Καταχρηστική εποπτεία

είδος εργασιακού εκφοβισμού

Η Καταχρηστική εποπτεία είναι περισσότερο αντικείμενο μελέτης στον εργασιακό χώρο, αν και μπορεί να συναντηθεί και σε άλλους όπως το οικογενειακό και το σχολικό περιβάλλον. «Η καταχρηστική εποπτεία έχει τεκμηριωθεί ότι προηγείται του αρνητικού αποτελέσματος της εργασιακής απόδοσης των υφισταμένων».[1][2] Η εργασιακή βία συνδυάζει περιστασιακούς και προσωπικούς παράγοντες». Η μελέτη που διεξήχθη ερεύνησε την σύνδεση μεταξύ της καταχρηστικής εποπτείας και των διαφορετικών συμβάντων στον εργασιακό χώρο.[3]

Εργασιακός εκφοβισμός Επεξεργασία

Η καταχρηστική εποπτεία συμπίπτει με τον εργασιακό εκφοβισμό στον εργασιακό χώρο. Η έρευνα υποδηλώνει πως το 75% του εργασιακού εκφοβισμού διαπράττεται από ανώτερα διευθυντικά στελέχη. Η καταχρηστική εποπτεία διαφέρει από τον εκφοβισμό από τον προϊστάμενο και την υπονόμευση του γεγονότος, καθώς δεν περιγράφονται οι προθέσεις και οι επιδιώξεις του προϊστάμενου.[4]

Ανάρμοστη συμπεριφορά στον εργασιακό χώρο Επεξεργασία

Η ανάρμοστη συμπεριφορά στον εργασιακό χώρο είναι στενά συνδεδεμένη με την καταχρηστική εποπτεία. «Καταχρηστική εποπτεία ορίζεται η αντίληψη που έχουν οι υφιστάμενοι σχετικά με τον βαθμό που εμπλέκονται οι επόπτες τους σε συνεχιζόμενα εχθρικά λεκτικά και μη λεκτικά περιστατικά.»[5] Αυτό μπορεί να συμβαίνει όταν οι επόπτες γελοιοποιούν τους εργαζόμενους, δεν τους απευθύνουν το λόγο, τους θυμίζουν τα παλιά σφάλματά τους, δεν τους δίνουν την επιβράβευση που τους αξίζει, ξεσπούν τα νεύρα τους επάνω τους ή τους κατηγορούν εσφαλμένα.[6] Μπορεί να φαίνεται πως οι εργαζόμενοι που κακοποιούνται από τους επόπτες τους είτε θα διαμαρτυρηθούν αμέσως είτε θα παραιτηθούν, αλλά στην πραγματικότητα ξεσπούν ενάντια στον εργοδότη τους συμμετέχοντας σε ανάρμοστες συμπεριφορές. Μιας και οι εργαζόμενοι ελέγχουν πολλούς από τους πόρους της οργανισμού, συχνά τους χρησιμοποιούν ή καταχρώνται ότι μπορούν. Η κατάχρηση των πόρων μπορεί να αφορά τη μορφή του εργασιακού χρόνου, τις προμήθειες του γραφείου, πρώτες ύλες, τελικά προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Αυτό συνήθως συμβαίνει σε δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο αφορά το γεγονός ότι η αφοσίωσή τους χάνεται και οι εργαζόμενοι σταματούν να ενδιαφέρονται για το καλό του εργοδότη τους. Το δεύτερο στάδιο είναι ότι οι κακοποιημένοι εργαζόμενοι θα πάρουν την έγκριση (συνήθως υπονοείται) από τους συναδέλφους τους ώστε να διαπράξουν ανάρμοστες πράξεις.[6] Οι πρακτικές στον εργασιακό χώρο μπορεί να οδηγήσουν τον εργαζόμενο σε act out. Η έρευνα έδειξε πως η αντίληψη ότι δεν τον σέβονται είναι ένας από τους κύριους λόγους που τον οδηγεί σε ανάρμοστη συμπεριφορά. Η δυσαρέσκεια στον εργασιακό χώρο είναι επίσης ένας παράγοντας. Σύμφωνα με τον Μπόλιν και τον Χέθερλυ,[7] «η δυσαρέσκεια οδηγεί σε υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης ήσσονος σημασίας παραπτώματα, αλλά δεν οδηγεί απαραίτητα σε σοβαρά παραπτώματα». Ένας υπάλληλος που είναι λιγότερο ευχαριστημένος με τη δουλειά του/της μπορεί να είναι λιγότερο παραγωγικός, καθώς οι ανάγκες του δεν ικανοποιούνται. Στον εργασιακό χώρο, «η αγανάκτηση, η αδικία και οι απειλές στον ίδιο είναι πρωταρχικά προηγούμενα που οδηγούν στην ανάρμοστη συμπεριφορά του εργαζόμενου».[8] Αν και η ανάρμοστη εργασιακή συμπεριφορά είναι φαινόμενο που συμβαίνει, δεν ισχύει το ίδιο παγκοσμίως. Υπάρχουν δύο μέτρα προστασίας που μπορούν να πάρουν οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων για να προστατευθούν.[εκκρεμεί παραπομπή] Το πρώτο είναι να κερδίσουν πάλι την αφοσίωση των εργαζομένων με το να αντιδράσουν δυναμικά στη καταχρηστική εποπτεία, ώστε να γνωρίζει ο εργαζόμενος πως τέτοιου είδους συμπεριφορές δεν είναι αποδεκτές. Με το να κρατήσει τον εργαζόμενο σε υψηλή υπόληψη θυμίζοντάς του την αξία του ή οργανώνοντας προγράμματα επικοινωνίας μπορεί επίσης να ενισχύσει την αφοσίωση του. Επίσης παρέχοντας έναν κανόνα δεοντολογίας που θα βρίσκει σωστή εφαρμογή και με τον ίδιο τρόπο τόσο στους προϊστάμενους όσο και στους υφιστάμενους.[6]

Κοινωνική υπονόμευση Επεξεργασία

Η κοινωνική υπονόμευση μπορεί να προκληθεί από την καταχρηστική εποπτεία όπως όταν ένας προϊστάμενος υιοθετήσει αρνητικές τακτικές κάτι που οδηγεί σε «κατρακύλα». Αυτός ο προϊστάμενος εκλαμβάνεται ως καταχρηστικός. Η έρευνα έδειξε πως «η καταχρηστική εποπτεία είναι μια υποκειμενική αξιολόγηση από τους υφισταμένους για τους προϊσταμένους τους» σχετικά με τη συμπεριφορά τους προς αυτούς για ένα χρονικό διάστημα.[9] Για παράδειγμα, η καταχρηστική εποπτεία περιλαμβάνει «τον εξευτελισμό από τον εργοδότη, την υποτίμηση ή την παραβίαση του απορρήτου του υφιστάμενου».[10]

Η δημιουργία εχθρικής προκατάληψης είναι μια επιπλέον τιμωρητική νοοτροπία όπου τα άτομα έχουν την τάση να μεταφέρουν τις ευθύνες στους άλλους. Οι μελετητές ήθελαν να εξετάσουν πως η δημιουργία εχθρικής προκατάληψης μπορεί να καθορίσει τη σχέση μεταξύ της αντίληψης για ψυχολογική παραβίαση της σύμβασης και την αντίληψη των υφισταμένων σχετικά με την «καταχρηστικής εποπτείας. Η υποτίμηση προκαλείται με την καταχρηστική εποπτεία, η οποία επηρεάζει τις οικογένειες και την επιθετικότητα. Οι μελετητές πιστεύουν ότι υπάρχει μεγαλύτερη σύνδεση μεταξύ των εμπειριών ψυχολογικής παραβίασης της σύμβασης και των αναφορών των υφιστάμενων για κακοποίηση. Υπονοείται ότι όταν κάποιος εργάζεται σε ένα αρνητικό περιβάλλον, θα τον επηρεάσει συναισθηματικά, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν συγκρούσεις στο σπίτι του. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι κακοποιημένα μέλη των οικογενειών των υφισταμένων αναφέρουν μια υψηλότερη συχνότητα περιστατικών υπονόμευσης στο σπίτι τους. Όταν αυτό συμβαίνει υπάρχουν επιπλοκές τόσο στο σπίτι όσο και στη δουλειά. Η εργασιακή κακοποίηση μπορεί να γεννά αρνητικές διαπροσωπικές σχέσεις στο σπίτι, το οποίο μπορεί να έχει αμφίδρομη σχέση τόσο στη δουλειά όσο και στο οικογενειακό περιβάλλον.[11]

