Η Καταστασιακή Διεθνής ή Σιτουασιονιστική Διεθνής (γαλλικά: Internationale situationniste‎‎) ήταν επαναστατική οργάνωση που συγκροτήθηκε στον ευρωπαϊκό χώρο στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1950. Η ιδεολογία της βασιζόταν στην ταξική αντίληψη της κοινωνικής συγκρότησης και στη δικτατορία των εμπορευμάτων πάνω στην πραγματική ζωή των ανθρώπων, αντλούσε από τις ιδέες του μαρξισμού και του συμβουλιακού κομμουνισμού, αλλά και τις επαναστατικές διαστάσεις των πρωτοποριακών καλλιτεχνικών κινημάτων του 20ού αιώνα, όπως ο ντανταϊσμός, ο σουρεαλισμός και ο λετρισμός. Συστάθηκε από θεωρητικούς καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, πολιτικούς και άλλους. Η δράση τους επηρέασε την πολιτική γραμμή της άκρας Αριστεράς και των αναρχικών καθώς και τα γεγονότα που ξέσπασαν τον Μάιο του 68 στη Γαλλία. Στον τομέα της τέχνης επηρέασαν τη μαζική κουλτούρα. Ήταν μια μικρή ομάδα που αποτελείτο από 40 έως 75 άτομα. Διαλύθηκε το 1972.

Γκραφίτι των Σιτουατσιονιστών:
Απαγορεύεται να απαγορεύεται!

Εννοιολογικό σχέδιο

Επεξεργασία

Οι Σιτουασιονίστες δρούσαν στο περιθώριο μεταξύ τέχνης, πολιτικής, αρχιτεκτονικής και πραγματικότητας. Σκοπός τους ήταν η υλοποίηση των υποσχέσεων των καλών τεχνών στην καθημερινή ζωή. Για να πετύχουν τον σκοπό τους δήλωσαν ως απαίτηση την καθαίρεση των θεσμών των καταναλωτικών αγαθών, της έμμισθης εργασίας, της τεχνοκρατίας και των ιεραρχιών. Διατύπωσαν τη θεωρία της «Θεωρητικής και πρακτικής ανάπτυξης των καταστάσεων» (Situations, εξ ου και Σιτουασιονιστές) και απαίτησαν να γίνει η ζωή καλλιτέχνημα. Οι ιδέες τους διαδόθηκαν και βρήκαν απήχηση σε διεθνή κλίμακα μέχρι σήμερα. Μερικά από τα σλόγκαν τους ήταν:

  • «Απαγορεύεται να απαγορεύεται» (Il est interdit d’interdire)
  • «Κάτω από τα καλντερίμια/πεζοδρόμια υπάρχουν παραλίες» (Sous les pavés, la plage)
  • «Μη δουλεύετε ποτέ/Ποτέ δουλειά!» (Ne travaillez jamais)

Ιστορική εξέλιξη

Επεξεργασία

Το κίνημα των Σιτουασιονιτών πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές του 1950 στη Γαλλία. Επηρεάστηκαν από τον Ζαν Πωλ Σαρτρ και τον Καμύ. Πρωταγωνιστής ήταν ο Γκυ Ντεμπόρ, ο οποίος έθεσε τα θεωρητικά θεμέλια της ομάδας. Ο Ντεμπόρ ήταν 19 χρονών όταν το 1951 ήρθε σε επαφή στις Κάννες με τους Λετριστές, μια ομάδα πρωτοποριακών καλλιτεχνών με σουρεαλιστική παράδοση. Οι Λετριστές είχαν έρθει γα να δουν το έργο του Ισιντόρ Ισού. Οι Λετριστές δημιούργησαν σκάνδαλο, επειδή το στιλ τους ήταν πολύ μποέμικο για την εποχή εκείνη, πράγμα που γοήτευσε τον νεαρό Ντεμπόρ και τους ακολούθησε. Οι Λετριστές εξέδιδαν το περιοδικό «Πότλαχ», στο οποίο διατυπώθηκαν οι πρώτες ιδέες των Σιτουασιονιστών. Μερικά μέλη των Λετριστών ίδρυσαν τη «Λετριστική Διεθνή», έναν από τους προδρόμους της Καταστασιακής Διεθνούς. Με τα σκάνδαλα που προξενούσαν οι Λετριστές προκαλούσαν συχνά το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Το Πάσχα του 1950 ένας Λετριστής γλύτωσε από το λιντσάρισμα όταν, μασκαρεμένος καλόγερος, κατάφερε να μπει στη Μητρόπολη της Παναγίας των Παρισίων και να ανακοινώσει την ώρα της θείας λειτουργίας ότι ο Θεός είναι νεκρός.

