.html?xid=rss-topheadlines. 
  75. ↑ Hodge, Katie (2010-06-24). «Michael Jackson murdered for hit catalogue, claims LaToya». The Independent (London). https://www.independent.co.uk/news/people/news/michael-jackson-murdered-for-hit-catalogue-claims-latoya-2009167.html. 
  76. ↑ Wilson, Stan (2010-06-18). «Father of Michael Jackson accuses AEG of singer's death». CNN. http://www.cnn.com/2010/SHOWBIZ/06/18/jackson.aeg/index.html. 
  77. ↑ Lee, Ken (8 Φεβρουαρίου 2009). «Michael Jackson's Family Reacts with Outrage to Charge». People. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  78. ↑ McCartney, Anthony; Ritter, Ken (2010-06-25). «Joe Jackson sues Murray for wrongful death». Associated Press/MSNBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-06-28. https://web.archive.org/web/20100628034505/http://today.msnbc.msn.com/id/37928079/ns/today-entertainment/. 
  79. ↑ «Michael Jackson's father drops case against Conrad Murray». The Guardian. 16 Αυγούστου 2012. 
  80. ↑ «Is Dr. Conrad Murray Guilty Or Not Guilty?». B96 Chicago. 7 Νοεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2011. 
  81. ↑ Hiatt, Brian (2017-01-24). «Paris Jackson: Life After Neverland». Rolling Stone. https://www.rollingstone.com/music/music-features/paris-jackson-life-after-neverland-128510/. 
  82. ↑ «Panish Shea & Boyle LLP files lawsuit against AEG for the wrongful death of Michael Jackson». 15 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2010. 
  83. ↑ «Michael Jackson's Mother Sues Promoter AEG Live». CBS News. Associated Press. 2010-09-15. https://www.cbsnews.com/stories/2010/09/15/entertainment/main6870448.shtml. Ανακτήθηκε στις 2010-11-19. 
  84. ↑ Jonathan Lloyd· Gordon Tokumatsu (23 Σεπτεμβρίου 2013). «Michael Jackson Family Loses $1.5B Lawsuit Against Concert Promote». KNBC. 
  85. ↑ James Bone (6 Ιουλίου 2009). «Jackson's mother removed as administrator of his estate». The Times. 
  86. ↑ Julie Garber (6 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson's Will vs. the Michael Jackson Family Trust». about.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2014. 
  87. ↑ Ewen MacAskill (1 Ιουλίου 2009). «Jackson's body to be put on public display at Neverland». The Guardian. 
  88. ↑ Daniel Nasaw (1 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson's Will Cuts Out Ex-Wife Deborah Rowe». The Guardian. 
  89. ↑ «Michael Jackson's nephew to share custody of kids». CBC News World. 22 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2013. 
  90. ↑ David Brown· Leo Lewis (27 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson: finances will take years to unwind». The Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2020. 
  91. ↑ Ed Christman (30 Σεπτεμβρίου 2016). «Sony/ATV - Michael Jackson publishing Acquisition Completed». Billboard. 
  92. ↑ 92,0 92,1 {{cite web]|author=Linnie Rawlinson |author2=Nick Hunt |url=http://www.cnn.com/2009/TECH/06/26/michael.jackson.internet/index.html |title=Jackson Dies, almost takes Internet With Him |publisher=CNN |date=2009-06-27 }}
  93. ↑ Shiels, Maggie (2009-06-26). «Web slows after Jackson's death». BBC News Online. http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8120324.stm. Ανακτήθηκε στις 2015-05-31. 
  94. ↑ Phoebe. "The King of Pop vs. Wikipedia", The Wikipedia Signpost, June 29, 2009; δείτε Στατιστικά Οκτωβρίου 2009
  95. ↑ Wood, Daniel B. (2009-06-27). «Outpouring over Michael Jackson unlike anything since Princess Di». The Christian Science Monitor. http://www.csmonitor.com/2009/0627/p25s09-usgn.html. Ανακτήθηκε στις 2015-05-31. 
