Κόμμα Εθνικής Τάξης
Το Κόμμα Εθνικής Τάξης (Millî Nizam Partisi, MNP) ήταν ισλαμικό πολιτικό κόμμα, το πρώτο από μια σειρά σλαμικών κομμάτων που ίδρυσε ο Νετσμετίν Ερμπακάν, ο κύριος διαμορφωτής του πολιτικού Ισλάμ στην Τουρκία. [1]
Κόμμα Εθνικής Τάξης Millî Nizam Partisi | |
|---|---|
| Ιδρυτής | Νετσμετίν Ερμπακάν |
| Ίδρυση | 26 Ιανουαρίου 1970 |
| Διάλυση | 20 Μαΐου 1971 |
| Διάδοχος | Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας |
| Ιδεολογία | Ισλαμισμός |
| Πολιτικό σύστημα Τουρκία Πολιτικά κόμματα Εκλογές | |
Ο Ερμπακάν αποχώρησε από το Κόμμα Δικαιοσύνης, κόμμα που στέγαζε μεγάλο μέρος των θρησκευόμενων πολιτών, το 1969, κατηγορώντας το για οικονομική υποτέλεια στη Δύση. Στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν τον ίδιο χρόνο, εκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Ικονίου και στις 26 Ιανουαρίου 1970, ίδρυσε μαζί με ακόμη 17 ανεξάρτητους βουλευτές της εκλογικής περιφέρειας του Ικονίου, το πρώτο αμιγώς ισλαμικό πολιτικό κόμμα της Τουρκίας.[2] Η δημιουργία ισλαμικού πολιτικού κόμματος αποτέλεσε τομή για το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας, αφού η ισλαμική προπαγάνδα ήταν απαγορευμένη στη χώρα για περίπου 40 χρόνια.
Η κύρια θέση του κόμματος, αναπτύχθηκε μέσα από το μανιφέστο του Ερμπακάν, Milli Gorus («Εθνικό Όραμα»), την οποία προσδιόριζε ως εξής: «Το Εθνικό Όραμα είναι η ψυχή και το πνεύμα του Έθνους μας, τα οποία κατά την διάρκεια της ένδοξης ιστορίας μας κατέκτησαν την Κωνσταντινούπολη και έτσι έκλεισαν μια εποχή και άνοιξαν μιαν άλλη, τα οποία πολιόρκησαν την Βιέννη, τα οποία κέρδισαν στο Τσανάκαλε, τα οποία έκαναν τον πόλεμο της ανεξαρτησίας μας, και πρόσφατα πέτυχαν θαύματα στην Κύπρο. Το Έθνος μας θα βρει στο Εθνικό Όραμα, τον ίδιο του τον εαυτό, θα βρει αυτό που ψάχνει». [1] Το Κόμμα Εθνικής Τάξης προπαγάνδιζε τις ισλαμικές ηθικές αξίες και τα εθνικιστικά αισθήματα και υπερασπιζόταν μια πολιτική βιομηχανικής ανάπτυξης υπό την ηγεσία του κράτους.
Η φιλοσοφία του κόμματος απέρριπτε τον Κεμαλισμό καθώς θεωρούσε ότι η επιλογή του Μουσταφά Κεμάλ να αντικαταστήσει τις πολιτικές και κοινωνικές αξίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίες με αυτές της Δύσης ήταν τεράστιο λάθος και η πηγή όλων των δεινών της τουρκικής κοινωνίας. Οραματίζονταν να δημιουργήσουν μια χώρα με βάση τις ισλαμικές αρχές που θα είναι αλληλέγγυα με τις υπόλοιπες μουσουλμανικές χώρες και όχι με τη Δύση.
Η κύρια δύναμη του κόμματος ήταν οι θρησκευόμενοι πληθυσμοί της Ανατολίας, συντηρητικοί Σουνίτες μικρέμποροι, τεχνίτες, ελεύθεροι επαγγελματίες, βιοτέχνες και αγρότες που περίμεναν μάταια να επωφεληθούν από τις εκσυγχρονιστικές πολιτικές της κυβέρνησης.[3] Σημαντική δύναμη για το κόμμα και ενωτικός του κρίκος με τον λαό, ήταν οι ιμάμηδες των ημι-παράνομων αδελφοτήτων των Νουρτσού και Νακσιμπεντί (μέλος των Νακσιμπεντί ήταν και ο ίδιος ο Ερμπακάν). [4]
Η λειτουργία του κόμματος απαγορεύτηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας στις 20 Μαΐου 1971 γιατί παραβίαζε τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους όπως είχε αποτυπωθεί στο Σύνταγμα της χώρας (προοίμιο και άρθρα 2, 19 και 57) καθώς και στον Νόμο για τα Πολιτικά Κόμματα. Η απαγόρευση ήρθε ως αποτέλεσμα του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 12ης Μαρτίου 1971, το οποίο δικαιολογήθηκε ως αναγκαίο προκειμένου να επαναφερθεί το «κεμαλικό πνεύμα» στο κράτος. [5] Τον Οκτώβριο του 1972 ο Ερμπακάν ίδρυσε το επόμενο ισλαμικό κόμμα, το κόμμα της Εθνικής Σωτηρίας.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ιωάννης Μπαλτζώης (18 Ιουλίου 2018). «Ο Σουλτάνος Ερντογάν, ο Μέντοράς του Ερμπακάν και το Κίνημα Milli Gorus (Εθνική Θέαση)». ΚΕΔΙΣΑ. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ https://www.pio.gov.cy/η-υπόθεση-κλεισίματος-του-φιλο-κουρδικού-κόμματος-της-δημοκρατίας-των-λαών.html
- ↑ Nilufer Narli (Σεπτέμβριος 1999). «The Rise of the Islamist Movement in Turkey». Middle East Review of International Affairs.
- ↑ Μιχαήλ Εμμανουήλ Δημάκας (3 Μαρτίου 2022). «Το πολιτικό Ισλάμ στην Τουρκία». ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2022.
- ↑ https://kedisa.gr/τα-πραξικοπήματα-στην-τουρκία-και-ο-ρό/