Ιόβας Α΄ της Νουμιδίας

βασιλιάς της Νουμιδίας

Ο Ιοβά Α΄ της Νουμιδίας (περί το 85 π.Χ.-46 π.Χ.) βασιλιάς των Βερβέρων της Νουμιδίας στην σημερινή Αλγερία (60 π.Χ.-46 π.Χ.) ήταν γιος και διάδοχος του Ιεμψάλ Β΄ της Νουμιδίας.[4][5]

Ιόβας Α΄
Προτομή του Ιόβα Α΄ της Νουμιδίας.
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση85 π.Χ.
Βασιλικός Ιππών
Θάνατος46 π.Χ.
Zama Regia
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΝουμιδία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΤέκναΙόβας Β΄[1][2]
ΓονείςΙεμψάλ Β΄ της Νουμιδίας[3][1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΒασιλιάς της Νουμιδίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

 
Δηνάριο με παράσταση του Ιόβα Α΄

Το 81 π.Χ. ο Ιεμψάλ Β΄ είχε εκδιωχθεί από τον θρόνο του. Αμέσως μετά, ο Πομπήιος στάλθηκε στην Αφρική από τον Σύλλα για να τον επαναφέρει ως βασιλιά στη Νουμιδία, και εξαιτίας αυτού ο Ιεμψάλ Β΄ και αργότερα ο Ιόβας Α΄ έγιναν σύμμαχοι του Πομπήιου. Αυτή η συμμαχία ενισχύθηκε κατά την επίσκεψη τού Ιόβα Α΄ στη Ρώμη, όπου ο Ιούλιος Καίσαρ τον προσέβαλε τραβώντας του τα γένια κατά τη διάρκεια μίας δίκης, όταν ο Καίσαρας υπερασπιζόταν τον πελάτη του ενάντια στον πατέρα τού Ιεμψάλ, και ακόμη περισσότερο το 50 π.Χ., όταν ο τριβούνος Γάιος Σκριβόνιος Κούριo πρότεινε ανοιχτά ότι η Nουμιδία θα πρέπει να πωληθεί ιδιωτικά.

Τον Αύγουστο του 49 π.Χ. ο Καίσαρας έστειλε τον Κούριο να πάρει την Επαρχία Αφρικής από τους Δημοκρατικούς. Ο Κούριο είχε υπερβολική αυτοπεποίθηση και είχε σε χαμηλή εκτίμηση τον Πόπλιο Άτιο Βάρο, τον κυβερνήτη της Αφρικής. Ο Κούριο πήρε λιγότερες λεγεώνες, από αυτές που του είχαν δώσει. Στη μάχη της Βαγράδας την ίδια χρονιά, ο Κούριο οδήγησε τον στρατό του σε μία τολμηρή, ανηφορική επίθεση, που κατατρόπωσε γρήγορα τον στρατό τού Π. Ά. Βάρου και τραυμάτισε τον Βάρο. Ενθαρρυμένος από αυτή την επιτυχία, ο Κούριo ενήργησε με βάση αυτό που αποδείχθηκε λανθασμένη ευφυΐα και επιτέθηκε σε αυτό, που πίστευε ότι ήταν ένα απόσπασμα τού στρατού τού Ιόβα Α΄. Στην πραγματικότητα, ο κύριος όγκος των δυνάμεων τού βασιλιά ήταν εκεί και, μετά από μία αρχική επιτυχία, οι δυνάμεις τού Κούριo δέχθηκαν ενέδρα και ουσιαστικά εξολοθρεύτηκαν από τον Σαβούρα (στρατιωτικό διοικητή τού Ιόβα). Ο Κούριo περικυκλώθηκε με τα υπολείμματα των στρατευμάτων του στην κορυφή ενός λόφου και απεβίωσε στις μάχες. Μόνο λίγοι διέφυγαν με τα πλοία τους και ο βασιλιάς Ιόβας Α΄ πήρε πολλούς συγκλητικούς αιχμάλωτους πίσω στη Νουμιδία για επίδειξη και εκτέλεση.

