Κοι.Σ.Π.Ε "Αθηνά Ελπίς"

Ο Κοινωνικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης "Αθηνά Ελπίς" δημιουργήθηκε το 2011, μετά από πρωτοβουλία του Οργανισμού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων. Ο ΟΥΚΑ έθεσε ως βασικό του στόχο τη σύσταση ενός Κοινωνικού Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης, ο οποίος θα φρόντιζε για το σχεδιασμό και την εφαρμογή βασικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και κοινωνικο-οικονομικής ένταξης, όσων νοσούν από ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Ο συγκεκριμένος Κοι.Σ.Π.Ε έχει αναπτύξει, εκτός από τις υπηρεσίες παροχής ψυχικής υγείας, παραγωγική, εμπορική, οικονομική και προμηθευτική δραστηριότητα. Με αυτό τον τρόπο, επιτυγχάνει και την κοινωνική εσνωμάτωση όσων νοσούν από ψυχο-κοινωνικά προβλήματα, αλλά και την οικονομική τους αυτάρκεια. Τα κέρδη από τις δραστηριότητες του Κοι.Σ.Π.Ε "Αθηνά-Ελπίς" διανέμονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτυγχάνεται και η ανάπτυξη του συναιτερισμού, αλλά και να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Κυρίαρχο όργανο λήψης αποφάσεων είναι το Διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τα πρότυπα μίας εμπορικής επιχείρησης, αλλά όλα τα μέλη, χωρίς εξαιρέσεις, παίρνουν μέρος στη Γενική Συνέλευση. Ο Κοι.Σ.Π.Ε "Αθηνά-Ελπίς" στεγάζεται σε χώρο, ο οποίος παραχωρήθηκε από το νοσοκομείο "Άγ. Σάββας".

Κοινωνικές επιχειρήσεις

Οι κοινωνικές επιχειρήσεις είναι ενώσεις προσώπων, οι οποίες θέτουν ως στόχο την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων, τον οποίο στόχο τον επιτυγχάνουν μέσα από καινοτόμα εγχειρήματα. Οι κοινωνικές επιχειρήσεις αποκλίνουν από τις καθαρά καπιταλιστικές επιχειρήσεις, καθώς επιδίωξη των κοινωνικών επιχειρήσεων δεν είναι η δημιουργία κέρδους για τα μέλη, αλλά η παροχή αγαθών και υπηρεσιών στην κοινωνία. Ουσιαστικά, μπορεί και οι δύο τύποι επιχειρήσεων να δραστηριοποιούνται εμπορικά, αλλά υπάρχει η βασική διαφορά ότι στην πρώτη περίπτωση, το οποιοδήποτε κέρδος χρησιμοποιείται για την υλοποίηση ενός κοινωνικού στόχου και όχι προσωπικού οφέλους των μελών ή των στελεχών. Βασικό χαρακτηριστικό των κοινωνικών επιχειρήσεων είναι η δημοκρατική και αξιότιμη συμμετοχή των μελών της και ο υψηλός βαθμός αυτονομίας. Οι κοινωνικές επιχειρήσεις συνδυάζουν χαρακτηριστικά από συνεταιρισμούς και Μ.Κ.Ο. Από τη μία πλευρά, αναπτύσσουν παραγωγική δραστηριότητα, άρα μοιάζουν με συνεταιρισμό και από την άλλη δεν απευθύνονται μόνο στα μέλη τους, αλλά σε ένα ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, άρα μοιάζουν με Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση.

Έχει δημιουργηθεί ένας ιδεατός τύπος για τις κοινωνικές επιχειρήσεις ο οποίος παρουσιάζει βασικά οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια. Στα οικονομικά κριτήρια ανήκουν η παραγωγική δραστηριότητα, η ανάληψη ρίσκου (που προέρχεται από την παραγωγική δραστηριότητα), ο υψηλός βαθμός βαθμός αυτονομίας και συγκεκριμένο όριο στον βασικό κατώτατο μισθό. Η επίτευξη του κοινωνικού οφέλους, η συλλογικότητα, η αξιοκρατία, η συμμετοχικότητα και η περιορισμένη διανομή κερδών είναι τα ιδεατά κοινωνικά χαρακτηριστικά μίας κοινωνικής επιχείρησης.

