Λαοδίκεια της Μηδίας
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Λαοδίκεια ήταν πόλη της Μηδίας. Τη Λαοδίκεια αναφέρουν οι Στέφανος Βυζάντιος, Στράβων και Ευστάθιος.
Ιστορία Επεξεργασία
Πρωτοϊδρύθηκε από τον Δαρείο Α΄ Μεγάλο με το όνομα Niphaunda. Αργότερα επανιδρύθηκε από τον Ξέρξη Α΄. Κατά την ελληνιστική περίοδο , επανιδρύθηκε πιθανόν από τον Σέλευκο Α΄ ή τον Αντίοχο Α΄ Σωτήρα για να τιμήσει τη σύζυγό του Λαοδίκη. Φαίνεται ότι στην περίοδο αυτή περιήλθε σε ακμή.
Από την ελληνιστική πόλη σώζεται στήλη με διάταγμα του Αντιόχου Γ΄, χρονολογούμενη στο 193 π.Χ., καθώς και τέσσερα ορειχάλκινα ελληνικά ειδώλια σε ελληνιστικό ναό. Στο διάταγμα πληροφορείται κανείς για τον στρατηγό (σατράπη) της Μηδίας Μενέδημο, ο οποίος απευθυνόταν στον άρχοντα της Λαοδίκειας, Απολλόδοτο. Αναφέρεται επίσης και ένας άλλος αξιωματικός στηνΜηδία, με το όνομα Θόας.
Υποστηρίζεται ότι, όταν ο Σασσανίδης βασιλιάς Χοσρόης Α΄ άλωσε το 540 μ.Χ. την Αντιόχεια της Συρίας, εδώ μετέφερε τους αιχμαλώτους Αντιοχείς, μετονομάζοντας την πόλη σε Αντιόχεια Χοσρόου. Άλλοι μελετητές τοποθετούν όμως την εν λόγω Αντιόχεια νοτιότερα στο Γκουντεσαπούρ (Gundeshapur), όπου άκμασε φιλοσοφική σχολή με Βυζαντινούς λόγιους.
Κοντά στη Λαοδίκεια η αραβική στρατιά συνέτριψε τον περσικό στρατό και ολοκλήρωσε την κατάληψη του Ιράν το 642.
Πρόκειται για τη σημερινή πόλη Ναχαβάντ (Nahavand) του δυτικού Ιράν. Η τυχαία ανακάλυψη ελληνικής επιγραφής στο Ναχαβάντ, το 1943, κατέδειξε την ύπαρξη ελληνικού ναού. Σύμφωνα την επιγραφή αυτή, ο ναός χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αντιόχου Γ΄ του Μεγάλου (223- 187 π.Χ.). Το 1949, πέντε μικρά χάλκινα αγαλματίδια ανακαλύφθηκαν τυχαία στην ίδια περιοχή. Λίγο αργότερα, ενώ επισκεπτόταν την περιοχή, ο Ghirshman βρήκε λίθινο θραύσμα της εποχής των Σελευκιδών και το 1978, κατά τη διάρκεια έρευνας, ο Gh. Masumi ανακάλυψε λίθινη στήλη στην ίδια θέση.
Ανασκαφές Επεξεργασία
Το 2005, οι προαναφερθέντες ερευνητές επανεξέτασαν την τοποθεσία, που βρίσκεται στη Ντο Καχαράν (Do-Khaharan), στο βόρειο-ανατολικό τμήμα της πόλης. Κατά την διάρκεια επιφανειακής έρευνας, ανακάλυψαν βάση ιωνικής κολώνας και ιωνικό κιονόκρανο, στην αυλή κατοικίας της εποχής των Σελευκιδών (312 -64 π.Χ.), και έναν απλό λίθινο άξονα χωρίς διακόσμηση, ο οποίος χρονολογείται πιθανώς στην περίοδο των Σασσανιδών (224 -651 μ.Χ.). Οι εντόπιοι ανέφεραν αρκετές εγχάρακτες πέτρες, έναν σπονδυλωτό κίονα, καθώς και άλλους κίονες και βάσεις που είχαν χρησιμοποιηθεί στα θεμέλια των τοίχων ή ως σκαλιά. Αν και οι ανασκαφές ήταν περιορισμένες σε αυτήν την κατοικημένη περιοχή, ανασκάτηκαν έντεκα τάφροι, φέρνοντας στο φως όστρακα, αρχιτεκτονικά θραύσματα, ταφικές στήλες, τμήματα κιόνων και άλλα λίθινα αντικείμενα. Τα ευρήματα είχαν προέλθει από διαταραγμένες συνθήκες περιβάλλοντος. Σε ορισμένες περιοχές οι ανασκαφές συνέχισαν σε βάθος 450 εκατοστών από την επιφάνεια, αλλά όλα τα στρώματα έχουν καταστραφεί και διαταραχθεί εξαιτίας των πρόσφατων δραστηριοτήτων. Η κεραμική περιλαμβάνει περιόδους από την εποχή των Σελευκιδών, των Πάρθων, των Σασσανιδών και την ισλαμική περίοδο.
Το πιο σημαντικό εύρημα ήταν ένα ιωνικό κιονόκρανο, που τώρα φυλάσσεται στο μουσείο του Ναχαβάντ. Έχει διάμετρο 73,5 εκατοστά και ύψος 26,5. Είναι διακοσμημένο με δύο έλικες και στις δύο πλευρές. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο ήταν βάση στήλης, η οποία είχε χρησιμοποιηθεί ως υλικό για παρασκευή κονιάματος και μετά εγκαταλείφθηκε στη γωνία της αυλής ενός σπιτιού. Πρόκειται για κυκλική βάση, διαμέτρου 60 εκατοστών και ύψους 33, διακοσμημένη με δύο μεγάλες έντονες ζώνες. Είναι πολύ παρόμοια με την ιωνική στήλη του Μπισοτούν (Bisotun).
Πηγές Επεξεργασία
- Johann Gustav Droysen Ιστορία των Επιγόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εκδ. ελεύθερη σκέψις.
- Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου Ιστορία του ελληνικού έθνους.
- Επαμεινώνδα Βρανόπουλου Οδοιπορικό στο Ιράν, έκδ. κέντρου έρευνας και μελέτης ελληνισμού. Αθήνα 1994.
- The hunt for Laodicea: a Greek temple in Nahavand, Iran από τους Mehdi Rahbar και Sajjad Alibaigi.