Θεόδωρος Αμάν
Ο Θεόδωρος Αμάν (Theodor Aman, 20 Μαρτίου 1831 – 19 Αυγούστου 1891) ήταν Ρουμάνος ζωγράφος, χαράκτης και καθηγητής καλών τεχνών, μακεδονικής εν μέρει καταγωγής. Ζωγράφισε περισσότερο σκηνές από την ιστορία και την καθημερινή ζωή.[8]
| Θεόδωρος Αμάν | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Theodor Aman (Ρουμανικά) |
| Γέννηση | 20 Μαρτίου 1831[1][2][3] Καμπουλούνγκ[4][5] |
| Θάνατος | 19 Αυγούστου 1891[6][1][3] Βουκουρέστι[7][5] |
| Τόπος ταφής | κοιμητήριο Μπελού και κεντρικό νεκροταφείο του Κισινάου |
| Εθνικότητα | Αρμένιοι[5] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρουμανία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ρουμανικά |
| Σπουδές | Carol I National College Saint Sava College |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ζωγράφος[5] φωτογράφος γλύπτης χαράκτης |
| Οικογένεια | |
| Αδέλφια | Alexandru Aman |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός, διοικητής ιππικού από την Κραϊόβα, αλλά ο Θεόδωρος γεννήθηκε στο Καμπουλούνγκ, όπου είχε καταφύγει η οικογένεια προκειμένου να γλιτώσει από πανδημία πανούκλας.[9] Αφού εξεδήλωσε από νωρίς ενδιαφέρον για την τέχνη, πήρε τα πρώτα του μαθήματα από τους Κωνσταντίνο Λέκκα[10] και Κάρολ Βάλενστάιν ντε Βέλα στο Εθνικό Κολέγιο Καρόλου Α΄. Το 1850 πήγε στο Παρίσι, όπου μελέτησε για λίγο με τον Μισέλ Μαρτέν Ντρολίν, αλλά ο Ντρολίν πέθανε, οπότε συνέχισε μαθήματα με τον Φρανσουά Εντουάρ Πικό.[10] Το 1853 πραγματοποίησε την πρώτη έκθεση έργου του στο «Σαλόν» των Παρισίων, με την αυτοπροσωπογραφία του.[8]
Στο Παρίσι έγινε μέλος σε ρουμανικούς επαναστατικούς κύκλους και γνώρισε τον Νικολάε Μπαλτσέσκου, αλλά και τους συγγραφείς Ντιμίτριε Μπολιντινεάνου και Καίσαρα Μπολιάκ. Σε αυτό το περιβάλλον, επηρεασμένος από τις επαναστατικές ιδέες, ο Αμάν ολοκλήρωσε τον ιστορικού θέματος πίνακα «Η πρώτη νύχτα του Μιχάι Βιτεαζούλ», εμπνευσμένο από το έργο του Μπολιντινεάνου.[8] Ως αποτέλεσμα των ισχυρών πατριωτικών αισθημάτων του, ο ζωγράφος έλαβε μέρος στη Ρουμανική Επανάσταση[8] του 1848.
Κατόπιν πήγε στην Κωνσταντινούπολη σε μια απόπειρα να πουλήσει έργα του στον Σουλτάνο, ενώ επισκέφθηκε και τη Σεβαστούπολη κατά τη διάρκεια του Πόλεμο της Κριμαίας.[9] Το 1855 παρουσίασε ένα από τα γνωστότερα έργα του, τη «Μάχη του ποταμού Άλμα», στην Παγκόσμια Έκθεση των Παρισίων.
Ο Αμάν επέστρεψε στη Ρουμανία το 1857 και εγκαταστάθηκε στο Βουκουρέστι, όπου πάλαιψε με επιτυχία για την ίδρυση της Εθνικής Σχολής Καλών Τεχνών (το σημερινό Εθνικό Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Βουκουρεστίου)[8], και ανακηρύχθηκε ιππότης από τον πρίγκιπα Μπάρμπου Ντιμίτριε Στιρμπέι. Η Σχολή ιδρύθηκε τελικώς το 1864, όταν ο Αμάν και ο συνάδελφός του Γκεόργκε Ταταρέσκου έπεισαν τον Ηγεμόνα Αλέξανδρο Ιωάννη Κούζα να το κάνει. Ο Αμάν διορίσθηκε ως πρώτος διευθυντής της και παρέμεινε σε αυτή τη θέση μέχρι τον θάνατό του.[9]
Προς το τέλος της ζωής του ο Αμάν επέλεξε να ζωγραφίζει νεκρές φύσεις και μικρές προσωπογραφίες.[11] Απεβίωσε σε ηλικία 60 ετών στο Βουκουρέστι από μόλυνση του προστάτη.[8]
Νωρίς μετά τον θάνατό του, το 1908, το σπίτι και το ατελιέ του καλλιτέχνη στο Βουκουρέστι μετατράπηκαν στο «Μουσείο Θ. Αμάν», αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του. Το μουσείο είναι ένα από τα πρώτα σπίτια-μουσεία στα Βαλκάνια και φιλοξενεί μεγάλο αριθμό πινάκων του Αμάν. Τον χειμώνα 2014-2015 διοργανώθηκε εκεί έκθεση υπό τον τίτλο «Τα μυστήρια της ζωγραφικής του Θ. Αμάν».[11]
Το 2014, με αφορμή την επέτειο των 150 ετών από την ίδρυση της Εθνικής Σχολής Καλών Τεχνών, τα Ρουμανικά Ταχυδρομεία κυκλοφόρησαν ένα αναμνηστικό γραμματόσημο με τη μορφή του Θεοδώρου Αμάν.[11]
Μερικά έργα του Επεξεργασία
-
Τσιγγάνα -
Το πρώτο ατελιέ στο Παρίσι -
Δρόμος στο Καμπουλούνγκ -
Ο Δράκουλας και οι Τούρκοι απεσταλμένοι -
Πορτρέτο του Τούντορ Βλαντιμιρέσκου
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. aman-theodor. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 149683217.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Aman, Theodor» 12 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ «Аман Теодор» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
- ↑ «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00003782. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Firuta, Corina (2009). Theodor Aman. Monitorul Oficial. σελ. 33. ISBN 978-973-96752-4-6.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 «Pictorul care a copilărit în curtea bisericii» Αρχειοθετήθηκε 2015-05-15 στο Wayback Machine., Ziarul Lumina, 6 Ιανουαρίου 2010
- ↑ 10,0 10,1 Brief biography Αρχειοθετήθηκε 2015-04-02 στο Wayback Machine. @ Welcome to Romania.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 «DOCUMENTAR: 127 de ani de la moartea pictorului Theodor Aman – Radio România Cultural». Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2019.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Vasile Florea & Călin Dan: Th. Aman, εκδ. Ρουμανικού Υπουργείου Πολιτισμού, 1984
- Teodor Simionescu & Adriana Gănescu: Theodor Aman 1831–1891, κατάλογος μουσείου, Fondul Plastic Arts, 1971
- B. Mosescu-Maciuca: Theodor Aman, Meridians, 1962
- Radu, Bogdan: Theodor Aman, Editura de Stat Pentru Literaturǎ şi Artǎ, 1955
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- «Aman, între conștiința istorică și hedonism», άρθρο του δρα. Adrian Silvan Ionescu στην εφημερίδα Ziarul de Duminică, 6 Απριλίου 2011 (στη ρουμανική γλώσσα)
- Το Μουσείο Θ. Αμάν Αρχειοθετήθηκε 2020-06-08 στο Wayback Machine.