Ιατρική ειδικότητα

Ειδικότητα στην ιατρική ονομάζεται ο κάθε ξεχωριστός κλάδος της ιατρικής που εστιάζει σε μια καθορισμένη ομάδα ασθενών, ασθενειών, ιατρικών δεξιοτήτων ή ιατρικής φιλοσοφίας. Παραδείγματα με βάση τον τύπο του ασθενούς είναι η Παιδιατρική, με βάση την ασθένεια ή την πάθηση, η Ογκολογία για την αντιμετώπιση του καρκίνου, με βάση τις συγκεκριμένες δεξιότητες, η Χειρουργική, και με βάση τη φιλοσοφία της φροντίδας, η Προληπτική Ιατρική (σε κάποιες χώρες αναγνωρίζεται ως ειδικότητα).^[1] Μετά την ολοκλήρωση της ιατρικής σχολής, οι γιατροί προχωρούν στην εκπαίδευση σε μια συγκεκριμένη ειδικότητα της ιατρικής.

Μια υποειδικότητα είναι ένας πιο εστιασμένος τομέας μέσα σε μια ευρύτερη ειδικότητα που απαιτεί περαιτέρω εξειδίκευση. Για παράδειγμα, στη Νευροχειρουργική υπάρχουν διάφορες υποειδικότητες, όπως η εγκεφαλοαγγειακή χειρουργική, η ενδαγγειακή χειρουργική νευροακτινολογία, η χειρουργική επιληψίας, η λειτουργική νευροχειρουργική, η νευροογκολογία, η παιδιατρική νευροχειρουργική και η χειρουργική σπονδυλικής στήλης. Αυτές οι υποειδικότητες επιτρέπουν στους νευροχειρουργούς να επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες περιοχές του νευρικού συστήματος και σε σχετικές παθήσεις, παρέχοντας εξειδικευμένη φροντίδα για ένα ευρύ φάσμα νευρολογικών διαταραχών.^[2]

Κατηγοριοποίηση

Νοσοκομείο και Συγκρότημα Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης Omagh.

Οι ιατρικές ειδικότητες μπορούν να ταξινομηθούν γενικά σε Πρωτοβάθμια Περίθαλψη, ειδικότητες χειρουργικής και ιατρικές ειδικότητες (συμπεριλαμβανομένης της Εσωτερικής Παθολογίας και των υποειδικοτήτων της). Επιπλέον, οι ειδικότητες μπορούν να οργανωθούν ανάλογα με το ηλικιακό εύρος των ασθενών που εξυπηρετούν (π.χ., Παιδιατρική), τον τύπο θεραπείας (π.χ., χειρουργική έναντι μη χειρουργικής) ή το σύστημα οργάνων που εμπλέκεται.

Πρωτοβάθμια περίθαλψη

Η πρωτοβάθμια περίθαλψη, ως μοντέλο υγειονομικής περίθαλψης, συχνά συνδέεται με τις ιατρικές ειδικότητες της Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής, της Εσωτερικής Παθολογίας, της Παιδιατρικής και της Μαιευτικής και Γυναικολογίας.^[3] Αυτές οι ειδικότητες παρέχουν το πρώτο σημείο επαφής για ασθενείς με αδιάγνωστα προβλήματα υγείας και διαχειρίζονται τη συνεχή φροντίδα τους, εστιάζοντας σε μια ολοκληρωμένη, συντονισμένη και συνεχή υγειονομική περίθαλψη.^[4]^[5]

Ειδικότητες χειρουργικής

Πανοραμική αίθουσα χειρουργείου.

