Μαρία Μηλίγκου Μαρκαντώνη


Η Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη (1940-2008) υπήρξε Ελληνίδα λαογράφος.

Μαρία Μηλίγκου Μαρκαντώνη
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1940
Θάνατος2008
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταλαογράφος

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1940 στο τότε Βελγικό Κογκό στην πόλη Νιάγκαρα από Ηπειρώτες-Κονιτσιώτες γονείς. Φοίτησε στο Ελληνικό Δημοτικό Σχολείο Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και κατόπιν στο Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού. Εισάγεται στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών από το οποίο αποφοίτησε το 1964. Ανακηρύσσεται διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής το 1978 με θέμα της διδακτορικής της διατριβής «Άγιος Φίλιππος. Λαϊκή παράδοση και λατρεία», Αθήναι 1978.

Από το 1966 που διορίστηκε βοηθός στην Έδρα Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών έως το θάνατό της, τον Απρίλιο του 2008, υπηρέτησε την επιστήμη της Λαογραφίας φθάνοντας στον βαθμό της Αναπληρώτριας Καθηγήτριας.

Σημαντική ήταν η συμβολή της στην οργάνωση του νεοσύστατου τότε Σπουδαστηρίου Λαογραφίας στο οποίο εξελέγη διευθύντρια το 2003. Σε όλη την πορεία της πανεπιστημιακής της θητείας φρόντιζε για την επίβλεψη της μεθοδικής συλλογής, καταγραφής και διάσωσης, από φοιτητές, πρωτογενούς λαογραφικού υλικού από όλη την Ελλάδα, το οποίο είναι κατατεθειμένο στο Αρχείο Χειρογράφων του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας.

Σημαντική ήταν και η συλλεκτική της δραστηριότητα, κρίνοντας από τη μεγάλη συλλογή αντικειμένων των νεοελληνικών χρόνων που είχε στην κατοχή της.

Τα επιστημονικά της δημοσιεύματα αναφέρονται σε θέματα υλικού πολιτισμού, φυσικού κόσμου, λαϊκής λατρείας και τελετουργιών.