  96. ↑ 96,0 96,1 Skok, David (2009-06-26). «Internet stretched to limit as fans flock for Michael Jackson news». The Vancouver Sun. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-07-03. https://web.archive.org/web/20090703075357/http://www.vancouversun.com/Entertainment/Internet+stretched+limit+fans+flock+Michael+Jackson+news/1736311/story.html. 
  97. ↑ 97,0 97,1 Wortham, Jenna (2009-06-25). «Michael Jackson Tops the Charts on Twitter». The New York Times. http://bits.blogs.nytimes.com/2009/06/25/michael-jackson-tops-the-charts-on-twitter/. Ανακτήθηκε στις 2015-05-31. 
  98. ↑ Krazit, Tom; McCullagh, Declan (2009-06-26). «Debate: Can the Internet handle big breaking news?». CNET. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-08-23. https://web.archive.org/web/20120823224724/http://news.cnet.com/8301-1023_3-10273854-93.html. Ανακτήθηκε στις 2015-05-31. 
  99. ↑ Dtelter, Brian (2009-06-26). «MTV's Jackson Marathon». The New York Times. http://artsbeat.blogs.nytimes.com/2009/06/26/the-michael-jackson-channel/. Ανακτήθηκε στις 2015-05-31. 
  100. ↑ «Jacko news spreads to Eastenders». MSN Entertainment. 2009-06-28. 
  101. ↑ «Time Magazine to Publish Special Jackson Issue». People. 27 Ιουνίου 2009. 
  102. ↑ Catey Hill (26 Ιουνίου 2009). «Scene with Michael Jackson, LaToya Jackson cut from Sacha Baron Cohen's "Bruno"». New York Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2009. 
  103. ↑ «Michael Jackson Now One of Top Stories of 21st century». The Global Language Monitor. 29 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  104. ↑ João Pereira Coutinho (30 Ιουνίου 2009). «Neverland Was Never Forever». Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  105. ↑ Moix, Yann (30 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson: A Man Who Lived His Life in Reverse». World Meets. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  106. ↑ «Most Americans believe Jackson coverage excessive». Pew Research Center. 2009-07-02. 
  107. ↑ Urmee Khan (1 Ιουλίου 2009). «BBC gets over 700 complaints about 'wall-to-wall' coverage». The Daily Telegraph. 
  108. ↑ «El Rushbo Supports Justice Brothers in Case of Media v. Michael Jackson». rushlibaugh.com. 29 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2009. 
  109. ↑ «O'Reilly provokes outrage with Jackson rant». Yahoo News. Ιούλιος 2009. 
  110. ↑ «Congressman Peter King: Michael Jackson is a "Pedophile" "Child Molester" Video». NYPolitics. 6 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2009. 
  111. ↑ 111,0 111,1 «Fans around the world mourn Michael Jackson». Associated Press. MSNBC. 26 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2010. 
  112. ↑ «Hugo Chavez Scolds CNN for Coverage of Michael Jackson's Death». El Universal. 
  113. ↑ Mark Coleman (26 Ιουνίου 2009). «Michael Jackson is dead: fans mourn outside hospital». The Daily Telegraph. 
  114. ↑ Lauri Harvey Keagle (26 Ιουνίου 2009). «Fans paying respects to King of Pop at boyhood home». The Times of Northwest Indian. 
  115. ↑ «Michael Jackson's death: Fans gather at wrong Hollywood star». Los Angeles Times. 26 Ιουνίου 2009. 
  116. ↑ Zach Behrens (26 Ιουνίου 2009). «Crowds Gather Around Michael Jackson's Star After Bruno Premiere». Hollywood LAist. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2009. 
  117. ↑ «In Odessa honoured memory of Michael Jackson». UNIAN. 29 Ιουνίου 2009. 
  118. ↑ «Hulde aan Michael Jackson in Brussel» [Tribute to Michael Jackson in Brussels] (στα Ολλανδικά). Gazet van Antwerpen. 7 Ιουλίου 2009. 
  119. ↑ Patrick Gavin (26 Ιουνίου 2009). «Congress pauses for Michael Jackson». The Politico. 