Οι ειδικότητες χειρουργικής είναι τομείς της ιατρικής που επικεντρώνονται στη θεραπεία ασθενειών, τραυματισμών και παθήσεων μέσω χειρουργικών επεμβάσεων. Ορισμένες ιατρικές σχολές και επαγγελματικοί οργανισμοί, όπως το Αμερικανικό Κολλέγιο Χειρουργών, αναγνωρίζουν αρκετές ξεχωριστές χειρουργικές ειδικότητες.^[6]

Ιατρικές ειδικότητες (εσωτερική παθολογία και υποειδικότητες)

Υπάρχουν αρκετές ιατρικές ειδικότητες πέρα από την πρωτοβάθμια περίθαλψη και τη χειρουργική. Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν: Καρδιολογία, Νευρολογία, Δερματολογία, Ογκολογία, Παιδιατρική, Αναισθησιολογία, Ψυχιατρική και Ακτινολογία. Αυτές οι ειδικότητες επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα συστήματα οργάνων, ασθένειες ή ηλικιακές ομάδες και μπορεί να περιλαμβάνουν τόσο ιατρικές όσο και χειρουργικές επεμβάσεις.^[7]

Άλλες αξιοσημείωτες ειδικότητες

Αθλητιατική στον χώρο του στίβου.

Μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες ειδικότητες περιλαμβάνουν: Επείγουσα Ιατρική, Αναισθησιολογία, Αθλητιατρική, Γηριατρική, Παρηγορητική Φροντίδα, και Ιατρική Γενετική. Υπάρχουν επίσης υποειδικότητες εντός αυτών των ευρύτερων ειδικοτήτων, βελτιώνοντας περαιτέρω την εστίαση της φροντίδας.

Εργαστηριακές ιατρικές ειδικότητες

Οι εργαστηριακές ιατρικές ειδικότητες περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων που επικεντρώνονται στην ανάλυση σωματικών υγρών, ιστών και κυττάρων για να βοηθήσουν στη διάγνωση, στη θεραπεία και στην πρόληψη ασθενειών. Αυτές οι ειδικότητες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την Κλινική Χημεία, την Αιματολογία, τη Μικροβιολογία, την Ανοσολογία, τη Μοριακή Διαγνωστική και την Ιατρική Μεταγγίσεων.^[8] Στην Ελλάδα, οι αναγνωρισμένες εργαστηριακές ιατρικές ειδικότητες είναι: Βιοπαθολογία-Εργαστηριακή Ιατρική, Αιματολογία, Εργαστηριακή Γενετική και Ιατρική Γενετική.^[9]

