Κωνσταντία της Βρετάνης

δούκισσα της Βρετάνης
(Ανακατεύθυνση από Κωνσταντία της Βρεττάνης)

Η Κωνσταντία της Βρετάνης (1161 - Σεπτέμβριος 1201) ήταν κληρονομική δούκισσα της Βρετάνης (1166 - 1201) και κόμισσα του Ρίτσμοντ (1171 - 1201).[3] Η Μαργαρίτα ήταν μοναδικό παιδί του δούκα Κόναν Δ΄ της Βρετάνης και κόμη του Ρίτσμοντ και της Μαργαρίτας, εγγονής του βασιλιά Δαυίδ Α΄ της Σκωτίας και αδελφής των Μάλκολμ Δ΄ της Σκωτίας και Γουλιέλμου του Λέοντα. Ο πατέρας της Κόναν Δ΄ ένωσε ξανά το Δουκάτο της Βρετάνης ύστερα από μια σειρά πολέμων με τον Ερρίκο Β΄ της Αγγλίας. Μετά την ενοποίηση ακολούθησε μια σειρά από εξεγέρσεις ευγενών, ο Κόναν Δ΄ κάλεσε αυτή τη φορά τον Ερρίκο Β΄ για βοήθεια. Ο Ερρίκος Β΄ επιτέθηκε στη Βρετάνη με στόχο να τιμωρήσει τους επαναστάτες βαρόνους (1166), για να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο στο δουκάτο πίεσε τον Κόναν Δ΄ να παραιτηθεί για χάρη της πεντάχρονης κόρης του Κωνσταντίας και να την αρραβωνιάσει με τον τέταρτο γιο του Γοδεφρείδο Πλανταγενέττη. Η Κωνσταντία διαδέχθηκε τον πατέρα της στο Δουκάτο της Βρετάνης.[4] Πέρασε τα νεανικά της χρόνια στην Αγγλική αυλή.[5] Ο Κόναν Δ΄ πέθανε τον Φεβρουάριο του 1171, η Κωνσταντία αν και έγινε τυπικά κόμισσα του Ρίτσμοντ (1171) δεν μπορούσε μέχρι το 1183 να μπει στην κληρονομιά της.[6] Σε ηλικία 20 ετών (1181) η Κωνσταντία πιέστηκε να παντρευτεί επίσημα τον μνηστήρα της Γοδεφρείδο Πλανταγενέτη. Ο Γοδεφρείδος πέθανε σε ατύχημα σε ένα τουρνουά ιππασίας στο Παρίσι (19 Αυγούστου 1186) και η Κωνσταντία έμεινε η μοναδική κυβερνήτης της Βρετάνης, μαζί του απέκτησε :

Κωνσταντία της Βρετάνης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Constance de Bretagne (Γαλλικά)
Γέννηση12  Ιουνίου 1161
Βρετάνη
Θάνατος5  Σεπτεμβρίου 1201
Νάντη
Αιτία θανάτουεπιπλοκή κατά τον τοκετό
Τόπος ταφήςΑββαείο του Βιλνέβ
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφεουδάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓοδεφρείδος Β΄ της Βρετάνης (από 1181)[1]
Ρανούλφο του Μπλαντεβίλ
Γκι του Τουάρ (από 1199)[1]
ΤέκναΕλεονώρα της Βρετάνης[2]
Ματθίλδη της Βρετάνης[2]
Αρθούρος Α΄ της Βρετάνης[2]
Αλίκη της Βρετάνης
Αικατερίνη του Τουάρ[2]
Μαργαρίτα του Τουάρ
ΓονείςΚόναν Δ΄ της Βρεττάνης και Μαργαρίτα του Χάντιγκτον
ΑδέλφιαHenry de Bohun, 1st Earl of Hereford (ετεροθαλής αδελφός από μητέρα)
ΟικογένειαCounts and dukes of Penthièvre
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΔούκα της Βρετάνης (1166–1201)
Κόμης του Ρίτσμοντ (1171–1201)

