Στην Αρχαία ελληνική μυθολογία ο Κραναός ήταν ο δεύτερος Βασιλιάς της αρχαίας Αθήνας, διαδέχθηκε τον Κέκροπα. Ο Κραναός νυμφεύθηκε την Πεδιάδα, μια γυναίκα από την Αρχαία Σπάρτη, κόρη του Μύνητα, μαζί της απέκτησε την Κρανάη, την Κραναίχμη και την Ατθίδα.[2] Η Ατθίς που πέθανε πρόωρα έδωσε το όνομα της στην Αττική (και σήμερα οι γυναίκες της Αττικής ονομάζονται «Ατθίδες»), σύμφωνα με την παράδοση ο Εριχθόνιος ήταν γιος της με τον θεό Ήφαιστο.[3] Ο Ράρος καταγράφεται επίσης σαν γιος του Κραναού.[4]

Κραναός
Γενικές πληροφορίες
Τόπος ταφήςtomb memorial to Kranaos at Lamptrai[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠεδιὰς
ΤέκναΑτθίδα
Κρανάη
Κραναίχμη
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαβασιλιάς των Αθηνών

Ο Κραναός βασίλευσε περίπου 10 χρόνια την εποχή που συνέβη ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνος. Θεωρείται αυτόχθων της αττικής γης, όπως ο προκάτοχος του Κέκρωψ. Μετά τον κατακλυσμό ο Δευκαλίων δραπέτευσε στην Αττική μαζί με τους γιους του Έλληνα και Αμφικτύονα.[5] Ο Δευκαλίων πέθανε αμέσως μετά και τάφηκε κοντά στην Αθήνα, ο Αμφικτύονας νυμφεύθηκε μία από τις κόρες του Κραναού. Ο Αμφικτύονας ανέτρεψε τον πεθερό του και ο ίδιος ο Αμφικτύονας ανατράπηκε αργότερα από τον εγγονό του Κραναού Εριχθόνιο.[6] O Κρανός δραπέτευσε στις Λαμπτρές, το σημερινό Κορωπί, όπου πέθανε και τάφηκε εκεί, ο Παυσανίας έδειχνε στην εποχή του τον τάφο του (Α 31,3).[7] Οι Αθηναίοι λάτρευαν τον Κραναό ως ήρωα με ιδιαίτερο ιερέα, που εκλεγόταν από το γένος των Χαριδών.[4] Από τον Κραναό οι κάτοικοι της Αττικής ονομάζονταν την παλαιά εποχή «Κραναοί» ή «παιδιά του Κραναού», θεωρούμενοι απόγονοί του.[8][9] Η Αθήνα ονομαζόταν Κραναάπολις και η Ακρόπολη Κραναά. Υπάρχει επίσης το επίθετο «Κραναία» για τη θεά Αθηνά, ενώ το ιερό της στην Ελάτεια ονομαζόταν «Κραναί». Από τον Κραναό ετυμολογούν μερικοί και τη νήσο Κρανάη, όπου κατά τον Όμηρο μετέφερε αρχικά ο Πάρις την Ωραία Ελένη. Εικάζεται ότι ο Κραναός ήταν πρωτογενώς θεότητα του κύκλου της Αθηνάς, που λατρευόταν ιδιαίτερα αρχικώς στον δήμο Λαμπτρών.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  • Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
  • Aristophanes, Birds. The Complete Greek Drama. vol. 2. Eugene O'Neill, Jr. New York. Random House. 1938. Online version at the Perseus Digital Library.
  • Aristophanes, Aristophanes Comoediae edited by F.W. Hall and W.M. Geldart, vol. 2. F.W. Hall and W.M. Geldart. Oxford. Clarendon Press, Oxford. 1907. Greek text available at the Perseus Digital Library.
  • Herodotus, The Histories with an English translation by A. D. Godley. Cambridge. Harvard University Press. 1920.
  • Pausanias, Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918.
  • Pausanias, Graeciae Descriptio. 3 vols. Leipzig, Teubner. 1903. Greek text available at the Perseus Digital Library.
  • Pindar, Odes translated by Diane Arnson Svarlien. 1990. Online version at the Perseus Digital Library.
  • Pindar, The Odes of Pindar including the Principal Fragments with an Introduction and an English Translation by Sir John Sandys, Litt.D., FBA. Cambridge, MA., Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1937. Greek text available at the Perseus Digital Library.
  • Strabo, The Geography of Strabo. Edition by H.L. Jones. Cambridge, Mass.: Harvard University Press; London: William Heinemann, Ltd. 1924. Online version at the Perseus Digital Library.
  • Strabo, Geographica edited by A. Meineke. Leipzig: Teubner. 1877. Greek text available at the Perseus Digital Library.