Μεχμέτ Σαΐντ της Αιγύπτου
Ο Μεχμέτ ή Μωχάμεντ Σαΐντ Πασάς (αραβικά: محمد سعيد باشا, τουρκικά: Mehmed Said Paşa, 17 Μαρτίου 1822 – 17 Ιανουαρίου 1863) ήταν ο Βαλής της Αιγύπτου και του Σουδάν από το 1854 έως το 1863. Νομικά ήταν υποτελής στον Οθωμανό σουλτάνο, αλλά στην πράξη έδρασε ως ένας ανεξάρτητος ηγεμόνας. Η κατασκευή της Διώρυγας του Σουέζ ξεκίνησε κατά την περίοδο της διακυβέρνησής του.[1]
| Μεχμέτ Σαΐντ | |
|---|---|
 | |
| Περίοδος | 1854 – 1863 |
| Προκάτοχος | Αμπάς Α΄ |
| Διάδοχος | Ισμαήλ Πασάς |
| Γέννηση | 17 Μαρτίου 1822 Κάιρο, Εγιαλέτι της Αιγύπτου |
| Θάνατος | 17 Ιανουαρίου 1863 (40 ετών) Κάιρο, Εγιαλέτι της Αιγύπτου |
| Τόπος ταφής | Χος αλ-Μπασά, Κάιρο |
| Σύζυγος | Ίντζι Χανίμ Μελεκμπέρ Χανίμ |
| Επίγονοι | Μεχμέτ Τουσούν Πασάς Μαχμούντ Πασάς |
| Οίκος | Μεχμέτ Αλή |
| Πατέρας | Μεχμέτ Αλή Πασάς |
| Μητέρα | Αΐν αλ-Χαγιάτ Καντίν |
| Θρησκεία | Σουνιτικό Ισλάμ |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ήταν ο τέταρτος γιος του Μεχμέτ Αλή Πασά και της συζύγου του Αΐν αλ-Χαγιάτ Καντίν. Ο Μεχμέτ Σαΐντ σπούδασε στο Παρίσι και μιλούσε αραβικά και γαλλικά.
Όταν ανέλαβε την εξουσία πραγματοποίησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όσον αφορά το δίκαιο, τη γη και τη φορολογία. Με δάνεια που έλαβε από τη Δύση συνέβαλε στον μερικό εκσυγχρονισμό των υποδομών της Αιγύπτου και του Σουδάν. Το 1854 υπέγραψε την πρώτη πράξη παραχώρησης γης, για την διάνοιξη της Διώρυγας του Σουέζ, σε έναν Γάλλο επιχειρηματία, τον Φερντινάν ντε Λεσέψ. Οι Βρετανοί αρχικά αντιτάχθηκαν στην κατασκευή της διώρυγας από τους Γάλλους και επιχείρησαν να καθυστερήσουν την αδειοδότησή της. Ο Μεχμέτ Σαΐντ υπέγραψε την τελική άδεια για την κατασκευή του έργου στις 5 Ιανουαρίου του 1856.[1]
Μια μελέτη του 1886 περιέγραφε τον Μεχμέτ Σαΐντ ως «κοινωνικό, πνευματώδη, πολυδάπανο, αισθησιακό και λάτρη όλων των απολαύσεων της ζωής, που έμοιαζε περισσότερο με ομοφυλόφιλο Γάλλο αυλικό παρά με αυτοκυριαρχούμενο Μουσουλμάνο ηγεμόνα. Ίδρυσε μία αυλή που δεν διέφερε από εκείνη του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Υποδεχόταν τους ξένους και διασκέδαζε πλουσιοπάροχα. Ξέχασε τη νηφαλιότητα που είχε επιβάλει ο Προφήτης, έτσι που τα δείπνα του και το κρασί του φημίζονταν για τον πλούτο και την αριστεία τους».[1]
Το Σουδάν είχε κατακτηθεί από τον πατέρα του το 1821 και είχε ενσωματωθεί στο αιγυπτιακό κράτος, χρησιμοποιούμενο κυρίως για την αρπαγή σκλάβων για τον στρατό. Οι ετήσιες επιδρομές για την απόκτηση σκλάβων διεξάγονταν και πέρα από το Σουδάν στο Κορδοφάν και στην Αιθιοπία. Πιεσμένος από τους Ευρωπαίους για τον τερματισμό των επίσημων επιδρομών της Αιγύπτου στο Σουδάν, ο Μεχμέτ Σαΐντ εξέδωσε διάταγμα που τις απαγόρευε. Οι ελεύθεροι δουλέμποροι, όμως, αγνόησαν το διάταγμά του. Υπό την διακυβέρνηση του Μεχμέτ Σαΐντ, η επιρροή των σεΐχηδων περιορίστηκε σημαντικά και πολλοί Βεδουίνοι επέστρεψαν στις νομαδικές επιδρομές.
Όταν ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος προκάλεσε έλλειψη σε βαμβάκι στις διεθνείς αγορές, η εξαγωγή αιγυπτιακού βαμβακιού τόνωσε την ζήτηση του προϊόντος στα ευρωπαϊκά εργαστήρια. Κατόπιν αιτήματος του Ναπολέοντα Γ΄ το 1863, ο Μεχμέτ Σαΐντ έστειλε μέρος ενός σουδανικού τάγματος για την υποστήριξη της Μεξικανικής Αυτοκρατορίας κατά τη Β΄ γαλλική επέμβαση στο Μεξικό.[2]
Το 1854 ίδρυσε την Τράπεζα της Αιγύπτου. Την ίδια χρονιά άνοιξε ο πρώτος σιδηρόδρομος της Αιγύπτου, που συνέδεε το Καφρ ελ Ζαγιάτ με την Αλεξάνδρεια.[3]
Παντρεύτηκε με την Ίντζι Χανίμ, με την οποία δεν απέκτησε απογόνους, και με την Μελεκμπέρ Χανίμ, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τον Μαχμούντ Μπέ και τον Μεχμέτ Τουσούν Πασά. Ο επίδοξος διάδοχός του, ο Αχμάντ Ριφάτ Πασάς, πνίγηκε το 1858 στο Καφρ ελ Ζαγιάτ όταν το τραίνο στο οποίο επέβαινε κατέληξε στο Νείλο.[4] Ως εκ τούτου, όταν ο Μεχμέτ Σαΐντ πέθανε τον Ιανουάριο του 1863 τον διαδέχθηκε ο ανιψιός του Ισμαήλ Πασάς. Ενταφιάστηκε στο Βασιλικό Μαυσωλείο του Χος αλ-Μπασά, κοντά στο Κάιρο.
Το μεσογειακό λιμάνι Πορτ Σάιντ πήρε το όνομά του.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bowen, John Eliot (1886). «The Conflict of East and West in Egypt». Political Science Quarterly 1 (2): 295–335. doi:. http://www.jstor.org/stable/2138972.
- ↑ Richard Leroy Hill (1995). A Black corps d'élite: an Egyptian Sudanese conscript battalion with the French Army in Mexico, 1863-1867, and its survivors in subsequent African history. East Lansing, United States: Michigan State University Press. ISBN 9780870133398.
- ↑ Hugh Hughes (1981). Middle East Railways. Continental Railway Circle. σελ. 13. ISBN 0-9503469-7-7.
- ↑ Hughes, 1981, page 17
Πηγές Επεξεργασία
- Karabell, Zachary (2003). Parting the desert: the creation of the Suez Canal
. Alfred A. Knopf. ISBN 0-375-40883-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sa'id of Egypt στο Wikimedia Commons