Ιστιοπλοΐα

πρόωση σκάφους και έλεγχο της κίνησης του με μεγάλα (συνήθως υφασμάτινα) πανιά

Η ιστιοπλοΐα είναι η τέχνη του αρμενίσματος στο νερό (σε θάλασσα ή σε λίμνη) χρησιμοποιώντας ως αποκλειστική ή κύρια πηγή ενέργειας τον άνεμο. Το όνομά της είναι σύνθετο από το ιστίο + πλους, δηλαδή πλεύση με το πανί που τα παλιά χρόνια χρησιμοποιούσαν τα σκάφη για να ταξιδεύουν. Ωστόσο, η λέξη πέρασε στην ελληνική μέσω της γαλλικής φράσης navigation à voiles.[1] Τα πανιά δένονταν στα κατάρτια (ιστούς), και με τη βοήθεια του αέρα τα σκάφη που ονομάζονταν ιστιοφόρα αρμένιζαν στις θάλασσες όλου του κόσμου. Και σήμερα ακόμη υπάρχουν πολλά τέτοια σκάφη, που όμως διατηρούν τις μηχανές ως βοηθητικές, σε περίπτωση που επικρατεί άπνοια, δηλαδή δεν φυσάει αέρας.

Αγωνιστικό ιστιοφόρο Contender στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 1998.
Αγώνας ιστιοπλοΐας ανοιχτά της Κατάνιας στη Σικελία, 2003.

Στη σημερινή εποχή, όταν γίνεται λόγος για ιστιοπλοΐα, γίνεται για το άθλημα που είναι συναρπαστικό και ένα από τα ωραιότερα που υπάρχουν, γιατί συνδυάζει τη γοητεία της θάλασσας με τις ικανότητες των αθλητών, που πρέπει να είναι πολύ καλά γυμνασμένοι, ειδικά στα πόδια και τη μέση.

Η εξάπλωση του αθλήματος της ιστιοπλοΐας στις τελευταίες δεκαετίες είναι τρομακτική, γι' αυτό και οι ειδικοί έχουν φτιάξει πολλές κατηγορίες σκαφών. Σκαφών μεγάλων που είναι για αγώνες ανοικτής θάλασσας και σκαφών που είναι για αγώνες τριγώνου. Τα σκάφη ανοικτής θάλασσας είναι τριών κατηγοριών, που δεν έχουν «στάνταρ» (σταθερά) χαρακτηριστικά, αφού το κάθε εργοστάσιο έχει τη δική του ναυπηγική τεχνική ("πατέντα"). Αντίθετα, τα λεγόμενα σκάφη τριγώνου έχουν τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά και με αυτά ασχολούνται περισσότεροι αθλητές, αφού είναι για ένα, δύο ή τρεις το πολύ αθλητές. Στα σκάφη ανοικτής θάλασσας επιβαίνουν πολλοί αθλητές, για παράδειγμα μπορεί να συμμετέχουν 9 ή ακόμη και 15.

Τύποι σκαφών

Επεξεργασία

Μήκος 4,5 μ., πλάτος 1,3 μ., ένα πανί επιφάνειας 10μ2. Είναι για έναν αθλητή και αυτό το σκάφος είναι ολυμπιακή κλάση από το 1952. Πανελληνιονίκης 1991 και 1992 ήταν ο Αρμάντο Ορτολάνο του ΝΟ Καλαμακίου. Καλύτερη ελληνική επίδοση ήταν το αργυρό μετάλλιο του Ηλία Χατζηπαυλή στο Κίελο της Γερμανίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972.

