Κύπελλο του Νέστορος

στις Πιθηκούσσες, οινοχόη 8ου αι.π.Χ

Το κύπελλο του Νέστορος Bρέθηκε σε τάφο στις Πιθηκούσσες (αρχαία ελληνική αποικία που ίδρυσαν οι Ευβοείς το 740 π.Χ., σημερινή Ίσκια) και ένα από τα πρώτα δείγματα γραφής στο ελληνικό αλφάβητο [1].

Κύπελλο του Νέστορος
 
ΟνομασίαΚύπελλο του Νέστορος
Έτος δημιουργίας740 π.Χ
Είδοςοινοχόη
Διαστάσεις 
ΜουσείοMuseo Archeologico di Pitecusa
Αριθμός καταλόγου 
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Επιγραφή Επεξεργασία

 
Κείμενο της επιγραφής

Πρόκειται για μία από τις πιο παλιές επιγραφές που έχουμε στη διάθεσή μας. Είναι γραμμένη βουστροφηδόν[2], οι λέξεις χωρίζονται και αποτελείται από τρεις στίχους. Ο πρώτος στίχος είναι σε ιαμβικό τρίμετρο, ενώ οι στίχοι 2 και 3 είναι σε δακτυλικά εξάμετρα. [3]

ΝΕΣΤΟΡΟΣ : Ε…: ΕΥΠΟΤ[ΟΝ] : ΠΟΤΕΡΙΟ[Ν]
ΗΟΣΔΑΤΟΔΕΠ[ΙΕ]ΣΙ : ΠΟΤΕΡΙ[Ο] : AΥΤΙΚΑΚΕΝΟΝ
ΗΙΜΕΡ[ΟΣ : ΗΑΙΡ]ΕΣΕΙ : ΚΑΛΛΙΣΤ[ΕΦΑΝ]Ο : ΑΦΡΟΔΙΤΕΣ

Μεταγραφή
«Νέστορος [εἰμὶ] εὔποτον ποτήριον
ὃς δ' ἂν τοῦδε πίησι ποτηρίου αὐτίκα κῆνον
ἵμερος αἱρήσει καλλιστεφάνου Ἀφροδίτης»

Απόδοση
Είμαι το καλόπιοτο ποτήρι του Νέστορος•
όποιος πιεί από τούτο το ποτήρι αμέσως θα τον
καταλάβει ο πόθος της καλλιστέφανης Αφροδίτης


Εάν αφαιρέσουμε από την επιγραφή του κυπέλλου μερικά θραύσματα που χάθηκαν, τότε το κείμενο αναφέρεται στον Νέστορα που περιγράφει ο Όμηρος στην Ιλιάδα, ραψωδία Λ [4] v. 632

ΙΛΙΑΣ - ραψ Λ[4] Απόδοση
«τοῖσι δὲ τεῦχε κυκειῶ ἐϋπλόκαμος Ἑκαμήδη, 625

τὴν ἄρετ' ἐκ Τενέδοιο γέρων, ὅτε πέρσεν Ἀχιλλεύς,
θυγατέρ' Ἀρσινόου μεγαλήτορος, ἥν οἱ Ἀχαιοὶ
ἔξελον οὕνεκα βουλῇ ἀριστεύεσκεν ἁπάντων.
ἥ σφωϊν πρῶτον μὲν ἐπιπροίηλε τράπεζαν
καλὴν κυανόπεζαν ἐύξοον, αὐτὰρ ἐπ' αὐτῆς
χάλκειον κάνεον, ἐπὶ δὲ κρόμυον ποτῷ ὄψον,
ἠδὲ μέλι χλωρόν, παρὰ δ' ἀλφίτου ἱεροῦ ἀκτήν,
πὰρ δὲ δέπας περικαλλές, ὃ οἴκοθεν ἦγ' ὁ γεραιός,
χρυσείοις ἥλοισι πεπαρμένον: οὔατα δ' αὐτοῦ
τέσσαρ' ἔσαν, δοιαὶ δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον
χρύσειαι νεμέθοντο, δύω δ' ὑπὸ πυθμένες ἦσαν.
ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης
πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ' ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν.
ἐν τῷ ῥά σφι κύκησε γυνὴ ἐϊκυῖα θεῇσιν
οἴνῳ Πραμνείῳ, ἐπὶ δ' αἴγειον κνῆ τυρὸν
κνήστι χαλκείῃ, ἐπὶ δ' ἄλφιτα λευκὰ πάλυνε, 640
πινέμεναι δ' ἐκέλευσεν, ἐπεί ῥ' ὥπλισσε κυκειῶ.»

Τότε η Εκαμήδη η καλοπλέξουδη πιοτό τους ετοιμάζει.625
Την Τένεδο ο Αχιλλέας σαν πάτησε, την είχαν δώσει οι Αργίτες,
την κόρη του Αρσινόου του αντρόκαρδου, στο γέροντα μοιράδι
αρχοντικό, τι πρώτη η γνώμη του στων άλλων μέσα πάντα.
Αυτή μπροστά τους γαλαζόποδο, πανώριο, τορνεμένο
τραπέζι πρώτα τώρα απίθωσε, κι απάνω του ακουμπούσε
κανίστρι χάλκινο, και μέσα του κρομμύδι για προσφάγι,
να πίνουν, μέλι ακόμα ολόξανθο και κρίθινο άγιο αλεύρι,
στερνά την ώρια κούπα, ο γέροντας που 'χε απ᾿ την Πύλο φέρει,
την πλουμισμένη με χρυσόκαρφα, και τέσσερα τη ζώναν
αφτιά᾿ σε κάθε αφτί δεξόζερβα χρυσά βοσκολογούσαν
δυο περιστέρια, κι από κάτω της διπλοί βρίσκονταν πάτοι.
Γεμάτη αv ήταν, άλλος δύσκολα να την κουνήσει μπόρειε,
μα ο γέρο Νέστορας ανέκοπα την έφερνε στα χείλια.
Εκεί συγκέρασε η θεόμορφη γυναίκα τότε πρώτα
κρασί απ᾿ την Πράμνο [5], ξύνει μέσα του με τη χαλκένια ξύστρα
τυρί γιδίσιο, και πασπάλισε κριθάλευρο από πάνω᾿ 640
και το πιοτό σαν αποτέλειωσε, τους κάλεσε να πιούνε.


Σήμερα το Κύπελλo του Νέστορος φυλάσσεται στο Museo Archeologico di Pitecusa [6] στην Ίσκια [7].

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Joachim Latacz, Homer, der erste Dichter des Abendlandes (Omero, il primo poeta dell'Occidente), ediz. inglese a cura di Ann Arbor, ISBN 0-472-08353-8.
  • Carlo Odo Pavese, La iscrizione sulla kotyle di Nestor da Pithekoussai, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 114 (1996) 1–23.
  • Yves Gerhard, La "coupe de Nestor": reconstitution du vers 1, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 176 (2011) 7-9.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία