Ιωάννα της Πορτογαλίας

Η Ιωάννα, πορτογαλ. Joana (31 αρτίου 1439 - 13 Ιουνίου 1475) από τον Οίκο του Αβίς ήταν πριγκίπισσα της Πορτογαλίας και με τον γάμο της έγινε βασίλισσα της Καστίλης.

Ιωάννα της Πορτογαλίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	20  Μαρτίου 1439 Αλμάντα
Θάνατος	12  Δεκεμβρίου 1475 Μαδρίτη
Τόπος ταφής	Μαδρίτη
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Πορτογαλίας
Θρησκεία	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ισπανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	royal consort of Castile
Οικογένεια
Σύζυγος	Ερρίκος Δ΄ της Καστίλης (από 1455)
Τέκνα	Ιωάννα λα Μπελτρανέχα Pedro de Castilla y Portugal Andrés de Castilla y Portugal
Γονείς	Εδουάρδος της Πορτογαλίας και Ελεονώρα της Αραγωνίας, βασίλισσα της Πορτογαλίας
Αδέλφια	Αικατερίνη της Πορτογαλίας Ελεονώρα της Πορτογαλίας, βασίλισσα της Γερμανίας Αλφόνσο Ε΄ της Πορτογαλίας Φερδινάνδος του Βιζέου
Οικογένεια	Οίκος των Αβίς
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	βασιλική σύζυγος της Καστίλης
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Ήταν η τρίτη κόρη του Εδουάρδου της Πορτογαλίας και της Ελεονώρας των Τραστάμαρα, κόρης του Φερδινάνδου Α΄ της Αραγωνίας.

Γεννήθηκε στην Κόρδοβα και παντρεύτηκε -ως δεύτερη σύζυγός του- τον Ερρίκο Δ΄ της Καστίλης, ο οποίος είχε αποκηρύξει την πρώτη σύζυγό του Λευκή Β΄ της Ναβάρρας, έπειτα από 13 έτη γάμου. Είχε διαδοθεί τότε η φήμη, ότι ο γάμος δεν είχε ολοκληρωθεί ποτέ εξαιτίας της ανικανότητας του βασιλιά. Ο Ερρίκος και η Ιωάννα ήταν εξαδέλφια: ήταν εγγόνια του Φερδινάνδου Α΄ της Αραγωνίας και της Ελεονώρας του Αλμπουρκέρκε. Έξι έτη μετά τον γάμο της, το 1462 γέννησε την Ιωάννα, που οι αντίπαλοι διέδιδαν ότι ήταν κόρη του Μπελτράν ντε λα Κουέβα, εραστή της Ιωάννας. Την αποκαλούσαν κόρη του Μπελτράν (la Bertraneja).

Ο Ερρίκος Δ΄ εξόρισε την Ιωάννα από τη βασιλική Αυλή και την έστειλε στην Κόκα, κάστρο του υποστηρικτή του επισκόπου Χουάν Ροδρίγεθ δε Φονσέκα. Εκεί η Ιωάννα σύντομα ερωτεύτηκε τον ανιψιό του και από τη σχέση τους έκανε δύο νόθα τέκνα. Ακολούθως ο Ερρίκος Δ΄ διακήρυξε τον γάμο τους άκυρο και έτσι τη διαζεύχθηκε το 1468.

Το 1474 απεβίωσε ο Ερρίκος Δ΄ και η Ιωάννα της Πορτογαλίας υποστήριξε το διακαίωμα της κόρης της Ιωάννας λα Μπερτρανέχα στη διαδοχή του θρόνου, απεβίωσε όμως σύντομα μετά. Αυτό οδήγησε στον Πόλεμο για τη Διαδοχή της Καστίλης (1475-79).

Το σκάνδαλο των δύο νόθων τέκνων

Πριν την εξορία της, η Ιωάννα της Πορτογαλίας είχε προκαλέσει πολλή κριτική στην Αυλή της Καστίλης, καθώς υποτίθεται ότι φορούσε ρούχα με μεγάλο ντεκολτέ και τα φλερτ με τους άνδρες θεωρήθηκαν σκανδαλώδη. Αποκλήθηκε υπερήφανη, φιλόδοξη και αδίστακτη· συμμετείχε σε μηχανορραφίες και ήλεγχε πλήρως τον άνδρα της. Στην Ιωάννα αποδίδονται πολλοί εραστές, όπως ο ποιητής Χουάν Ροδρίγεθ δε λα Κάμερα. Η Ιωάννα είχε δύο νόθους γιους από τον Πέδρο δε Καστίγια υ Φονσέκα τον νέο (el mozo), ανιψιό του επισκόπου Φονσέκα και δισεγγονό του Πέτρου των Ιβρέα βασιλιά της Καστίλης. Αυτοί ήταν:

• (νόθοι) Πέδρο δε Καστίγια υ Πορτουγάλ και Αντρές-Αποστόλ δε Καστίγια υ Πορτουγάλ.

Η γέννηση δύο νόθων τέκνων πρόσθεσαν αρκετά στον διασυρμό της. Έπειτα εισήλθε στη μονή του Σαν Φρανθίσκο στη Σεγόβια. Απεβίωσε στη Μαδρίτη το 1475 σε ηλικία 36 ετών και τάφηκε στη μονή αυτή.

Οικογένεια

Παντρεύτηκε το 145 τον Ερρίκο Δ΄ της Καστίλης και είχε τέκνα:

• Ιωάννα 1462-1530, παντρεύτηκε τον Αλφόνσο Ε΄ των Αβίς βασιλιά της Πορτογαλίας.

Από τον Πέδρο δε Καστίγια υ Πορτουγάλ απέκτησε δύο μη νόμιμα τέκνα:

• (νόθοι) Πέδρο και Αντρές-Αποστόλ δε Καστίγια υ Πορτουγάλ.

Πηγές

• de Sousa, Antonio Caetano (1735). Historia genealogica da casa real portugueza [Genealogical History of the Royal House of Portugal] (in Portuguese). 2. Lisboa Occidental. p. 497.
• John I, King of Portugal at the Encyclopædia Britannica