Η Μάχη της Καρχηδόνας έγινε το 698 μεταξύ εκστρατευτικής δύναμης των Ρωμαίων και του στρατού του χαλιφάτου των Ομμεϋαδών.

Η Ρωμαϊκή Καρχηδόνα

Το προοίμιο

Επεξεργασία

Η Καρχηδόνα ήταν η πρωτεύουσα του εξαρχάτου της Αφρικής. Η Αίγυπτος είχε περιέλθει στους Ομμεϋάδες της Δαμασκού, που επεκτάθηκαν και στην Κυρηναϊκή. Όταν καταλήφθηκε η Καρχηδόνα από τους Μουσουλμάνους το 695, ο Αυτοκράτορας Λεόντιος έστειλε το ναυτικό υπό τη διοίκηση του Ιωάννη του Πατρικίου και του δρουγγάριου Τιβέριου Αψίμαρου. Εισήλθαν στο λιμάνι και το ανακατέλαβαν με επιτυχία με μία εκπληκτική αιφνιδιαστική επίθεση το 697, που είχε ως αποτέλεσμα ο Αραβικός στρατός να διαφύγει στο γειτονικό Καϊρουάν.

Η προετοιμασία

Επεξεργασία

Ο εμίρης Χασάν ιμπν αλ-Νου'μάν ήταν στη μέση μίας εκστρατείας στην περιοχή του Μαγκρέμπ, αλλά αποσύρθηκε από την εκστρατεία για να αντιμετωπίσει την ανανεωμένη Ρωμαϊκή απειλή στο αναδυόμενο χαλιφάτο. Στο Καϊρουάν σχεδίασε την ανακατάληψη της Καρχηδόνας την ερχόμενη άνοιξη. Εκτιμάται ότι ήταν επικεφαλής 40.000 ανδρών. Οι Ρωμαίοι ζήτησαν ενισχύσεις από τους Βησιγότθους και τους Φράγκους. Ο βασιλιάς Βιττίζα των Βησιγότθων έστειλε 500 πολεμιστές με σκοπό να βοηθήσει στην άμυνα της πόλης, ωστόσο οι Ρωμαίοι ήταν σε αταξία λόγω διχόνοιας, πράγμα που υπέσκαπτε την ισχύ τους.

 
Η θέση της Καρχηδόνας.

Ο Χασάν ιμπν αλ-Νου'μάν, εξοργισμένος που έπρεπε να ξαναπάρει μία πόλη που δεν είχε αντισταθεί στους Ρωμαίους, δεν πρόσφερε όρους, εκτός του να παραδοθούν ή να πεθάνουν. Ο Αυτοκράτορας Λεόντιος είχε δώσει επίσης οδηγίες στις δυνάμεις του να νικήσουν ή να σκοτωθούν. Οι Ρωμαίοι άφησαν την Καρχηδόνα και επιτέθηκαν κατ'ευθείαν στον στρατό του εμίρη, αλλά νικήθηκαν και ο Ρωμαίος διοικητής αποφάσισε να περιμένει την πολιορκία πίσω από τα τείχη της πόλης, αφήνοντας τους Άραβες να εξουθενωθούν, αφού αυτός μπορούσε να ανεφοδιάζεται από τη θάλασσα. Οι αμυνόμενοι αντιμετώπισαν τον υπερβολικό αριθμό στρατιωτών του Χασάν, που με άγριες επιθέσεις προσπαθούσαν να ανέβουν στα τείχη με κλίμακες. Οι Άραβες συνδύασαν την χερσαία επίθεση με μία εφόριμση από τη θάλασσα, που ανάγκασε τους Ρωμαίους να υποχωρήσουν, αφήνοντας την πόλη. Ακολούθησε μεγάλη καταστροφή της Καρχηδόνας, η δεύτερη και τελική. Οι Ρωμαίοι υποχώρησαν στην Κορσική, τη Σικελία και την Κρήτη, για να αντισταθούν αργότερα σε άλλη επέκταση των Μουσουλμάνων.

Μετέπειτα

Επεξεργασία

Ο Ιωάννης ο Πατρίκιος αργότερα δολοφονήθηκε έπειτα από μία συνωμοσία από τα χέρια του υποναυάρχου του Τιβέριου Αψίμαρου. Ο τελευταίος, αντί να αποφασίσει την επιστροφή στην Αφρική για να πολεμήσει τους Μουσουλμάνους, άνοιξε πανιά για την Κωνσταντινούπολη. Έπειτα από μία επιτυχή εξέγερση, ανήλθε στον θρόνο ως Τιβέριος Γ΄. Αλλά και αυτόν εκθρόνισε ο Ιουστινιανός Β΄ ο Ρινότμητος για να βασιλεύσει για δεύτερη φορά.

Η κατάκτηση της Βορείου Αφρικής από τον στρατό του Ισλάμ ήταν τώρα σχεδόν πλήρης. Οι δυνάμεις του Χασάν συνάντησαν δυσκολίες από τη Ζενάτα φυλή των Βερβέρων, υπό τη βασίλισσα Ντιχύα (αραβ.: Αλ-Καχίνα) και υπέστησαν σοβαρή ήττα, που τους έκανε να επιστρέψουν στη Βάρκη. Ωστόσο το 702 ο χαλίφης Αμπντ αλ-Μαλίκ τον ενίσχυσε πολύ. Τώρα με έναν μεγάλο στρατό και την υποστήριξη του εγκατεστημένου πληθυσμού στη Βόρεια Αφρική, ο Χασάν βάδισε εμπρός. Νίκησε αποφασιστικά την Ντιχύα στη μάχη της Ταμπράκα, 136 χλμ δυτικά της Καρχηδόνας. Έπειτα ίδρυσε την πόλη της Τύνιδας, 16 χλμ από την κατεστραμμένη Καρχηδόνα.

  • "Leontius". i-cias.com. Retrieved 20 September 2012.
  • Moore, R. Scott. "Leontius (695-98 AD)". www.roman-emperors.org. Retrieved 20 September 2012.