Βικιπαίδεια

Κρυφή εκπαίδευση

Η Κρυφή εκπαίδευση (αγγλ. Underground education‎‎, ή clandestine education) αναφέρεται σε διάφορες μορφές διδασκαλίας που διεξάγονται ή διεξάγονταν σε διάφορες εποχές και τόπους, υπό περιστάσεις όπου τέτοιες εκπαιδευτικές δραστηριότητες θεωρούνται παράνομες.

Η κρυφή εκπαίδευση συχνά γίνεται ή γινόταν στα λεγόμενα κρυφά σχολεία (αγγλ. secret schools‎‎,[1][2][3][4] ισπ. escuelas secretas‎‎,[5][6][7] γερμ. Katakombenschulen‎‎ ή Geheimschulen) ή σε κρυφά μαθήματα. Αυτά διοργανώνονται από κάποια κοινότητα (θρησκευτική, φυλετική, πολιτισμική κ.ά.) με σκοπό την πνευματική αφύπνιση με τρόπο ώστε να μην γίνονται αντιληπτά από την κρατική ή τοπική εξουσία ή την υπόλοιπη κοινωνία και να αποφεύγονται διώξεις και άλλες αρνητικές συνέπειες για την κοινότητα, τους μαθητές ή τους δασκάλους.[1][2][8] Τα κρυφά σχολεία συνδέθηκαν με διάφορα απελευθερωτικά κινήματα ή εθνικά κινήματα[1][2][9][10][11]. Έχει διαπιστωθεί ιστορικώς ότι οι πολιτικές για τη γλώσσα και τη διδασκαλία έχουν χρησιμοποιηθεί σαν εργαλεία κοινωνικού ελέγχου και ότι ο ρατσισμός και η μή-ανοχή έναντι των γλωσσών συχνά συνδέθηκαν στενά με την αποικιοκρατία και τον πρώιμο εθνικισμό[12].

Παραδείγματα τόπων όπου πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες πρακτικές παράνομης εκπαίδευσης περιλαμβάνουν την εκπαίδευση των Αφροαμερικανών κατά τη διάρκεια της περιόδου της δουλοκτησίας και μετά από αυτή, στις ΗΠΑ [13] και η Οργάνωση Μυστικής Διδασκαλίας στην Πολωνία κατά τη Γερμανική/Ναζιστική κατοχή.[14] Μυστική εκπαίδευση είχε οργανωθεί και στα εβραϊκά γκέτο κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος και της γερμανικής κατοχής στην Ευρώπη.

Υπάρχει μια ελληνική - κυρίως προφορική - παράδοση που υποστηρίζει ότι κρυφά σχολεία λειτούργησαν κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου (τουρκοκρατίας) σε περιοχές όπου ζούσαν Έλληνες. Υπάρχουν λιγοστές γραπτές μαρτυρίες περί αυτού, και πολλοί ιστορικοί το θεωρούν ως εθνικό μύθο. Άλλοι πιστεύουν ότι το ελληνικό κρυφό σχολειό είναι ένας θρύλος με ιστορικό πυρήνα. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, κατά την τουρκοκρατία λειτούργησαν επίσης μυστικά σχολεία για Αλβανούς στα τέλη του 19ου αιώνα με πρωτοβουλία των Μπεκτασήδων[15][16] ή και των Αλβανών εθνικιστών διανοουμένων[17].

