Καρβοξυτελικό άκρο

Ως καρβοξυτελικό ή καρβοξυλικό άκρο (γράφεται και C-άκρο ή COOH-άκρο) χαρακτηρίζεται το ένα από τα δύο άκρα μιας πολυπεπτιδικής αλυσίδας και συγκεκριμένα αυτό που διαθέτει μια ελεύθερη καρβοξυλομάδα (-COOH). Το άλλο άκρο του πολυπεπτιδίου, στο οποίο υπάρχει μια ελεύθερη α-αμινομάδα, ονομάζεται αμινοτελικό άκρο. Κατά σύμβαση, όταν γράφουμε την αμινοξική αλληλουχία ενός πεπτιδίου, ή μιας πρωτεΐνης, ξεκινάμε πάντα με το αμινοτελικό άκρο (στα αριστερά) και τελειώνουμε με το καρβοξυτελικό (στα δεξιά). Για παράδειγμα, το τετραπτεπτίδο βαλυλ-γλυκυλ-σερυλ-αλανίνη, θα γραφτεί Val-Gly-Ser-Ala (ή συνηθέστερα VGSA) που σημαίνει ότι η βαλίνη βρίσκεται στο αμινοτελικό άκρο, ενώ η αλανίνη στο C-άκρο. Έτσι, το τετραπεπτίδιο VGSA είναι τελείως διαφορετικό από το ASGV.

Tο τετραπτεπτίδο βαλυλ-γλυκυλ-σερυλ-αλανίνη (VGSA). Με πράσινο χρώμα φαίνεται η βαλίνη στο αμινοτελικό άκρο, ενώ με μπλε η αλανίνη στο καρβοξυτελικό άκρο. Στο αμινοτελικό άκρο φαίνεται η ελεύθερη α-αμινομάδα (-ΝΗ₂), ενώ στο C-άκρο η ελευθέρη καρβοξυλομάδα (-COOH).

Kατά την πρωτεϊνοσύνθεση, οι πολυπεπτιδικές αλυσίδες επιμηκύνονται πάντα με κατεύθυνση από το αμινοτελικό προς το καρβοξυτελικό άκρο. Επομένως, το καρβοξυτελικό άκρο είναι αυτό που συντίθενται τελευταίο και το τελικό αμινοξύ του C-άκρου κωδικοποιείται από την τριπλέτα αμέσως πριν το κωδικόνιο λήξης.

Παραπομπές

Συγγράμματα

• Styer, Lubert (1997). ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (3η έκδοση). Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. ISBN 960-7309-62-6. 
• Alberts, Bruce (2002). Molecular Biology of the Cell (4η έκδοση). Garland Science. ISBN 0-8153-4072-9.