Καρτέλ Γουαδαλαχάρα

Καρτέλ διακίνησης ναρκωτικών στο Μεξικό

Το Καρτέλ της Γουαδαλαχάρα (ισπανικά: Cártel de Guadalajara‎‎) επίσης γνωστό ως "Η Ομοσπονδία" (ισπαν. La Federación) ήταν μεξικανικό καρτέλ ναρκωτικών που δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τους Μιγκέλ Άνχελ Φέλιξ Γκαλιάρντο, Ράφαελ Κάρο Κουιντέρο και Ερνέστο Φονσέκα Καρίλο, το οποίο διακινούσε ποσότητες κοκαΐνης και μαριχουάνας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.[4][5]

Καρτέλ Γουαδαλαχάρα
(Cártel de Guadalajara)
Ίδρυση1980[1][2]
Ιδρυτικά μέλη
Τόπος ίδρυσηςΓουαδαλαχάρα, Χαλίσκο, Μεξικό[3][2]
Έτη δράσης1980–1989
ΠεριοχέςΧαλίσκο,
Μπάχα Καλιφόρνια,
Κολίμα, Σονόρα,
Τσιουάουα και Σιναλόα.
Εθνικότητα Μεξικανοί
Εγκληματικές δραστηριότητεςΔιακίνηση ναρκωτικών,
ξέπλυμα βρώμικου χρήματος,
εκβιασμοί, δολοφονίες,
βασανιστήρια,
εμπόριο όπλων και πολιτική διαφθορά.
Συμμάχοι
ΑντίπαλοιΚαρτέλ του Κόλπου και DEA

Το Καρτέλ της Γουαδαλαχάρα ήταν μεταξύ των πρώτων μεξικανικών ομάδων διακίνησης ναρκωτικών που συνεργάστηκαν με τα κολομβιανά καρτέλ κοκαΐνης, όπως του Μεντεγίν. [6] Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, το καρτέλ έλεγχε μεγάλο μέρος της διακίνησης ναρκωτικών στο Μεξικό και τους διαδρόμους κατά μήκος των συνόρων Μεξικού-Ηνωμένων Πολιτειών.[4][2] Είχε επιχειρήσεις σε διάφορες περιοχές στο Μεξικό που περιλάμβαναν τις πολιτείες Χαλίσκο, Μπάχα Καλιφόρνια, Κολίμα, Σονόρα, Τσιουάουα και Σιναλόα μεταξύ άλλων. Πολλά σύγχρονα καρτέλ ναρκωτικών (ή τα απομεινάρια τους) όπως τα καρτέλ Τιχουάνα, Χουάρες και Σιναλόα ξεκίνησαν αρχικά ως υποκαταστήματα του Καρτέλ της Γκουανταλαχάρα πριν από την τελική αποσύνθεσή του.[7][8]

Ιστορικό Επεξεργασία

Μετά την εφαρμογή της «Επιχείρησης Κόνδορας» (ισπαν: Operación Cóndor), ένα μεξικανικό πρόγραμμα κατά των ναρκωτικών που πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του 1970 για να σταματήσει τη ροή ναρκωτικών από το Μεξικό στις Ηνωμένες Πολιτείες, πολλοί έμποροι ναρκωτικών από την πολιτεία Σιναλόα ανασυγκροτήθηκαν στη Γουαδαλαχάρα, για να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους.[3] Η ανασυγκρότηση οδήγησε στον σχηματισμό του Καρτέλ της Γκουανταλαχάρα που θα έθεσε χονδρικά τις βάσεις μεταξύ 1978 και 1980. Το καρτέλ κατάφερε τελικά να ελέγξει σχεδόν όλες τις επιχειρήσεις διακίνησης ναρκωτικών στο Μεξικό στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και της δεκαετίας του 1980.[2]

Οι μεγάλες φυτείες μαριχουάνας άρχισαν να ξεφυτρώνουν από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Οι προηγούμενες φυτείες βρίσκονταν συνήθως σε απομακρυσμένες ορεινές περιοχές όπου ήταν δύσκολο να εντοπιστούν και η άρδευση δεν απαιτούσε τη γεώτρηση φρεατίων. Οι αποδόσεις ήταν σχετικά χαμηλές, με την ποιότητα να ποικίλλει σε πολλές περιπτώσεις και η μεταφορά ήταν ακριβή. Ωστόσο, αυτές οι νέες φυτείες καλλιεργήθηκαν με μια βελτιωμένη ποικιλία μαριχουάνας, που αρχικά αναπτύχθηκε από Αμερικανούς καλλιεργητές κάνναβης από την Καλιφόρνια και το Όρεγκον, που έγινε γνωστή από τους Μεξικανούς καλλιεργητές ως "σινσεμίλα" (που σημαίνει χωρίς σπόρους) σηματοδοτώντας την πρώτη φορά καλλιέργειας μαριχουάνας χωρίς σπόρους σε μεγάλη κλίμακα. Αυτή η πιο ισχυρή, υψηλότερης ποιότητας ποικιλία έφερε πολύ υψηλότερες τιμές στις αγορές της Βόρειας Αμερικής.[4]

Αυτές οι νέες φυτείες βρίσκονταν σε απομακρυσμένες περιοχές της ερήμου, όπου η μεταφορά ήταν πολύ λιγότερο δαπανηρή, αλλά επιπλέον, αντιμετώπιζαν αρκετά νέα προβλήματα. Η παραγωγή στην έρημο απαιτούσε γεωτρήσεις για άρδευση και το Μεξικό είχε αυστηρούς νόμους που διέπουν την εκσκαφή πηγαδιών, ένα πρόβλημα που τελικά λύθηκε με μαζικές δωροδοκίες. Ήταν επίσης πιο εύκολο να εντοπιστούν φυτείες στις άγονες ερήμους. Ωστόσο, με το τέλος των μεμονωμένων αμερικανικών υπερπτήσεων ως μέρος του προγράμματος εξάλειψης, οι δωροδοκίες και ο εκφοβισμός επέτρεψαν στις φυτείες μαριχουάνας να αναπτυχθούν σημαντικά χωρίς επίσημη ειδοποίηση.[4]

Κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της δεκαετίας του 1970 και των αρχών της δεκαετίας του 1980, η πλειονότητα της κοκαΐνης που μεταφέρθηκε λαθραία στις Ηνωμένες Πολιτείες διακινούνταν από τα κολομβιανά καρτέλ ναρκωτικών μέσω της Φλόριντα και της Καραϊβικής Θάλασσας. [9]Ωστόσο, μετά τα αυξημένα μέτρα επιβολής του νόμου σε αυτές τις περιοχές από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι Κολομβιανοί βαρόνοι ναρκωτικών μετέφεραν τις δραστηριότητές τους στο Μεξικό. [10] Ο Χουάν Μάττα-Μπαλέστερος ήταν ο κύριος σύνδεσμος του Καρτέλ της Γκουανταλαχάρα με τα κολομβιανά καρτέλ κοκαΐνης. Ο Μάτα είχε αρχικά εισαγάγει τον προκάτοχο του Φέλιξ Γκαλιάρντο , Αλμπέρτο Σισίλια Φάλκον στον Σαντιάγο Οκάμπο του Κάρτελ του Κάλι, ένα από τα μεγαλύτερα κολομβιανά καρτέλ ναρκωτικών. [6]

Το καρτέλ της Γουαδαλαχάρα κατάφερε να διακινεί κοκαΐνη στις ΗΠΑ με αποστολές πολλών τόνων κάθε μήνα. Αντί να λαμβάνουν πληρωμές σε μετρητά για τις υπηρεσίες τους, οι βαρόνοι στο Καρτέλ της Γουαδαλαχάρα έπαιρναν 50% της ποσότητας κοκαΐνης που μετέφεραν από την Κολομβία.[6] Αυτό ήταν εξαιρετικά κερδοφόρο για αυτούς, με κάποιους να εκτιμούν ότι το δίκτυο διακίνησης, το οποίο τότε λειτουργούσαν οι Γκαλιάρντο, Καρίλο και Κουιντέρο έβγαζε 5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.[6] Σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, όπως ο Πίτερ Ντέιλ Σκοτ, η οργάνωση ευημερούσε σε μεγάλο βαθμό επειδή απολάμβανε την προστασία της μεξικανικής υπηρεσίας πληροφοριών DFS, υπό τον αρχηγό της Μιγκέλ Ναζάρ Χάρο. [11] Αρκετά από τα μέλη της υπηρεσίας ενεπλάκησαν απευθείας στο οργανωμένο έγκλημα συμμετέχοντας ενεργά σε φόνους και διακίνηση ναρκωτικών για λογαριασμό του καρτέλ.[12]

