Φρούριο Λασκάρας

Οθωμανικό οχυρό για την άμυνα της εισόδου του ΑΜβρακικού κόλπου
(Ανακατεύθυνση από Κούλια Λασκάρας)

Συντεταγμένες: 38°57′34.50″N 20°49′21.20″E / 38.9595833°N 20.8225556°E / 38.9595833; 20.8225556

Το Φρούριο της Λασκάρας (Κούλια της Λασκάρας) είναι οχυρωματικό έργο της έσχατης Οθωμανικής περιόδου. Κατασκευάστηκε το 1860 περίπου και βρίσκεται στην κορυφή του λόφου "Τουρκοβούνι" στη χερσόνησο της Λασκάρας του Δήμου Πρέβεζας, σε υψόμετρο 100 περίπου μέτρων.[2]

Φρούριο Λασκάρας Πρέβεζας
Το Οθωμανικό Φρούριο της Λασκάρας, Πρέβεζα.Όψη από τα νότια.
Φρούριο Λασκάρας is located in Greece
Φρούριο Λασκάρας
Φρούριο Λασκάρας
Φρούριο Λασκάρας
Είδοςοχυρό
ΑρχιτεκτονικήΟθωμανική οχυρωματική
Γεωγραφικές συντεταγμένες38°57′35″N 20°49′21″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Πρέβεζας
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής19ος αιώνας
Σχεδιασμός και κατασκευή
Commons page Πολυμέσα
Το Οθωμανικό Φρούριο της Λασκάρας, Πρέβεζα.
Όψη από τα νότια.
Το Οθωμανικό Φρούριο της Λασκάρας, Πρέβεζα.
Όψη από τα βόρεια.[1]

Κατασκευή Επεξεργασία

Ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα, ίσως, ιστορικά μνημεία του Δήμου Πρέβεζας είναι το Οθωμανικό Φρούριο της Λασκάρας (στα τουρκικά «κούλια», από την λέξη kulla, με τη σειρά της προερχόμενη από την περσική αλλά και αραβική qulla που σημαίνει κορυφή, ή πύργος[3] και αποδιδόμενη στην ελληνική γλώσσα είτε ως κούλια στην περιοχή της Ηπείρου, είτε ως κουλές στην Κρήτη), που βρίσκεται την κορυφή του ομώνυμου λόφου της Λασκάρας, ή λόφου Τουρκοβούνι της Πρέβεζας. Πανομοιότυπο φρούριο με αυτό της Λασκάρας είναι η Κούλια της Κορωνησίας του 1860.[4] Έχουν και τα δύο ακριβώς την ίδια γεωμετρία. Το φρούριο της Κορωνησίας διατηρείται άριστα μέχρι σήμερα στο λόφο «Κούλια» της Κορωνησίας του νομού Άρτας, στον Αμβρακικό Κόλπο, έχοντας μάλιστα αναπλασθεί. Το Φρούριο της Λασκάρας ανήκει στη γραμμή οχυρωματικών έργων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κατά την έσχατη Οθωμανική περίοδο. Κτίσθηκε, πιθανότατα, το 1860 για την αμυντική θωράκιση της νέας συνοριακής γραμμής Τουρκίας-Ελλάδος, που διαμορφώθηκε με τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης του 1832.[2]

Τοποθεσία Επεξεργασία

Το Κάστρο της Λασκάρας βρίσκεται στον ομώνυμο λόφο, ή Τουρκοβούνι, του ακρωτηρίου Λασκάρας, σε υψόμετρο 146 m (χάρτης Γ.Υ.Σ.). Ο λόφος βρίσκεται στην άκρη της χερσονήσου του Αγίου Θωμά, που στα τέλη του 19ου - αρχή του 20ού αιώνα ονομαζόταν Σκαφιδάκι.[5] Η πρόσβαση στο κάστρο γινόταν μέσω λιθόστρωτου μονοπατιού, το οποίο στις μέρες μας έχει, στο μεγαλύτερο τμήμα του, χαθεί. Σήμερα το φρούριο της Λασκάρας είναι εγκαταλελειμμένο αλλά καλοδιατηρημένο. Η μεγάλη απόσταση από την πόλη της Πρέβεζας και το δυσπρόσιτο της περιοχής, είχαν ως αποτέλεσμα να γλυτώσει το φρούριο από τη λεηλασία με σκοπό την προμήθεια οικοδομικού υλικού, κάτι που έγινε σε μεγάλο βαθμό σε άλλα φρούρια εντός της πόλης της Πρέβεζας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ιστορία Επεξεργασία