Ο Γοδεφρείδος δεν της επέτρεπε να έχει εξουσίες στο δουκάτο της Βρετάνης, τις απέκτησε μετά τον θάνατο του. Ο πεθερός της Ερρίκος Β΄ αποφάσισε να την παντρέψει με τον Ρανούλφο του Μπλαντεβίλ, 4ο κόμη του Τσέστερ (1188), έναν από τους ισχυρότερους βαρόνους στην Αγγλία. Ο Ρανούλφος δεν πήρε ποτέ τον τίτλο του δούκα της Βρετάνης, δεν είχε ποτέ κανέναν πολιτικό έλεγχο και καμιά εξουσία, οι βαρόνοι δεν τον αναγνώρισαν ποτέ σαν συγκυβερνήτη στο πλευρό της συζύγου του.[10][11] Ο νέος βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος κήρυξε τον γιο της και ανιψιό του, Αρθούρο, διάδοχό του στον θρόνο, ύστερα από συνθήκη που έκανε με τον βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο Αύγουστο (1191). Η Κωνσταντία συμπεριλαμβάνει τον γιο στη διακυβέρνηση των δουκάτων της Βρετάνης προκειμένου να αποκτήσει ο Αρθούρος εξουσίες (1196). Σε απάντηση ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος την κάλεσε στο Μπαγιέ, ο Ρανούλφος τη συνέλαβε στο Ποντορσόν και τη φυλάκισε στο Σαίντ-Τζέιμς. Αμέσως μετά κυκλοφόρησαν φήμες στη Βρετάνη ότι ο Ρανούλφος τη φυλάκισε για λόγους που είχαν σχέση με τον γάμο τους, ξέσπασαν επαναστάσεις και ο Αρθούρος απεστάλη για ασφάλεια στη Βρέστη. Ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος ζήτησε σαν αντάλλαγμα ομήρους, οι Βρετόνοι τους έστειλαν αλλά η Κωνσταντία παρέμεινε φυλακισμένη με αποτέλεσμα οι επαναστάσεις να συνεχιστούν. Ο Ριχάρδος δέχτηκε ακόμα πιο έντονες πιέσεις και αναγκάστηκε να την αποφυλακίσει (1198), η Κωνσταντία επέστρεψε στη Βρετάνη όπου ακύρωσε τον δεύτερο γάμο της.[12]

Ο Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ αποφάσισε ότι η αρχιεπισκοπή του Ντολ δεν θα υποταχθεί στη μητροπολιτική αρχιεπισκοπή της Τουρ, η Κωνσταντία διαφώνησε με την απόφαση επειδή έδινε πλεονέκτημα στον Φίλιππο Αύγουστο για τη Βρετάνη και αφορίστηκε.[13] Η Κωνσταντία της Βρετάνης παντρεύτηκε τον Οκτώβριο του 1199 σε τρίτο γάμο τον Γκυ του Τουάρ. Την περίοδο 1198 - 1201 η Κωνσταντία συμβασίλευσε με τον γιο της Αρθούρο, συμβούλευε συνεχώς τον Αρθούρο να ακολουθεί πολιτική συμμαχίας με τη Γαλλία σύμφωνα με τις επιθυμίες του πρώτου συζύγου της Γοδεφρείδου Πλανταγενέτη. Η Κωνσταντία δεν είχε κανένα δικαίωμα σαν κορίτσι να κληρονομήσει τον πατέρα της σε περίπτωση που είχε αδελφό, σε ένα διάταγμα της μητέρας της Μαργαρίτας φαίνεται ότι είχε με τον σύζυγο της Κόναν μόνο ένα παιδί.[14] Σε δύο άλλα διατάγματα ωστόσο της Κωνσταντίας και του γιου της Αρθούρου (1200) φαίνεται ότι είχε έναν αδελφό τον Γουλιέλμο που έγινε κληρικός. Ο Έβεραρντ γράφει ότι όταν ο Ερρίκος Β΄ ζήτησε από τον Κόναν να παραιτηθεί του επέβαλε να αποκλείσει οποιονδήποτε γιο του από τη διαδοχή.[15] Όταν πέθανε ο βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος Α΄ (1199) ο βασιλιάς Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας αποφάσισε να αναγνωρίσει τον γιο της Αρθούρο σαν διάδοχο του Ριχάρδου, υπό τον όρο ότι θα του έδινε όρκο πίστης και υποταγής. Αλλά ο 13χρονος Αρθούρος με την αδελφή του συνελήφθησαν αιχμάλωτοι από τον θείο τους Ιωάννη τον Ακτήμονα που σφετερίστηκε τον θρόνο, και ο Αρθούρος δολοφονήθηκε λίγο αργότερα υπό μυστήριες συνθήκες. Με τον Γκυ του Τουάρ απέκτησε :

