Λέυλα Μαμμαντμπέγιοβα
Η Λέυλα Αλασγκάρ κιζι Μαμμαντμπέγιοβα, το γένος Ζεϋνάλοβα[2], γεννήθηκε το 1909 στο Μπακού και πέθανε εκεί το 1989. Δεν ήταν απλώς η πρώτη γυναίκα αεροπόρος του Αζερμπαϊτζάν, αλλά η πρώτη γυναίκα πιλότος της ευρύτερης περιοχής του Καυκάσου, της Νότιας Ευρώπης και της Δυτικής Ασίας[3].
Λέυλα Μαμμαντμπέγιοβα | |
---|---|
![]() | |
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Leyla Ələsgər qızı Məmmədbəyova (Αζερμπαϊτζανικά) |
Γέννηση | 17 Σεπτεμβρίου 1909 Μπακού |
Θάνατος | 4 Ιουλίου 1989 Μπακού |
Τόπος ταφής | Alley of Honor |
Χώρα πολιτογράφησης | Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | αεροπόρος στρατιωτικός[1] |
Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
Πόλεμοι/μάχες | Ανατολικό Μέτωπο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Βραβεύσεις | τάγμα του Παράσημου της Τιμής (27 Ιανουαρίου 1936) μετάλλιο για διάκριση στην δουλειά (25 Φεβρουαρίου 1946) |
![]() | |
Νεανικά χρόνια
ΕπεξεργασίαΟ πατέρας της Μαμμαντμπέγιοβα, ο Αλασγκάρ Ζεϋνάλοβ, ήταν ξάδερφος του Χουσεΐν Αραμπλίνσκι[2], ενός από τους πρώτους ηθοποιούς του Αζερμπαϊτζάν. Η οικογένειά της είχε μεγάλη σχέση με τις τέχνες και ως έφηβη έπαιζε πιάνο και ταρ. Στην ηλικία των 14 ετών, παντρεύτηκε τον πρώην γαιοκτήμονα Μπαχράμ Μαμμαντμπέγιοβ από το Κουρνταχάνι, ο οποίος μετέπειτα θα εξελισσόταν στον διευθυντή της Επαγγελματικής Τράπεζας Συνεταιρισμών του Μπακού[2].
Καριέρα
ΕπεξεργασίαΗ Μαμμαντμπέγιοβα εκπαιδεύτηκε ως επαγγελματίας αεροπόρος στην αερολέσχη του Μπακού και πραγματοποίησε την παρθενική της πτήση το 1931. Συνέχισε την εκπαίδευση της σε σχολή πιλότων στη Μόσχα το 1932. Στις 17 Μαρτίου 1933, η Μαμμαντμπέγιοβα έγινε η δεύτερη αλεξιπτωτίστρια της Σοβιετικής Ένωσης (μετά την Νίνα Κάμνεβα), εκτελώντας άλμα από ένα αεροπλάνο τύπου Πολυκάρποβ Πο-2 (U-2) στο αεροδρόμιο του Τουσίνο στη Μόσχα. Το 1934 κέρδισε τον διαγωνισμό αλεξιπτωτιστριών μεταξύ εκπροσώπων από τα έθνη της νότιας Καυκασίας. Μέχρι το 1941 είχε εξελιχθεί στο βαθμό του Επισμηναγού του Σοβιετικού στρατού.
Η Μαμμαντμπέγιοβα συνέχισε την επαγγελματική της καριέρα ως πιλότου και εκπαιδεύτριας στην αερολέσχη του Μπακού. Δεν της επετράπη η συμμετοχή στα θέατρα των επιχειρήσεων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου καθώς ανέτρεφε τέσσερα ανήλικα τέκνα (συνολικά απέκτησε έξι). Παρά το γεγονός ότι λόγω των πολεμικών συνθηκών η αερολέσχη του Μπακού ανέστειλε τη λειτουργία της, η Μαμμαντμπέγιοβα κατόρθωσε να διοργανώσει από μόνη της μαθήματα πτήσεων με ανεμοπλάνα και εκτέλεσης αλμάτων με αλεξίπτωτο. Σε αυτά κατόρθωσε να εκπαιδεύσει εκατοντάδες μετέπειτα πιλότους μαχητικών και σχεδόν 4.000 αλεξιπτωτιστές. Δύο εκπαιδευόμενοι της τιμήθηκαν με το μετάλλιο του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης. Η Μαμμαντμπέγιοβα πραγματοποίησε την τελευταία της πτήση το 1949 και μέχρι το 1961 εργαζόταν ως αντιπρόεδρος της ΝΤΟΣΑΑΦ (Κοινωνία εθελοντών για τη συνεργασία στρατού, αεροπορίας και ναυτικού).
Προσωπική ζωή
ΕπεξεργασίαΤόσο ο πρωτότοκος γιος της Μαμμαντμπέγιοβα, Φιρούντιν, πολέμησε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο όσο και ο νεότερος γιος της, Χανλάρ, έλαβε μέρος στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Και οι δυο τους πολέμησαν ως πιλότοι μαχητικών αεροσκαφών.
Κληρονομιά
ΕπεξεργασίαΗ Λέυλα Μαμμαντμπέγιοβα είχε γίνει ζωντανό πρότυπο πριν κλείσει τα τριάντα της. Το θάρρος και οι ικανότητές της δοξάστηκαν μέσω των μέσων ενημέρωσης και των τεχνών. Ο χαρακτήρας της ενέπνευσε τα λογοτεχνικά έργα του Μιχαήλ Μούσφιγκ (Αφσάν το 1933 και Σόυλα το 1934) και του Σαμάντ Βουργκούν (Λέυλα, το 1935) όπως και την ταινία Ισμάτ του 1934 (υπό τη σκηνοθεσία του Μιχαήλ Μιχαήλοβ). Μάλιστα, η Μαμμαντμπέγιοβα εμφανίστηκε στην ταινία εκτελώντας ως σταντγούμαν τις σκηνές πτήσης αεροσκαφών[2]. Το 1995 ο οργανισμός Αζερμπαϊτζάντελεφιλμ διένειμε το ντοκιμαντέρ Λέυλα, σε σκηνοθεσία Ναζίμ Ρζα Ισραφίλογλου με θέμα τη ζωή και την καριέρα της αεροπόρου.