Λινκοσαμίδες
Οι λινκοσαμίδες είναι τάξη αντιβιοτικών. Συμπεριλαμβάνει τα αντιβιοτικά λινκομυκίνη και κλινδαμυκίνη. Απομονώθηκαν πρώτη φορά από τον μύκητα Streptomyces lincolnensis και δρουν εμποδίζοντας την πρωτεϊνόσυνθεση στα βακτήρια.
Μηχανισμός δράσης
Επεξεργασία
Οι λινκοσαμίδες δρουν βακτηριοκτόνα παρενοχλώντας την σύνθεση πρωτεϊνών. Συνδέονται με το 23s τμήμα της 50S υπομονάδας των βακτηριακών ριβοσωμάτων και επάγουν πρόωρη απελευθέρωση του tRNA από το ριβόσωμα. [1] Οι λινκοσαμίδες δεν παρενοχλούν την πρωτεϊνοσύνθεση των ανθρωπίνων κυττάρων ή άλλων ευκαρυωτικών κυττάρων, διότι αυτά είναι δομικώς διαφορετικά από εκείνα των βακτηρίων.
Ιστορία και χρήσεις
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη λινκοσαμίδη που ανακαλύφθηκε ήταν η λινκομυκίνη, που απομονώθηκε από το Streptomyces lincolnensis σε ένα δείγμα εδάφους από το Λίνκολν της Νεμπράσκα (εξ ου και το όνομα).
Η λινκομυκίνη αντικαταστάθηκε από την κλινδαμυκίνη, η οποία επιδεικνύει βελτιωμένη αντιβακτηριακή δράση. Η κλινδαμυκίνη επιδεικνύει επίσης και κάποια δραστικότητα κατά πλασματικών πρωτοζώων και έχει χρησιμοποιηθεί σε τοξοπλασμώσεις και μαλάρια.
Χρησιμοποιούνται συνήθως κατά σταφυλοκόκκων και στρεπτοκόκκων και έχουν αποδειχθεί χρήσιμες κατά των Bacteroides fragilis και μερικών άλλων αναεροβίων. Χρησιμοποιούνται στην θεραπεία του συνδρόμου τοξικού σοκ και πιστεύεται ότι καταστέλλουν απευθείας την παραγωγή Μ-πρωτεΐνης, γεγονός που οδηγεί σε ισχυρή φλεγμονώδη απάντηση.
Αντοχή
ΕπεξεργασίαΤα βακτήρια πιθανώς μεταβάλλουν τον τομέα σύνδεσης της ουσίας (ομοίως με την παρατηρημένη ανοχή σε μακρολίδες και στρεπτογραμίνες). Ο μηχανισμός αντοχής είναι η μεθυλίωση του 23s τμήματος σύνδεσης. Εάν συμβαίνει αυτό, το βακτήριο εμφανίζει αντοχή τόσο στις μακρολίδες όσο και στις λινκοσαμίδες. Επίσης έχει περιγραφεί ενζυματική απενεργοποίηση της κλινδαμυκίνης (σπανίως).
Συνταγολογία
ΕπεξεργασίαΟι λινκοσαμίδες, ως υδροχλωρικό άλας, είναι πικρές στην γεύση, χορηγούνται όπως οι παλμιτικοί εστέρες ή συνταγογραφούνται ως κάψουλες.
Φαρμακοδυναμική
ΕπεξεργασίαΠρόκειται περί βακτηριοστατικών φαρμάκων και ανταγωνιστών μακρολίδων και στρεπτογραμινών.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Van Bambeke F. Mechanisms of action. In Armstrong D, Cohen J. Infectious diseases. Mosby, London, 1999, pp7/1.1-7/1.14
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ The Mechanism of Action of Macrolides, Lincosamides and Streptogramin B Reveals the Nascent Peptide Exit Path in the Ribosome Αρχειοθετήθηκε 2009-08-25 στο Wayback Machine. Martin Lovmar and Måns Ehrenberg