Η ίδρυση της Καταστασιακής Διεθνούς

Επεξεργασία

Η Καταστασιακή Διεθνής ιδρύθηκε στις 28 Ιουλίου του 1957 στο Κόσιο ντ'Αρόσια της Ιταλίας υπό τη συγχώνευση τριών ομάδων, του «Κινήματος υπέρ του φανταστικού Μπαουχάους» (γαλ. «Mouvement pour un Bauhaus Imaginiste») που είχε ιδρύσει ο ζωγράφος Άσγκερ Γιορν, της «Ψυχογεωγραφικής Εταιρείας του Λονδίνου» που είχε ιδρύσει ο Ραλφ Ράμνεϊ και των Λετριστών που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Στόχος της Καταστασιακής Διεθνούς ήταν η ίδρυση μιας οργάνωσης που θα πραγματοποιούσε την κατάργηση των ορίων μεταξύ τέχνης και καθημερινής ζωής.

Μέλη της οργάνωσης ήταν καλλιτέχνες πάνω από δέκα εθνικοτήτων. Ανάμεσά του ήταν και οι Ατίλα Κοτάνι, Ζακλίν ντε Γιονγκ, Χανς Πλάτσεκ, Ιβάν Στσέγκλοφ, Ραούλ Βανεγκέμ, Αλεξάντερ Τρόκι, Ούβε Λάουσεν, Μισέλ Μπέρνσταϊν, Μουσταφά Χαγιατί, Αμπντελχαφίντ Χατίμπ, Ρενέ Βιενέ, Γκρέτελ Στάντλερ και ο Ντίτερ Κούνζελμαν της Kommune 1 αρχικά έγινε μέλος, αποκλείστηκε όμως αργότερα λόγω Εθνικοκαταστασιασμού.[1] Επίσης τα μέλη της καλλιτεχνικής ομάδας SPUR με έδρα το Μόναχο εντάχθηκαν το 1959 μετά από σφοδρούς διαλόγους, για να αποκλεισθούν το 1961 και να αποχωρήσουν.

Η διάλυση

Επεξεργασία

Το 1972 η ομάδα διαλύθηκε, αφού είχαν μείνει μόνο λίγα από τα μέλη της, υπό την καθοδήγηση του Ντεμπόρ. Στον αγγλοσαξονικό χώρο συνέχισαν μερικές μικρές ομάδες όπως η King Mob και το Bureau of Public Secrets του Κεν Ναμπ. Μια από τις τελευταίες δράσεις ήταν το «Χριστουγεννιάτικο δέντρο» που έκανε ο King Mob, όπου ντυμένος Αη Βασίλης τα Χριστούγεννα δώριζε στα παιδάκια παιχνίδια που τα έπαιρνε κατευθείαν από το ράφι.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Κύριες δημοσιεύσεις