Ειδικότητες που είναι κοινές παγκοσμίως

Ειδικότητα	Υποειδικότητα (ανάλογα τη χώρα)	Ηλικιακό εύρος ασθενών	Διαγνωστική (Δ) ή Θεραπευτική (Θ)
Αλλεργιολογία και Ανοσολογία		Όλοι	Και τα δύο
Ιατρική Εφήβων	Παιδιατρική Οικογενειακή Ιατρική	Παιδιατρικό	Και τα δύο
Αναισθησιολογία		Όλοι	Θ
Αεροδιαστημική Ιατρική	Οικογενειακή Ιατρική	Όλοι	Και τα δύο
Βαριατρική		Όλοι	Και τα δύο
Καρδιολογία		Ενήλικες	Θ
Θωρακοχειρουργική Καρδιοχειρουργική	Γενική Χειρουργική	Ενήλικες	Θ
Παιδοψυχιατρική και Ψυχιατρική Εφήβων	Ψυχιατρική	Παιδιατρικό	Θ
Κλινική Νευροφυσιολογία	Νευρολογία	Όλοι	Δ
Χειρουργική Παχέος Εντέρου και Πρωκτού	Γενική Χειρουργική	Όλοι	Και τα δύο
Δερματολογία		Όλοι	Θ
Αναπτυξιακή Παιδιατρική	Παιδιατρική	Παιδιατρικό	Θ
Επείγουσα Ιατρική	Οικογενειακή Ιατρική	Όλοι	Και τα δύο
Ενδοκρινολογία		Ενήλικες	Και τα δύο
Οικογενειακή Ιατρική		Όλοι	Και τα δύο
Ιατροδικαστική Παθολογία	Ιατροδικαστική Εσωτερική Παθολογία	Όλοι	Δ
Ιατροδικαστική Ψυχιατρική	Ιατροδικαστική Ψυχιατρική	Όλοι	Δ
Γαστρεντερολογία		Ενήλικες	Θ
Γενική Χειρουργική		Ενήλικες	Θ
Χειρουργική Ογκολογία	Γενική Χειρουργική Νευροχειρουργική	Ενήλικες	Θ
Γηριατρική	Οικογενειακή Ιατρική Εσωτερική Παθολογία	Γηριατρικό	Θ
Γηριατρική Ψυχιατρική	Ψυχιατρική	Γηριατρικό	Θ
Γυναικολογική Ογκολογία	Μαιευτική και Γυναικολογία	Όλοι	Θ
Αιματολογία		Ενήλικες	Και τα δύο
Λοιμωξιολογία	Εσωτερική Παθολογία Παιδιατρική	Όλοι	Και τα δύο
Εσωτερική Παθολογία		Ενήλικες	Και τα δύο
Επεμβατική Ακτινολογία	Ακτινολογία	Όλοι	Και τα δύο
Εντατικολογία	Αναισθησιολογία Επείγουσα Ιατρική Εσωτερική Παθολογία	Όλοι	Θ
Ιατρική Μητέρας Εμβρύου	Μαιευτική και Γυναικολογία	Ενήλικες	Θ
Ιατρική Βιοχημεία	Εσωτερική Παθολογία	Όλοι	Δ
Ιατρική Γενετική		Όλοι	Δ
Ογκολογία		Ενήλικες	Και τα δύο
Νεογνολογία	Παιδιατρική	Νεογνά	Θ
Νεφρολογία		Όλοι	Θ
Νευρολογία		Όλοι	Και τα δύο
Νευροπαθολογία	Εσωτερική Παθολογία	Όλοι	Δ
Νευροχειρουργική		Όλοι	Θ
Πυρηνική Ιατρική		Όλοι	Και τα δύο
Μαιευτική και Γυναικολογία	Οικογενειακή Ιατρική	Όλοι	Θ
Ιατρική της Εργασίας	Οικογενειακή Ιατρική	Ενήλικες	Θ
Οφθαλμολογία		Όλοι	Θ
Ορθοπεδική Χειρουργική	Ορθοπεδική	Όλοι	Θ
Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική		Όλοι	Θ
Ωτορινολαρυγγολογία		Όλοι	Θ
Παρηγορητική Φροντίδα	Οικογενειακή Ιατρική Παιδιατρική	Όλοι	Και τα δύο
Εσωτερική Παθολογία		Όλοι	Δ
Παιδιατρική		Παιδιατρικό	Και τα δύο
Παιδιατρική Χειρουργική	Γενική Χειρουργική Νευροχειρουργική	Παιδιατρικό	Θ
Φυσική Ιατρική και Αποκατάσταση		Όλοι	Θ
Πλαστική, Επανορθωτική και Αισθητική Χειρουργική	Γενική Χειρουργική	Όλοι	Θ
Ψυχιατρική		Όλοι	Και τα δύο
Δημόσια Υγεία	Οικογενειακή Ιατρική	Όλοι	Κανένα
Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία		Όλοι	Θ
Ακτινολογία		Όλοι	Και τα δύο
Αναπαραγωγική Ενδοκρινολογία και Υπογονιμότητα	Μαιευτική και Γυναικολογία	Ενήλικες	Θ
Πνευμονολογία - Φυματιολογία		Ενήλικες	Θ
Ρευματολογία		Ενήλικες	Θ
Αθλητιατρική	Οικογενειακή Ιατρική	Όλοι	Και τα δύο
Θωρακική Χειρουργική	Γενική Χειρουργική	Ενήλικες	Θ
Τοξικολογία	Επείγουσα Ιατρική	Όλοι	Και τα δύο
Ιατρική Μεταγγίσεων		Όλοι	Και τα δύο
Νευροακτινολογία	Ακτινολογία	Όλοι	Και τα δύο
Ουρολογία		Όλοι	Θ
Αγγειοχειρουργική	Γενική Χειρουργική	Όλοι	Θ

Ελλάδα

Το 2018, οι αναγνωρισμένες ειδικότητες στην Ελλάδα ήταν 41. Με βάση την ανάλυση στοιχείων εξετάσεων ειδικότητας (2020-2021), ο μεγαλύτερος αριθμός γιατρών έλαβε την ειδικότητα της Παιδιατρικής, ακολουθούμενη από την Καρδιολογία, την Εσωτερική Παθολογία και τη Γενική Ιατρική. Ο μικρότερος αριθμός γιατρών έλαβε την ειδικότητα της Ιατροδικαστικής και της Πυρηνικής Ιατρικής.^[9]

Κατάλογος ειδικοτήτων που αναγνωρίζονται στην ΕΕ και στον ΕΟΧ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημοσιεύει έναν κατάλογο ειδικοτήτων που αναγνωρίζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, κατ' επέκταση, στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.^[10] Υπάρχει σημαντική επικάλυψη μεταξύ ορισμένων ειδικοτήτων και είναι πιθανό, για παράδειγμα, η «Κλινική Ακτινολογία» και η «Ακτινολογία» να αναφέρονται σε μεγάλο βαθμό στο ίδιο πρότυπο πρακτικής σε όλη την Ευρώπη.

Δείτε επίσης

Ειδικότητες χειρουργικής

Παραπομπές

↑ «American Board of Preventive Medicine | An ABMS Member Board». www.abms.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ «Neurosurgeon». my.clevelandclinic.org. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ «Primary Care Specialties». University of Mississippi Medical Center (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ Care, Institute of Medicine (US) Committee on the Future of Primary· Donaldson, Molla S. (1996). Defining Primary Care. National Academies Press (US).
↑ Johnson, Brooke (20 Φεβρουαρίου 2024). «Get to know your doctors: primary care versus specialists». Find a DO | Doctors of Osteopathic Medicine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ «What are the surgical specialties?». ACS (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ «Types of doctors: Differences and what they do». www.medicalnewstoday.com (στα Αγγλικά). 16 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ Science, Mayo Clinic College of Medicine and. «Medical Laboratory Scientist - Explore Healthcare Careers - Mayo Clinic College of Medicine & Science». Mayo Clinic College of Medicine and Science (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.
↑ ^9,0 ^9,1 Σιώρη, Μαρία (2022). [http://www.tzaneio.gr/wp-content/uploads/2022/08/p22-1-8.pdf «Ιατρική ειδικότητα στην Ελλάδα: Συστηματική διερεύνηση της παραγωγής νέων ειδικευμένων ιατρών»]. Επιστημονικά Χρονικά 27 (1): 107-124. http://www.tzaneio.gr/wp-content/uploads/2022/08/p22-1-8.pdf.
↑ «Directive 2005/36/EC of the European Parliament and of the Council of 7 September 2005 on the recognition of professional qualifications». European Parliament and Council. 7 Σεπτεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2011.

[1] «American Board of Preventive Medicine | An ABMS Member Board». www.abms.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[2] «Neurosurgeon». my.clevelandclinic.org. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[3] «Primary Care Specialties». University of Mississippi Medical Center (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[4] Care, Institute of Medicine (US) Committee on the Future of Primary· Donaldson, Molla S. (1996). Defining Primary Care. National Academies Press (US).

[5] Johnson, Brooke (20 Φεβρουαρίου 2024). «Get to know your doctors: primary care versus specialists». Find a DO | Doctors of Osteopathic Medicine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[6] «What are the surgical specialties?». ACS (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[7] «Types of doctors: Differences and what they do». www.medicalnewstoday.com (στα Αγγλικά). 16 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[8] Science, Mayo Clinic College of Medicine and. «Medical Laboratory Scientist - Explore Healthcare Careers - Mayo Clinic College of Medicine & Science». Mayo Clinic College of Medicine and Science (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2025.

[:0-9] 9,0 ^9,1 Σιώρη, Μαρία (2022). [http://www.tzaneio.gr/wp-content/uploads/2022/08/p22-1-8.pdf «Ιατρική ειδικότητα στην Ελλάδα: Συστηματική διερεύνηση της παραγωγής νέων ειδικευμένων ιατρών»]. Επιστημονικά Χρονικά 27 (1): 107-124. http://www.tzaneio.gr/wp-content/uploads/2022/08/p22-1-8.pdf.

[eudirective2005-10] «Directive 2005/36/EC of the European Parliament and of the Council of 7 September 2005 on the recognition of professional qualifications». European Parliament and Council. 7 Σεπτεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]