Με την άφιξη τού Καίσαρα στην Αφρική, ο Ιόβα Α΄ σχεδίαζε αρχικά να ενωθεί με τον Κόιντο Καικίλιο Μέτελο Πίο Σκιπίωνα Νασίκα, αλλά στο βασίλειό του εισέβαλαν από τα δυτικά ο σύμμαχος τού Καίσαρα Βόκχος Β΄ και ένας Ιταλός τυχοδιώκτης, ο Πούπλιος Σίττιος. Ως εκ τούτου, άφησε πίσω του μόνο 30 ελέφαντες και βάδισε σπίτι του, για να σώσει τη χώρα του.

Ο Σκιπίων ήξερε ότι δεν μπορούσε να πολεμήσει χωρίς περισσότερα στρατεύματα και έστειλε ένα απελπισμένο μήνυμα στον Ιόβα Α΄ για βοήθεια. Ο Ιόβας Α΄ άφησε αμέσως τη διοίκηση της άμυνας τού βασιλείου του με τον Σαμπούρα και ενώθηκε με τον Σκιπίωνα με τρεις λεγεώνες, περίπου 15.000 ελαφρούς πεζούς, 1.000 ιππείς και 30 ελέφαντες για τη μάχη της Θάψου. Ωστόσο, κατασκήνωσε μακριά από τις κύριες γραμμές τού Σκιπίωνα. Βλέποντας τη βέβαιη ήττα τού στρατού τού Σκιπίωνα, ο Ιόβας Α΄ δεν πήρε μέρος στη μάχη και τράπηκε σε φυγή με τους 30.000 άνδρες του. Έχοντας φύγει με τον Ρωμαίο στρατηγό Μάρκο Πέτρειο και βρίσκοντας αποκομμένη την υποχώρησή τους, έκαναν συμφωνία αυτοκτονίας και συμμετείχαν σε μάχη ένας εναντίον ενός. Η ιδέα ήταν ότι κάποιος θα είχε έναν έντιμο θάνατο. Οι πηγές ποικίλλουν ως προς το αποτέλεσμα, αλλά το πιο πιθανό είναι ότι ο Πέτρειος σκότωσε τον Ιόβα Α΄ και στη συνέχεια αυτοκτόνησε με τη βοήθεια ενός σκλάβου. [6][7]

Οικογένεια Επεξεργασία

Ο Ιόβας Α΄ ήταν πατέρας τού βασιλιά της Νουμιδίας και αργότερα της Μαυριτανίας, Ιόβα Β΄ (50/52 π.Χ. – 23 μ.Χ.), πεθερός των Ελληνίδων συζύγων τού Ιόβα Β΄, δηλ. της πριγκίπισσας των Πτολεμαίων Κλεοπάτρας-Σελήνης Β΄ (40 π.Χ. – 6 π.Χ.) και της πριγκίπισσα της Καππαδοκίας Γλαφύρας, και παππούς τού βασιλιά Πτολεμαίου της Μαυριτανίας.

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

Αναφορές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «Iuba» (Ρωσικά)
  2. Νικολάι Ομπνόρσκι: «Юба II» (Ρωσικά)
  3. 3,0 3,1 Νικολάι Ομπνόρσκι: «Юба» (Ρωσικά)
  4. https://books.google.gr/books?id=WCtgDgAAQBAJ&pg=PA486&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  5. Huss (1985), σ. 568
  6. Goldsworthy, Adrian (2006). «XXI». Caesar: Life of a Colossus. New Haven: Yale Press. σελ. 466. 
  7. Goldsworthy, Adrian (2006). "XXI". Caesar: Life of a Colossus. New Haven: Yale Press. σ. 466

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Juba I στο Wikimedia Commons