Κωνσταντίνος Γ΄ Λειχούδης

Ο Κωνσταντίνος Γ΄ Λειχούδης ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 1059 ως το 1063.

Κωνσταντίνος Γ΄ Λειχούδης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	10ος αιώνας Κωνσταντινούπολη
Θάνατος	9  Αυγούστου 1063 ή 10  Αυγούστου 1063 Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησης	Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Θρησκεία	Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Eορτασμός αγίου	29 Ιουλίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	μεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	επίσκοπος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν μαθητής του Ιωάννη Μαυρόποδα και φίλος του Μιχαήλ Ψελλού, και του (μετέπειτα διαδόχου του στον Οικουμενικό Θρόνο) Ιωάννη Ξιφιλίνου. Ήταν ευνούχος και κάτοχος μεγάλης παιδείας.

Ανέβηκε σε υψηλά αξιώματα στην ιεραρχία της Αυτοκρατορίας: έγινε πρωτοβεστιάριος, πρόεδρος της Συγκλήτου και σύμβουλος των Αυτοκρατόρων Μιχαήλ Ε΄ Καλαφάτη και Κωνσταντίνου Θ΄ του Μονομάχου, του οποίου εκτελούσε και χρέη πρωθυπουργού, διαχειριζόμενος εξ ολοκλήρου την διακυβέρνηση του κράτους. Όταν όμως περί το 1050 ο Κωνσταντίνος Θ΄ ο Μονομάχος θεώρησε ότι ο Λειχούδης είχε συγκεντρώσει πολλή εξουσία και δεν μπορούσε πια να τον ελέγξει, φοβήθηκε μήπως του σφετεριστεί και τον Θρόνο και τον απομάκρυνε από την Αυλή, εξαναγκάζοντάς τον να γίνει μοναχός.

Διετέλεσε ηγούμενος της Μονής Μαγγάνων, στην οποία εκείνη την εποχή οικοδομήθηκε επιβλητικό κτιριακό συγκρότημα με φιλανθρωπικά παραρτήματα, των οποίων τις τεράστιες προσόδους διαχειριζόταν ο ίδιος.

Με την εύνοια του Αυτοκράτορα Ισαάκιου Κομνηνού, αλλά και με τον εκβιασμό του να παραιτηθεί από την επιστασία και τα δικαιώματα της Μονής Μαγγάνων, εξελέγη με ψήφο κλήρου και λαού Πατριάρχης τον Φεβρουάριο του 1059, μετά την απομάκρυνση του Μιχαήλ Κηρουλάριου.

Πέθανε στις 9 ή 10 Αυγούστου του 1063 και ο Μιχαήλ Ψελλός έγραψε επιτάφιο λόγο προς τιμήν του. Ανακηρύχθηκε άγιος και η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 29 Ιουλίου.

Μακρυνοί απόγονοι της οικογενείας του ήταν οι λόγιοι αδερφοί Ιωαννίκιος και Σωφρόνιος Λειχούδης (17ος αιώνας).

Έργα

Διασώζονται δύο κείμενά του:

1. Περί δούλου εγκληματικού
2. Περί του φονεύσαντος ιερέως και καθαιρεθέντος

Επίσης προέτρεψε τον Μιχαήλ Ψελλό να γράψει το πρώτο μέρος της Χρονογραφίας του, δηλαδή της ιστορίας των ετών 976-1059.

Υποσημειώσεις και παραπομπές

Πηγές

• Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil. 
• Σκιαδαρέση, Αγγελική-Μαριάνθη (2019). Η αφηγηματική αποτύπωση της εικόνας του αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Θ' Μονομάχου μέσα στη Χρονογραφία του Μιχαήλ Ψελλού. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) - Φιλοσοφική Σχολή. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2024. 
• Stankovic, Vlada (5 Οκτωβρίου 2003). «Ιωάννης Η΄ Ξιφιλίνος». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μικρά Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2024. 
• Strahl, Philipp (1828). Das gelehrte Russland. Λειψία: Fleischer. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2024. 
• Grumel, Venance (1958). Traité d'études byzantines, vol. I : La chronologie. Paris: Presses universitaires de France. 

Περαιτέρω ανάγνωση

• Μιχαήλ Ψελλού, «Έγκώμιον εις τον όσιώτατον κυρ Κωνσταντίνον πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως τον Λειχούδην»: Κωνσταντίνος Σάθας, Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη, τόμ. Δ', Βενετία 1874, σελ. 388