Όταν ένας υφιστάμενος κακοποιείται, αυτό μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στο οικογενειακό του περιβάλλον όπου ο υφιστάμενος μπορεί να αρχίσει να έχει αρνητική συμπεριφορά με τα μέλη της οικογένειάς του. Η υπονόμευση μπορεί να προκύψει από την εκτοπισμένη επιθετικότητα η οποία «μετατοπίζεται από ένα πρωτεύοντα σε ένα δευτερεύοντα στόχο» (Tedeschi & Norman, 1985, p. 30). Η οικογενειακή υπονόμευση προκαλείται από ένα άσχημο εργασιακό περιβάλλον: όταν κάποιος πάνω από εμάς ιεραρχικά μας υποτιμά, αρχίζουμε να εκλαμβάνουμε ότι θα πρέπει να γίνεται το ίδιο από κάποιο μέλος της οικογένειάς μας.[12]

Μακιαβελισμός Επεξεργασία

Η έρευνα έδειξε πως η παρουσία του Μακιαβελισμός σχετιζόταν όντως με την αντίληψη που έχουν οι υφιστάμενοι για την καταχρηστική εποπτεία.[13]

Δείτε ακόμα Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Tepper, B. J. (2000). «Consequences of abusive supervision». Academy of Management Journal 43: 178–190. doi:10.2307/1556375. https://archive.org/details/sim_academy-of-management-journal_2000-04_43_2/page/178. 
  2. Hoobler, J. M., Tepper, B. J., & Duffy, M. K. ( 2000). Moderating effects of coworkers' organizational citizenship behavior on relationships between abusive supervision and subordinates' attitudes and psychological distress. Paper presented at the annual meeting of the Southern Management Association, Orlando, FL.
  3. Inness, M; LeBlanc, M; Mireille; Barling, J (2008). «Psychosocial predictors of supervisor-, peer-, subordinate-, and service-provider-targeted aggression». Journal of Applied Psychology 93 (6): 1401–1411. doi:10.1037/a0012810. https://archive.org/details/sim_journal-of-applied-psychology_2008-11_93_6/page/1401. 
  4. Tepper BJ Abusive supervision in work organizations: Review, synthesis, and research agenda Journal of Management June 2007 Vol 33 no 3 P261-289
  5. Mitchell, M.; Ambrose, M.L. (2007). «Abusive Supervision and Workplace Deviance and the Moderating Effects of Negative Reciprocity Beliefs». Journal of Applied Psychology 92 (4): 1159–1168. doi:10.1037/0021-9010.92.4.1159. https://archive.org/details/sim_journal-of-applied-psychology_2007-07_92_4/page/1159. 
  6. 6,0 6,1 6,2 James Larsen Abusive Supervision Article No. 309 Business Practice Findings
  7. Bolin, A.; Heatherly (2001). «Predictors of Employee Deviance: The Relationship between Bad Attitudes and Bad Behaviors». Journal of Business and Psychology 15 (3): 405. https://archive.org/details/sim_journal-of-business-and-psychology_spring-2001_15_3/page/405. 
  8. The past, present, and future of workplace deviance research. Bennett, Rebecca J.; Robinson, Sandra L.Greenberg, Jerald (Ed), (2003). Organizational behavior: The state of the science (2nd ed.). , (pp. 247-281).
  9. Hoobler, J. M.; Brass, D. J. (2006). «Abusive supervision and family undermining as displaced aggression». Journal of Applied Psychology 91 (5): 1125–1133. doi:10.1037/0021-9010.91.5.1125. https://archive.org/details/sim_journal-of-applied-psychology_2006-09_91_5/page/1125. 
  10. Adams, S. H.; John, O. P. (1997). «A hostility scale for the California Psychological Inventory: MMPI, observer Q-sort, and Big-five correlates». Journal of Personality Assessment 69: 408–424. doi:10.1207/s15327752jpa6902_11. https://archive.org/details/sim_journal-of-personality-assessment_1997-10_69_2/page/408. 
  11. Andersson, L. M.; Pearson, C. M. (1999). «Tit for tat? The spiraling effect of incivility in the workplace». Academy of Management Review 24: 452–471. doi:10.5465/amr.1999.2202131. https://archive.org/details/sim_academy-of-management-review_1999-07_24_3/page/452. 
  12. 8. Hoobler, J. M., & Brass, D. J. (2006). Abusive supervision and family undermining as displaced aggression. Journal of Applied Psychology, 91(5), 1125-1133. doi:10.1037/0021-9010.91.5.1125
  13. Kohyar Kiazada, Simon Lloyd D. Restubog, Thomas J. Zagenczyk, Christian Kiewitz, Robert L. Tang In pursuit of power: The role of authoritarian leadership in the relationship between supervisors’ Machiavellianism and subordinates’ perceptions of abusive supervisory behavior

Επιπλέον βιβλιογραφία Επεξεργασία