Το κόγκελ μόγκελ (γίντις: גאָגל-מאָגל, πολωνικά: kogel-mogel‎‎, νορβηγικά: eggedosis‎‎, γερμανικά: Zuckerei‎‎, ρωσικά: гоголь-моголь‎‎) είναι σπιτικό επιδόρπιο με βάση το αυγό, το οποίο είναι δημοφιλές στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, καθώς και στην Καυκασία. Φτιάχνεται από κρόκους αυγού, ζάχαρη και αρωματικές ύλες όπως μέλι, βανίλια, κακάο ή ρούμι, παρόμοια με το έγκνογκ ή το ζαμπαγιόνε. Στην κλασική του μορφή σερβίρεται ελαφρώς παγωμένο ή σε θερμοκρασία δωματίου. Σερβίρεται ζεστό για σπιτική θεραπεία για πονόλαιμους Οι παραλλαγές περιλαμβάνουν γάλα, μέλι και σόδα.[1][2]

Κόγκελ μόγκελ
Προέλευση
Άλλη ονομασίαGogol-mogol, gogle-mogle
Τόπος προέλευσηςΕβραϊκές κοινότητες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης
Πληροφορίες
ΠιάτοΕπιδόρπιο
Θερμοκρασία σερβιρίσματοςΚρύο ή σε θερμοκρασία δωματίου
Κύρια συστατικάΚρόκοι αυγού, ζάχαρη
Παραλλαγέςπροσθήκη χυμού προτοκαλιού για γεύση παρόμοια με το Orange Julius
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ιστορία και ετυμολογία Επεξεργασία

Το κόγκελ μόγκελ έγινε γνωστό με αυτό το όνομα από τις εβραϊκές κοινότητες της Κεντρικής Ευρώπης του 17ου αιώνα.[3] Μπορεί να έχει τις ρίζες του στον εβραϊκό κώδικα νόμου που ονομάζεται Shulchan Arukh (Σουλχάν Αρούχ) όπου επιτρέπεται σε κάποιον να καταναλώνει γλυκό σιρόπι ή/ και ωμό αυγό στο Shabbat (Σαμπάτ) για να κάνει τη φωνή κάποιου πιο ευχάριστη.

Το λεξικό του Μαξ Βάσμερ αναφέρει διάφορες υποθέσεις σχετικά με την προέλευση του ονόματος, όπως τα αγγλικά hug-mug, hugger-mugger ή το γερμανικό Kuddelmuddel.[4]

Το επιδόρπιο έγινε δημοφιλές κατά την έλλειψη τροφίμων της κομμουνιστικής περιόδου, συμπεριλαμβανομένης της ζάχαρης.[5] Τρώγεται ακόμα στην Πολωνία και σε πολωνικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο.

Παρασκευή Επεξεργασία

Το πιάτο αποτελείται από ωμούς κρόκους αυγού και ζάχαρη, χτυπημένα και αλεσμένα μέχρι να σχηματίσει μια κρεμώδης υφή, χωρίς διακριτούς κόκκους ζάχαρης. Στις σύγχρονες κουζίνες, αναμιγνύεται συχνά σε ένα μπλέντερ μέχρι να αλλάξει χρώμα και να γίνει παχύ. Μια κλασική μερίδα κόγκελ μόγκελ φτιάχνεται από δύο κρόκους αυγών και τρία κουταλάκια του γλυκού ζάχαρης. Παραλλαγές μπορούν να γίνουν προσθέτοντας σοκολάτα, βότκα, ρούμι, μέλι, βανίλια, χυμό λεμονιού, χυμό πορτοκαλιού, σταφίδες, σαντιγί ή διάφορα άλλα συστατικά με βάση τις προτιμήσεις του ατόμου.

