Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου
Το κίνημα Οι Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου (Asociación Madres de Plaza de Mayo) γεννήθηκε από την προσπάθεια που έκαναν αργεντινές μητέρες για να βρουν τα παιδιά τους που «εξαφανίστηκαν» στη διάρκεια του «βρώμικου πολέμου» της Αργεντινής (1976-1983), περίοδο κατά την οποία το στρατιωτικό καθεστώς απήγαγε, βασάνισε και σκότωσε χιλιάδες πολιτικούς αντιπάλους, κλέβοντας παιδιά που είχαν γονείς κρατουμένους και εξαφανίζοντας κάθε ίχνος των θυμάτων.[1]
Οι Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου, στην πλειονότητά τους απολιτικές νοικοκυρές, ήταν εκείνες που τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν την περίοδο που η δικτατορία βρισκόταν στην ακμή της και, μετά την πτώση του καθεστώτος, συνέβαλαν στην προσαγωγή σε δίκη των εμπλεκόμενων στρατιωτικών, εκατοντάδες εκ των οποίων καταδικάστηκαν.[1]
Το κίνημα γεννήθηκε στις 30 Απριλίου 1977, όταν 14 μητέρες ξεκίνησαν την πρώτη διαμαρτυρία στην Plaza de Mayo (Πλατεία του Μαΐου(D/R)), μπροστά από την προεδρική κατοικία, την Casa Rosada(D/R). Παρόλο που διατάχθηκαν να διαλυθούν, οι θαρραλέες μητέρες ξεκίνησαν να περπατάνε πιασμένες χέρι χέρι γύρω από την πλατεία. Κάθε εβδομάδα συμμετείχαν όλο και περισσότερες μητέρες στις διαμαρτυρίες, καθώς όλο και περισσότεροι αριστεροί ακτιβιστές και άτομα που κατηγορούνταν ως συνεργάτες τους «εξαφανίζονταν».[1]
Οι Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου, με τις εμβληματικές λευκές μαντίλες τους, τις φωτογραφίες και τα ονόματα των εξαφανισμένων παιδιών τους και τις εκκλήσεις για την επιστροφή τους, άρχισαν να προσελκύουν τη διεθνή προσοχή και, για να σταματήσει τη δράση τους, το καθεστώς σκότωσε τρία από τα ιδρυτικά μέλη. Τον Δεκέμβριο του 1977 οι Αζουτσένα Βιγιαφλόρ ντε Βινθέντ(D/R) (Azucena Villaflor de Vincenti), Μαρί Πόνσε ντε Μπιάνκο(D/R) (Maria Ponce de Bianco) και η Εστέρ Μπαγιεστρίνο ντε Καρεάγα(D/R) (Esther Ballestrino de Careaga) απήχθησαν, βασανίστηκαν και στη συνέχεια πετάχτηκαν ζωντανές από ένα αεροπλάνο. Άλλα μέλη των Μητέρων υπέστησαν ξυλοδαρμούς και φυλακίσεις, αλλά συνέχισαν την ειρηνική τους αντίσταση. Έστρεψαν την προσοχή τους στην απαίτηση για δικαιοσύνη καθώς οι μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η κρίση στην οικονομία και η ήττα στον πόλεμο των Φόκλαντ έδωσαν τέλος στο στρατιωτικό καθεστώς το 1983.[1]
Οι Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου διασπάστηκαν το 1986 και τα ιδρυτικά μέλη χωρίστηκαν στην Ιδρυτική Γραμμή, η οποία εστίασε τις προσπάθειές της στη θέσπιση νομοθεσίας και στην επιστροφή των σορών, και στην Ένωση, η οποία ήταν πιο ριζοσπαστική και πολιτική και δεν δεχόταν να αναγνωρίσει τους θανάτους των παιδιών μέχρι να προσαχθούν όλοι οι ένοχοι ενώπιον της δικαιοσύνης.[1]
Όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισε τη δράση του κινήματος με την απονομή του Βραβείου Ζαχάρωφ το 1992, η Ένωση αγωνιζόταν σθεναρά κατά του τέλους των δικών για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη διάρκεια της δικτατορίας.[1]
Η Έμπε ντε Μποναφίνι(D/R) (Hebe de Bonafini, 1928-2022), η οποία είχε εκλεγεί ηγέτιδα του κινήματος το 1979, πριν από τη διάσπαση, και εξακολουθεί να ηγείται της Ένωσης, δέχτηκε το Βραβείο Ζαχάρωφ στο όνομα των παιδιών των μητέρων «που ήταν τα πρώτα που αγωνίστηκαν για την ελευθερία». Οι Μητέρες χρησιμοποίησαν το χρηματικό ποσό του βραβείου για να χρηματοδοτήσουν τις διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες τους, στις οποίες περιλαμβάνεται το Universidad Popular Madres de Plaza de Mayo(D/R), και η ντε Μποναφίνι συμμετείχε στην ιδρυτική διάσκεψη του Δικτύου Βραβείου Ζαχάρωφ το 2008.[1]
Οι Μητέρες συνεχίζουν τις πορείες τους κάθε Πέμπτη στην Πλατεία του Μαΐου, με τη συνοδεία πλήθους υποστηρικτών, ενώ τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα σχετικά με τη μοίρα των εξαφανισμένων παιδιών τους.[1]
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «Το βιβλίο των βραβευθέντων με το βραβείο Ζαχάρωφ 2016», Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2016, ISBN 978-92-823-9592-9, σελ. 78 [1] Σημείωση πνευματικών δικαιωμάτων: «Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής». Επιτρέπεται ελεύθερα η επαναχρησιμοποίηση με αναφορά της πηγής, με βάση την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2011/833/EU Αρχειοθετήθηκε 2015-10-24 στο Wayback Machine.