Η Κολχίδα (γεωργιανά: კოლხეთი, προφορά: Κολχέτι, αρχ.: Κολχίς) ήταν ένα αρχαίο βασίλειο, στη σημερινή δυτική Γεωργία, στα ανατολικά παράλια του Ευξείνου Πόντου και νότια του Καυκάσου[1].

Ιστορία - Γεωγραφία Επεξεργασία

Ανέκαθεν, ιστορικώς η Κολχίδα αναφέρεται ως τόπος πλούσιος τόσο στη γεωργία, λόγω του ευνοϊκού της κλίματος, όσο και σε ορυκτά. Ήταν γνωστή κυρίως για τον χρυσό και ανέπτυξε ιδιαίτερα την τέχνη της χρυσοχοΐας, η οποία αποδεικνύεται από τα πολλά ευρήματα που βρέθηκαν στις ανασκαφές του Βάνι, λατρευτικού κέντρου της Κολχίδας[2]. Η ανατολική ακτή στην Μαύρη Θάλασσα ήταν στην ύστατη Εποχή του Χαλκού η περιοχή που αναπτύχθηκε ένας σημαντικός πολιτισμός γνωστός ως Κολχικός πολιτισμός, σε παραλληλία με τον γειτονικό Πολιτισμό Κομπάν. Στα τέλη της 2ης χιλιετίας π.Χ. πολλές περιοχές της Κολχίδας είχαν παρουσιάσει έντονη αστικοποίηση. Την περίοδο από τον 18ο μέχρι τον 15ο αιώνα π.Χ. είχαν αποκτήσει σημαντικές ικανότητες στην τήξη των μετάλλων.[3][4] Το εύφορο έδαφος και ο κατάλληλος καιρός που επικρατούσε εκείνη την περιοχή, ευνοούσε την γεωργία και τους βοήθησε να προχωρήσουν σημαντικά στην ανάπτυξη των αγροτικών τεχνικών. Τον 10ο π.Χ. αιώνα ναυτικοί από την Καρία εξερεύνησαν την περιοχή λόγω των πλούσιων μεταλλείων σιδήρου και χαλκού που υπήρχαν. Αναφέρεται μάλιστα ότι οι τρομακτικοί μύθοι για την περιοχή αυτή ήταν δική τους επινόηση, με σκοπό να αποτρέπεται η πρόσβαση άλλων στην περιοχή σε αυτή[1]. Ο πρώτος Έλληνας συγγραφέας που καταγράφει την περιοχή ως "Κολχίδα" ήταν τον 8ο αιώνα π.Χ. ο Έλληνας ποιητής Εύμηλος ο Κορίνθιος.[5] Οι βασιλείς των Ουραρτού που είχαν κατακτήσει την περιοχή (744 π.Χ.) την καταγράφουν ως "Κούλχα", πριν είχε κατακτηθεί από την νεο-Ασσυριακή αυτοκρατορία.[6] Η περιοχή ανάμεσα στους ποταμούς Πσου και Μπζίφι, κοντά στη σημερινή πόλη Γκάγκρα, φαίνεται ότι αποτελούσε το κύριο τμήμα του βασιλείου. Το 630 π.Χ. περίπου, ιδρύθηκαν οι αποικίες Διοσκουριάδα και Φάση από Μιλήσιους[1].

Σύμφωνα με τον Σβάντε Κορνέλ "τα πρώτα ίχνη του Γεωργικού κράτους εντοπίστηκαν τον 6ο αιώνα π.Χ. στα δυτικά του κράτους παράλληλα με την Κολχίδα".[7] Την Κολχίδα κατοικούσαν πολλές φυλές κατά μήκος των ακτών της Μαύρης Θάλασσας όπως οι Μαχελώνες, οι Ηνίοχοι, οι Χάλυβες, οι Τιβαρηνοί, οι Μοσσύνοικοι, οι Μάκρωνες, οι Μόσκοι, οι Αψίλαι, οι Αβασγοί, οι Σανίγαι, οι Κόραξοι, οι Μελαγχλαίνοι και οι Σβανέτι. Οι αρχαίοι συγγραφείς αποδίδουν διαφορετικές καταγωγές στις ποικίλες φυλές που κατοικούσαν στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Ο Ηρόδοτος καταγράφει τους Κόλχες ως "μελάγχροες" και "πυκνομάλληδες" με αναφορά ότι ήταν Αιγυπτιακή φυλή.[8] Ο Ηρόδοτος συνεχίζει ότι οι Κόλχες, οι Αιγύπτιοι και οι Αιθίοπες ήταν οι πρώτοι που είχαν εφαρμόσει το έθιμο της περιτομής, η περιοχή εποικίστηκε από εναπομείναντες από τον στρατό του Φαραώ Σέσωστρις Γ΄ :[9]