Ωστόσο, το Καρτέλ της Γουαδαλαχάρα υπέστη μεγάλο πλήγμα το 1985 όταν ο συνιδρυτής της ομάδας Ραφαέλ Κάρο Κουιντέρο συνελήφθη και αργότερα καταδικάστηκε για τον βασανισμό και τη δολοφονία του Αμερικανού πράκτορα της DEA, Ενρίκε Καμαρένα.[13][14] Ο Καμαρένα ήταν ένας μυστικός πράκτορας που το καρτέλ υποψιαζόταν ότι έδωσε πληροφορίες στην DEA που οδήγησαν στην καταστροφή της καλλιέργειας μαριχουάνας έκτασης 2.500 στρεμμάτων της οργάνωσης, γνωστής ως Ράντσο Μπάφαλο στην πολιτεία Τσιουάουα τον Νοέμβριο του 1984. Οι αρχές φέρεται να έκαψαν περισσότερους από 10.000 τόνους μαριχουάνας – συνολικής απώλειας περίπου 160 εκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό φέρεται να ώθησε τον Κάρο Κιντέρο και άλλα υψηλόβαθμα μέλη του Καρτέλ της Γκουανταλαχάρα να αναζητήσουν εκδίκηση εναντίον της DEA και του Καμαρένα.[15] Σε αντίποινα, ο Καμαρένα και ο πιλότος του Αλφρέντο Αβελάρ απήχθησαν στη Γκουανταλαχάρα στις 7 Φεβρουαρίου 1985 από αρκετούς αξιωματικούς του DFS, όπου και μεταφέρθηκαν σε μια κατοικία ιδιοκτησίας του Κουιντέρο στο δυτικό τμήμα της πόλης.[16]

Ο Καμαρένα ανακρίθηκε και βασανίστηκε για να αποκτήσει πληροφορίες σχετικά με τις γνώσεις του σχετικά με τις επιχειρήσεις επιβολής του νόμου που στρέφονταν κατά του καρτέλ καθώς και κάθε πληροφορία που μπορεί να έχει η DEA για Μεξικανούς πολιτικούς που εμπλέκονται στη διακίνηση ναρκωτικών. Περίπου ένα μήνα αργότερα, τα πτώματα του Καμαρένα και του Αβελάρ μεταφέρθηκαν στη γειτονική πολιτεία Μιτσοάκαν και πετάχτηκαν σε μια τάφρο στην άκρη του δρόμου για να ανακαλυφθούν στις 5 Μαρτίου 1985. [17][18] Η δολοφονία του Καμαρένα εξόργισε την κυβέρνηση των ΗΠΑ και άσκησε πίεση στο Μεξικό για να συλλάβει όλους τους σημαντικούς παράγοντες που εμπλέκονται στο περιστατικό, με αποτέλεσμα ένα τετραετές ανθρωποκυνηγητό από τις αρχές επιβολής του νόμου που συνέλαβε αρκετούς ηγέτες του καρτέλ της Γκουανταλαχάρα.[19] Οι ΗΠΑ άσκησαν μεγάλη πολιτική πίεση στη μεξικανική κυβέρνηση καθ' όλη τη διάρκεια της έρευνας, φτάνοντας στο σημείο να κλείσουν πολλά λιμάνια εισόδου ΗΠΑ-Μεξικού για μια περίοδο αρκετών ημερών.[20]

Από το 1989 και έπειτα το Καρτέλ της Γουαδαλαχάρα διασπάστηκε σε μικρότερες οργανώσεις, οι οποίες μάχονται μεταξύ τους για τον έλεγχο των οδών διακίνησης, την επιρροή στην κυβέρνηση του Μεξικού και ως αντίποινα για αδικήματα και προδοσίες του παρελθόντος. Αυτή η σύγκρουση είναι γνωστή ως ο Μεξικανικός Πόλεμος των Ναρκωτικών.[21][22]


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. McRae, Patricia B. (1998). «Reconceptualizing the Illegal Narcotics Trade and Its Effect on the Colombian and the Mexican State». Muhlenberg College - Department of Political Science (Historical Text Archive). http://historicaltextarchive.com/sections.php?op=viewarticle&artid=456. Ανακτήθηκε στις 2009-08-20. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Bowden, Charles 2002, σελ. 136.
  3. 3,0 3,1 Campbell, Howard 2010, σελ. 283.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Shannon, Elaine (1988). Desperados: Latin drug lords, U.S. lawmen, and the war America can't win. New York: Viking. (ISBN 978-0-670-81026-0).
  5. Rohter, Larry (April 16, 1989). «In Mexico, Drug Roots Run Deep». The New York Times. https://www.nytimes.com/1989/04/16/world/in-mexico-drug-roots-run-deep.html?pagewanted=1. Ανακτήθηκε στις 2010-09-21. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Cockburn, Alexander· St-Clair, Jeffrey (1998). Whiteout: The CIA, Drugs, and the Press . Verso. σελ. 349. ISBN 9781859841396.  Unknown parameter |name-list-style= ignored (βοήθεια)
  7. Edmonds-Poli & Shirk 2009, σελ. 262.
  8. Poppa, Terrance (2009). «Amado Carrillo Fuentes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2009. 
  9. Edmonds-Poli & Shirk 2009, σελ. 261-262.
  10. Lyman, Michael D. 2003, σελ. 297-298.
  11. Peter Dale Scott (2000), "Washington and the politics of drugs" Αρχειοθετήθηκε 2011-10-06 στο Wayback Machine., Variant, 2(11)
  12. Bailey, John J. 2001, σελ. 45-46.
  13. Tobar, Hector (2003-06-27). "Drug Lord Convicted in Camarena's 1985 Murder : Narcotics: He draws a prison term of 40 years. A Mexican judge sentences his 'enforcer' and 23 others in the U.S. drug agent's killing". Los Angeles Times. Retrieved 2012-03-31.
  14. Nash, Jay Robert (1993). World Encyclopedia of Organized Crime. Da Capo Press. p. 167. (ISBN 978-0-306-80535-6).
  15. Lieberman, Paul (May 23, 1999). «Agents Say Mexico Officials Stymied Raid : Camarena trial: Prosecutors alleged that destroying more than 10,000 tons of marijuana enraged drug cartel prompted them to seek revenge against DEA». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-15. https://www.webcitation.org/6ItYGELNn?url=http://articles.latimes.com/1990-05-23/news/mn-151_1_marijuana-raids. Ανακτήθηκε στις August 9, 2013. 
  16. "The death house on Lope de Vega", MGR - the Mexico Gulf Reporter, 2013
  17. Castillo García, Gustavo (10 August 2013). «El asesinato de un agente de la DEA precipitó la debacle de Caro Quintero» (στα es). La Jornada. http://www.jornada.unam.mx/2013/08/10/politica/004n1pol. Ανακτήθηκε στις 11 June 2014. 
  18. Nájar, Alberto (23 August 2011). «Kiki Camarena, el caso que México no puede olvidar» (στα es). Mexico City: BBC Mundo. https://www.bbc.co.uk/mundo/noticias/2013/08/130821_enrique_kiki_camarena_salazar_caso_dea_narcotrafico_mexico_caro_quintero_an.shtml. Ανακτήθηκε στις 11 June 2014. 
  19. Vulliamy, Ed (23 February 2014). «Joaquín "Chapo" Guzmán: the Mexican drug lord adept at playing the system». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 February 2014. https://web.archive.org/web/20140223013033/http://www.theguardian.com/world/2014/feb/22/joaquin-guzman-mexican-drug-lord. Ανακτήθηκε στις 23 February 2014. 
  20. Srikrishnan, Maya. «Border Closures Are Extremely Rare – and Businesses Hope it Stays That Way». Voice of San Diego. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2022. 
  21. «Borderland Beat». 
  22. Lehmuth, Erica L.; Etter, Gregg W. (2011-11-15). "The Mexican drug wars: Organized Crime, Narco-Terrorism, Insurgency or Asymmetric Warfare?". Allacademic.com. Archived from the original on 26 June 2015. Retrieved 25 June 2015.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία