Ιωσήφ Κιάπε

Ιταλός φιλέλληνας

Ο Ιωσήφ Κιάππε (Giuseppe Chiappe) (Albenga - Αθήνα, 1/7/1848) ήταν Ιταλός φιλέλληνας, δικηγόρος, εκδότης της εφημερίδας «Ο Φίλος του Νόμου» και της «L'Abeille Grecque» και μετά την επανάσταση, δικαστής στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος.

Ιωσήφ Κιάπε
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος7  Ιανουαρίου 1848
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Ιταλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικηγόρος
δάσκαλος ξένων γλωσσών
εκδότης
δικαστής
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑριστείο του Αγώνα

Ο Ιωσήφ Κιάππε γεννήθηκε στην πόλη Albenga της Βορείου Ιταλίας, και σπούδασε νομικά σε Ιταλία και Γαλλία (ήταν διδάκτωρ της Νομικής).

Λέγεται  ότι ήταν μέλος των Καρμπονάρων (Carbonari), μιας μυστικής επαναστατικής οργανώσεως στην Ιταλία. Το 1819  οι Καρμπονάροι έκαναν μια αποτυχημένη επανάσταση για να διώξουν τους Αυστριακούς κατακτητές, ηττήθηκαν όμως, και όσοι μετείχαν στο επαναστατικό κίνημα υπέστησαν διώξεις.

Ο Κιάππε, που ήταν εγκατεστημένος στο Λιβόρνο (όπου ασκούσε το επάγγελμα του δικηγόρου) και είχε αναμιχθεί σε αυτήν την επανάσταση, αναγκάσθηκε να φύγει από την Ιταλία, μαζί με τη γυναίκα του Κιάρα και τον μικρό γιό του, για  να βρεί καταφύγιο, πρώτα στα Επτάνησα και κατόπιν  στην Ύδρα, όπου έφθασαν τον Μάιο του 1820. Εκεί, ως άριστος γνώστης της γαλλικής γλώσσας, και φυσικά και της ιταλικής, άσκησε αρχικά το επάγγελμα του «διδασκάλου διαφόρων διαλέκτων». Ήταν επίσης  διδάσκαλος της Ιταλικής και στη "Ναυτική της Ύδρας Σχολή" (πρόδρομο της Σχολής Εμποροπλοιάρχων).

Κατά τις αρχές Απριλίου 1821 η Ύδρα κηρύσσει την επανάσταση, και ο Κιάππε, που ήδη είχε αγωνισθεί κατά των κατακτητών της πατρίδας του Ιταλίας, ζήτησε με αίτηση του προς τους προεστούς της Ύδρας, να λάβει μέρος στον Αγώνα. Η αίτηση του εγκρίθηκε και ο Κιάππε έλαβε μέρος στις κατά θάλασσαν επιχειρήσεις με το βρίκιον «Αγαμέμνων» με πλοίαρχο τον Αναστ. Τσαμαδό. Εκεί εκτελούσε χρέη γραμματέα, διερμηνέα  και νομικού συμβούλου του Τσαμαδού . Παράλληλα τηρούσε και το ημερολόγιο του πλοίου.

Με τον «Αγαμέμνονα» έλαβε μέρος, εκτός άλλων, και  στις εξής επιχειρήσεις:

  • Στον Παγασητικό, «για να ξεσηκώσει στα όπλα τα 24 χωριά του Βώλου» και να πολιορκήσουν το κάστρο του (5 Μάιου 1821).
  • Στη ναυμαχία της  Ερεσσού της Λέσβου που κατέληξε «στη πυρπόληση του μοιραρχικού εχθρικού δικρότου»  από τον Παπανικολή.
  • Στην (προσωρινή ) απώθηση των Τούρκων επιδρομέων και την  διάσωση των Χριστιανών κατοίκων της πυρποληθείσης πόλεως των Κυδωνιών της Μ. Ασίας, τον Ιούνιο του 1821.

Τα τρία αυτά σημαντικά γεγονότα της Επανάστασης κατέγραψε ο Κιάππε στο ημερολόγιο του πλοίου «Αγαμέμνων»: Οι καταγραφές αυτές έχουν την αμεσότητα ενός δημοσιογραφικού ρεπορτάζ και την εγκυρότητα της μαρτυρίας ενός αυτόπτη μάρτυρα.

Μετά την επιστροφή του στόλου στην Ύδρα, ο Κιάππε, ύστερα από πρόταση του Τσαμαδού, διορίζεται στη θέση του Α' γραμματέα της Αστυνομίας. Λίγους μήνες αργότερα, ανέλαβε επιπροσθέτως και τα καθήκοντα του Α' γραμματέα της κοινότητας Ύδρας. Υπό την ιδιότητα αυτή λειτουργούσε και ως γραμματέας του Λάζαρου Κουντουριώτη, που ήταν ο επί κεφαλής των προεστών του νησιού.