"Θα σας αποδείξω ότι οι Κόλχες είναι Αιγύπτιοι, πήγα ρώτησα και τους δύο λαούς, οι Κόλχες θυμήθηκαν ότι είναι Αιγύπτιοι πιο γρήγορα από ότι έπραξαν οι ίδιοι οι Αιγύπτιοι για τους Κόλχες. Η ομοιότητα τους ήταν εντυπωσιακή αφού ήταν και οι δύο λαοί εξίσου σκουρόχρωμοι, αυτό ωστόσο δεν αποτελεί τόσο μεγάλη απόδειξη για την κοινή τους καταγωγή όσο το γεγονός ότι εφαρμόζουν και οι δύο λαοί το έθιμο της περιτομής"

Οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν απορρίψει ομόφωνα τους ισχυρισμούς του Ηρόδοτου, είναι σαφές ότι οι Αιγύπτιοι δεν είχαν φτάσει ποτέ στην Μαύρη Θάλασσα, ούτε ο Σέσωστρις Γ΄, ο ίδιος ο Ηρόδοτος δεν πήγε ποτέ στην Κολχίδα. Η περιοχή της σημερινής Τουρκίας ήταν θωρακισμένη από πολλούς ισχυρούς λαούς όπως Χετταίοι, Ασσύριοι, Κάσκα, Χουρρίτες, Μιτάννι, δεν θα τους επέτρεπαν ποτέ να το κάνουν.[10] Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος γράφει κατόπιν με την σειρά του :

"Οι Κόλχες ήταν ισχυρό κράτος και κυβερνήθηκαν αυτόνομα με δικούς τους βασιλείς, το πόσο ισχυρό κράτος ήταν φαίνεται από το γεγονός ότι νίκησαν ακόμα και τους πανίσχυρους Αιγύπτιους του Σέσωστρις".[11][12]

Οι σύγχρονοι ιστορικοί κάνουν ειδική αναφορά στην Κολχική φυλή Μιγγρέλοι, τους καταγράφουν σαν άμεσους προγόνους των σημερινών Γεωργιανών.[13][14] Ο Παυσανίας τον 1ο αιώνα π.Χ. στηριγμένος στις αναφορές του ποιητή Εύμελου έγραψε ότι ο πρώτος βασιλιάς της χώρας Αιήτης ήταν Ελληνικής καταγωγής.[15] Η Κολχίδα, μετά την ολοκλήρωση της κατάκτησης του Καυκάσου από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, γύρω στο 66 π.Χ., αποτέλεσε υποτελές στη Ρώμη κράτος, για σχεδόν 400 χρόνια.Κατά τη Μεσαιωνική περίοδο, το βασίλειο της Κολχίδας συνενώθηκε με άλλα γεωργιανά βασίλεια της ενδοχώρας, αποτελώντας τον πυρήνα του μετέπειτα Βασιλείου της Γεωργίας. Γεωγραφικώς, η περιοχή περιλαμβάνει τις περιοχές της σημερινής Αμπχαζίας και του Μπατούμι (αρχ.: Βάθυς) στη δυτική Γεωργία, και της Ριζούντας στην Τουρκία.

Μυθολογία Επεξεργασία

Κατά την ελληνική μυθολογία, μυθικός βασιλιάς της Κολχίδας ήταν ο Αιήτης, ο οποίος είχε υπό την κατοχή του το Χρυσόμαλλο δέρας. Αυτός ήταν και ο λόγος, σύμφωνα με το μύθο, που ο Ιάσονας με τους Αργοναύτες έφτασε στην περιοχή, όπου αφού το απέσπασε, πήρε μαζί του και την κόρη του Αιήτη, Μήδεια[1]. Η Κολχίδα έχει προταθεί και ως πατρίδα των Αμαζόνων.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 35, τομ. 18. 
  2. Α.Ε., tovima.gr — Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. «tovima.gr - Ο χρυσός της Κολχίδας». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2017. 
  3. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S030544031400123X
  4. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S027841651630068X
  5. https://www.persee.fr/doc/ista_0000-0000_1990_act_427_1_1252
  6. Stanley Arthur Cook, Martin Percival Charlesworth, John Bagnell Bury, John Bernard Bury. The Cambridge Ancient History. Cambridge University Press. σ. 350
  7. Svante E. Cornell. Autonomy and Conflict, Ethnoteritoriality and Separatism in the South Caucasus-Cases of Georgia. σ. 130. Uppsala University. Stockholm (2002)
  8. https://lsj.gr/wiki/%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%B3%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BF%CF%82
  9. https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hdt.+2.104&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126
  10. Fehling 1994, σ. 13; Marincola 2001, σ. 34
  11. An Universal History, From the Earliest Account of Time, Volume 10, George Sale, George Psalmanazar, Archibald Bower, George Shelvocke, John Campbell, John Swinton, σ. 136 B.II
  12. Plin, I, xxxiii, c. 3
  13. Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States, James Minahan, σ. 116
  14. Cyril Toumanoff, Studies in Christian Caucasian History, σ. 80
  15. http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0160%3Abook%3D2

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία