Λιμός της Αντιόχειας 362–363

Ο λιμός του 362-363 που ξέσπασε στην Αντιόχεια την επί Ορόντου και στα περίχωρα αναφέρεται από αρχαίους ιστορικούς.

Η εξέλιξη του λιμού Επεξεργασία

Τα αίτια δεν είναι ακριβώς γνωστά, αλλά πιστεύεται ότι τη χρονιά εκείνη δεν έγιναν οι σοδειές, ενώ στη περιοχή βρίσκονταν ο αυτοκράτορας Ιουλιανός με το στρατό του που σχεδίαζε επίθεση εναντίον των Περσών. Οι κάτοικοι της περιοχής έστειλαν παράκληση προς τον Ιουλιανό, για να τους βοηθήσει. Ο Ιουλιανός διέταξε τους προύχοντες της περιοχής να λάβουν μέτρα για το επισιτισμό των πεινασμένων. Οι προύχοντες όμως, αν και είχαν πλούσια αποθέματα, προτίμησαν να τα κρατούν στις αποθήκες τους και να τα βγάζουν λίγα λίγα για να ανεβαίνουν οι τιμές και να αυξάνουν τα κέρδη τους. Μετά από μερικούς μήνες, ενώ η κατάσταση δεν καλυτέρευε και ο κόσμος πεινούσε, ο αυτοκράτορας αποφάσισε να αναμειχθεί, και καθόρισε μια σταθερή χαμηλή τιμή για τα δημητριακά. Αποτέλεσμα ήταν οι έμποροι να αποσύρουν το εμπόρευμά τους και να το διοχετεύσουν σχεδόν αποκλειστικά στη μαύρη αγορά, ζητώντας ακόμα μεγαλύτερες τιμές. Ο Ιουλιανός διέταξε την εισαγωγή δημητριακών από τη Χαλκίδα, την Ιεράπολη και από την Αίγυπτο. Το μέτρο αυτό επέφερε κάποια ανακούφιση, η οποία όμως δεν διάρκεσε για πολύ. Οι προύχοντες αγόρασαν γρήγορα όλη την εισαγωγή και συνέχισαν το μαυραγορίτικο εμπόριο. Η πείνα θέριζε την πόλη και τη γύρω περιοχή. Οι χωρικοί εγκατέλειπαν τα σπίτια τους και κατέφευγαν στην πόλη σωρηδόν για να ζητιανέψουν κάτι να φαν. Τελικά ο Ιουλιανός ήρθε σε ρήξη με τους προύχοντες της περιοχής.

Ιστορικές πηγές Επεξεργασία

Ο λιμός καταγράφτηκε από πολλούς ιστορικούς της αρχαιότητας. Ο Λιβάνιος και ο Αμμιανός Μαρκελλίνος κατακρίνουν τα οικονομικά μέτρα του Ιουλιανού, ενώ ο Ιουλιανός περιέγραψε τα γεγονότα και στον λόγο του Μισοπώγων απολογείται απευθυνόμενος στους Αντιοχείς.

Πηγές Επεξεργασία

  • Julian: Der Barthasser (Misopogon), 368D–370A
  • Ammianus Marcellinus: Res gestae, XXII, XIV, 1–2

Περαιτέρω βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Dionysios Stathakopoulos: Famine and pestilence in the Late Roman and early Byzantine Empire, Aldershot 2004, σελ. 193-197.
  • Glanville Downey: The Economic crisis at Antioch under Julian. In Studies in Roman Economic and Social History in Honor of A. C. Johnson, ed. P.P. Coleman-Norton, Princeton 1951, σελ. 312–321.
  • Klaus Rosen: Julian. Kaiser, Gott und Christenhasser. Stuttgart 2006, σελ. 282ff.
  • Geoffrey de Ste Croix: The Class Struggle in the Ancient Greek World from the Archaic Age to the Arab Conquests, Duckworth, London 1982, ISBN 071561701X, σελ. 219f.