Ιερά Μονή Χρυσοπηγής (Χανιά)

Ιερά Μονή Χρυσοπηγής (Χανιά). Η Ιερά Μονή της Ζωοδόχου Πηγής ή Χρυσοπηγής ιδρύθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα από τον γιατρό Ιωάννη Χαρτοφύλακα, σε χώρο όπου λειτουργούσε ήδη ένα μικρό μοναστήρι. Το κτιριακό συγκρότημα της Μονής έχει σχήμα επιμήκους τετραπλεύρου και στο κέντρο αυτού βρίσκεται το τρίκογχο με τρούλο καθολικό, το οποίο κατά το 1863 επεκτάθηκε με νάρθηκα και πλευρικά παρεκκλήσια. Την περίοδο της ενετοκρατίας η Χρυσοπηγή γνώρισε μεγάλη ακμή και το 1645 ο ηγούμενος της, ο Φιλόθεος Σκούφος, συμμετείχε στην άμυνα της πόλης εναντίον των Οθωμανών. Υπέστη σημαντικές καταστροφές από τους Οθωμανούς και το 1821 ερημώθηκε. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η μονή χρησιμοποιήθηκε ως διοικητήριο των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής και μόλις το 1976 αναστηλώθηκε εκ νέου από τη νέα γυναικεία αδελφότητα. Από τα κειμήλια της μονής διασώθηκε στο πέρασμα των αιώνων ένας μικρός αριθμός εικόνων, ιερών σκευών, χειρογράφων, βιβλίων και αμφίων.

Πηγές

1. Ανδριανάκης, Μιχάλης Γ., Γιαπιτσόγλου, Κωνσταντίνος, Χριστιανικά Μνημεία της Κρήτης, Συνοδική Επιτροπή Θρησκευτικού Τουρισμού της Εκκλησίας Κρήτης: Μ.Κ.Ο. "Φιλοξενία", Ηράκλειο 2012.
2. Ψιλάκης, Βασίλειος, Ιστορία της Κρήτης: από της απωτάτης αρχαιότητος μέχρι των καθ' ημάς χρόνων, τ. Γ΄, εκδ. Νέα Έρευνα, εν Χανίοις, 1909.
3. Ανδριανάκης, Μιχάλης, «Μοναστήρια του νομού Χανίων», εφ. Χανιώτικα Νέα, 5-14/06/1985.