Επεξεργασία
  • Der Beginn einer Epoche. Texte der Situationisten, hrsg. von R. Ohrt, Edition Nautilus, Hamburg 1995
  • Gesammelte Ausgaben des Organs der Situationistische Internationale, 2 Bde., MaD Verlag (Bd. 1), Edition Nautilus (Bd. 2), 1976/1977 (vergr. / Neuherausgabe Αρχειοθετήθηκε 2009-08-14 στο Wayback Machine.)
  • Texte der Situationistischen Internationale, acht Broschüren, hrsg. von den „Freundinnen und Freunden der klassenlosen Gesellschaft“, Berlin 2006/2007 [1]
  • Guy Debord: Die Gesellschaft des Spektakels, Bittermann, Berlin 1996
  • Raoul Vaneigem: Handbuch der Lebenskunst für die jungen Generationen, Edition Nautilus, Hamburg 1980 (vergr.)
  • Guy Debord: Rapport über die Konstruktion von Situationen und die Bedingungen der Organisation wie Aktion der Situationistischen Internationale und andere Schriften , Edition Nautilus, Hamburg 1980 (vergr.)
  • Rene Vienet: Paris Mai 68. Wütende und Situationisten in der Bewegung der Besetzungen, hrsg. von den „Freundinnen und Freunden der klassenlosen Gesellschaft“, Berlin 2006 [2]
  • Christopher Gray: Leaving the 20th Century: The Incomplete Work of the Situationist International
  • Ken Knabb: Situationist International Anthology

Δευτερογενείς πηγές

Επεξεργασία
  • Marcus Greil: Lipstick Traces. Von Dada bis Punk. Kulturelle Avantgarden und ihre Wege aus dem 20. Jahrhundert, Rogner & Bernhard/Zweitausendeins, Hamburg 1992
  • Roberto Ohrt: Phantom Avantgarde, Edition Nautilus, Hamburg 1997 (umfangreiche kunstgeschichtliche Würdigung, Darstellung der einzelnen Biographien und der Geschichte der Gruppe)
  • Roberto Ohrt: Das große Spiel. Die Situationisten zwischen Politik und Kunst, Edition Nautilus, 2000
  • Stephan Grigat, Johannes Grenzfurthner, Günther Friesinger: Spektakel – Kunst – Gesellschaft, Verbrecher Verlag, Berlin 2006
  • Biene Baumeister, Zwi, Negator: Situationistische Revolutionstheorie. Eine Aneignung, Schmetterling Verlag, Stuttgart 2004, ISBN 3-89657-586-4
  • Eckhard Siepmann, Dieter Kunzelmann, Wolfgang Dreßen (Hg.): Nilpferd des höllischen Urwalds. Situationisten, Gruppe Spur, Kommune 1, Anabas, Giessen 1991, ISBN 3-87038-172-8
  • Kalle Lasn: Culture Jamming. Die Rückeroberung der Zeichen. orange press GmbH, Freiburg i. Br., 2005
  • Catherine deZegher (Hrsgb.):The Activist Drawing: Retracing Situationist Architectures from Constant's New Babylon to Beyond
  • Pia Wiegmink: Theatralität und öffentlicher Raum. Die Situationistische Internationale am Schnittpunkt von Kunst und Politik, Tectum, Marburg 2005, ISBN 978-3-8288-8935-4
  • Thomas Dreher: Zwischen Kunst und Lebensform: Von den Lettristen zu den Situationisten, in: Neue Bildende Kunst, Nr.6/1992, S. 11-15
  • Zwi Schritkopcher: Die Situationisten (1958-1972). Auftakt zum Westlichen Communismus in: Übergänge N°3/4, 1997
  • Simon Ford: Die Situationistische Internationale. Eine Gebrauchsanleitung, Edition Nautilus, Hamburg 2007, ISBN 978-3-89401-545-9
  • Selima Niggl: Pinot Gallizio. Malerei am laufenden Meter - München 1959 und die europäische Avantgarde, Edition Nautilus, Hamburg 2007, ISBN 978-3-89401-544-2
  • archplus - Zeitschrift für Architektur, Nr. 183, Mai 2007: Situativer Urbanismus

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Biene Baumeister Zwi Negator. «„Situationistische Revolutionstheorie" – Communistische Aktualität und linke Verblendung» (PDF) (στα (Γερμανικά)).  Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (βοήθεια); Unknown parameter |accessmonthday= ignored (βοήθεια)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Δημοσιεύσεις των Σιτουασιονιστών

Επεξεργασία

Περαιτέρω Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Κριτικές

Επεξεργασία

Φωτογραφικό υλικό

Επεξεργασία