Ιερό της Μουνιχίας Αρτέμιδος

αρχαίο ιερό στον Πειραιά, αφιερωμένο στην Άρτεμη

Το Ιερό της Μουνιχίας Αρτέμιδος ή Ναός της Μουνιχίας Αρτέμιδος ήταν από τους σημαντικότερους αρχαίους ναούς της Αττικής, αφιερωμένο στη θεά Άρτεμη. Βρισκόταν στη νότια πλευρά του λιμανιού της Μουνιχίας (το ευρύτερα γνωστό παλιότερα Τουρκολίμανο και κατόπιν Μικρολίμανο) στον Πειραιά, στη θέση που βρίσκεται ο Ναυτικός Όμιλος Ελλάδος.[1] Παίρνει το όνομα από τον τοπικό μυθικό ήρωα Βασιλέα Μούνιχο.

Ιερό της Μουνιχίας Αρτέμιδος
Χάρτης
Είδοςναός και αρχαίο ελληνικό ιερό
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°56′8″N 23°39′32″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Πειραιά
ΧώραΕλλάδα

Ο Ναός της Μουνιχίας Αρτέμιδος εκτός του θρησκευτικού χαρακτήρα φαίνεται πως στην αρχαιότητα έπαιζε και οικονομικό ρόλο. Από τα κείμενα των Λυσία[2] και Δημοσθένη[3] συμπεραίνεται ότι στον ναό αυτό κατέφευγαν όσοι Τριήραρχοι δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να αναλάβουν τα έξοδα της λεγόμενης "λειτουργίας".

Φαίνεται επίσης πως ο ναός ήταν και ένα είδος ασύλου των πολιτών της αρχαίας Αθήνας που νόμιζαν ότι αδικούνται. Έτσι κατέφευγαν εκεί, αν διώκονταν από την Πολιτεία και, είτε ανέμεναν την εκδίκαση της ένστασής τους, είτε επέβαιναν (με την ανοχή των Αρχών) στα πλοία του προκείμενου λιμένα Μουνιχίας και αυτοεξορίζονταν.

Προς τιμή της Μουνιχίας Αρτέμιδος τελούνταν ετησίως τα Μουνίχια, σημαντική εορτή για την Αθήνα και η σημαντικότερη του αρχαίου Πειραιά, με αγώνες ναυτικού χαρακτήρα.

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Λ. Παλαιοκρασσά, "Το Ιερό της Αρτέμιδος Μουνιχίας," ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ, Ιούνης, 2011, 91-96. Μέχρι τις ανασκαφές του 1935, οι περισσότεροι ερευνητές πίστευαν πως ο ναός αυτός κατέλαβε τη θέση αρχαιότερου ακόμη ναού αγνώστου θεάς που λατρευόταν στην κορυφή του λόφου της Μουνιχίας, όπου βρίσκεται ο σημερινός χριστιανικός ναός του Προφήτη Ηλία. Ο Wachsmuth και ο Δ. Λαμπίκης προτάσσουν την κορυφή, ο Hirschfeld έξω από τον λιμένα Μουνιχίας, ο Leake κατά την επίσκεψή του στον Πειραιά είδε ερείπια του ναού στην περιοχή του λιμένα Μουνιχίας (θεωρώντας όμως τούτο τον λιμένα Ζέας - Πασαλιμάνι). Τα ίδια ερείπια είχαν δει προηγούμενα και οι Spon και Wheler, την ίδια γνώμη ασπάσθηκαν και οι Έλληνες Αγγελόπουλος Ηλ. και Ραγκαβής Α. με την προσθήκη του τελευταίου ότι βρισκόταν στη νοτιοδυτική πλευρά του λόφου μεταξύ Ζέας και Μικρολίμανου.
  2. «Λυσίας, Κατά Αγοράτου, κεφάλαιο 24». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2016. 
  3. Δημοσθένης «Περί του Στεφάνου», 107

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Παλαιοκρασσά, Λυδία. Το ιερό της Αρτέμιδος Μουνιχίας. http://www.archaiologia.gr/wp-content/uploads/2011/06/39-14.pdf. Ανακτήθηκε στις 07-06-2016.