Χρήσεις Επεξεργασία

Το κόγκελ μόγκελ παρασκευάζεται συχνά ως τροφή μετάβασης για μωρά που μετακινούνται από μια δίαιτα δημητριακών σε εκείνη που περιλαμβάνει αυγά και άλλα μαλακά τρόφιμα. Είναι επίσης ένα λαϊκό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του κρυολογήματος ή της γρίπης, ιδιαίτερα του κρυολογήματος στο στήθος και της λαρυγγίτιδας. Το κόγκελ μόγκελ κατατάσσεται εξαιρετικά ανάμεσα σε άλλες παραδοσιακές κρύες θεραπείες όπως η κοτόσουπα.

Η παραδοσιακή χρήση του κόγκελ μόγκελ ως σπιτική θεραπεία για τη θεραπεία ενός πονόλαιμου υποστηρίζεται από έρευνα που έγινε στο Ισραήλ.[6][7] Η απλούστερη μορφή παρασκευής ως θεραπεία είναι χωρίς αυγό, αλλά μόνο το μέλι προστίθεται στο ζεστό γάλα. Συνήθως, ένα μόνο ωμό αυγό προστίθεται σε ένα φλιτζάνι ζεστό γάλα και αναμιγνύεται με μια κουταλιά της σούπας μέλι.

Πολιτιστικές αναφορές Επεξεργασία

Στη γερμανική μετάφραση του Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ, ο Χάμπτι Ντάμπτι ονομάζεται Goggelmoggel.

Στην ταινία του 1985 του Ντόκτορ Αϊμπολίτ (ρωσικά: Доктор Айболит) από τη Σοβιετική Ένωση, ο γιατρός Αϊμολίτ γιατρεύει άρρωστους πειρατές και ζώα δίνοντάς τους κόγκελ μόγκελ.

Στην πολωνική ταινία κωμωδίας Kogel-mogel του 1988, σε σκηνοθεσία του Ρόμαν Ζαουούσκι, πρωταγωνιστούν οι Γκραζίνα Μπουένσκα-Κόλσκα και Έβα Κάσπσικ.

Μια παρόμοια ηχητική φράση, το Great Googly Moogly, ένας φαινομενικός ευφημισμός για το «Μεγάλο Παντοδύναμο Θεό», εμφανίζεται στο τραγούδι Goin' Down Slow του Howlin' Wolf και στο έργο του Λάνγκστον Χιουζ, όπου αργότερα γενικεύτηκε από τους Φρανκ Ζάπα και Mr. Magoo.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Prevention, Alternative Health, Bubbes Remedies, Jewish Genetic Diseases, Jewish Medical Ethics
  2. Πετροσιάν, Ιρίνα· Άντεργουντ, David (2006). Armenian Food: Fact, Fiction & Folklore. Μπλούμινγκτον, Ιντιάνα: Yerkir Publishing. σελ. 243. ISBN 978-1-4116-9865-9. 
  3. «Polish Kogel Mogel Is a Spin on Eggnog». Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  4. М. Р. Фасмер. Этимологический словарь русского языка. Прогресс, 1964—1973. Гоголь-моголь (Μαξ Βάσμερ, Ετυμολογικό λεξικό της ρωσικής γλώσσας).
  5. Τσάκσον, Τζον E.· Κλιχ, Γιάτσεκ (6 Ιουνίου 2005). The Political Economy of Poland's Transition: New Firms and Reform Governments (στα Αγγλικά). Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. ISBN 978-1-139-44415-6. 
  6. Δρ. Σάμουελ Γκίβον, ένας εμπειρογνώμονας της εσωτερικής παθολογίας της Γενικής Ιατρικής Υπηρεσίας του Ισραήλ, λέει ότι έρευνα απέδειξε ότι το ζεστό κόγκελ μόγκελ βοηθά με ένα αντιβιοτικό αποτέλεσμα, διευρύνοντας τα αιμοφόρα αγγεία στο λαιμό, φέρνοντας έτσι περισσότερο αίμα και αντιγόνα στην περιοχή της φλεγμονής και έτσι επιταχύνει την ανάκαμψη
  7. Grandma gave you Gogle Mogle? It really works! (εβραϊκά, άρθρο Ynet)