Σύμφωνα με τους Campi et al. (2016) παρόλο που οι κοινωνικές επιχειρήσεις ανήκουν στον "τρίτο τομέα", αυτό που τις ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες οργανώσεις είναι ότι επιδιώκουν ταυτόχρονα την παροχή χρήσιμων υπηρεσιών είτε στο γενικό σύνολο είτε σε συγκεκριμένες ομάδες ατόμων, την ανάληψη ρίσκου για τη δημιουργία βιώσιμης οικονομικής, εμπορικής και παραγωγικής δραστηριότητας και την εστίαση του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης γύρω από ένα συγκεκριμένο ζήτημα.

Κοινωνικοί συνεταιρισμοί περιορισμένης ευθύνης

Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης είναι μία ειδική κατηγορία των Κοινωνικών Επιχειρήσεων Εργασιακής Ένταξης. ΟΙ Κ.Ε.Ε.Ε. είναι κοινωνικές επιχειρήσεις που θέτουν ως στόχο την εργασιακή ένταξη ευπαθών ομάδων. Οι Κοι.Σ.Π.Ε αφορούν και απευθύνονται σε άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας και θέτουν ως στόχο τόσο την κοινωνική όσο και την επαγγελματική τους ένταξη. Οι Κοι.Σ.Π.Ε ανήκουν σε αυτό που καλείται "τρίτος τομέας", δηλαδή στον τομέα της κοινωνικής και αλληλέγγυας επιχειρηματικότητας και οικονομίας. Σε αυτό τον τρίτο τομέα ανήκουν όλες οι πρακτικές που δεν ανήκουν απόλυτα ούτε στον ιδιωτικό, αλλά ούτε και στον δημόσιο τομέα.

Στην Ελλάδα οι Κοι.Σ.Π.Ε θεσμοθετούνται για πρώτη φορά το 1999 με τον νόμο Ν. 2716/99 που πρότεινε το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Οι θεσμοί των Κοι.Σ.Π.Ε είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, με περιορισμένη ευθύνη των μελών τους° αυτό σημαίνει ότι αποτελούν ενώσεις φυσικών προσώπων με δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις. Αποτελούν μονάδες ψυχικής υγείας, αλλά και εμπορικές επιχειρήσεις, αφού μπορούν να αναπτύξουν οικονομική δραστηριότητα. Μέχρι σήμερα, οι Κοι.Σ.Π.Ε. βρίσκονται υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας.

Στις Κοι.Σ.Π.Ε μέλη υπάρχουν 3 κατηγορίες μελών: τουλάχιστον το 35% είναι άτομα ψυχοκοινωνικά προβλήματα (προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις, στρες και χρήση ουσιών), το 45% καλύπτεται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας, οι οποίοι όμως δεν αμείβονται από τουςΚοι.Σ.Π.Ε, αλλά λαμβάνουν τυχόν δαπάνες που επέφεραν οι υπηρεσίες τους. Το υπόλοιπο 20% αφορά φορείς, δήμους, κοινότητες, ιδιώτες και εταιρείες.

Δραστηριότητες Κοι.Σ.Π.Ε "Αθηνά-Ελπίς"

Στο καταστατικό λειτουργίας του Κοι.Σ.Π.Ε "Αθηνά Ελπίς" αναφέρεται πως σκοπός είναι η κοινωνικο-οικονομική ένταξη των ατόμων με ψυχο-κοινωνικά προβλήματα και η δημιουργία ολοένα και περισσότερων θέσεων εργασίας. Η κοινωνικο-οικονομική ένταξη των μελών του Κοι.Σ.Π.Ε επιτυγχάνεται είτε μέσα από τη δημιουργία θέσεων εργασίας εντός του πλαισίου του Κοι.Σ.Π.Ε, είτε μέσα από την εύρεση εργοδοτών, οι οποίοι θέλουν να υποστηρίξουν τη μονάδα ψυχικής υγείας. Ο Κοι.Σ.Π.Ε "Αθηνά Ελπίς" έχει αναπτύξει υπηρεσίες καθαρισμού, εκτυπώσεων, συνεργάζεται με τον "Άκτιο" και λειτουργούν από κοινού ένα κυλικείο και έχει δημιουργήσει το ασιατικό εστιατόριο "Mentaleaty".