  120. ↑ Murray, Mark (2 Ιουλίου 2009). «Obama On Michael Jackson's Death». MSNBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  121. ↑ Gregory, Jason. «Nelson Mandela: 'Michael Jackson Was Part Of Our Family'». gigwise.com. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2015. 
  122. ↑ «Big In Japan: Tokyo Mourns Jackson's Death». Time. 26 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2009. 
  123. ↑ «Michael Jackson Had Loyal, Generous Fans in Japan». ABC News. Associated Press. 2009-06-26. https://abcnews.go.com/International/WireStory?id=7939257&page=1. Ανακτήθηκε στις 2010-03-09. 
  124. ↑ Blinova, Yekaterina (28 Ιουνίου 2009). «Russian Fans of Michael Jackson Still Devastated». WorldMeetsUs. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  125. ↑ Griffiths, Alexis (27 Ιουνίου 2009). «Jackson: The Tragic 'Genetically Modified' Icon of Globalization». WorldMeetsUs. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  126. ↑ «Elizabeth Taylor: "I Loved Michael With All My Soul,». Us Weekly. 26 Ιουνίου 2009. 
  127. ↑ Andrew Gumbel (27 Ιουνίου 2009). «Police focus on doctor who was with Michael Jackson as he died». The Guardian. 
  128. ↑ «Michael Jackson's daughter reveals death fears». The Daily Telegraph. UK. 2 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2010. 
  129. ↑ «Michael Jackson: thousands pay tribute at birthplace memorial». The Telegraph. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2009. 
  130. ↑ Ronnie Gamble (26 Ιουνίου 2009). «The Game Gets Assist From Chris Brown, Diddy For Michael Jackson Tribute». BallerStatus. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2009. 
  131. ↑ Shaheem Reid (26 Ιουνίου 2009). «50 Cent Pays Tribute To Michael Jackson». MTV. 
  132. ↑ 132,0 132,1 «The Landing Beacon». Buckethead. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2009. 
  133. ↑ 133,0 133,1 «Glastonbury tributes for Jackson». BBC News. 2009-06-26. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8120310.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-03-13. 
  134. ↑ «Glastonbury's Emily Eavis announces Michael Jackson tribute plans». NNE. 26 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2010. 
  135. ↑ 135,0 135,1 Rodriquez, Jason (2009-07-05). «Madonna Salutes Michael Jackson At London's O2 Arena». http://www.mtv.com/news/articles/1615279/20090705/madonna.jhtml. Ανακτήθηκε στις 2010-03-01. 
  136. ↑ Saad, Mardeen (2009-07-05). «Madonna pays tribute to Michael Jackson in concert». Associated Press. 
  137. ↑ «METALLICA's MICHAEL JACKSON Tribute At Germany's SONISPHERE; Video Available». BLABBERMOUTH.NET. 5 Ιουλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2022. 
  138. ↑ «CHRIS CORNELL Pays Tribute To MICHAEL JACKSON At Sweden's PEACE & LOVE Festival». BLABBERMOUTH.NET. 29 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2022. 
  139. ↑ «STEVE VAI, ANDY TIMMONS Pay Tribute To MICHAEL JACKSON». BLABBERMOUTH.NET. 29 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2022. 
  140. ↑ «EXTREME Pays Tribute To MICHAEL JACKSON». BLABBERMOUTH.NET. 13 Ιουλίου 2009. 
  141. ↑ carveycitytour2009 (3 Ιουλίου 2009). «CKY performs 'Beat It' during 'Carver City' Tour». CKY. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2010. 
  142. ↑ «JUDAS PRIEST Bassist Talks About MICHAEL JACKSON's Death». BLABBERMOUTH.NET. 7 Ιουλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2022. 
  143. ↑ 143,0 143,1 143,2 «VAN HALEN, QUEEN, POISON, VELVET REVOLVER Members Comment On MICHAEL JACKSON's Passing». BLABBERMOUTH.NET. 25 Ιουνίου 2009. 
