Κατερίνα Γιούστσενκο

Ουκρανή επιστήμονας πληροφορικής

H Κατερίνα Γιούστσενκο (ουκρανικά: Катерина Логвинівна Ющенко‎‎, ρωσικά: Екатерина Логвиновна Ющенко‎‎, 8 Δεκεμβρίου 1919, Κιχιρίν - 15 Αυγούστου, 2001) ήταν μια ουκρανή επιστήμονας πληροφορικής και ερευνήτρια, αντίστοιχο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ (1976),[4] και μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Πληροφορικής.[5] Ανέπτυξε μία από τις πρώτες γλώσσες προγραμματισμού υψηλού επιπέδου με έμμεση διεύθυνση, που ονομάστηκε Address γλώσσα προγραμματισμού. Στην πορεία της εξαιρετικά εντυπωσιακής ακαδημαϊκής καριέρας της, η Γιούστσενκο επέβλεψε 45 μεταπτυχιακούς φοιτητές. Στα επαγγελματικά επιτεύγματα της Γιούστσενκο περιλαμβάνονται δύο Κρατικά Βραβεία Ε.Σ.Σ.Δ., το Βραβείο του Συμβουλίου Υπουργών της Ε.Σ.Σ.Δ., το Ακαδημαϊκό Βραβείο Γκλουσκόφ, και το Τάγμα της Πριγκίπισσας Όλγας. Η Γιούστσενκο ήταν η πρώτη γυναίκα στην ΕΣΣΔ που έγινε Διδάκτορας Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών στον προγραμματισμό.

Κατερίνα Γιούστσενκο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Катерина Логвинівна Ющенко (Ουκρανικά)
Γέννηση8  Δεκεμβρίου 1919
Τσιχίριν
Θάνατος15  Αυγούστου 2001
Κίεβο[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΟυκρανία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
Ουκρανικά[2]
ΕκπαίδευσηΔιδάκτωρ των Επιστημών στη Φυσική και τα Μαθηματικά
αντεπιστέλλον μέλος
ΣπουδέςΕθνικό Πανεπιστήμιο του Ουσμπεκιστάν (έως 1942)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπιστήμονας υπολογιστών
προγραμματίστρια[2]
επιστήμονας[2]
ΕργοδότηςΙνστιτούτο Κυβερνητικής Γκλουσκόφ (από 1957)
Ινστιτούτο Μαθηματικών της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας (1946–1957)
Οικογένεια
ΑδέλφιαΒλαδίμηρος Ρβάτσεφ
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα της Πριγκίπισσας Όλγας, 3η τάξη
State Prize of Ukrainian SSR in Science and Technology (19  Δεκεμβρίου 1978)
βραβείο του Συμβουλίου Υπουργών της Σοβιετικής Ένωσης
Glushkov Prize
Κρατικό Βραβείο Επιστημών και Τεχνολογίας της Ουκρανίας (1991)[3]
Honoured worker in science and technology of the Ukrainian SSR (1980)[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Η Κατερίνα Λόβινιβνα Γιούστσενκο (το γένος Ρβάτσεβα) γεννήθηκε το 1919 στο Κιχιρίν της κεντρικής Ουκρανίας. Ξεκίνησε τις προπτυχιακές σπουδές της στο Πανεπιστήμιο του Κίεβου το 1937, και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου σπούδασε στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Ουζμπεκιστάν στην πόλη Τασκένδη, από όπου αποφοίτησε το 1942. Μετά τον πόλεμο επέστρεψε στην Ουκρανία και το 1950, με επιβλέποντα τον Μπόρις Γκνεντένκο, απέκτησε ένα Διδακτορικό δίπλωμα από το Ινστιτούτο Μαθηματικών της Ουκρανικής Ακαδημίας Επιστημών. Για μια περίοδο επτά ετών, η Γιούστσενκο κατείχε τη θέση της Ανώτερης Ερευνήτριας του Ινστιτούτυο Μαθηματικών του Κίεβου της Ουκρανικής Σ.Σ.Δ. Ακαδημίας Επιστημών (1950-57). Το 1954, το Εργαστήριο Λεβέντεφ (όπου δημιουργήθηκε ο πρώτος υπολογιστής στην ηπειρωτική Ευρώπη, ο MESM) και μεταφέρθηκε στο Ινστιτούτο Μαθηματικών. Η Γιούστσενκο ήταν μέλος της μικτής ομάδας μελετητών που λειτουργούσαν τον MESM. Το 1957 έγινε Διευθύντρια του Ινστιτούτου Πληροφορικής της Ουκρανικής Σ.Σ.Δ. Ακαδημίας Επιστημών. Κατά τη διάρκεια των σαράντα χρόνων της εργασίας της στο Ινστιτούτο, η Γιούστσενκο δημιούργησε μια διεθνώς αξιοσημείωτη επιστημονική σχολή θεωρητικού προγραμματισμού.

Επιστημονικές συνεισφορές Επεξεργασία

H Γιούστσενκο είναι περισσότερο γνωστή για την δημιουργία της γλώσσας προγραμματισμού Address - την πρώτη σημαντική πρόοδο στην επιστημονική σχολή του θεωρητικού προγραμματισμού. Αυτή η γλώσσα παρείχε την ελεύθερη θέση ενός προγράμματος στη μνήμη του υπολογιστή.

Στην πορεία της εργασίας της στο MESM, διαπίστωσε ότι οι πιο πολύπλοκες εργασίες ήταν δύσκολο να υλοποιηθούν με τις απλές γλώσσες προγραμματισμού μηχανών. Υπήρχε η ανάγκη να αναπτυχθεί μια γλώσσα προγραμματισμού υψηλού επιπέδου, αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα: η απουσία κατάλληλου μεταφραστή για την καλύτερη επικοινωνία ανθρώπου/υπολογιστή. Ο Λ.Ι.Καλουζνιν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κίεβου, ο οποίος δίδασκε ένα μάθημα μαθηματικής λογικής την περίοδο 1950-'70, έκανε μια σημαντική πρόοδο στην κατανόηση του προβλήματος και εκπόνησε ένα συστηματικό πλαίσιο διεπαφής με το πρόγραμμα. Κατόπιν αυτής της εξέλιξης, το 1955, η Γιούστσενκο ανέπτυξε τη γλώσσα προγραμματισμού, η οποία βασίστηκε σε δύο γενικές αρχές για τις υπολογιστικές εργασίες: τη διεύθυνση και τη διαχείριση του λογισμικού. Δημιουργώντας ένα βολικό σύστημα εννοιών για την περιγραφή της αρχιτεκτονικής των υπολογιστών και τις οδηγίες των συστημάτων τους, η γλώσσα έγινε το μέσο χειρισμού των δευτεροβάθμιων διευθύνσεων. Η συνεισφορά της Γιούστσενκο αποτέλεσε το πρώτο σημαντικό επίτευγμα της Σοβιετικής Σχολής του Θεωρητικού Προγραμματισμού, και προηγήθηκε κατά πολύ της δημιουργίας των πρώτων γλωσσών προγραμματισμού Fortran (1958), Cobol (1959) και Algol (1960).

Η Γιούστσενκο ίδρυσε την πρώτη Σοβιετική Σχολή Θεωρητικού Προγραμματισμού. Την περίοδο 1970-1980 δημιουργήθηκε το αντικείμενο της έρευνας του θεωρητικού προγραμματισμού. Από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Σχολής εκείνη την εποχή, ήταν η δημιουργία μεθόδων αλγεβρικής γραμματικής για τη σύνθεση του λογισμικού.

Τη δεκαετία 1990, οι προσπάθειες της Σχολής Θεωρητικού Προγραμματισμού συγκεντρώθηκαν στη μελέτη των μεθόδων αλγεβρικής γραμματικής αναπαράστασης του υπολογιστικού υποδείγματος γνώσεων, και η φιλική προς το χρήστη διεπαφή για τη σχεδίαση και ανάπτυξη βάσεων δεδομένων και βάσεων γνώσεων για συστήματα υποστήριξης λήψης αποφάσεων, έμπειρα συστήματα και μεθόδους εξόρυξης δεδομένων από αυτές.

Κατόπιν σαράντα χρόνων ερευνών, ο θεωρητικός προγραμματισμός εμπλουτισμένος με τη δική του τυπική-αλγοριθμική μηχανή και το αντικείμενο της έρευνας, επεκτάθηκε σημαντικά από τις διαδικαστικές γλώσσες στις μεθόδους αναπαράστασης γνώσεων που αποτελούν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για τους προγραμματιστές συστημάτων εφαρμογών.

Έργο Επεξεργασία

Η Γιούστσενκο εργάστηκε στη θεωρία των πιθανοτήτων, στις αλγοριθμικές γλώσσες και στις γλώσσες προγραμματισμού, και στην ανάπτυξη μεθόδων αυτοματοποιημένων συστημάτων επεξεργασίας δεδομένων.

Για την προετοιμασία των προγραμματιστών, η Γιούστσενκο έγραψε μια εκπαιδευτική σειρά εγχειριδίων κατά τη δεκαετία 1970. Είχε στην κατοχή της 5 Πιστοποιητικά Πνευματικής ιδιοκτησίας, από τα οποία αναπτύχθηκαν 8 Κρατικά Πρότυπα της Ουκρανίας. Έχει συγγράψει πάνω από 200 χειρόγραφα, εκ των οποίων τα 23 είναι μονογραφίες και εκπαιδευτικές σημειώσεις. Ορισμένα από αυτά τα έργα έχουν εκδοθεί 2-3 φορές, και έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 5 γλώσσες διεθνώς, με συμπεριλαμβανόμενες την γερμανική, την τσέχικη, την ουγγρική, την γαλλική, την δανική, και άλλες.

Βιβλία Επεξεργασία

  • Вычислительная машина «Киев»: математическое описание / В. М. Глушков, Е. Л. Ющенко. — К. : Техн. лит., 1962. — 183 с.
  • Ющенко Е. Л. Адресное программирование / Е. Л. Ющенко. — К. : Техн. лит., 1963. — 286 с.
  • Ющенко Е. Л. Программирующая программа с входным адресным языком для машины Урал −1 / Е. Л. Ющенко, Т. А. Гринченко. — К. : Наук. думка, 1964. — 107 с.
  • Управляющая машина широкого назначения «Дніпро» и программирующая программа в ней / Е. Л. Ющенко, Б. Н. Малиновский, Г. А. Полищук, Э. К. Ядренко, А. И. Никитин. — К. : Наук. думка, 1964. — 280 с.

Αναφορές Επεξεργασία

  1. archive.vn/74F28.
  2. 2,0 2,1 2,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jx20050407035. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2024.
  3. 3,0 3,1 www.nas.gov.ua/UA/PersonalSite/ParticipationCompetitions/Pages/default.aspx?PersonID=0000015592.
  4. «National Academy of Sciences of Ukraine». nas.gov.ua. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 
  5. «Перший в Європі комп'ютер запрограмувала жінка з Чигирина з простим ім'ям – Катерина Ющенко…». pres-centr.ck.ua. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 

Πηγές Επεξεργασία