Ενδεικτική εργογραφία

Επεξεργασία
  • Δένδρα, φυτά, άνθη στον λαϊκό πολιτισμό των νεωτέρων Ελλήνων, Αθήνα 2006
  • Λαογραφικά του «αβγού» και της «αβγοκουλούρας» και κυρίως εις τον νομόν Αττικής (ενδεικτικαί επισημάνσεις). Ανατύπωσις εκ του Ν΄, 1999-2000, τόμου της Επετηρίδος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, Εν Αθήναις 2006
  • Λαογραφικά της Γουριάς (Εθνοστερεοτυπικά χαρακτηριστικά). Ανάτυπο από τον τόμο «Ευεργεσίη». Τόμος χαριστήριος στον Παναγιώτη Ι. Κοντό [Παρουσία ΙΖ΄- ΙΗ΄, 2004-2005], επιμέλεια Ιωάννης Κ. Προμπονάς, Πάνος Βαλαβάνης, Αθήνα 2006
  • Ανθρωπομορφισμός δένδρων- “φυτομεταμορφώσεις ανθρώπων” εις την ελληνικήν λαϊκήν παράδοσιν. Ανατύπωσις εκ του ΝΑ΄, 2003, τόμου της Επετηρίδος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, Εν Αθήναις 2003
  • Άγιος Διονύσιος, λαϊκή παράδοση και λατρεία (ενδεικτικές λαογραφικές επισημάνσεις. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου «Άγιοι και εκκλησιαστικές προσωπικότητες στη Ζάκυνθο» (Ζάκυνθος 6-9 Νοεμβρίου 1997), Αθήναι 1999
  • Η θέση του άνδρα στην παραδοσιακή κοινωνία της Νάξου μέχρι το 1940. Ενδεικτικές επισημάνσεις. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου με θέμα «Η Νάξος δια μέσου των αιώνων» (Φιλώτι, 3-6 Σεπτεμβρίου 1992), Αθήνα 1994
  • Βόρειος Ήπειρος, πρωτογενές λαογραφικό υλικό εναποκείμενο στο Σπουδαστήριο Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (κριτική θεώρηση). Ανάτυπον από τα Πρακτικά του Επιστημονικού Συνεδρίου «Το Βορειοηπειρωτικόν ζήτημα» (Κόνιτσα 23-26 Αυγούστου 1990), Αθήνα 1992
  • Το 1940 σκιαθίτικο χειρόγραφο του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. (Ενδεικτικές επισημάνσεις - συμπεράσματα). Ανάτυπο από την «Παρουσία», τόμος Η΄, 1992
  • Χειρόγραφες συλλογές πρωτογενούς λαογραφικής ύλης του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1966-1986). Ανάτυπο από την «Παρουσία», τόμος Ε΄, 1987
  • Μαντικές, μαγικές και δεισιδαίμονες ενέργειες που αναφέρονται στον Άγιο Μηνά. Ανάτυπο από την «Λαογραφία, Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας», τόμ. ΛΓ΄1982-84, Αθήναι 1985
  • Κυπριακά χειρόγραφα του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Α΄ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας (Λεμεσός, 20-25 Μαΐου 1978), Λευκωσία 1985
  • Θρακικά χειρόγραφα του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1965- 1975). Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Γ΄ Συμποσίου Λαογραφίας του Βορειοελλαδικού χώρου (Ήπειρος - Μακεδονία - Θράκη), ΙΜΧΑ – Θεσσαλονίκη 1979
  • Άγιος Φίλιππος. Λαϊκή παράδοση και λατρεία, Αθήναι 1978
  • Παρατηρήσεις εις δημώδη θεσσαλικήν παράδοσιν. Ανάτυπο από τα «Θεσσαλικά Χρονικά» τόμ. 11ος, Αθήνα 1976
  • Κατάλογος χειρόγραφων συλλογών λαογραφικής ύλης εκ Δωδεκανήσου (1965-1975) του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανάτυπον εκ του «Δωδεκανησιακού Αρχείου» τόμ. 6ος, Αθήναι 1976
  • Κατάλογος λαογραφικών συλλογών εκ Κρήτης από του έτους 1965-1972 αποκειμένων εν τω Σπουδαστηρίω της Λαογραφίας. Ανάτυπον εκ της Επιστημονικής Επετηρίδος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμ. ΚΔ΄ 1973-1974, Αν Αθήναις 1975
  • Κατάλογος λαογραφικών συλλογών εκ Κύπρου εν τω Σπουδαστηρίω Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανάτυπο από την «Επετηρίς του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών», τόμ. VI, Λευκωσία 1972-1973
  • Λαογραφικαί συλλογαί εκ Λευκάδος. Ανάτυπον εκ της Επετηρίδος της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών 1971, Αθήναι 1971
  • Λαογραφικόν αρχείον, μουσειακή συλλογή και Βιβλιοθήκη παρά τη Έδρα Λαογραφίας. Ανατύπωσις εκ της Επιστημονικής Επετηρίδος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, του έτους 1970-1971, Αθήναι 1971.
  • Ευρυδίκη Αντζουλάτου - Ρετσίλα, "Στη μνήμη ενός δασκάλου: Μαρία Μηλίγκου - Μαρκαντώνη", Πλάτων : Περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων, τόμος 57 (2010-2011), σελ.384-390.
  • Μαρία Δ. Μιράσγεζη, "Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη (1940-2008)", Λαογραφία: Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τόμος 41 (2007-2009), Αθήναι 2009, σελ. 854-856.
  • Θεόδωρος Α. Νημάς, "Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη (Βελγικό Κογκό 1940-Αθήνα 2008)", Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμος ΜΑ' (2009-2010), Αθήνα 2010, σελ.327-330.