Κερί (ουσία)

Για άλλες χρήσεις, δείτε: κερί.

Ο όρος κερί αναφέρεται σε μια κατηγορία χημικών ενώσεων που είναι εύπλαστης στερεάς μορφής σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος και λιώνουν σε θερμοκρασίες πάνω από περίπου 41° C δίνοντας ένα χαμηλού ιξώδους υγρό. Τα κεριά είναι αδιάλυτα στο νερό αλλά διαλυτά σε οργανικούς διαλύτες. Όλα τα κεριά είναι οργανικές ενώσεις, τόσο τα συνθετικά όσο και τα φυσικά. Αποτελούνται κατά κανόνα από μακριές αλυσίδες αλκυλίων. Τα φυσικά κεριά είναι συνήθως εστέρες λιπαρών οξέων και αλκοόλες μακράς αλυσίδας. Τα συνθετικά κεριά είναι μακράς αλυσίδας υδρογονάνθρακες άνευ χαρακτηριστικής ομάδας.

Παραφίνη στερεοποιημένη σε μορφή ταμπλετών και σε τρίμμα.

Με τον όρο κερί αναφέρεται επίσης και κερί σχηματοποιημένο σε κυλινδρική μορφή με πυρήνα από φιτίλι, το οποίο χρησιμοποιείται για φωτιστικούς και λατρευτικούς σκοπούς. Βάζοντας φωτιά στο φιτίλι, το κερί τροφοδοτεί τη φλόγα, με αποτέλεσμα τη σταδιακή καύση του κεριού και την παραγωγή φλόγας.

Φυτικά και ζωικά κεριά

Κηρήθρα μέλισσας.

Το πιο γνωστό ζωικό κερί είναι το κερί της μέλισσας. Κύριο συστατικό του κεριού μέλισσας είναι ένας εστέρας γνωστός με την ονομασία παλμιτική μυρικύλη (myricyl palmitate), ουσία που χρησιμοποιούν οι μέλισσες για την κατασκευή των κηρηθρών τους. Το σημείο τήξης του είναι στους 62-67° C. Ένα άλλο αρκετά γνωστό ζωικά παραγόμενο κερί είναι το κητόσπερμα το οποίο εξάγεται από τις κοιλότητες του κεφαλιού της φάλαινας φυσητήρα, έχει μια σειρά από ιδιαίτερες ιδιότητες χρήσιμες σε συγκεκριμένες εφαρμογές και έχει ως εκ τούτου αποτελέσει έναν από τους λόγους φαλαινοθηρίας αυτού του είδους φάλαινας.

Κεριά παράγωγα πετρελαίου

Τα κεριά που προέρχονται από το αργό πετρέλαιο αποκαλούνται κεριά παραφίνης (ή και απλά παραφίνη) και είναι μίγματα κυρίως κανονικών αλκανίων και ισο-αλκανίων με αλυσίδες από 20 έως 40 ατόμων άνθρακα, δηλαδή με γενικό τύπο C_nH_2n+2 και 20 ≤ n ≤ 40, αλλά περιέχουν σε μικρό ποσοστό και ναφθένια και αρωματικά.