Οι κρήνες Ουάλας είναι δημόσιες βρύσες, έργα του γλύπτη Σαρλ-Ωγκύστ Λεμπούρ σε σχέδια του σερ Ρίτσαρντ Ουάλας.

Η κρήνη Ουάλας στη Μονμάρτρη, Παρίσι

Πρόκειται για 80 μεγάλα γλυπτά από χυτοσίδηρο διάσπαρτα σε όλη την πόλη του Παρισιού της Γαλλίας, κυρίως κατά μήκος των πιο πολυσύχναστων πεζοδρομίων. Έλαβαν την ονομασία τους από τον Ρίτσαρντ Ουάλας, ο οποίος χρηματοδότησε την κατασκευή τους. Από τη δημιουργία τους είχαν μεγάλη αισθητική επιτυχία και αναγνωρίζονται παγκοσμίως ως ένα από τα σύμβολα του Παρισιού καθώς στο Παρίσι υπάρχουν οι περισσότερες κρήνες και τοποθετήθηκαν οι πρώτες.[1]

Κρήνες Ουάλας υπάρχουν σε πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο, όπως στο Λονδίνο, έξω από τη γκαλερί που φιλοξενεί τα έργα τέχνης που συλλέχθηκαν από τον Ρίτσαρντ Ουάλας, στο Κεμπέκ, στο Μόντρεαλ, στο Σαν Σεμπαστιάν και αλλού.

Ιστορικό Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια του Γαλλοπρωσικού πολέμου, το Παρίσι πέρασε δύσκολες στιγμές. Η πόλη ανοικοδομήθηκε γρήγορα, παρά τις καταστροφές που υπέστη. Σε λιγότερο από δέκα χρόνια, ανεγέρθηκαν νέα κτίρια (για παράδειγμα η Όπερα του Παρισιού) και διανοίχτηκαν νέες λεωφόροι. Επιπλέον, η φιλανθρωπία και η ευεργεσία ήταν στη μόδα στους πλούσιους, οι οποίοι χρηματοδότησαν πολλά έργα είτε για να ενισχύσουν τη φήμη τους, ή πιο συχνά ανώνυμα, ώστε τα χρήματά τους να βοηθήσουν στην άμβλυνση της δυστυχίας.

Σερ Ρίτσαρντ Ουάλας Επεξεργασία

 
Σερ Ρίτσαρντ Ουάλας
 
Λεπτομέρεια από κρήνη διακοσμημένη με τις Καρυάτιδες

Μεταξύ αυτών των ευεργετών ήταν ο Βρετανός σερ Ρίτσαρντ Ουάλας (1818-1890), συλλέκτης έργων τέχνης.

Έχοντας κληρονομήσει μια μεγάλη περιουσία από τον πατέρα του τον Αύγουστο του 1870, αποφάσισε να διαθέσει ένα ποσό για το Παρίσι όπου διέμενε, γεγονός που τον έκανε δημοφιλέστατο. Η αγάπη του για το Παρίσι τον οδήγησε να παραμείνει στην παρισινή κατοικία του ακόμα και όταν η πόλη ήταν πολιορκημένη.

Δημιούργησε επίσης ένα νοσοκομείο, όπου νοσηλεύονταν τα θύματα των βομβιστικών επιθέσεων και διέθετε τρόφιμα στο λαό, μεταξύ των άλλων προσπαθειών του να βοηθήσει το εμπόλεμο Παρίσι. Για το συνολικό έργο του η Γαλλία του απένειμε το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής.

Πέθανε στη Γαλλία και είναι θαμμένος στο Κοιμητήριο Περ-Λασαίζ.

Από τις πολυάριθμες συνεισφορές του στην πόλη, οι πιο γνωστές σήμερα είναι οι κρήνες που φέρουν το όνομά του.

Οι κρήνες Επεξεργασία

 
Κρήνη στη λεωφόρο Μενιλμοντάν, Παρίσι

Μετά την πολιορκία του Παρισιού (1870-71) και την Κομμούνα, πολλά υδραγωγεία στο Παρίσι είχαν καταστραφεί και εξαιτίας αυτού, ο κόσμος έπρεπε να αγοράζει το νερό, η τιμή του οποίου αυξήθηκε σημαντικά. Επιπλέον, το μεγαλύτερο μέρος του νερού που διέθεταν οι πωλητές προέρχονταν από τον ποταμό Σηκουάνα και ήταν πιθανό να ήταν βρώμικο, καθώς πολλοί υπόνομοι διοχετεύονταν στον ποταμό. Ως εκ τούτου, ήταν ασφαλέστερο ο κόσμος να πίνει μπύρα ή άλλα αλκοολούχα ποτά που ήταν σχεδόν εξίσου φτηνά με το νερό. Θεωρήθηκε λοιπόν ως ηθικό καθήκον να βοηθηθούν οι κατώτερες τάξεις για να μη διολισθήσουν στον αλκοολισμό.

Ακόμα και σήμερα, που το νερό και η υγιεινή δεν αποτελούν πρόβλημα για το Παρίσι, αυτές οι βρύσες είναι συχνά οι μοναδικές πηγές ελεύθερου νερού για τους περαστικούς ή τους άστεγους.

Η πρώτη κρήνη εγκαταστάθηκε στη λεωφόρο Λα Βιλέτ το 1872.[2]

Οι κρήνες δημιουργήθηκαν από τον γλύπτη Σαρλ-Ωγκύστ Λεμπούρ σε χυτήρια στο νομό Ωτ-Μαρν, κοντά στο Σαιν-Ντιζιέ, περιοχή μεγάλης παραγωγής χυτοσιδήρου. Στη βάση των παλαιότερων κρηνών αναγράφεται η υπογραφή του εργοστασίου. Το αρχικό τους χρώμα ήταν σκούρο πράσινο.

Οι κρήνες ανταποκρίθηκαν στη φιλοσοφία του Ουάλας που επιθυμούσε να βοηθήσει τον κόσμο και συγχρόνως ήταν πραγματικά έργα τέχνης που κόσμησαν τους δρόμους και πλατείες του Παρισιού, αποτελώντας τμήμα της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και ένα από τα σύμβολα της πόλης.

Τύποι κρηνών Επεξεργασία

 
Κρήνη Ουάλας στο Μόντρεαλ

Υπάρχουν 4 διαφορετικοί τύποι κρηνών:

  • οι μεγάλες, (μέγεθος: 2.71 μέτρα, 610 κιλά)
  • οι ενσωματωμένες σε τοίχο (μέγεθος: 1.96 μέτρα, 300 κιλά),
  • οι μικρές (μέγεθος: 1.32 μέτρα, 130 κιλά)
  • οι κρήνες με κολόνες (μέγεθος: 2.50 μέτρα, περίπου 500 κιλά)
Οι 4 τύποι κρηνών Ουάλας
Μεγάλη κρήνη βαμμένη κόκκινη
στη λεωφόρο Ιβρί
Ενσωματωμένη κρήνη
Μικρή κρήνη
Κρήνη με κολόνες


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Jean-Marc Larbodière, Haussmann à Paris : Architecture et urbanisme, seconde moitié du xixe siècle, Issy-les-Moulineaux, Massin, coll. « Les Essentiels du patrimoine », 2012 (ISBN 978-2-7072-0761-6), p. 290.
  2. Élie Frébault, «Les fontaines de sir Richard Wallace», L'Illustration, vol. LX, no 1538,‎ 17 août 1872, p. 103–105