Βικιπαίδεια

Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό

Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 17/05/2024.

Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) είναι ο δεύτερος κατ΄ αρχαιότητα Κλάδος των Ελληνικών Ένοπλων Δυνάμεων, με αποστολή να εκτελεί επιχειρήσεις στρατιωτικού χαρακτήρα στη θάλασσα, και να εξασφαλίζει μεταξύ άλλων την προστασία τως ελληνικών χωρικών υδάτων έναντι κάθε επιβουλής. Οι επιχειρήσεις γίνονται από τα διατιθέμενα σε αυτό πλοία, φρεγάτες, ταχέα περιπολικά κατευθυνόμενων βλημάτων, υποβρύχια, αρματαγωγά, κανονιοφόρους, ναρκαλιευτικά, ναρκοθέτιδες, πλοία γενικής υποστηρίξεως, ελικόπτερα καθώς και αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας. Γενικά το ελληνικό Π.Ν. υπηρετεί τα κατ΄ αρμοδιότητα ελληνικά αμυντικά και επιθετικά, αν χρειαστεί, δόγματα, καλούμενο αρκετές φορές σε κάλυψη αναγκών διασυμμαχικών επιχειρήσεων, στις οποίες και συνδράμει.

Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό
Ο θυρεός του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού
Ενεργό1821 (de facto)
1828 (επίσημα)
ΧώραΕλλάδα Ελλάδα
ΡόλοςΕθνική Άμυνα
Δύναμη16.250 ενεργή δύναμη
(5.000 εφεδρείες)
113 Πολεμικά πλοία
11 Υποβρύχια
16 Φρεγάτες
6 Περιπολικά σκάφη
83 Πλοία Υποστήριξης Στόλου και άλλα
27 Αεροσκάφη
ΥπαγωγήΕλληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
ΠροστάτηςΆγιος Νικόλαος
ΡητόΜέγα το της θαλάσσης κράτος
ΕμβατήριοΟ Ναύτης του Αιγαίου
ΙστοσελίδαΕπίσημη Ιστοσελίδα
Διοίκηση
Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Α/ΓΕΝ)Αντιναύαρχος Δημήτριος – Ελευθέριος Κατάρας ΠΝ
Υπαρχηγός Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Υ/ΓΕΝ)Υποναύαρχος Γεώργιος Φλώρος ΠΝ
Αρχηγός Στόλου (ΑΣ)Αντιναύαρχος Πολυχρόνης Κουλούρης ΠΝ
Διοικητής Διοικήσεως Διοικητικής Μερίμνης Ναυτικού (Δ/ΔΔΜΝ)Αντιναύαρχος (Μ) Παναγιώτης Δημητρόγλου ΠΝ
Αξιοσημείωτοι
διοικητές		Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
Λόρδος Κόχραν
Ανδρέας Μιαούλης
Κωνσταντίνος Κανάρης
Γεώργιος Κουντουριώτης
Παύλος Κουντουριώτης
Γεώργιος Κακουλίδης
Σοφοκλής Δούσμανης
Ιωάννης Δεμέστιχας
Αλέξανδρος Σακελλαρίου
Πέτρος Βούλγαρης
Κωνσταντίνος Εγκολφόπουλος
Νικόλαος Παππάς
Ευάγγελος Αποστολάκης
Διακριτικά
Σημαία
Επίσημο και επισείων

Το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) τελεί υπό τη διοίκηση του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.).

Ιστορία

Επεξεργασία

Λόγω της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας, αλλά και της ιδιομορφίας του γεωγραφικού της χώρου (κανένα σημείο δεν απέχει περισσότερο από 150 χλμ. από τη θάλασσα), η ανάπτυξη του Πολεμικού Ναυτικού ξεκινάει από πολύ παλιά. Ήδη από τα Προϊστορικά χρόνια δημιουργήθηκαν οι πρώτες οργανωμένες ναυτικές πολεμικές μονάδες, ως αναγκαιότητα υπεράσπισης του ναυτικού εμπορίου που ασφαλώς και προηγήθηκε.

Η πρώτη πανελλαδική ναυτική επιχείρηση ήταν η Αργοναυτική εκστρατεία της οποίας ακολούθησε ο δεύτερος μεγάλος αποικισμός ο λεγόμενος Τρωικός πόλεμος, με την περισπούδαστη απόβαση με μια δεκάχρονη πολιορκία η οποία ολοκληρώθηκε με την άλωση της Τροίας από τους Αχαιούς και που ήταν η αιτία της δημιουργίας των άφθαστων έργων επικής ποίησης, της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, μια βαριά κληρονομιά στον παγκόσμιο πολιτισμό. Από τα Αρχαϊκά χρόνια, οι Έλληνες είχαν εξερευνήσει όλη τη Μεσόγειο, ενώ είχαν ιδρύσει αποικίες από τις Ηράκλειες Στήλες μέχρι τον Εύξεινο Πόντο.

Στα Κλασσικά χρόνια, το πολεμικό ναυτικό υπερασπιζόμενο το εμπορικό γνωρίζει μεγάλη άνθηση. Η φράση του Περικλή από τα χρόνια αυτά Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος, αναγράφεται στο θυρεό (έμβλημα με τη μορφή ασπίδας) του σύγχρονου Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Λαμπρό παράδειγμα της τότε υπεροχής του συνασπισμένου στόλου των αρχαίων ελληνικών πόλεων - κρατών αποτελεί η νίκη της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας κατά των Περσών.

Επίσης, από τις σημαντικότερες δράσεις του Αρχαιοελληνικού ναυτικού αποτελεί η βοήθεια στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην κάθοδο του Ινδού ποταμού και το μεγάλο ταξίδι από τις εκβολές του μέχρι τον Περσικό Κόλπο. Θα ακολουθήσουν η εξερεύνηση των ακτών της Αραβίας και της Κασπίας.