Στην κορυφή του λόφου και κοντά στο φρούριο της Λασκάρας οι Τούρκοι κατασκεύασαν πριν τον πόλεμο του 1897, μικρό πυροβολείο, στο οποίο τοποθετήθηκε ένα πυροβόλο Krupp των 0,8 εκ. το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά την έναρξη του «ατυχούς πολέμου» του 1897.[5] Αυτό το κανόνι έριξε την πρώτη βολή έναρξης του πολέμου κατά του επιβατηγού πλοίου "Μακεδονία", που ερχόταν από τον Αμβρακικό κόλπο προς το Άκτιο, χωρίς επιτυχή αποτελέσματα. Το πλοίο οδηγήθηκε από τον πλοίαρχο στην ακτή του Ακτίου και τελικά πήρε φωτιά.[6] Στις πρώτες μέρες του πολέμου το Φρούριο τέθηκε εκτός λειτουργίας, μετά από επιτυχή βολή του Ελληνικού Πυροβολικού από το ακρωτήριο Κεφάλι Παναγιάς της Ακαρνανίας. [5] Το Φρούριο της Λασκάρας αποτελείται από έναν βασικό κεντρικό κύλινδρο, διαμέτρου 9 περίπου μέτρων. Στην ανατολική και δυτική άκρη του κυλίνδρου προσφύονται δύο ημικυλινδρικές προσθήκες, για αμυντικούς λόγους. Στο φρούριο υπάρχουν δύο σειρές από πολεμίστρες, μία χαμηλά και μία ψηλά. Τμήμα του τοίχου σε 2-3 σημεία και η κεραμοσκεπή του φρουρίου έχει καταρρεύσει από τις βολές του Ελληνικού πυροβολικού το 1897. Βορειοδυτικά του Φρουρίου, σε μικρή απόσταση από αυτό, βρίσκεται ένα γκρεμισμένο κτίριο, φυλακείο για την Οθωμανική φρουρά.[2] [4]

Επίσκεψη Επεξεργασία

Για να φτάσει κανείς στο φρούριο της Λασκάρας, μπορεί να πάει με αυτοκίνητο μέσω της οδού Πρέβεζας προς Άγιο Θωμά και μετά προς Ιχθυογεννητικό Σταθμό Πωγωνίτσας μέχρι τούς πρόποδες του λόφου Τουρκοβούνι. Από εκεί με δύσκολο μονοπάτι ανάμεσα σε θάμνους, διάρκειας 20 λεπτών θα φτάσει στην κορυφή. Από το φρούριο η πανοραμική θέα περιλαμβάνει την Πρέβεζα, το Άκτιο, τη Βόνιτσα, τον Αμβρακικό με τα νησιά του, την Άρτα, την Κορωνησία, και όλα τα γύρω βουνά.[εκκρεμεί παραπομπή]

Χαρακτηρισμός ως διατηρητέου μνημείου Επεξεργασία

Στις 18 Νοεμβρίου 2003 έντυπο με υπογραφές πολιτών της Πρέβεζας παραδόθηκε στην 8η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων για τον χαρακτηρισμό του κτίσματος ως διατηρητέου. Συνεργείο αρχαιολόγων από την Πάτρα, μετέβη τον Δεκέμβριο του 2003 στην Πρέβεζα για την καταγραφή του κτίσματος.[εκκρεμεί παραπομπή] Με την ψήφιση του αρχαιολογικού νόμου του 2002, όλα τα κάστρα και φρούρια της Ελλάδος χαρακτηρίζονται αυτοδικαίως ως διατηρητέα μνημεία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Σπύρος Σκλαβενίτης & Νίκος Δ. Καράμπελας, Έκθεση για την αμυντική κατάσταση της Πρέβεζας πριν την απελευθέρωση του 1912, Πρεβεζάνικα Χρονικά, τχ. 49-50, 2013, σελ. 57.
  2. 2,0 2,1 2,2 Σπύρος Σκλαβενίτης & Νίκος Δ. Καράμπελας, Έκθεση για την αμυντική κατάσταση της Πρέβεζας πριν την απελευθέρωση του 1912, Πρεβεζάνικα Χρονικά, τχ. 49-50, 2013, σελ. 45-46.
  3. Johanson, Lars· Christiane, Bulut (2006). Turkic-Iranian Contact Areas: Historical and Linguistic Aspects. Otto Harrassowitz Verlag. σελ. 151. ISBN 3447052767. 
  4. 4,0 4,1 Νικόλαος Κ. Μουτσόπουλος, Η παναγία της Κορακονησίας, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 26-27.
  5. 5,0 5,1 5,2 Πολεμικαί επιχειρήσεις παρά την Πρέβεζαν Υπό Καδμίου. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων Μιχαήλ Ι. Σαλίβερου, 1900, σελ. 42.
  6. Κάδμιος, Πολεμικαί επιχειρήσεις παρά την Πρέβεζαν, Υπό Καδμίου. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων Μιχαήλ Ι. Σαλίβερου, 1900, σελ. 48-49.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία