Ο κατάλογος ελέγχου ή άλλως η λίστα ελέγχου (checklist), είναι ο τύπος του πληροφοριακού εργασιακού βοηθήματος, ο οποίος χρησιμοποιείται προκειμένου να μειώσει την αποτυχία (failure),[Σημ. 1] αποζημιώνοντας για τους πιθανούς περιορισμούς στη ανθρώπινη μνήμη και την προσοχή (attention).[Σημ. 2] Βοηθά στη διασφάλιση της συνοχής και της πληρότητας, κατά την εκτέλεση μιας εργασίας.

Ανάγνωση από τον Κυβερνήτη του καταλόγου ελέγχου (checklist), κατά τη στάθμευση του αεροσκάφους.

Ένα βασικό παράδειγμα είναι η «λίστα υποχρεώσεων» ("to do list"). Ένας πιο προηγμένος κατάλογος ελέγχου θα ήταν η δρομολόγηση (schedule), η οποία καθορίζει τα καθήκοντά τα οποία πρέπει να γίνουν, ανάλογα με την ώρα της ημέρας ή άλλους παράγοντες.

Εφαρμογές Επεξεργασία

 
Κατάλογος ελέγχου κατά την διαδικασία κομποστοποίησης.
  • οι κατάλογοι ελέγχου προ της πτήσης (pre-flight checklists), βοηθούν στον τομέα της ασφάλειας των αερομεταφορών, εξασφαλίζοντας ότι δεν ξεχνιούνται τα κρίσιμα στοιχεία
  • χρησιμοποιείται στην ιατρική πρακτική, για να διασφαλιστεί ότι ακολουθούνται οι κατευθυντήριες γραμμές της κλινικής πρακτικής (clinical practice guidelines). Ένα παράδειγμα είναι η λίστα ελέγχου χειρουργικής ασφαλείας η οποία έχει αναπτυχθεί από τον Δρ. Atul Gawande, για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.[1] Τα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία υποστηρίζουν τις χειρουργικές λίστες ελέγχου, είναι αβέβαια αλλά περιορισμένα.[2]
  • χρησιμοποιείται στον τομέα της διασφάλισης ποιότητας της τεχνολογίας λογισμικού (software engineering), να ελεγχθούν η συμμόρφωση της διαδικασίας, ο κωδικός τυποποίησης, η πρόληψη λάθους κ.ά.
  • χρησιμοποιείται συχνά στη βιομηχανία, στις λειτουργικές διαδικασίες.
  • χρησιμοποιείται στις αστικές διαφορές (civil litigation), για να αντιμετωπίσει την πολυπλοκότητα της ανακάλυψης και τα πρακτικά προτάσεων των ψηφισμάτων. Ένα παράδειγμα είναι η λίστα ελέγχου άσκησης προσφυγών ανοιχτής πηγής (open-source litigation).
  • χρησιμοποιείται από ορισμένους επενδυτές, ως ένα κρίσιμο τμήμα της επενδυτικής τους διαδικασίας
  • μπορεί να βοηθήσει στην μετρίαση των αξιώσεων εξ αμελείας, στις αξιώσεις αστικής ευθύνης να είναι σε θέση, με την παροχή των αποδεικτικών στοιχείων ενός συστήματος διαχείρισης κινδύνων.
  • ένας ορνιθολογικός κατάλογος ελέγχου, ένας κατάλογος των πτηνών, με τυποποιημένες τις ονομασίες, ο οποίος βοηθά τους ορνιθολόγους να επικοινωνούν με το κοινό, χωρίς τη χρήση των Λατινικών επιστημονικών ονομασιών.
  • ένα δημοφιλές εργαλείο για την παρακολούθηση συλλογών αθλητικών καρτών. Τυχαία εισηγμένες σε συσκευασίες, οι κάρτες του καταλόγου ελέγχου παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το περιεχόμενο του σετ των αθλητικών καρτών

Μορφή Επεξεργασία

 
Παράδειγμα καταλόγου ελέγχου για το κλείσιμο επιχείρησης.

Οι κατάλογοι ελέγχου, συνήθως παρουσιάζονται με κενά κουτάκια στην αριστερή πλευρά της σελίδας. Ένα μικρό σημάδι ή σήμα ελέγχου, γράφεται στο αντίστοιχο κουτάκι πλαίσιο, μετά από την ολοκλήρωση του στοιχείου.

Επίσης, μερικές φορές χρησιμοποιούνται άλλες μορφές. Οι κατάλογοι ελέγχου της αεροπορίας, γενικά, αποτελούνται από ένα σύστημα και η δράση χωρίζεται από μια διακεκομμένη γραμμή και δεν έχουν ένα πλαίσιο ελέγχου, καθώς συχνά διαβάζονται μεγαλόφωνα και συνήθως προορίζονται για να επαναχρησιμοποιηθούν.[Σημ. 3]

Ανησυχία Επεξεργασία

Η υπερβολική εξάρτηση των καταλόγων ελέγχου, μπορεί να επηρεάσει την απόδοση, όταν ασχολούνται με μια χρόνο-κρίσιμη κατάσταση, για παράδειγμα, μια ιατρική έκτακτη ανάγκη ή μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης εν πτήση. Οι λίστες ελέγχου δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο της κοινής λογικής. Η εντατική κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης της μηχανικής εκμάθησης των καταλόγων ελέγχου μπορεί να βοηθήσει στην ενσωμάτωση της χρήσης των καταλόγων ελέγχου με πιο ευπροσάρμοστες και ευέλικτες τεχνικές επίλυσης προβλημάτων.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Η αποτυχία (failure), είναι η κατάσταση της μη πλήρωσης του επιθυμητού ή του επιδιωκόμενου στόχου και μπορεί να θεωρηθεί ως το αντίθετο της επιτυχίας.[Παρ. Σημ. 1]
  2. Η προσοχή (attention), είναι η συμπεριφοριστική και γνωσιακή διαδικασία της επιλεκτικής επικέντρωσης ενός διακριτού στοιχείου πληροφοριών, εάν κρίνεται υποκειμενική ή αντικειμενική, αγνοώντας άλλες αντιληπτές πληροφορίες. Η προσοχή έχει επίσης αναφερθεί ως η κατανομή των περιορισμένων πόρων επεξεργασίας.[Παρ. Σημ. 2]
  3. Συνήθως, οι επαναχρησιμοποιούμενες λίστες ελέγχου (όπως π.χ. στα πιλοτήρια κ.ά.), πλαστικοποιούνται για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Παραπομπές σημειώσεων

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Haynes A; Gawande A (January 2009). «A surgical safety checklist to reduce morbidity and mortality in a global population.». New England Journal of Medicine 360 (5): 491–499. doi:10.1056/NEJMsa0810119. PMID 19144931. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMsa0810119. 
  2. Bergs, J; Hellings, J; Cleemput, I; Zurel, Ö; De Troyer, V; Van Hiel, M; Demeere, JL; Claeys, D και άλλοι. (Feb 2014). «Systematic review and meta-analysis of the effect of the World Health Organization surgical safety checklist on postoperative complications.». The British journal of surgery 101 (3): 150–8. doi:10.1002/bjs.9381. PMID 24469615. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία