Ιερά Μητρόπολις Μετσόβου
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Μητρόπολη Μετσόβου ήταν βραχύβια εκκλησιαστική επαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου με έδρα το Μέτσοβο. Θεωρείται συνέχεια της Πατριαρχικής Εξαρχίας του Μετσόβου.
Οι πρώτες πληροφορίες για την εκκλησία του Μετσόβου συνηγορούν στο ότι, τον 14ο αιώνα, υπάγονταν στην μητρόπολη των Ιωαννίνων. Την ίδια περίοδο μαρτυρείται στην περιοχή, όπως και στον ευρύτερο στον χώρο της κεντρικής Πίνδου, η ύπαρξη μοναστηριών. Η διοικητική υπαγωγή του Μετσόβου στο σαντζάκι των Τρικάλων στα μέσα του 15 αιώνα, προϋποθέτει ανάλογη εκκλησιαστική μεταβολή. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σχετικές μαρτυρίες πριν τα μέσα του 17ου αιώνα, όταν το Μέτσοβο υπάγονταν εκκλησιαστικά στην επισκοπή Σταγών.
Κατά τον Αραβαντινό, το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως μεταβίβασε τον 16ο αιώνα στο Μέτσοβο την εξαρχική εποπτεία των βλαχοχωρίων της περιοχής, την οποία ως τότε είχε ο ηγούμενος της μονής της Βουτσάς. Αυτή η μαρτυρία επαληθεύεται μόνο αν συνδεθεί με την ίδρυση της εκκλησιαστικής εξαρχίας του Μετσόβου. Αυτή η εξέλιξη εκλαμβάνεται από την ιστοριογραφία ως απόρροια του γεγονότος ότι η περιοχή του Μετσόβου, από τα μέσα του 17ου αιώνα, αποκτά προνομιακό καθεστώς. Έκτοτε, και ως το 1924, το Μέτσοβο και έξι όμοροι προς αυτό οικισμοί συγκροτούν μία εκκλησιαστικά αυτόνομη περιοχή, η οποία εποπτεύεται απευθείας από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως.
Το 1924 η Πατριαρχική εξαρχία Μετσόβου μετατράπηκε προσωρινά σε μητρόπολη, αλλά το 1929 καταργήθηκε χωρίς να επανέλθει το καθεστώς της εξαρχίας. Η περιοχή της πρώην εξαρχίας του Μετσόβου υπήχθη στην Μητρόπολη Γρεβενών έως το 1932, οπότε και αποσπάστηκε το Μέτσοβο, το Ανήλιο, το Βοτονόσι και η Δερβεντίστα, που προσαρτήθηκαν στη Μητρόπολη Ιωαννίνων.
Πρώτος και τελευταίος Μητροπολίτης ήταν ο Τιμόθεος Λαμνής (1924-1928), μετά τον θάνατο του οποίου το 1928 καταργήθηκε και η μητρόπολη[1].
Παραπομπές Επεξεργασία
Πηγές Επεξεργασία
- Μ. Τρίτος, Η Πατριαρχική εξαρχία Μετσόβου (1659-1924). Η θρησκευτική κ΄ κοινωνική της προσφορά, εκδ. ΙΒΜΤ, Ιωάννινα 1991.
- Π. Αραβαντινός, Χρονογραφία της Ηπείρου, τόμ. Β΄, εκδ. Κουλτούρα, [χ.χ.], Αθήνα, σσ. 231, 309.
- Λ. Βρανούσης, «Το Χρονικόν των Ιωαννίνων κατ' ανέκδοτον δημώδη επιτομήν», Ακαδημία Αθηνών, Επετηρίς του Μεσαιωνικού Αρχείου, 12 (1962), σελ. 91.
- Δ. Σοφιανός, «Αcta Stagorum. Tα υπέρ της Θεσσαλικής επισκοπής Σταγών παλαιά βυζαντινά έγγραφα (των ετών 1163, 1336 και 1393) », Τρικαλινά 13 (1993), σσ. 27-54.
- Π. Αραβαντινός, Περιγραφή της Ηπείρου, μέρος Γ΄, εκδ. ΕΗΜ, Ιωάννινα 1984, σελ. 70.