Λόφος Προφήτη Ηλία (Χαϊδάρι)
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Λόφος Προφήτη Ηλία στο Χαϊδάρι βρίσκεται μεταξύ της Ιεράς Οδού και της Λεωφόρου Αθηνών, γύρω στα 2 χλμ. νοτιοανατολικά της Μονής Δαφνίου. Καταλαμβάνει 55 στρέμματα, με πλούσια χλωρίδα που αποτελείται κυρίως από πεύκα, βελανιδιές, κυπαρίσσια, ευκαλύπτους, πλατάνια, μυρτιές, συκιές, ιτιές, ελιές, χαρουπιές και φοίνικες. Από την κορυφή του, όπου υπάρχει και το ομώνυμο εκκλησάκι, η θέα φτάνει έως το Σαρωνικό κόλπο.
Στην αρχαιότητα ο λόφος ήταν το χαρακτηριστικό σημείο που συμβόλιζε την άφιξη στην πόλη των Αθηνών καθώς προσέφερε στους ταξιδιώτες θαυμάσια εικόνα όλης της πόλης από ψηλά.
Ο ναός του Προφήτη Ηλία
Επεξεργασία
Ο μικρός ναός του Προφήτη Ηλία στην κορυφή του λόφου, χρονολογείται πιθανότατα στη μεταβυζαντινή περίοδο. Πρόκειται για καμαροσκέπαστη βασιλική αρχικών διαστάσεων 4x7,4 μ., με ημικυκλική αψίδα ιερού. Ο Ορλάνδος αναφέρει ότι δίπλα στο κατώφλι της εκκλησίας υπήρχε αποσπασματικό θωράκιο με ανάγλυφη διακόσμηση ροδάκων και πυροστροβίλων. Τα θέματα αυτά ήταν συνήθη κατά τον 10ο και τον 11ο αιώνα, οπότε πιθανόν το θωράκιο να ανήκε σε προγενέστερο κτίσμα, στη θέση του οποίου χτίστηκε ο σημερινός ναός. Ο Προφήτης Ηλίας αναφέρεται ότι υπήρξε μετόχι της μονής Δαφνίου.
Στα μέσα του 19ου αιώνα στο μετόχι έμενε ο μοναχός Ακάκιος, ο οποίος επέκτεινε το ναό προς τα δυτικά, όπου κατασκευάστηκε πρόναος. Κατά μήκος της νότιας πλευράς, προστέθηκε παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Τιμόθεο και την Αγία Μαύρα. Με αυτές τις επεκτάσεις ο ναός απέκτησε διαστάσεις 5,1x11,75 μ.