Λέχνερ (Lechner) Α390

Επεξεργασία

Μήκος 3,9 μ., πλάτος 0,6 μ., ένα πανί επιφάνειας 7,3 μ2. Είναι για έναν αθλητή και είναι ολυμπιακή κλάση από το 1988. Πανελληνιονίκης για το 1991 και 1992 ήταν ο Νίκος Κακλαμανάκης του ΝΟ Βουλιαγμένης. Καλύτερη ελληνική επίδοση έχει ο ίδιος αθλητής με την ένατη θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντας ο Κακλαμανάκης κέρδισε το χρυσό μετάλλιο και στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το ασημένιο. Το Λέχνερ αντικαταστάθηκε με το σκάφος RS:X της Neil Pryde με το οποίο θα διαγωνίζονται οι αθλητές από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου. Official Website - Beijing 2008

Μήκος 3,4 μ., πλάτος 1,4 μ. μ' ένα πανί και επιφάνεια 7,1 μ2. Είναι για έναν αθλητή και έχει γίνει ολυμπιακή κλάση από το 1989. Πανελληνιονίκης για το 1992 ήταν η Νικολέτα Δεληγιάννη του ΟΦΘ Θεσσαλονίκης.

Είναι με 2 άτομα και είναι ολυμπιακή κατηγορία από το 1932. Πανελληνιονίκης για το 1992 ήταν ο Ζακ Κιοσέογλου με πλήρωμα το Δημήτρη Μπούκη. Καλύτερη ελληνική επίδοση είναι των Χατζηπαυλή, Πελεκανάκη με την έκτη θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες το 1984.

Μήκος 4,7 μ., πλάτος 1,7 μ., τρία πανιά με επιφάνεια 12,7 μ2. Είναι για δύο άτομα και έχει γίνει ολυμπιακή κατηγορία από το 1976. Πανελληνιονίκες για το 1991 και το 1992 ήταν οι Πασχαλίδης-Ζαμπέτογλου του ΝΑΟΚΘ. Από το 1996 ως το 2003 πρωταθλητές Ελλάδας αναδείχθηκαν συνεχόμενα οι Ανδρέας Κοσματόπουλος και Κώστας Τριγκώνης του ΝΟΘ. Το 1995 οι Κοσματόπουλος Τριγκώνης αναδείχθηκαν παγκόσμοι πρωταθλητές στην κατηγορία ανδρών και ήταν 2οι το 2002. Από το 2000 ως το 2003 οι Σοφία Μπεκατώρου και Αιμιλία Τσουλφά κατέκτησαν τον παγκόσμιο τίτλο στις γυναίκες κλείνωντας την ξέφρενη πορεία τους με το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

Τύπος σταθερής καρένας, με μήκος 8,2 μ., πλάτος 1,9 μ., τρία πανιά με επιφάνεια 21,6 μ2. Είναι σκάφος για τρία άτομα και έχει γίνει ολυμπιακή κατηγορία από το 1972. Καλύτερη επίδοση ήταν το χάλκινο του Τάσου Μπουντούρη με πλήρωμα τους Τάσο Γαβριήλη και Άρη Ραπανάκη στην Ολυμπιάδα της Μόσχας το 1980.

Φλάινγκ ντάτσμαν

Επεξεργασία

Μήκος 6,05 μ., πλάτος 1,7 μ., τρία πανιά με επιφάνεια 18,1 μ2. Είναι σκάφος για δύο άτομα και έχει γίνει ολυμπιακή κατηγορία από το 1960. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια κανείς δεν ασχολείται μ' αυτό το σκάφος.[εκκρεμεί παραπομπή]

Τορνέιντο

Επεξεργασία

Τύπος καταμαράν. Μήκος 6,09 μ., πλάτος 3,02 μ., δύο πανιά με επιφάνεια 20,4 μ2. Είναι για δύο άτομα και έχει γίνει ολυμπιακή κατηγορία από το 1976. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια για να ασχοληθούν κάποιοι Έλληνες αθλητές.Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει ένα από το πιο αξιόμαχα πληρώματα στον κόσμο αποτελούμενο από τους Ιορδάνη Πασχαλίδη και Κώστα Τριγκώνη, αθλητές του Ν.Ο. Θεσσαλονίκης

Μήκος 4,2 μ., πλάτος 1,4 μ., μ' ένα πανί με επιφάνεια 7,1 μ2. Είναι για ένα άτομο. Πανελληνιονίκης 1991 ήταν ο Δημήτρης Θεοδωράκης του ΝΑΟΒ και το 1992 ο Νίκος Νικολτσούδης του ΑΝΟΓ. Καλύτερες επιδόσεις η πρωτή θέση του Αντώνη Μπουγιούρη στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2009. Μ' αυτό το σκάφος είναι μεγάλες οι διακρίσεις του Αιμιλίου Παπαθανασίου του Ολυμπιακού, με μεγαλύτερη το χρυσό μετάλλιο στο Τσεσμέ της Τουρκίας. Την καλύτερη επίδοση σε Ολυμπιακούς Αγώνες την πέτυχε στο Σίδνεϊ ο Αντώνης Μπουγιούρης.

