Κομμούνα του Παρισιού (Γαλλική επανάσταση)

Η Κομμούνα του Παρισιού (Γαλλικά: La Commune de Paris) κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης ήταν η κυβέρνηση του Παρισιού από το 1789 έως το 1795. Ιδρύθηκε στο Δημαρχείο του Παρισιού αμέσως μετά την πτώση της Βαστίλης, αποτελούμενη από 144 αντιπροσώπους που εκλέγονταν από τα 48 τμήματα στα οποία ήταν διαιρεμένη η πόλη. ^[1]

Πρώτος δήμαρχος ήταν ο αστρονόμος Ζαν-Σιλβαίν Μπαγί. Τον Νοέμβριο του 1791 τον διαδέχτηκε ο Ζερόμ Πετιόν, όταν ο Μπαγί εξέπεσε του αξιώματος μετά τη διαταγή που έδωσε στην Εθνοφρουρά να πυροβολήσουν για να διαλύσουν τις ταραχές στο Πεδίον του Άρεως στις 17 Ιουλίου 1791, όπου πλήθη διαδήλωναν απαιτώντας την έκπτωση του βασιλιά μετά την προσπάθεια φυγής και τη σύλληψή του στη Βαρέν.

Η επαναστατική Κομμούνα Επεξεργασία

Το νέο γενικό συμβούλιο της Κομμούνας (288 μέλη) συνεδρίαζε μόνιμα ως εθνική συνέλευση με πρόεδρο τον Ροβεσπιέρο.

Ο Δαντών

Η επιτροπή εποπτείας της Κομμούνας ήταν υπεύθυνη για την πολιτική αστυνομία και για το συντονισμό των εποπτικών επιτροπών των τμημάτων. Αποτελούνταν από δέκα μέλη, ένα εκ των οποίων ήταν ο Ζαν-Πωλ-Μαρά.

Η Κομμούνα του Παρισιού ανετράπη υπό την απειλή εξωτερικού κινδύνου, το μανιφέστο του Μπράουνσβαϊγκ μόλις είχε κοινοποιηθεί και τα εχθρικά στρατεύματα βρίσκονταν προ των πυλών, και τον φόβο εθνικής προδοσίας του Λουδοβίκου ΙΣΤ'. Από το καλοκαίρι του 1792 ανέλαβε η Επαναστατική Κομμούνα, ουσιαστικά αρνούμενη να λάβει εντολές από την κεντρική γαλλική κυβέρνηση. Συνέχισε τις συνήθεις αστικές λειτουργίες, αλλά έγινε γνωστή για τη δράση της και τις ακραίες απόψεις και ενέργειες των μελών της καθώς και για την εκστρατεία της υπέρ του αντικληρικαλισμού. ^[2]

Το 1792, η Κομμούνα κυριαρχούνταν από εκείνους τους Ιακωβίνους που δεν συμμετείχαν στη Νομοθετική Συνέλευση λόγω διατάγματος που απαγόρευε σε βουλευτές της Συντακτικής να συμμετέχουν στη Νομοθετική Συνέλευση. Η Κομμούνα κατείχε ένοπλη δύναμη, την Εθνική Φρουρά, η οποία της επέτρεπε να εφαρμόζει τις αποφάσεις της ακόμη και με βία, εάν ήταν απαραίτητο.

Το βράδυ της 9ης Αυγούστου 1792, η νέα Επαναστατική Κομμούνα, με επικεφαλής τον Ζωρζ Νταντόν, τον Καμίγ Ντεμουλέν και τον Ζακ Εμπέρ κατέλαβαν το Δημαρχείο. Την επόμενη, ημέρα της 10ης Αυγούστου, ήταν ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της επίθεσης στο παλάτι του Κεραμεικού, όπου διέμενε η βασιλική οικογένεια. Η πανίσχυρη Κομμούνα απαίτησε τον περιορισμό της βασιλικής οικογένειας, φυλακίζοντας τους στο φρούριο του Ταμπλ.

Κατά την επακόλουθη συνταγματική κρίση, η καταρρέουσα Νομοθετική Συνέλευση ήταν εξαρτημένη σε μεγάλο βαθμό από την Κομμούνα, η οποία της επέτρεψε να συνεχίσει να λειτουργεί ως νομοθετικό σώμα έως τη σύσταση της Συμβατικής.

Λίγες μέρες πριν τις σφαγές του Σεπτεμβρίου 1792, η επαναστατική Κομμούνα κατάρτισε κατάλογο των «εχθρών της Επανάστασης», οι πύλες της πόλης σφραγίστηκαν και τη νύχτα της 29ης προς 30ή Αυγούστου άνθρωποι της Επαναστατικής Κομμούνας διενεργούσαν κατ' οίκον έρευνες, κατάσχεσαν όπλα και συνέλαβαν γύρω στους 3.000 υπόπτους. Στις 2 Σεπτεμβρίου, με απόφαση της Κομμούνας χτύπησαν τα κανόνια του συναγερμού: ήταν η αρχή των σφαγών του Σεπτεμβρίου. Έστειλε εκπροσώπους να επιθεωρήσουν τις φυλακές και να προσπαθήσουν να μετριάσουν τις σφαγές, αλλά συνολικά η δράση της δεν ήταν πολύ αποφασιστική.^[3]

Η Επαναστατική Κομμούνα, οργανωμένη σε 48 τμήματα, καθένα από τα οποία είχε ένοπλη δύναμη, υποστηριζόμενη από τους Αβράκωτους, αφού συνέβαλε στην πτώση της βασιλείας κατά την ημέρα της 10ης Αυγούστου, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πορεία της Επανάστασης καθώς πίεζε τη Συμβατική να υιοθετήσει τους όρους της. Σημαντικό ρόλο επίσης διαδραμάτισε στους επαναστατικούς πολέμους από το 1793 εξοπλίζοντας ένα μεγάλο μέρος των δυνάμεων των επαναστατικών στρατών, στην καταστολή του πολέμου της Βανδέας και άλλων εξεγέρσεων.

Ανάμεσα στις παρεμβάσεις της ήταν: Ζήτησε την ανασύσταση του Επαναστατικού Δικαστηρίου και έλαβε ικανοποίηση στις 10 Μαρτίου 1793. Επέβαλε την προγραφή των Γιρονδίνων τον Μάιο και τον Ιούνιο 1793, απαίτησε τον θεσμό της Τρομοκρατίας στις 5 Σεπτεμβρίου 1793.

Κάτοχος αστυνομικών εξουσιών, η Κομμούνα διόριζε τους αστυνομικούς του Παρισιού, υπεύθυνους για τη μαζική φυλάκιση υπόπτων. ^[4]

Πτώση Επεξεργασία

Η Επαναστατική Κομμούνα του Παρισιού έχασε την επιρροή της μετά την εξάλειψη των Εμπεριστών (24 Μαρτίου 1794), στα πλαίσια ανάληψης της εξουσίας από την Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας και τη Συμβατική. 93 από τα μέλη της καρατομήθηκαν στη γκιλοτίνα.

Το Σύνταγμα του Έτους Γ' (1795) αντικατέστησε την Κομμούνα του Παρισιού με δώδεκα ξεχωριστά δημοτικά διαμερίσματα, που συντόνιζε ένα κεντρικό γραφείο, προκειμένου να αποφευχθεί μια νέα ανάληψη εξουσίας από το λαό και να σταθεροποιηθεί η Δημοκρατία.^[5]