Πέθανε στη Νάντη σε ηλικία 40 ετών από Λέπρα ή από επιπλοκές στη γέννα του τελευταίου της παιδιού.[23]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 p10215.htm#i102148. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  3. Judith Everard, Michael Jones, The Charters of Duchess Constance of Brittany and her Family (1171-1221), The Boydell Press, 1999, σ. 38
  4. Everard, Judith (2000). Brittany and the Angevins: Province and Empire, 1158-1203. Cambridge University Press, 2000, σ. 42
  5. Borgnis Desbordes, Eric, Constance de Bretagne (1161-1201), une duchesse face à Richard Cœur de Lion et Jean sans Terre, Yoran embanner, 2018, σ. 91
  6. Judith Everard, Michael Jones, The Charters of Duchess Constance of Brittany and her Family (1171-1221), The Boydell Press, 1999, σ. 38
  7. Michael Jones, « Eleanor, suo jure duchess of Brittany (1182x4–1241) », Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004 ; online edition, January 2008
  8. Guy-Alexis Lobineau, Histoire de Bretagne, Palais Royal, 1973, I, σ. 171, CLIX
  9. Malcolm A. Craig, « A Second Daughter of Geoffrey of Brittany », Historical Research, vol. 50, n° 121 (May 1977), σσ. 112-115
  10. Eales 2008
  11. Jacques Choffel, La Bretagne sous l'orage Plantagenet, 1990, σσ. 140, 165
  12. Jacques Choffel, La Bretagne sous l'orage Plantagenet, 1990, σσ. 203-204
  13. Borgnis Desbordes, Eric, Constance de Bretagne (1161-1201), une duchesse face à Richard Cœur de Lion et Jean sans Terre, Yoran embanner, 2018, σσ. 408-409
  14. Judith Everard and Michael Jones, The Charters of Duchess Constance of Brittany and Her Family (1171-1221), The Boydell Press, 1999, σσ. 93-94
  15. Everard, Judith (2000). Brittany and the Angevins: Province and Empire, 1158-1203. Cambridge University Press, 2000, σ. 43
  16. Pierre-Hyacinthe Morice, Histoire ecclesiastique et civile de Bretagne, I, p 129 ha 150
  17. Charles Taillandier, Histoire ecclesiastique et civile de Bretagne, II, p IX
  18. Prudence Guillaume de Roujoux, Histoire des rois et des ducs de Bretagne, II, p 231
  19. Arthur Le Moyne de La Borderie, Histoire de Bretagne, III, p 288
  20. Pierre Daru, Histoire de Bretagne, I, p 407
  21. Francois Manet, Histoire de la Petite-Bretagne, ou Bretagne Armorique, depuis ses premiers habitans connus, II, p 308
  22. Medieval Lands
  23. Borgnis Desbordes, Eric, Constance de Bretagne (1161-1201), une duchesse face à Richard Cœur de Lion et Jean sans Terre, Yoran embanner, 2018, σ. 437

Πηγές Επεξεργασία

  • Borgnis Desbordes, Eric, Constance de Bretagne (1161-1201), une duchesse face à Richard Cœur de Lion et Jean sans Terre, Yoran embanner, 2018
  • Everard, Judith (2000). Brittany and the Angevins: Province and Empire, 1158-1203. Cambridge University Press, 2000
  • François Manet, Histoire de la Petite-Bretagne, ou Bretagne Armorique, depuis ses premiers habitans connus, Τόμος Β΄
  • Judith Everard, Michael Jones, The Charters of Duchess Constance of Brittany and her Family (1171-1221), The Boydell Press, 1999
  • Quaghebeur, Joëlle. La Cornouaille du IXème au XIIème siècles : mémoire, pouvoirs, noblesse, Rennes Quimper, Presses universitaires de Rennes, Société archéologique du Finistère, 2002
Κωνσταντία της Βρετάνης
Γέννηση: 12 Ιουνίου 1161 Θάνατος: 5 Σεπτεμβρίου 1201
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κόναν Δ΄
Δούκισσα της Βρετάνης
 

1166 - 1201
Με τον πρώτο σύζυγο της Γοδεφρείδο Β΄
1181-1186
Με τον γιο της Αρθούρο Α΄
1196-1201
Με τον τρίτο σύζυγο της Γκυ του Τουάρ
1199-1201
Διάδοχος
Αρθούρος Α΄