  144. ↑ «BLACK SABBATH Drummer Comments On MICHAEL JACKSON's Passing». BLABBERMOUTH.NET. 8 Ιουλίου 2009. 
  145. ↑ «BLACK SABBATH/HEAVEN & HELL Bassist Comments On MICHAEL JACKSON's Passing». BLABBERMOUTH.NET. 26 Ιουνίου 2009. 
  146. ↑ 146,0 146,1 «SEBASTIAN BACH, GEOFF TATE Comment On MICHAEL JACKSON's Passing». BLABBERMOUTH.NET. 29 Ιουνίου 2009. 
  147. ↑ «ALICE COOPER, CHRIS CORNELL, FRED DURST Pay Tribute To MICHAEL JACKSON». BLABBERMOUTH.NET. 26 Ιουνίου 2009. 
  148. ↑ «GUNS N' ROSES, MOTÖRHEAD, TESTAMENT, Ex-IRON MAIDEN Members Pay Tribute To MICHAEL JACKSON». BLABBERMOUTH.NET. 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  149. ↑ «LaToya Song Re-Released as Michael Jackson Tribute». ABC News. Associated Press. 2009-07-17. https://abcnews.go.com/Entertainment/MichaelJackson/wireStory?id=8112623. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  150. ↑ «BET Awards to pay tribute to Jackson». CNN. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 
  151. ↑ Mandi Bierly (20 Δεκεμβρίου 2019). «BET Awards score cable channel's biggest ratings ever with Jackson tribute». Entertainment Weekly. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2023. 
  152. ↑ 152,0 152,1 152,2 Leila Cobo (2 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson Remains A Global Phenomenon». Billboard. 
  153. ↑ «Nu te vom uita niciodata!» [We will never forget you!] (στα Ρουμανικά). MTV Romania. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2009. 
  154. ↑ «Michael Jackson commemorated in Baku». Azerbaijan Press Agency (APA). 29 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2012. 
  155. ↑ «Midyat'a Michael Jackson anıtı yapılıyor (Michael Jackson memorial to be erected in Midyat)». 2012-01-21. http://www.ntvmsnbc.com/id/25315736/. Ανακτήθηκε στις 2012-01-22. 
  156. ↑ Dan Snierson (2009-06-27). «Michael Jackson: 'The Simpsons' to re-air 'Do the Bartman' video in tribute on Sunday». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-07-25. https://web.archive.org/web/20090725223210/http://hollywoodinsider.ew.com/2009/06/28/michael-jackson-the-simpsons-to-air-do-the-bartman-video-in-tribute/. Ανακτήθηκε στις 2022-07-10. 
  157. ↑ Dan Snierson (2 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson: 'The Simpsons' to re-air the pop star's 1991 episode». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2012. 
  158. ↑ «Screenshot of a cached version of Comedy Central's TV Guide for June 26, 2009» (στα Ολλανδικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2022. 
  159. ↑ «Janet Jackson To Pay Tribute To Michael At The VMAs». Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2009. 
  160. ↑ Singh, Anita (2010-02-01). «Michael Jackson's children pay tribute to their father at Grammys». The Daily Telegraph (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-01-11. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/northamerica/usa/7129735/Michael-Jacksons-children-pay-tribute-to-their-father-at-Grammys.html. Ανακτήθηκε στις 2010-02-02. 
  161. ↑ «Farrah Fawcett, Bea Arthur Absent From Oscar 'In Memoriam' Montage». Access Hollywood. NBC Universal. 8 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2010. 
  162. ↑ «Michael Jackson tops album chart». BBC News. 2009-06-29. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8123085.stm. Ανακτήθηκε στις 2011-04-11. 
  163. ↑ Rachel Metz· Daniel B. Wood (27 Ιουνίου 2009). «Outpouring over Michael Jackson unlike anything since Princess Di». Christian Science Monitor. 
  164. ↑ Boyle, Catherine (2009-07-01). «Michael Jackson's post-death music sales outstrip Elvis and John Lennon». The Times (London). http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/music/article6613436.ece. Ανακτήθηκε στις 2010-03-09. 