Από το 1824 ο Κιάππε αρχίζει να εκδίδει στην Ύδρα την εφημερίδα «Ο Φίλος του Νόμου». Μεταξύ των πρώτων συνδρομητών του ήσαν οι Λάζαρος και Γεώργιος Κουντουριώται, οι Δημήτριος, Λάζαρος, Μιχαήλ και Αναστάσιος Τσαμαδοί, ο Καπετάν Ανδρέας Μιαούλης, οι Αναγνώστης και Ιωάννης Οικονόμου , και άλλοι. Η εφημερίδα αυτή επί ένα διάστημα (5/5/1824 μέχρι τις 12/10/1825)  επείχε θέσιν επισήμου οργάνου της Διοικήσεως (δηλαδή  της προσωρινής επαναστατικής κυβερνήσεως).

Στις 18 Απριλίου 1825 ο Ι. Κιάππε ψηφίσθηκε ομοφώνως από τους προεστούς της Ύδρας πολίτης του νησιού. Toν Ιούλιο του 1825 η σύζυγος του Ι. Κιάππε, Κιάρα, συνυπογράφει μαζί μέ άλλες 10 Υδραίες γυναίκες, και συνολικά 31 γυναίκες από διάφορα μέρη της Ελλάδος την (ανοικτή) επιστολή "ενίων Ελληνίδων γυναικών προς τις φιλελληνίδες της Ευρώπης και της Αμερικής" που συνέταξε η σπουδαία Ελληνίδα λογία της εποχής εκείνης Ευανθία Καΐρη και η οποία, μεταφρασμένη στα γαλλικά και ιταλικά, απεστάλη σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής. Η επιστολή αυτή τυπώθηκε στο τυπογραφείο του Ι. Κιάππε, ο οποίος ανέλαβε και τη συγκέντρωση των υπογραφών.

Τον «Φίλο του Νόμου» ο Ιωσήφ Κιάππε εξέδιδε μέχρι τις  27/5/1827. Από τις 27/5/1827 (μόλις δηλαδή σταμάτησε η έκδοση του Φ.τ.Ν ) άρχισε να εκδίδει την εφημερίδα «L'Abeille Grecque» (Ελληνική Μέλισσα)  στη γαλλική γλώσσα. Η εφημερίδα αυτή απευθυνόταν στους αλλοδαπούς αναγνώστες, τόσο στην Ελλάδα αλλά κυρίως στο εξωτερικό.

Τον Μάρτιο του 1828, μετά από πρόσκληση του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, ο Κιάππε παραιτήθηκε  από τη θέση του γραμματέα της κοινότητας Ύδρας και εγκαταστάθηκε στην Αίγινα, τότε έδρα της ελληνικής κυβέρνησης, για να συνεχίσει εκεί την έκδοση της L'Abeille Grecque. Μετά την απελευθέρωση, και συγκεκριμένα από το 1829, o Κιάππε ανέλαβε υπηρεσία στο δικαστικό σώμα ως γραμματέας του "Πρωτόκλητου δικαστηρίου Δυτικών Σποράδων".

Το 1830 έλαβε την άδεια να "μετέρχεται την συνηγορίαν" (να δικηγορεί). Το 1835 δημοσιεύεται (στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως) ότι" ο κ. Ιωσήφ Κιάππε, δικαστής του εν Πύλω Πρωτοδικείου επροβιβάσθη εις τον βαθμόν Προέδρου του εν Σύρω Εμποροδικείου". Το 1841 διορίζεται στην Πάτρα.

Τιμήθηκε με το μετάλλιο του Αγώνος που έλαβαν όσοι πήραν μέρος στην Επανάσταση του 1821.

Απεβίωσε την 1/7/1848 στην Αθήνα.

Ο γιος του Ι. Κιάππε, Πέτρος, υπηρέτησε και αυτός  στο δικαστικό σώμα (έφθασε το βαθμό του Αρεοπαγίτη), και νυμφεύθηκε τη Ρόζα Τράϊμπερ, κόρη του επίσης φιλέλληνα ιατρού και αγωνιστή του '21, Ερρίκου Τράϊμπερ.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Αποστολίδης Χρ., Ερρίκος Τράϊμπερ Φιλέλλην - Αναμνήσεις από την Επανάσταση του 1821,Αθήνα 1961.
  • Barth Wilhelm - Kehrig-Korn Max,  Die Philhellenenzeit, Muenchen 1960
  • Καρταπάνης Γρ., Πολεμικά πλοία στον Παγασητικό . Εφημερίδα "Ταχυδρόμος" Βόλου 24.3.2019
  • Κοντομήτρος Γ., Η ιστορική οικογένεια Αποστολίδη του Βόλου.. ΚΑ' τόμος Αρχείο Θεσσαλικών Μελετών, Βόλος 2019
  • Κουμαριανού Αικ., Ο τύπος στον αγώνα (1821-1827), Αθήνα 1971.
  • Μιχαλόπουλος Φάνης, Ο φιλέλλην Ιωσήφ Κιάππε Εφημερίδα "Καθημερινή" 9.4.1939
  • Πάτρας Ν., Ιστορικά ημερολόγια των ναυμαχιών του 1821 - εκ των ημερολογίων του ναυμάχου Αναστ. Τσαμαδού  Αθήνα 1886