Κατά τα Βυζαντινά χρόνια, καινούριοι τύποι καραβιών και όπλων (όπως το υγρό πυρ) εξασφάλισαν στην Κωνσταντινούπολη την κυριαρχία της στη θάλασσα. Η παραμέληση της ναυτικής της δύναμης υπήρξε ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στην άλωση του Βυζαντίου από τους Οθωμανούς το 1453. Στα χρόνια της υποδούλωσης από τους Οθωμανούς, η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή έδωσε μια ανάσα λευτεριάς στις ελληνικές θάλασσες.

Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821

Επεξεργασία
 
Η πυρπόληση στο λιμάνι της Ερεσσού από τον Δ. Παπανικολή, έργο του Βολανάκη

Στην αρχή της Επανάστασης οι Ελληνικές δυνάμεις διέθεταν περίπου 300 οπλισμένα εμπορικά πλοία στα οποία εργάζονταν 12,000 ναύτες. Οι μισοί περίπου από αυτούς προέρχονταν από τις Σπέτσες, την Ύδρα και τα Ψαρά: τα τρία αυτά νησιά είχαν και τη μεγαλύτερη συμμετοχή στον θαλάσσιο επαναστατικό αγώνα. Η δομή του θαλάσσιου στόλου έμοιαζε με αυτήν των ατάκτων της ξηράς: δεν υπήρχε ανώτατος διοικητής. Το κάθε νησί εξέλεγε ένα ναύαρχο και έναν αντιναύαρχο για μια συγκεκριμένη επιχείρηση. Κατά την εκλογή των ναυάρχων αυτών οι «νοικοκυραίοι», οι προεστοί δηλαδή του κάθε νησιού, είχαν βαρύνοντα λόγο. Συνήθως ο εκλεγείς «ναύαρχος» προέρχονταν από κάποια πλούσια και σημαντική οικογένεια και μέριμνά του ήταν το καλού του νησιού του. Τον Μάρτιο του 1822 ιδρύθηκε Υπουργείο Ναυτικών και η διεύθυνσή του ανατέθηκε σε μια επιτροπή προερχόμενη από τα τρία νησιά που προαναφέρθηκαν. Κύριο χαρακτηριστικό του νεοσύστατου ναυτικού ήταν ο τοπικός χαρακτήρας του, ενώ σκοπός του ήταν σύντομες, μικρές επιχειρήσεις.

Για τις επιχειρήσεις αυτές εξελέγετο ανώτατος διοικητής, θεωρούμενος πάντως πρώτος μεταξύ ίσων από τους υπόλοιπους. Η ιδέα αυτή του πρώτου μεταξύ ίσων ίσχυε τόσο για τον στόλο του κάθε νησιού όσο και για την εσωτερική οργάνωση των πλοίων. Κάθε πλοίο διατηρούσε την αυτονομία του κατά τις επιχειρήσεις. Ναύτες και αξιωματικοί θεωρούσαν εαυτούς συνεταίρους στη δράση. Ζητούσαν και ελάμβαναν προκαταβολικά τον μισθό τους για ένα μήνα και μοιράζονταν τη λεία από την κάθε επιχείρηση. Αν μετά από μια επιχείρηση δεν υπήρχαν κέρδη, απαιτούσαν την επιστροφή στη βάση τους. Πάντως τα τρία νησιά, Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά, υπερέβαλαν τα κατορθώματά τους όταν αργότερα ζήτησαν από τη νεοσύστατη Ελληνική Κυβέρνηση αποζημιώσεις για τα έξοδά τους.

Ο πρώτος ελληνικός Στόλος δημιουργήθηκε τον Απρίλιο από τον Γιακουμάκη Τομπάζη, ένα Υδραίο προεστό με σημαντική πείρα στις ναυτικές επιχειρήσεις. Η πρώτη του σκέψη ήταν αποσταλεί ο στόλος ανοιχτά της Ηπείρου όπου περιπολούσε ανοργάνωτος ο Οθωμανικός Στόλος. Με την επιμονή όμως ενός καλοπροαίρετου αλλά εντελώς άπειρου ως προς τα ναυτικά Χιώτη, του Νεόφυτου Βάμβα, ο στόλος απεστάλη στη Χίο για να ξεσηκώσει το νησί. Οι ειρηνικοί όμως Χιώτες αρνήθηκαν να συνεργήσουν. Οι Τούρκοι από την άλλη ενίσχυσαν τις φρουρές τους και συνέλαβαν εβδομήντα ομήρους μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο. Το Ελληνικό ναυτικό πάντως σημείωσε αρκετές επιτυχίες και συνέλεξε σημαντική λεία. Λεηλάτησε ένα Αυστριακό πλοίο στην Τήνο και κατέλαβε ένα Οθωμανικό πλοίο που μετέφερε, εκτός από δώρα του Σουλτάνου προς τον Πασά της Αιγύπτου- και μεγάλο αριθμό πλούσιων τούρκικων οικογενειών, τις οποίες λήστεψαν και εν συνεχεία εξετέλεσαν.