  165. ↑ «Sprzedaż w okresie 29.06.2009–05.07.2009» [Sales during the period 29.06.2009–05.07.2009]. OLiS (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2010. 
  166. ↑ Paul Cashmere (5 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson Dominates Australian Chart». Undercover. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουλίου 2009. 
  167. ↑ «Michael Jackson – Thriller 25 (album)». charts.nz. Hung Medien. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2010. 
  168. ↑ «Representando a la Industria Argentina de la Música» [Representing the Argentine Music Industry] (στα Ισπανικά). CAPIF. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2006. 
  169. ↑ Paul Sexton (16 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson Scores Eight Of Top 10 Euro Albums». Billboard. 
  170. ↑ 170,0 170,1 Sexton, Paul (2009-08-03). «Michael Jackson, Black Eyed Peas Control U.K. Charts». Billboard. https://www.billboard.com/articles/news/267866/michael-jackson-black-eyed-peas-control-uk-charts. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  171. ↑ Sexton, Paul (2009-08-17). «Michael Jackson Continues U.K. Chart Run». Billboard , Inc. https://www.billboard.com/articles/news/267689/michael-jackson-continues-uk-chart-run. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  172. ↑ «Singles chart for 04/07/2009». Chart Stats. 29 Ιουνίου 2009. 
  173. ↑ «The Official Charts Company – Michael Jackson – Man In The Mirror». Official Charts Company. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2009. 
  174. ↑ «Singles chart for 06/07/2009». Yahoo UK music charts. 6 Ιουλίου 2009. 
  175. ↑ «Jackson maintains chart dominance». BBC. 2009-07-05. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8135207.stm. Ανακτήθηκε στις 2009-07-05. 
  176. ↑ «Michael Jackson increases chart dominance». NME. UK. 12 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2009. 
  177. ↑ «Jackson still top of British album charts». Thomson Reuters. 2009-08-03. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-10-18. https://web.archive.org/web/20221018215909/https://www.reuters.com/?edition-redirect=in. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  178. ↑ «Second chart-topper for Stryder». BBC Online. 2009-08-09. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8192356.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  179. ↑ 179,0 179,1 Caulfield, Keith (2009-07-14). «Fans Snap Up 1.1 Million Michael Jackson Albums In One Week». Billboard , Inc. http://www.billboard.biz/bbbiz/content_display/genre/e3ia0e58e69829af2a979bb1ee7beebe5d1?imw=Y. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  180. ↑ Keith Caulfield (2009-06-30). «Michael Jackson Breaks Billboard Charts Records». Billboard. 
  181. ↑ Ben Sisario (2 Ιουλίου 2009). «In Death as in Life, Michael Jackson Sets Music Sales Records». The New York Times. 
  182. ↑ Simon Vozick-Levinson (12 Αυγούστου 2009). «Sugarland, outsold by Michael Jackson, tops the albums chart». Entertainment Weekly Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2010. 
  183. ↑ Werde, Bill (2009-08-05). «Michael Jackson, Dave Grohl's Supergroup, Kristina Debarge». Billboard , Inc. https://www.billboard.com/articles/columns/daily-noise/267828/michael-jackson-dave-grohls-supergroup-kristina-debarge. Ανακτήθηκε στις 2010-03-08. 
  184. ↑ «Swift Beats Boyle, Plus Michael Jackson, Beatles Rule 2009 Charts». Rolling Stone. 7 Ιανουαρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιανουαρίου 2010. 
  185. ↑ Smith, Than (2010-03-16). «Sony Places Big Bet on a Fallen 'King'». The Wall Street Journal. https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748704588404575124023860735864?mod=rss_Arts_and_Entertainment#articleTabs_comments. Ανακτήθηκε στις 2010-03-16. 
  186. ↑ Keith Caulfield (6 Ιανουαρίου 2010). «Taylor Swift Edges Susan Boyle For 2009's Top-Selling Album». Billboard. 
  187. ↑ «2009 U.S. Music Purchases up 2.1% over 2008; Music Sales Exceed 1.5 Billion for Second Consecutive Year». Business Wire. Berkshire Hathaway Company. 6 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2010. 
  188. ↑ «Jackson sells 35 million albums since death». Today. 2010-06-27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-06-30. https://web.archive.org/web/20100630050043/http://today.msnbc.msn.com/id/37957972/ns/today-entertainment/. Ανακτήθηκε στις 2011-01-21. 
  189. ↑ Caulfield, Keith (2010-06-21). «How Michael Jackson Made $1 Billion Since His Death». Billboard , Inc. https://www.billboard.com/articles/news/957679/how-michael-jackson-made-1-billion-since-his-death. Ανακτήθηκε στις 2010-06-21. 
  190. ↑ Parks, Tim (3 Ιουλίου 2009). «AEG to release Jackson memorial tickets». Digital Spy. 
  191. ↑ «AEG Live Backtracks Over Michael Jackson Funeral Tickets, Offers Giveawayerrors». cdn.singersroom.com. 2009-07-03. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-04. https://web.archive.org/web/20131004235919/http://cdn.singersroom.com/content/2009-07-03/AEG-Live-Backtracks-Over-Michael-Jackson-Funeral-Tickets-Offers-Giveaway/. Ανακτήθηκε στις 2013-05-06. 
  192. ↑ Allen, Nick (2009-07-06). «Thirteen applications per second for Michaeldate=July 6, 2009». The Daily Telegraph (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-01-11. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/culture/music/michael-jackson/5744787/Thirteen-applications-per-second-for-Michael-Jackson-memorial-tickets.html. 
  193. ↑ «Website for Jackson tickets gets 500 million hits in first hour». Los Angeles Times. 2009-07-03. http://latimesblogs.latimes.com/lanow/2009/07/michael-jackson-5.html. Ανακτήθηκε στις 2009-07-28. 
  194. ↑ Sarah Netter, Emily Friedman (6 Ιουλίου 2009). «Michael Jackson to be Buried in Famed Hollywood Cemetery». ABC News. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2010. 
  195. ↑ «Liveblogging Michael Jackson's funeral and memorial service». The Guardian. 7 Ιουλίου 2009. 
  196. ↑ «Fans and family remember Jackson». BBC News. 7 Ιουλίου 2009. 
  197. ↑ Kreps, Daniel (2009-08-18). «Michael Jackson Burial Scheduled For August at Forest Lawn». Rolling Stone. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-08-22. https://web.archive.org/web/20090822145858/http://www.rollingstone.com/rockdaily/index.php/2009/08/18/michael-jackson-burial-scheduled-for-august-29th-at-forest-lawn. Ανακτήθηκε στις 2022-07-10. 
  198. ↑ 198,0 198,1 198,2 Bryan Alexander (3 Σεπτεμβρίου 2009). «Picking Jackson's Burial Place: Security Was Key». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2009. 
  199. ↑ 199,0 199,1 Kaufman, Gil (4 Σεπτεμβρίου 2009). «Michael Jackson's Kids Lay Golden Crown On His Casket At Funeral». Viacom. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2010. 
  200. ↑ 200,0 200,1 200,2 200,3 Harriet Ryan. Victoria Kim (2009-11-11). «Michael Jackson's funeral cost more than $1 million, court documents show». Los Angeles Times. https://articles.latimes.com/2009/nov/11/local/me-jackson11. Ανακτήθηκε στις 2010-02-26. 
  201. ↑ 201,0 201,1 201,2 Kreps, Daniel (2009-11-11). «Michael Jackson Funeral Cost $1 Million; Objections Against Estate Executors Dropped». Rolling Stone. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-11-16. https://web.archive.org/web/20091116021451/http://www.rollingstone.com/rockdaily/index.php/2009/11/11/michael-jackson-funeral-cost-1-million-objections-against-estate-executors-dropped/. Ανακτήθηκε στις 2022-07-10. 
  202. ↑ «Jackson Fans Graffiti Tomb». National Ledger. 14 Ιουλίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2010. 

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θάνατος_του_Μάικλ_Τζάκσον&oldid=10438143"