Κωνσταντής Νικόδημος

Ο πυρπολητής Κωνσταντής Νικόδημος (Ψαρά 1795/96 - Αθήνα 1879) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και αγωνιστής του 1821. Απομνημονευματογράφος του ναυτικού αγώνα του 1821.

Κωνσταντής Νικόδημος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1796 Ψαρά
Θάνατος	1879 Αθήνα
Εθνικότητα	Έλληνας
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	υποναύαρχος/Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό
Πόλεμοι/μάχες	Ελληνική Επανάσταση του 1821
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία

Το πραγματικό του όνομα ήταν Κωνσταντίνος Αργύρης, αλλά έγινε γνωστός με το όνομα της οικογένειας της μητέρας του, Νικόδημος. Γεννήθηκε στα Ψαρά γύρω στο 1794. Διορίστηκε το 1821 από την Βουλή των Ψαρών γραμματέας στο πλοίο του Νικολάου Αργύρη. Πήγε και αυτός στη Χίο για να πολεμήσει τους Οθωμανούς Τούρκους που είχαν αγκυροβολήσει εκεί. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1824 ανατινάζει στον αέρα μια κορβέτα και εν συνεχεία επιτελεί επανειλημμένες άλλες εφόδους με το πυρπολικό του. Ως κυβερνήτης πυρπολικού έλαβε μέρος στη ναυτική επιχείρηση στο Τρίκερι (1823), στη Σάμο (1824) και στο Μεσολόγγι (1826).

Ο Νικόδημος.

Πήρε προαγωγή σε βαθμό Πλοίαρχου του Πυροβολικού και συνέχισε να μάχεται μέχρι το 1827. Έλαβε μέρος σε όλες τις ναυμαχίες των Ψαριανών, πριν και μετά την καταστροφή του νησιού, τελειοποιώντας την κατασκευή των πυρπολικών ώστε να γίνουν περισσότερο εύστοχα και αποτελεσματικά.

Μέτα την απελευθέρωση διετέλεσε πρόεδρος της "Επιτροπής Εθνικού Στόλου". Με τη συστηματική του προσπάθεια κινητοποίησε αρκετούς εύπορους ομογενείς του εξωτερικού να διαθέσουν κληροδοσίες και δωρεές με σκοπό τον σχηματισμό Εθνικού Στόλου. Ο ίδιος δώρισε όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία του στο Ταμείο του Εθνικού Στόλου.

Το 1861 η κυβέρνηση Μιαούλη του απένειμε τον τίτλο του υποναυάρχου. Στο μουσείο της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας υπάρχει το πιστόλι, που του είχε δωρίσει Τούρκος πασάς, όταν τον περιέθαλψε και τον μετέφερε με άλλους αιχμαλώτους από την Ναύπακτο στο Μεσολόγγι.

Μνημείο του Κωνσταντή Νικοδήμου στα Ψαρά.

Ο Νικόδημος άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο, το οποίο χρησιμοποιούν και συμβουλεύονται όλοι οι στρατιωτικοί συγγραφείς του αγώνα. Το 1826 δημοσίευσε το «Υπόμνημα περί της Νήσου Ψαρών» που είναι πολύτιμο για τα έγγραφα που περιέχει και γιατί αποτελεί προσωπική μαρτυρία ενός πυρπολητή.

Τιμώντας την προσφορά του, το έθνος έδωσε το όνομα του σε κεντρικό δρόμο των Αθηνών (Ναυάρχου Νικόδημου), όπου υπήρξε και η κατοικία του. Προτομές του βρίσκονται στο Α΄ Νεκροταφείο και στον ιερό ναό Αγίου Νικολάου Ψαρών.

Προς τιμήν του το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών ονομάσθηκε Νικοδήμειο.

Πέθανε στην Αθήνα στις 3 Απριλίου του 1879 και ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

Συγγράμματα

Ως υποναύαρχος έγραψε δύο τόμους για τα Ψαρά με τίτλο "Υπόμνημα της Νήσου Ψαρών", Αθήνα, 1862. Πρότεινε δε και χρηματοδότησε διαγωνισμό χιλίων πεντακοσίων δραχμών για την συγγραφή και εκτύπωση βιβλίου χριστιανικών καθηκόντων του πολίτη.

Πηγές

• Μαρίνος Βρετός (1865). Εθνικόν ημερολόγιον. Εν Αθήναις: Παρά τω Κ. Δραγούμη εκδότη της Πανδώρας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2010. 
• Γεράσιμος Βώκος (1896). Κ. Μάισνερ και Ν. Καργαδούρης, επιμ. Η Ελλάς κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνας του 1896. Αθήνα: Εκ του Τυπογραφείου της Εστίας. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2010. 
• Γ. Κασδόνης, επιμ. (11 Μαρτίου 1884). Δελτίον της Εστίας, αριθμός 376. Αθήνησι: Γ. Κασδόνης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2010. 
• Πάπυρος Larousse Britannica, τομ. 39,σ.56, Αθήνα:2007.