Στη Γαλλία από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα λειτούργησαν κρυφά θρησκευτικά σχολεία, τα λεγόμενα écoles buissonnières ("σχολεία στο δάσος"), από τους Προτεστάντες (Καλβινιστές), μετά την απαγόρευση της διδασκαλίας του δόγματός τους το 1552.[18] Η διδασκαλία γινόταν σε δάση, ερημιές, συστάδες βράχων ή σπήλαια, μέρη που συμβολικά αναφέρονταν ως "Έρημος", παραπέμποντας στη βιβλική έρημο όπου βρήκαν καταφύγιο οι διωκόμενοι Ισραηλίτες. Οι απαγορεύσεις και η αναγκαστική επιβολή του Καθολικού δόγματος επαναλήφθηκαν με διατάγματα του 1698 και του 1724 και υπήρχαν ακόμα και στη δεκαετία του 1760. Όσοι συμμετείχαν σε μυστικές συναθροίσεις απειλούνταν με ποινές όπως φυλάκιση, εξορία, πρόστιμα, έως και εκτέλεση. Οι απαγορεύσεις πέρασαν από περιόδους χαλάρωσης και περιόδους αυστηρότητας, ενώ διέφεραν και κατά τόπους.[19][20] Στα σύγχρονα γαλλικά έχει μείνει η έκφραση «κάνω σχολείο στο δάσος» (faire l'école buissonnière) με την έννοια "το σκάω απ' το σχολείο, κάνω κοπάνα".[21]

Αναφέρεται η λειτουργία κρυφών κορανιακών σχολείων στην Τουρκία και την Ευρώπη τον 20ο και 21ο αιώνα. Στην Τουρκία στη δεκαετία του 1980, παράλληλα με τα αναγνωρισμένα και επίσημα σχολεία του κράτους, λειτούργησαν και κρυφά σχολεία όπου διδασκόταν το Κοράνιο, η αραβική γραφή και το έργο του Ατατούρκ. Εκτιμάται ότι υπήρχαν χιλιάδες τέτοια σχολεία με δεκάδες χιλιάδες μαθητών.[22] Κρυφά κορανιακά σχολεία εντοπίστηκαν και έκλεισαν από τις Αρχές σε πόλεις του Βελγίου και της Γαλλίας το 2016.[23][24]

Στα μέσα του 20ου αιώνα λειτούργησαν κρυφά σχολεία ιθαγενών ("Ινδιάνων") στο Εκουαδόρ, επειδή οι γαιοκτήμονες τους απαγόρευαν την εκπαίδευση. Πρωτεργάτις των κρυφών σχολείων ήταν η Dolores Cacuango, ιθαγενής Quechua, και ηγετικό στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Τα σχολεία για να μη γίνονται αντιληπτά κρύβονταν πίσω από τοίχους, είχαν αποσυναρμολογούμενα θρανία και λειτουργούσαν νύχτα. Λειτούργησαν και μέχρι τη δεκαετία του 1960 και αποτέλεσαν την αφορμή για τη νόμιμη λειτουργία διαπολιτισμικών (ισπανόφωνων - ιθαγενών) στο Εκουαδόρ.[25] Παράνομα μυστικά σχολεία (escuelas clandestinas) λειτούργησαν και από τους ιθαγενείς της Βολιβίας από τις αρχές του 20ου αιώνα.[26][27]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

References

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Denisa Kostovicova, Kosovo: The Politics Of Identity And Space, Routledge, 2005, σελ. 320.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Linda Eisenmann, Historical Dictionary of Women's Education in the United States, Greenwood Publishing Group, 1998, σελ. 272 και 273.
  3. ↑ Meselidis Stylianos (2010). «Teachers, History Wars and Teaching History Grade 6 in Greece». Στο: Joseph Zajda. Globalisation, Ideology and Education Policy Reforms. Springer. σελ. 47. 
  4. ↑ Jim Potts (2010). The Ionian Islands and Epirus. Oxford University Press. σελ. 217. 
  5. ↑ Olivier Clément (2009). «La Iglesia de Los Ortodoxos». Editorial NEREA: 9. 
  6. ↑ Isabel Martínez, Ana Vásquez-Bronfman, Isabel Martínez, La Socialización en la escuela y la integración de las minorías, Fund. Infancia y Aprendizaje, 1995, 34.
  7. ↑ Fernando Garrido (1970). Historia de las clases trabajadoras. Madrid: Zero. 
  8. ↑ Mark F. Jenkins, All Powers Necessary and Convenient: A Play of Fact and Speculation, University of Washington Press, 2000, σελ. 27.
  9. ↑ Gutman Herbert George (1992). Power and Culture: Essays on the American Working Class. The New Press. σελ. 262. 
  10. ↑ Γιάννη Κορδάτου (1973). Ιστορία του γλωσσικού μας ζητήματος (5η έκδοση). Αθήναι: Μπουκουμάνης. 
  11. ↑ Włodzimierz Borodziej (2006). The Warsaw Uprising Of 1944. University of Wisconsin Press. σελ. 18. 
  12. ↑ Wiley G. Terrence & Wright E. Wayne (2004) Against the Undertow: Language-Minority Education Policy and Politics in the “Age of Accountability”, Educational Policy, January 2004, vol. 18, pp. 142-168. Περίληψη. Σε αγγλική γλώσσα[νεκρός σύνδεσμος]
  13. ↑ Plato· Julius A. Sigler· Anne Marshall Huston (Ιανουαρίου 1997). Education: Ends and Means. University Press of America. σελίδες 264–. ISBN 978-0-7618-0452-9. 
  14. ↑ (Πολωνικά) Ryszard Czekajowski, Tajna edukacja cywilna w latach wojenno-okupacyjnych Polski 1939-1945 Αρχειοθετήθηκε 2016-03-03 στο Wayback Machine.
  15. ↑ Selçuk Akşin Somel, The Modernization of Public Education in the Ottoman Empire, 1839-1908. BRILL, 2001, σ. . 206
  16. ↑ Clayer, Natalie (1995). «Bektachisme et nationalisme albanais». Στο: Popovic, Alexandre· Veinstein, Gilles. Bektachiyya: Études sur l'ordre mystique des Bektachis et les groupes relevant de Hadji Bektach. Istanbul: Isis. σελ. 281. 
  17. ↑ Shinasi A. Rama, Nation Failure, Ethnic Elites, and Balance of Power, Springer, 2019, σ. 95: "... the intellectuals organized and sought the right to teach the Albanian language, and nationalist militantism was manifested in the growing sacrifices of the Albanians of all strata that were donating, paying for the private secret schools, funding publications, and so on."
  18. ↑ Le Magasin pittoresque, Paris, 1842, Τόμος 10, σ. 106
  19. ↑ Chrystel Bernat, “Une foi au secret ? Captivité, hommage à Dieu et clandestinité protestante (1685-1791)”, Revue de l'histoire des religions, 2 (2011)
  20. ↑ Julien Arbois , À l'école d'autrefois, City Edition, 9 Μαρ 2016
  21. ↑ Faire l'école buissonnière, γαλλικό wiktionary
  22. ↑ Robert Anciaux, La République laïque turque trois quarts de siècle après sa fondation par Atatürk. Editions Complexe, 2003, Turkey, σ. 51.
  23. ↑ RTL Info, "Une école coranique clandestine fermée à Molenbeek-Saint-Jean", 19-5-2016.
  24. ↑ Le Parisien, "Évry : deux nouvelles associations soupçonnées d’héberger des écoles coraniques", 7-9-2016
  25. ↑ Clandestine María Isabel González Terreros, "Las escuelas clandestinas en Ecuador - Clandestine Schools in Ecuador. Roots of Intercultural Indigenous Schools in Ecuador", Revista Colombiana de Educación, N.º 69. 2015, Bogotá, Colombia. Σε ισπανική γλώσσα, με περίληψη στην αγγλική και πορτογαλική.
  26. ↑ Luis Enrique López, "De resquicios a boquerones: la educación intercultural bilingüe en Bolivia", LaPaz, Bolivia, 2005, σ. 63
  27. ↑ Revisión nacional 2015 de la Educación para Todos, Ministerio de Educaión, Bolivia, Αύγ. 2015, μέρος 1.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κρυφή_εκπαίδευση&oldid=10474049"