Τον Μάιο ο Τομπάζης χώρισε τον στόλο σε δύο μοίρες, μια για να περιπολεί στο Αιγαίο με σκοπό να επιτεθεί στον Οθωμανικό στόλο που ετοιμαζόταν να εξέλθει από τα Δαρδανέλια και μια, με δώδεκα μπριγαντίνια υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, για να αποκλείσει την Πάτρα, με σκοπό να προκαλέσει ναυμαχία με τις Τουρκικές δυνάμεις του Ιονίου. Στις 5 Ιουνίου ο Τομπάζης συναντά ένα μεγάλο, βαριά οπλισμένο, τουρκικό δίκροτο βορείως της Χίου και το καταδιώκει μέχρι τον κόλπο της Ερεσσού. Οι ομοβροντίες των Ελληνικών πλοίων εναντίον του δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα και έτσι ο Ψαριανός ναύαρχος Αποστόλης προτείνει ο Γιάννης από την Πάργα (Ιωάννης Δημολίτσας) να ετοιμάσει τρία πυρπολικά με Ψαριανά πληρώματα που είχαν αποκτήσει πείρα κατά τις ρωσικές επιχειρήσεις στο Τσεσμέ. Τα δύο πυρπολικά αποτυγχάνουν, το τρίτο όμως, έντεχνα οδηγημένο από τον Παπανικολή, βάζει φωτιά στο Τουρκικό το οποίο που τελικά ανατινάζεται. Ο Οθωμανικός στόλος πανικοβλήθηκε τόσο που επέστρεψε άμεσα στα Δαρδανέλια. Όμως ο Τομπάζης αντί να τον κυνηγήσει κατευθύνθηκε στο Αϊβαλί (Κυδωνιές) για να βοηθήσει τις εύπορες οικογένειες που απειλούνταν από τους Τούρκους. Πίστευε ότι με το που θα εμφανιζόταν ο Ελληνικός Στόλος θα ξεσηκώνονταν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας κατά των Τούρκων. Αντ’ αυτού οι Τούρκοι επέπεσαν πάνω στον Ελληνικό πληθυσμό και τον κατέσφαξαν. Εκατοντάδες πουλήθηκαν σκλάβοι και τα καταστήματά τους πυρπολήθηκαν.

Το Πολεμικό Ναυτικό του νεοσύστατου ελληνικού Κράτους

Επεξεργασία

Η ιστορία του στόλου του ελεύθερου Ελληνικού Κράτους αρχίζει το 1828 με κυβερνήτη της Ελλάδας τον Ιωάννη Καποδίστρια. Το ισχυρότερο πλοίο του στόλου της μεταβατικής εποχής ήταν η (ναυπηγημένη στις Η.Π.Α) φρεγάτα «ΕΛΛΑΣ». Τη φρεγάτα "ΕΛΛΑΣ" ανατίναξε στον Πόρο, μαζί με την κορβέτα Ύδρα, ο Ναύαρχος Μιαούλης την 1η Αυγούστου 1831 στη διάρκεια της τότε ανταρσίας του κατά του κυβερνήτη Καποδίστρια. Το 1833 το ελληνικό ναυτικό ονομάζεται "Βασιλικόν Ναυτικόν". Την ονομασία αυτή θα τη διατηρήσει μέχρι το 1924. Υπό του Βασιλέως Όθωνα διετέλεσε πρώτος υπουργός Ναυτικών ο Ναύαρχος Κωνσταντίνος Κανάρης.

Η πρώτη ναυτική σχολή ιδρύθηκε το 1846 πάνω στην κορβέτα «ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ» και διευθυντής της ορίστηκε ο Λεωνίδας Παλάσκας. Ο τότε Αρχίατρος του Στόλου, Βαυαρός Θεόδωρος Ράινχολντ (Th. Rheinhold) εκδίδει βιβλίο για τη "Γλώσσα του Στόλου". Το 1878 επί Βασιλέως Γεωργίου Α΄ ιδρύθηκε η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων με διευθυντή τον Ηλία Κανελλόπουλο. Το 1907 ιδρύθηκε το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού με πρώτο Αρχηγό τον Ναύαρχο Γεώργιο Κουντουριώτη.

Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων

Επεξεργασία

Με την έκρηξη του Α' Βαλκανικού Πολέμου ο Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης επί του θωρηκτού "Αβέρωφ" πρωτοστάτησε στην απελευθέρωση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, και με τις δύο αποφασιστικές ναυμαχίες της Έλλης (3 Δεκεμβρίου 1912) και της Λήμνου (5 Ιανουαρίου 1913), απέκρουσε τις απόπειρες εξόδου του Οθωμανικού Στόλου από τα Δαρδανέλλια, τρέποντάς τον σε φυγή και εξαναγκάζοντάς τον να επιστρέψει και να κλειστεί στα στενά, εξασφαλίζοντας την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο για τις επόμενες δεκαετίες που ακολούθησαν.

Με την ανασύσταση της βασιλείας στην Ελλάδα το 1936, το Ελληνικό Ναυτικό θα επανέλθει στην ονομασία "Βασιλικόν Ναυτικόν", Β.Ν, μέχρι το 1974.

Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Επεξεργασία
 
Έκθεμα του Μουσείου Απόβασης στην Αρρομάνς αφιερωμένο στην Ελληνική συμμετοχή στην Απόβαση της Νορμανδίας

Η συμμετοχή του Βασιλικού Ναυτικού στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αρχίζει, έστω και ανεπίσημα, με τη βύθιση του ευδρόμου Έλλη στο λιμάνι της Τήνου από το Ιταλικό υποβρύχιο Delfin στις 15 Αυγούστου 1940. Την επομένη τα αντιτορπιλικά "Βασιλιάς Γεώργιος" και "Βασίλισσα Όλγα" δέχονται επίθεση με βόμβες από μεγάλο ύψος, κοντά στα Γιούρα, ενώ πλέουν για την Τήνο.

Κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου το Βασιλικό Ναυτικό ανέλαβε και έφερε εις πέρας διάφορες αποστολές στο Ιόνιο Πέλαγος με αποκορύφωμα τις τρεις επιδρομές κατά Ιταλικών νηοπομπών ανεφοδιασμού στα στενά του Οτράντο. Τον κυριότερο ρόλο είχαν τα υποβρύχια τα οποία, αν και πεπαλαιωμένα κατάφεραν να βυθίσουν διάφορα Ιταλικά εμπορικά, μέσα στην Αδριατική.