Μήκος 4,2 μ., πλάτος 1,4 μ., ένα πανί με επιφάνεια 5,7 μ2. Είναι για έναν αθλητή. Πανελληνιονίκης 1992 στα αγόρια ήταν ο Αντώνης Λογοθέτης του ΑΝΟΓ και στα κορίτσια η Μαρία Μυλωνά του ΝΟΠΦ. Καλύτερη επιτυχία το χρυσό μετάλλιο της Μαρίας Βλάχου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1991 στο Πόρτο Καρράς. Εκείνη τη χρονιά το πανελλήνιο πρωτάθλημα κατέκτησε η Ουρανία Φλαμπούρη του ΝΟΒΑ.

Όπτιμιστ

Επεξεργασία

Μήκος 2,3 μ., πλάτος 1,13 μ., ένα πανί με επιφάνεια 3,5 μ2. Είναι για ένα νεαρό αθλητή. Πανελληνιονίκης 1991 ήταν ο Γιώργος Κουτουμάνος του ΑΝΟΓ και το 1992 η Κατερίνα Γιακουμίδου του ΑΝΟΓ. Καλύτερη επίδοση ήταν η τρίτη θέση του Παπαδημητρίου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα 2014.

Μήκος 4,2 μ., πλάτος 1,9 μ., τρία πανιά με επιφάνεια 10,2 μ2. Είναι σκάφος για δύο άτομα. Το πανελλήνιο πρωτάθλημα το 1991 πήραν οι Ν. Ζαπονίδης - Θ. Παρούσης του ΙΟΘ και του ΝΟΑ. Καλύτερη επίδοση αυτή των Αθανασόπουλου - Τάσσιου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα 2016 στην κατηγορία U17.

Λάιτινγκ

Επεξεργασία

Μήκος 5,2 μ., πλάτος 2,0 μ., τρία πανιά με επιφάνεια 16,4 μ2. Είναι για τρία άτομα. Μόνιμος πρωταθλητής Ελλάδας είναι ο Γιώργος Ανδρέαδης του ΝΟΕ, ο οποίος ήταν πέμπτος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1989.

Τύπος σταθερής καρένας, μήκος 7,3 μ., πλάτος 2,7 μ., τρία πανιά με επιφάνεια 24,2 μ2. Το πλήρωμα είναι τέσσερις μέχρι έξι αθλητές. Και σε αυτή την κατηγορία μόνιμος πρωταθλητής Ελλάδας είναι ο Γιώργος Ανδρεάδης ο οποίος έχει στεφθεί και πρωταθλητής Ευρώπης το 1987.

Τα περισσότερα αγωνιστικά σκάφη έχουν πανιά - ιστία που ονομάζονται μαΐστρα (μεγίστη), φλόκος (το πλωριό πανί) και μπαλόνι (συμμετρικό/ασύμμετρο). Οι διαστάσεις, το υλικό κατασκευής, η επιφάνεια και οι αντοχές των ιστίων διαφέρουν από κλάση σε κλάση.

Η ιστιοπλοΐα στην Ελλάδα έχει εξαπλωθεί λόγω των μοναδικών γεωγραφικών και μετεωρολογικών πλεονεκτημάτων της, γι' αυτό και η Ελλάδα κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη. Κάθε χρόνο η Ελληνική Ομοσπονδία διοργανώνει πολλούς μεγάλους διεθνείς αγώνες, στους οποίους οι αθλητές μας πάνε αρκετά καλά.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «ιστιοπλοΐα». Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας. Ακαδημία Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2024. 
  2. «φιν». Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας. Ακαδημία Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2024. 
  3. «φιν». Λεξικό της κοινής νεοελληνικής. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία