Μνημείο των Μαρτύρων του Τσανάκκαλε

μνημείο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Τουρκία

Το Μνημείο των Μαρτύρων του Τσανάκκαλε (τουρκ. Çanakkale Şehitleri Anıtı) είναι ένα πολεμικό μνημείο στη μνήμη των νεκρών, αλλά και των κάθε είδους προσωπικών θυσιών των περίπου 253.000 Τούρκων στρατιωτών που έλαβαν μέρος στη Μάχη της Καλλίπολης, από τον Απρίλιο του 1915 ως τον Δεκέμβριο του 1915, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βρίσκεται μέσα στο «Εθνικό Ιστορικό Πάρκο της Χερσονήσου της Καλλίπολης», στο νότιο άκρο της Χερσονήσου, στην Επαρχία Τσανάκκαλε της Τουρκίας.

Μνημείο των Μαρτύρων του Τσανάκκαλε
Çanakkale Şehitleri Anıtı
Χάρτης
Είδοςμνημείο μνήμης για τον πόλεμο, αξιοθέατο και μνημείο
ΑρχιτεκτονικήΤετράπυλον
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°3′1″N 26°13′9″E
Διοικητική υπαγωγήSeddülbahir, Χερσόνησος της Καλλίπολης και Επαρχία Τσανάκκαλε
ΧώραΤουρκία
Ύψος41,7 μέτρα
ΑρχιτέκτοναςFeridun Kip
Commons page Πολυμέσα
Το Μνημείο των Μαρτύρων του Τσανάκκαλε

Σχέδιο και κατασκευή Επεξεργασία

 
Το μνημείο στην οπίσθια όψη του χαρτονομίσματος των 500.000 παλαιών λιρών Τουρκίας (1993-2005)

Για την ανέγερση ενός μνημείου στην Καλλίπολη διενεργήθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός το 1944. Τον διαγωνισμό κέρδισαν οι αρχιτέκτονες Doğan Erginbaş και Ismail Utkular, και ο πολιτικός μηχανικός Ertuğrul Barla.[1] Η κατασκευή του μνημείου αποφασίσθηκε το 1952 και ο θεμέλιος λίθος τέθηκε στις 19 Απριλίου 1954. Οι εργασίες διακόπηκαν εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων αρκετές φορές. Η κυρίως δομή ολοκληρώθηκε στις 15 Μαρτίου 1958. Στο μεταξύ η εφημερίδα Milliyet άρχισε εκστρατεία οικονομικής υποστήριξης σε όλη τη χώρα και το μνημείο άνοιξε για το κοινό με επίσημα εγκαίνια στις 21 Αυγούστου 1960.

Το μνημείο έχει ύψος 41,70 μέτρα και αποτελείται από 4 φαρδείς τετραγωνικούς κίονες πλάτους 7,5 μέτρων με διάκενα 10 μέτρων μεταξύ τους και επάνω τους μία τσιμεντένια πλάκα 25 επί 25 μέτρων. Εξαιτίας του μεγέθους του, το μνημείο είναι εύκολα ορατό από τα πλοία που περνούν από τα Δαρδανέλλια.

Κάτω από το μνημείο υπάρχει μουσείο που άνοιξε αργότερα, ενώ αργότερα ολοκληρώθηκαν και τα ανάγλυφα πάνω στους κίονες. Στα βόρεια του μνημείου απλώνεται από το 1992 ένα πολεμικό νεκροταφείο με τις σορούς εξακοσίων Τούρκων στρατιωτών.

Μία επιγραφή στο μνημείο με στίχους του Μεχμέτ Ακίφ Ερσόι από τον τουρκικό εθνικό ύμνο θυμίζει στον επισκέπτη:

Μη βλέπεις το έδαφος που πάτησες σαν σκέτη γη, δεν είναι συνηθισμένο χώμα.
Σκέψου όσους χιλιάδες κείτονται χωρίς σάβανο κάτω από τα πόδια σου.
Είσαι ο γιος ενός μάρτυρα, μην πληγώνεις τον προπάτορά σου.
Ακόμα κι αν σου τάξουν τον κόσμο όλο, μην παραδώσεις αυτή την όμορφη πατρίδα.

Το μουσείο του πολέμου και το Μνημείο του 57ου Συντάγματος Επεξεργασία

Μέσα στο μουσείο, κάτω από το μνημείο, περισσότερες πληροφορίες και ιστορικά αντικείμενα υποδεικνύουν την τεράστια κλίμακα της Εκστρατείας της Καλλίπολης.

Το 1992, μαζί με το νεκροταφείο, εγκαινιάσθηκε ένα μνημείο για τους στρατιώτες και αξιωματικούς του 57ου Συντάγματος της 19ης Μεραρχίας του τουρκικού στρατού, που σκοτώθηκαν στη μάχη. Πρόκειται για έναν τριώροφο πύργο με μια ανάγλυφη επιγραφή: τη διαταγή του τότε αντισυνταγματάρχη Μουσταφά Κεμάλ προς τους άνδρες του όταν τους τελείωσαν τα πυρομαχικά και έμειναν με μόνο όπλο τις ξιφολόγχες τους, το πρωί της 25ης Απριλίου 1915:[2]

«Δεν σας διατάσσω να επιτεθείτε, σας διατάσσω να πεθάνετε!»[3]

Ως ένδειξη σεβασμού, δεν υπάρχει 57ο Σύνταγμα στον σύγχρονο τουρκικό στρατό.[4]

Υπάρχουν και άλλα κοιμητήρια στη χερσόνησο, που φιλοξενούν τους νεκρούς των συμμαχικών δυνάμεων, καθώς και τα αντίστοιχα μνημεία.


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «MiniaTurk». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2018. 
  2. All about Turkey
  3. Erickson, Edward: Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, 2000, σελ. xv.
  4. Ιστότοπος του Salih Saydam

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Çanakkale Martyrs' Memorial της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).