Με την επίθεση όμως της Ναζιστικής Γερμανίας κατά της Ελλάδος το Βασιλικό Ναυτικό υπέστη μεγάλες απώλειες από τη Γερμανική Πολεμική Αεροπορία: μόνο μέσα στον Απρίλιο του 1941 χτυπήθηκαν ή βυθίστηκαν 25 πλοία. Έτσι, αποφασίστηκε να αποσταλεί ο υπόλοιπος στόλος (το θωρηκτό Αβέρωφ, τρία αντιτορπιλικά και πέντε υποβρύχια) στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Με την πάροδο του πολέμου, ο αριθμός των πλοίων του Β.Ν αυξήθηκε με την παραχώρηση πολλών μονάδων, αντιτορπιλικών και υποβρυχίων από το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό. Τις πλέον επιτυχημένες επιχειρήσεις του Β.Ν είχε το αντιτορπιλικό Βασίλισσα Όλγα μέχρι που βυθίστηκε στη Λέρο στις 23 Σεπτεμβρίου του 1943 και το οποίο θεωρήθηκε ίσως το πολεμικό πλοίο με την πλέον επιτυχημένη δράση στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπήρξε, επίσης, συμμετοχή πλοίων του Β.Ν στην επιχείρηση Overlord (την απόβαση της Νορμανδίας) ενώ σημαντικό ήταν και το κατόρθωμα του αντιτορπιλικού "Αδρίας", που παρότι χτυπημένο από νάρκη και έχοντας χάσει την πλώρη του, στις επιχειρήσεις κοντά στην Κάλυμνο τον Οκτώβριο του 1943, κατάφερε να γυρίσει στη βάση του στην Αλεξάνδρεια: το "Αδρίας" αμυνόμενο με τα πυροβόλα της πρύμνης κατέπλευσε στον κόλπο Gümüşlük της Τουρκίας, επισκευάστηκε πρόχειρα και απέπλευσε για την Αλεξάνδρεια, διαπλέοντας περίπου 400 ναυτικά μίλια, χωρίς την πλώρη του σκάφους, γενόμενο δεκτό κατά τον κατάπλου με επευφημίες από τα Συμμαχικά πληρώματα.

Τον Απρίλιο του 1944 τμήματα του στόλου στασίασαν κατά της Εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης και για την καταστολή της ανταρσίας χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά ελληνικά στρατεύματα[1].

Σύμφωνα με το έγγραφο με αρ. πρωτ. 21974/17-7-46 του Ναυαρχείου, με υπογραφή του Υποναυάρχου Ε. Αλεξανδρή προς το Ελεγκτικό Συνέδριο, το 1943 υπήρχαν στη Μέση Ανατολή τα εξής σκάφη του Β.Ν.:

Το Πολεμικό Ναυτικό στην περίοδο της Στρατιωτικής Δικτατορίας

Επεξεργασία

Η πραξικοπηματική αλλαγή του καθεστώτος επέφερε ανησυχία στο τότε Βασιλικό Ναυτικό, στις τάξεις του οποίου δεν υπήρχαν οργανωμένοι πυρήνες των πραξικοπηματιών. Με την έλευση της Χούντας ο αρχηγός του ΓΕΝ, αντιναύαρχος Εγκολφόπουλος, παραιτήθηκε ενώ στους επόμενους μήνες αποστρατεύτηκαν 61 αξιωματικοί. Η πρώτη αντίδραση του Ναυτικού ήταν να στηρίξουν το αντικίνημα του Βασιλιά, δηλαδή τον φυσικό τους αρχηγό, στις 13 Δεκεμβρίου του 1967. Ακολούθησαν και άλλες δύο απόπειρες απαγωγής του Παπαδόπουλου, οι οποίες όμως απέτυχαν εξαιτίας εξωγενών παραγόντων.

Απο το 1969 αρχίζει η προετοιμασία και η οργάνωση του κινήματος με κύριο πυρήνα[2] την τάξη του 1948. Η οργάνωση εκτός από Αξιωματικούς του Ναυτικού μύησε και μερικούς αξιωματικούς της Αεροπορίας αλλά και του Στρατού. Σκοπός του κινήματος ήταν η εξέγερση του λαού η οποία θα οδηγούσε στην απαλλαγή από τη Δικτατορία.

Την άνοιξη του 1973 όλα ήταν έτοιμα. Το κίνημα θα εκδηλωνόταν στις πρώτες ώρες της 23ης Μαΐου. Τις βραδινές ώρες της 21ης Μαΐου υπήρξαν οι πρώτες ενδείξεις ότι το κίνημα είχε προδοθεί. Οι κυβερνήτες των πλοίων διστάζουν να αποπλεύσουν, ακολουθώντας το σχέδιο (το οποίο ήταν περίπου γνωστό στη Χούντα). Στις 23 Μαΐου οι αξιωματικοί τίθενται υπό περιορισμό, ενώ οι πρώτες συλλήψεις δεν αργούν να γίνουν. Στις 25 Μαΐου το πολεμικό πλοίο "Βέλος" παίρνει την απόφαση να αποχωρίσει από την άσκηση του Ν.Α.Τ.Ο. και να καταπλεύσει στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας, όπου ο κυβερνήτης και το πλήρωμά του ζήτησαν πολιτικό άσυλο.

Το κίνημα του Πολεμικού Ναυτικού, η σημαντικότερη ίσως αντίσταση μέχρι τότε, οργανώθηκε με σκοπό μόνο την απελευθέρωση του κράτους και όχι μιας απλής αντικατάστασης των δικτατόρων. Ουσιαστικά εξέφραζε τον λαό, αφού ήταν μια επανάσταση του στόλου και δεν ήταν καθοδηγούμενη από κανένα πολιτικό πρόσωπο ή συμφέρον. Ο Βασιλιάς προς τον οποίο απευθύνονταν οι στασιαστές για να τους στηρίξει δίστασε και τελικά δεν θέλησε να συμπαραταχθεί με τους κινηματίες, πράγμα που θα είχε αργότερα καθοριστικό ρόλο για την τύχη της Βασιλείας στην Ελλάδα.

Το σημαντικότερο αποτέλεσμα ήταν η ανανέωση της αντίστασης, αφού από το 1971 η Δικτατορία είχε δώσει την αίσθηση ότι είχε εδραιωθεί και ότι όλες οι ένοπλες δυνάμεις ήταν με το μέρος της. Αυτός όμως ο μύθος καταρρίφθηκε με την εκδήλωση του κινήματος και γέμισε με θάρρος τον Ελληνικό Λαό.

Κινήματα και ανταρσίες του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού

Επεξεργασία

Εικοσιτρία κινήματα και ανταρσίες έχουν καταγραφεί κατά τη διάρκεια της ιστορίας του Ελληνικού πολεμικού ναυτικού. Τα κινήματα αυτά είναι:

Οργάνωση

Επεξεργασία

Το ανώτατο επιτελικό όργανο του Πολεμικού Ναυτικού είναι το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ). Σκοπός του είναι να επικουρεί τον Αρχηγό του (Α/ΓΕΝ) και τον Υπουργό Εθνικής Άμυνα (ΥΕΘΑ) στην άσκηση Διοίκησης και Ελέγχου επί του προσωπικού, του υλικού και των μέσων του Πολεμικού Ναυτικού.

Εκτός από τον Αρχηγό του, η σύνθεση του ΓΕΝ περιλαμβάνει:

  • τον Γενικό Επιθεωρητή Π.Ν. και τον Οικονομικό Επιθεωρητή, οι οποίοι υπάγονται απ' ευθείας στον Α/Γ.Ε.Ν.
  • τον Υπαρχηγό του Γ.Ε.Ν. (Υ/Γ.Ε.Ν.), ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη σωστή διοίκηση, διεύθυνση, συντονισμό και έλεγχο του Επιτελείου.
  • αυτοτελείς Διευθύνσεις και Γραφεία που υπάγονται απευθείας στον Α/Γ.Ε.Ν.
  • υπαγόμενους στον Υ/Γ.Ε.Ν. Κλάδους του Γ.Ε.Ν., με τις Διευθύνσεις, τα Τμήματα και Γραφεία που αυτοί περιλαμβάνουν.

Τη διάρθρωση των Υπηρεσιών του Π.Ν. αποτελούν οι τρεις Μεγάλες Διοικήσεις:

  1. Το Αρχηγείο Στόλου (Α.Σ.) (που υπάγονται όλα τα πολεμικά πλοία εκτός των βοηθητικών)
  2. Η Διοίκηση Διοικητικής Μέριμνας Ναυτικού (Δ.Δ.Μ.Ν.) (που υπάγονται οι Ναύσταθμοι και τα βοηθητικά σκάφη και μέσα μεταφοράς ως και οι πάσης φύσεως εγκαταστάσεις ανεφοδιασμού) και
  3. Η Διοίκηση Ναυτικής Εκπαίδευσης (Δ.Ν.Ε.) (που υπάγονται όλα τα σταδιοδρομικά σχολεία του ΠΝ και η ΣΜΥΝ)

Των παραπάνω ακολουθούν Ναυτικές Διοικήσεις και τα υπ΄ αυτών Ναυτικά Κλιμάκια καθώς και άλλες ανεξάρτητες Υπηρεσίες όπως η Υπηρεσία Φάρων, η Υδρογραφική Υπηρεσία κ.ά.

Οι Αξιωματικοί του ΠΝ διακρίνονται σε Μάχιμους, Μηχανικούς και Σωμάτων. Τα Σώματα είναι τρία: το Οικονομικό, το Υγειονομικό και το Σώμα Ειδικοτήτων. Τέλος, τέσσερα Σώματα, όντας κοινά και για τους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, εξυπηρετούν και το ΠΝ. Πρόκειται για το Σώμα Στρατολογικό-Στρατιωτικών Νομικών Συμβούλων, το Σώμα Στρατιωτικών Δικαστικών Γραμματέων, το Σώμα Στρατιωτικών Ιερέων (τέως Θρησκευτικό) και το Σώμα Διοικητικών Στρατολογικού. Το Δικαστικό Σώμα των Ενόπλων Δυνάμεων δεν αποτελεί στοιχείο των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς ανήκει στην προσωπικά και λειτουργικά ανεξάρτητη δικαστική εξουσία

Διάρθρωση

Επεξεργασία

Διακριτικά Βαθμών του Πολεμικού Ναυτικού

Επεξεργασία
OF-9 OF-8 OF-7 OF-6 OF-5 OF-4 OF-3 OF-2 OF-1
Ναύαρχος Αντιναύαρχος Υποναύαρχος Αρχιπλοίαρχος Πλοίαρχος Αντιπλοίαρχος Πλωτάρχης Υποπλοίαρχος Ανθυποπλοίαρχος Σημαιοφόρος
                   
                   


Διακριτικά Βαθμών των Ανθυπασπιστών - Υπαξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού
OR-9 OR-8 OR-7 OR-6 OR-4 OR-1
Ανθυπασπιστής Σημαιοφόρος Επίκουρος Αξιωματικός Αρχικελευστής ΣΜΥΝ Αρχικελευστής ΕΠΟΠ-ΕΜΘ Επικελευστής ΣΜΥΝ Επικελευστής ΕΠΟΠ-ΕΜΘ Κελευστής ΣΜΥΝ Κελευστής ΕΜΘ Κελευστής ΕΠΟΠ Κελευστής Δόκιμος Κελευστής (καταργήθηκε) Δίοπος ΕΠΟΠ Δίοπος Ναύτης ΕΠΟΠ Ναύτης
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
 
 

Προσωπικό

Επεξεργασία

Σταδιοδρομία - Απασχόληση

Επεξεργασία

Στο Πολεμικό Ναυτικό μπορεί κάποιος να σταδιοδρομήσει ως:

  • Μόνιμος Αξιωματικός, αφού πρώτα εκπαιδευτεί στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (Σ.Ν.Δ.) ή στη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων (Σ.Σ.Α.Σ.) είτε στη Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτικής (Σ.Α.Ν.).
  • Μόνιμος Υπαξιωματικός, αφού πρώτα εκπαιδευτεί στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (Σ.Μ.Υ.Ν.).
  • Επαγγελματίας Οπλίτης (ΕΠ.ΟΠ.).
  • Οπλίτης Βραχείας Ανακατάταξης (Ο.Β.Α.).

Η εισαγωγή στις σχολές Ναυτικών Δοκίμων και Μονίμων Υπαξιωματικών γίνεται με τη μέθοδο των πανελλαδικών εξετάσεων.

Θητεία

Επεξεργασία
 
Το Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικού στον Πόρο (Κ.Ε.Πόρος)

Το Πολεμικό Ναυτικό είναι κατά κύριο λόγο μια επαγγελματική δύναμη, ενδεικτικά το 2019 κλήθηκαν να υπηρετήσουν τη θητεία τους 2.050 σε σύνολο 16.250 (στελέχωση 12,6%).[3] Οι στρατεύσιμοι παρουσιάζονται στη Ναυτική Βάση Κανελλόπουλος που εδρεύει στον Σκαραμαγκά Αττικής. Κατά τη διάρκεια της προεκπαίδευσης, οι εκπαιδευόμενοι δεν επιτρέπεται να βγουν από το Κέντρο Εκπαιδεύσεως παρά μόνο σε περίπτωση χορήγησης ολιγόωρης άδειας, συνήθως έξι (6) ωρών, κάτι το οποίο γίνεται συνήθως κατά τη δεύτερη και τρίτη εβδομάδα εκπαίδευσης (Παρασκευή/Σάββατο/Κυριακή).Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να δεχτούν επισκέψεις από τα αγαπημένα τους πρόσωπα κατά τις καθοριζόμενες ημέρες/ώρες.

Η προπαίδευση διαρκεί περίπου είκοσι πέντε (25) ημέρες και αμέσως μετά ακολουθεί η ορκωμοσία, όπου σε κάθε εκπαιδευόμενο κοινοποιείται η ειδικότητα που θα λάβει καθώς και του γνωρίζεται με φύλλο πορείας η Υπηρεσία/τόπος που μετατίθεται μετά την προβλεπόμενη άδεια ορκωμοσίας, δέκα (10) ημερών συνήθως. Ορισμένες από τις ειδικότητες οδηγούν στο βαθμό του υπαξιωματικού (στρατευσίμου διόπου). Όσοι έχουν δίπλωμα Πλοιάρχου Εμπορικού Ναυτικού ή ιατρού μπορούν να γίνουν Επίκουροι Σημαιοφόροι (το αντίστοιχο του Δόκιμου Έφεδρου Αξιωματικού στον Στρατό Ξηράς και στην Πολεμική Αεροπορία). Ειδικότερα οι κατέχοντες δίπλωμα Πλοιάρχου Εμπορικού Ναυτικού αμέσως μετά την άδεια ορκωμοσίας θα πρέπει να παρουσιαστούν στο Κέντρο Εκπαίδευσης Παλάσκας (Κ.Ε.ΠΑΛ.) ώστε να φοιτήσουν στο Σχολείο Επίκουρων Αξιωματικών (Μάχιμων) (Σ.Ε.Α./Μ) το οποίο διαρκεί περίπου σαράντα (40) ημέρες. Οι επιτυχόντες Σ.Ε.Α./Μ δίνουν κατάλληλο όρκο και πλέον ονομάζονται Επίκουροι Σημαιοφόροι (Μάχιμοι).

Σε αντίθεση με ότι γίνεται στο Στρατό Ξηράς, στο Ναυτικό δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα ένα εξ ολοκλήρου αντικειμενικό σύστημα μεταθέσεων. Έτσι ενώ στον Στρατό Ξηράς είναι υποχρεωτική η πεντάμηνη υπηρεσία σε παραμεθόριες περιοχές μετά την οποία είναι επίσης υποχρεωτική η μετάθεση των οπλιτών, στο Πολεμικό Ναυτικό προβλέπεται ότι είναι υποχρεωτική η τουλάχιστον εξάμηνη τοποθέτηση σε ναύσταθμους, πλοία ή υπηρεσίες νησιών.

Η θητεία έχει διάρκεια δώδεκα (12) μηνών, με εξαίρεση κάποιες ευπαθείς κατηγορίες οι οποίες έχουν θητεία εννέα (9), έξι (6) ή τρεις (3) μήνες.[4] Οι Επίκουροι Σημαιοφόροι υπηρετούν συνολικά δεκαεπτά (17) μήνες. Στο Ναυτικό δεν ισχύει απαραίτητα η 5μηνη θητεία παραμεθορίου, ενώ παραμεθόριος θεωρούνται τα ακριτικά νησιά της Ελλάδας (Κάρπαθος, Καστελόριζο, Κως, Λέσβος, Λήμνος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σάμος, Χίος, Λέρος). Οι στρατεύσιμοι που κάνουν τη θητεία τους σε κάποιο από τα ακριτικά νησιά της παραμεθορίου ή ως πλήρωμα σε πολεμικά πλοία δικαιούνται επίσης μειωμένη θητεία εννέα (9) μηνών, ή οκτώ (8) μηνών αν συντρέχουν και άλλοι λόγοι (ευπαθείς κατηγορίες).[5] Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι πολλοί στρατεύσιμοι να υπηρετούν σε παραμεθόριες νησιωτικές περιοχές για όλη τη θητεία τους. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα επίταξης, δηλαδή η δυνατότητα ενός διοικητή να μην εγκρίνει τη μετακίνηση κατά την κρίση του.[εκκρεμεί παραπομπή]

Όσον αφορά, τέλος, τις άδειες και τις ποινές, ισχύει ότι και στους υπόλοιπους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων.

Πολεμικά πλοία

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Κατάλογος των υφιστάμενων πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού

Πολεμικά πλοία εν ενεργεία:


  • Υπό κατασκευή
  • ΦΡΕΓΑΤΕΣ ΤΥΠΟΥ FDI HN (Standard II)
    • Φ/Γ ΚΙΜΩΝ (F 601)
    • Φ/Γ ΝΕΑΡΧΟΣ (F 602)
    • Φ/Γ ΦΟΡΜΙΩΝ (F 603)


  • ΠΥΡΑΥΛΑΚΑΤΟΙ TΥΠΟΥ LA COMBATTANTE III
    • ΤΠΚ ΛΑΣΚΟΣ (P 20)
    • ΤΠΚ ΜΠΛΕΣΣΑΣ (P 21)
    • ΤΠΚ ΜΥΚΟΝΙΟΣ (P 22)
    • ΤΠΚ ΤΡΟΥΠΑΚΗΣ (P 23)
  • ΠΥΡΑΥΛΑΚΑΤΟΙ TΥΠΟΥ LA COMBATTANTE IIIB
    • ΤΠΚ ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ (P 24)
    • ΤΠΚ ΝΤΕΓΙΑΝΝΗΣ (P 26)
    • ΤΠΚ ΞΕΝΟΣ (P 27)
    • ΤΠΚ ΣΙΜΙΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (P 28)
    • ΤΠΚ ΣΤΑΡΑΚΗΣ (P 29)
  • ΑΡΜΑΤΑΓΩΓΑ TΥΠΟΥ JASON (LST)
    • A/Γ ΧIOΣ (L 173)
    • A/Γ ΣΑΜΟΣ (L 174)
    • A/Γ ΙΚΑΡΙΑ (L 175)
    • A/Γ ΛΕΣΒΟΣ (L 176)
    • A/Γ ΡΟΔΟΣ (L 177)
  • ΚΑΝΟΝΙΟΦΟΡΟΙ ΤΥΠΟΥ OSPREY HSY 56A
    • Κ/Φ ΜΑΧΗΤΗΣ (P 266)
    • K/Φ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ (P 267)
    • K/Φ ΑΗΤΤΗΤΟΣ (P 268)
    • K/Φ ΚΡΑΤΑΙΟΣ (P 269
  • ΝΑΡΚΟΘΗΡΕΥΤΙΚΑ (ΝΘΗ) τ.HUNT
    • ΝΘΗ ΕΥΡΩΠΗ (Μ-62)
    • ΝΘΗ ΚΑΛΛΙΣΤΩ (Μ-63)
  • ΝΑΡΚΟΘΗΡΕΥΤΙΚΑ (ΝΘΗ) OSPREY
    • ΝΘΗ ΕΥΝΙΚΗ (Μ-61)
    • ΝΘΗ ΚΑΛΥΨΩ (Μ-64)

Πλοία Μουσεία:

Εναέρια Μέσα

Επεξεργασία
Αεροπλάνα, Ελικόπτερα, ΜΕΑ Προέλευση Εικόνες Αποστολή Έκδοση Χρονιά Ένταξης Σε Υπηρεσία Σημειώσεις
Lockheed P-3 Orion   ΗΠΑ
 
 Ανθυποβρυχιακός πόλεμος / Επιτήρηση P-3B 1996-1997 1 (Ενδιάμεση λύση) Υπό αναβάθμιση 4.[6][7]
Sikorsky SH-60 Seahawk   ΗΠΑ
 
 Ανθυποβρυχιακός πόλεμος MΗ-60R 2024 3 Ακόμη 4 υπό παραγγελιά [8]
S-70B-6 Aegean Hawk 1995 11 Υπό συντήρηση και μερική αναβάθμιση. [9]
AB-212   ΗΠΑ   Ανθυποβρυχιακός πόλεμος AB-212 1979 7 [10]
Aérospatiale Alouette III   Γαλλία   Γενικής χρήσης / Eκπαιδευτικά Alouette III 1975 2 [11]
ΕΑΒ Αρχύτας   Ελλάδα Αναγνωριστικό ΜΕΑ 2024 1
Alpha Unmanned Systems Α-900   ΗΠΑ

  Ισπανία

Αναγνωριστικό ΜΕΑ

ελικόπτερο

Alpha 900 5 υπό παραγγελιά [12]

Σημαίες του Πολεμικού Ναυτικού

Επεξεργασία

Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό

Επεξεργασία
  •  
    Σημαία του ΒΝ (1833-1858).
  •  
    Σημαία του ΒΝ (1863-1924 και 1935-1970).
  •  
    Επίσημο του ΒΝ.
  •  
    Σημαία του Αντιναυάρχου του ΒΝ.
  •  
    Σημαία του Υποναυάρχου του ΒΝ.
  •  
    Σημαία αξιωματικού στόλου ΒΝ.
  •  
    Σημαία γηραιότερου αξιωματικού ΒΝ.

Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό

Επεξεργασία
  •  
    Σημαία του ΠΝ και σημαία της Ελλάδας.
  •  
    Επίσημο του ΠΝ.
  •  
    Σημαία του Προεδρου της Δημοκρατίας.
  •  
    Σημαία του Πρωθυπουργού.
  •  
    Σημαία του Υπουργού Άμυνας.
  •  
    Σημαία του Υπουργών.
  •  
    Σημαία του Ναυάρχου του ΠΝ.
  •  
    Σημαία επιφορτισμένου αξιωματικού.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Βάλλας Κ. "Στάσεις και κινήματα" Αρχειοθετήθηκε 2012-09-06 στο Wayback Machine., περιοδικό 7 Ημέρες, 28-29 Οκτώβριος 2000, σελ. 24-25
  2. ↑ Ιδρυτική ομάδα:Οι αντιπλοίαρχοι Παναγιώτης Μάλλιαρης, Αλέξανδρος Παπαδόγγονας, Νίκος Παππάς, Αθ. Σέκερης και Πιέρος Παναγιωταρέας.Μεταξύ των πρώτων που μπήκαν στο κίνημα ήταν ο πλοίαρχος Σ. Σούλης, οι αντιπλοίαρχοι: Ι. Βασιλειάδης, Δ. Τρουπάκης, Α. Τριανταφυλλίδης, Α. Θεοχάρης, Γ. Καραμήτσος και Μ. Παπαθανασίου, οι πλωτάρχες: Ι. Σταθόπουλος, Ι. Θεοφιλόπουλος, Γρ. Δεμέστιχας, Κ. Δημητριάδης, Ι. Λαφογιάννης, Α. Τζιοβαρίδης, Ν. Βασιλείου, Τιμ. Μασούρας, Ιω. Μανιάτης, Κ. Καταγάς, Ευάγγ. Μπακόπουλος, Ν. Μανταδάκης και οι υποπλοίαρχοι Ν. Θεμελίδης και Ιω. Βουραζέρης.Άλλοι μυημένοι:Γεώργιος Σέκερης, επισμηναγός Ν. Στάππας, σμήναρχος Κ. Κοκκινίδης, αντισμηναγός Δ. Αποστολάκη, αντισμηναγός Δ. Χριστάκος, σμήναρχος Γ. Παπαδόπουλος, απότακτος σμήναρχος Γ. Βαγιακάκος, ταγματάρχης Σπύρος Μουστακλης, λοχαγός Αλέξανδρος Ζαρκάδας, ίλαρχος Μιχαήλ Βαρδάνης, Γ. Σίδερης, Ι Μανιάτης, Τ. Μασούρας, Ε. Λαγάρας, Ν. Βασιλείου και Η. Δρίκος.Επίσης οι πλωτάρχες:Γ. Γκινής, Ι Στάγκας, Μ. Σταυριανάκης, Ευ. Καναβαριώτης, Αθ. Βέννης, Ι. Παλούμπης, Ευ. Σακελλαρίου, Β. Στεργίου, Απ. Βασιλειάδης, Αγγ. Χρυσικόπουλος.Οι υποπλοίαρχοι:Χριστ. Τουρβάς, Εμμ. Μπουζάκης, Ι. Ζωγράφος, Ν. Ηλιόπουλος, Β. Γιαννακάκος, Εμμ. Ζαρόκωστας.Οι μηχανικοί πλωτάρχες:Αν. Δεσύλλας, Δ. Τομαράς, Εμμ Λεωνίδας, Γ. Παλιός, Εμμ. Ησαϊας, Ευστρ, Αργυρόπουλος. Ο αντιπλοίαρχος Κολιγιάννης, ο πλοίαρχος Σταύρος Αργυρίου, ο υποπλοίαρχος Π. Παπαδόπουλος και ο ανθυποπλοίαρχος Κασιμάτης
  3. ↑ «The Military Balance 2019». IISS (στα Αγγλικά). σελ. 114. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2020. 
  4. ↑ hellenicnavy, webmaster. «Πολεμικό Ναυτικό - Επίσημη Ιστοσελίδα - Μειωμένη Θητεία». www.hellenicnavy.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2018. 
  5. ↑ «Εννέα μήνες θητεία στο Πολεμικό Ναυτικό υπό προϋποθέσεις». PeiraiasNews.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-01-12. https://web.archive.org/web/20180112121815/http://peiraiasnews.gr/post/10116/ennea-mhnes-thhteia-sto-polemiko-naytiko-ypo-pro-potheseis. Ανακτήθηκε στις 2018-01-03. 
  6. ↑ «P-3B Orion». Πολεμική Αεροπορία. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  7. ↑ «Πότε επιτέλους θα πετάξουν & τα υπόλοιπα 4 "P-3B ORION"... Που το πάει η ΕΑΒ;». Veteranos. 19 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2024. 
  8. ↑ Burgess, Richard R.· Editor, Senior (8 Ιουλίου 2021). «Navy Orders MH-60R Helicopters to Replace Transfers to Greece». Seapower (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  9. ↑ «Πολεμικό Ναυτικό - Επίσημη Ιστοσελίδα - S70 helicopter». www.hellenicnavy.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  10. ↑ «B-212». Πολεμική Αεροπορία. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  11. ↑ «SA.319 Alouette III Ελικόπτερο πολλαπλού ρόλου - RedStar». www.redstar.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  12. ↑ «H ΑLTUS LSA θα προμηθεύσει με 5 A900 UAVs ελικόπτερα το Πολεμικό Ναυτικό». i Drones (στα Αγγλικά). 12 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ελληνικό_Πολεμικό_Ναυτικό&oldid=10817644"