Το Μπακόπα (Bacopa) είναι το γένος των 70 - 100 υδρόβιων φυτών που ανήκουν στην οικογένεια Πλανταγινίδες (Plantaginaceae). Τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, είναι κοινώς γνωστό ως μπράχμι (brahmi), ενώ στο εξωτερικό είναι επίσης γνωστό ως WaterhyssopWater Hyssop, αν και αυτό είναι περισσότερο παραπλανητικό, καθώς το Μπακόπα (Bacopa) δεν είναι πολύ στενά συνδεδεμένο με τον ύσσωπο, αλλά απλώς έχει μια κάπως παρόμοια μορφολογία).[Σημ. 1]

Μπακόπα (Bacopa)
Το Μπακόπα του Μονιέ (Bacopa monnieri).
Το Μπακόπα του Μονιέ (Bacopa monnieri).
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα
Ομοταξία: Ευδικοτυλήδονα (Eudicots)
Υφομοταξία: Αστερίδες (Asterids)
Τάξη: Λαμιώδη (Lamiales)
Οικογένεια: Πλανταγινίδες (Plantaginaceae)
Ομοιογένεια: [[..]] (Gratioleae)
Γένος: Μπακόπα (Bacopa)
(Jean Baptiste Christophore Fusée Aublet (Aubl.))[1]
Είδη

Βλέπε στο κείμενο.

Συνώνυμα

Brami Adans.
Bramia Lam.
Herpestis Gaertn.
Macuillamia Raf.
Moniera P.Browne
Monocardia Pennell

Ετυμολογία Επεξεργασία

 
Η Bacopa monnieri στο Χαϊντεραμπάντ (Ινδία).
 
Τετραμερές άνθος (Ludwigia octovalvis) όπου φαίνονται τα πέταλα και τα σέπαλα.
 
Η Bacopa myriophylloides.

Η κοινή ονομασία του φυτού, μπράχμι (brahmi), αναφέρεται περισσότερο στο είδος Μπακόπα του Μονιέ (Bacopa monnieri) και η προέλευση της ονομασίας, παραπέμπει στον ινδουιστικό θεό Βράχμα.

Περιγραφή Επεξεργασία

Είναι ετήσια (annual) [Σημ. 2] ή πολυετή (perennial) [Σημ. 3] φυτά, με κατακείμενους (decumbent)[Σημ. 4] ή όρθιους [Σημ. 5] μίσχους. Τα φύλλα είναι αντικριστά ή ελικοειδή (opposite or whorled), [Σημ. 6] και άμισχα (sessile).[Σημ. 7] Η λεπίδα του φύλλου είναι κανονική, στρογγυλή προς γραμμική και η φλέβωση είναι παλαμοειδής ή πτεροειδής. Οι μίσχοι του είναι τριχωτοί ή λείοι. Τα άνθη παράγονται μοναχικά ή σε ζεύγη από μασχάλες φύλλων, συνήθως συμμετρικά ακτινικά, με πέντε σέπαλα[Σημ. 8] και πέντε πέταλα[Σημ. 9] και είναι συνήθως λευκά, κυανά ή μωβ. Η διασπορά και ο πολλαπλασιασμός, γίνεται με σπόρους και τεμάχια στελεχών. Τα θρυμματισμένα φύλλα έχουν ένα χαρακτηριστικό άρωμα «λεμονιού».

Βιότοπος και εμβέλεια Επεξεργασία

Τα είδη Μπακόπα (Bacopa), βρίσκονται στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές του κόσμου, κυρίως της Αμερικανικής ηπείρου. Μερικά, θεωρούνται ως ζιζάνια και τα πλεονάζοντα υλικά, δεν θα πρέπει να απορρίπτονται στις θερμότερες περιοχές. Τα περισσότερα αναπτύσσονται σε υγρές αμφίβιες συνθήκες, αν και ορισμένα όπως το Β. myriophylloides φαίνεται ότι είναι εξ' ολοκλήρου υδρόβιο.

Χρήσεις Επεξεργασία

Bacopa monnieri, συν. Herpestis monniera, είναι σημαντική στην ιατρική Αγιουρβέντα και έχει χρησιμοποιηθεί, ιδιαιτέρως στην Ινδία, εδώ και αρκετές χιλιάδες χρόνια, για την βελτίωση της ψυχικής λειτουργίας συμπεριλαμβανομένης της κατανόησης (Dhi), της μνήμης (Dhriti) και την ανάμνησης (Smriti).[2] Εκτός από ενισχυτικό της μνήμης, χρησιμοποιείται συνήθως στην ιατρική Αγιουρβέντα και ως αφροδισιακό, όπως επίσης και ως γενικό τονωτικό.[3]

Καλλιέργεια Επεξεργασία

Ορισμένα από αυτά τα είδη, συνήθως χρησιμοποιούνται στα ενυδρεία γλυκού νερού και πέριξ και στις λίμνες, στα θερμότερα κλίματα. Τα περισσότερα είναι εύκολο να αναπτυχθούν και αναπτύσσονται βραδέως, αλλά χρειάζονται μέτρια προς υψηλή ποσότητα φωτός. Τα περισσότερα είναι εύκολο να αναπτυχθούν και θα ανεχθούν ένα μεγάλο εύρος συνθηκών του νερού. Η B. caroliniana τουλάχιστον θα ανεχθεί τα υφάλμυρα ύδατα. Τα φυτά είναι συνήθως καλύτερο να φυτεύονται σε ομάδες στη μέση προς το υπόβαθρο. Η προσβολή άλγης μπορεί να είναι ένα πρόβλημα σε φωτεινότερες συνθήκες φωτισμού.[4]

Επιλεγμένα είδη Επεξεργασία

  • Μπακόπα η αυστραλιανή (Bacopa australis)
  • Μπακόπα η καρολινιανή (Bacopa caroliniana) (Walter) B.L.Rob. – λεμόνι μπακόπα (lemon bacopa), blue water hyssop, γιγαντιαίο μπακόπα (giant bacopa)
  • Bacopa decumbens (Fernald) F.N.Williams[5]
  • Bacopa crenata
  • Bacopa eisenii (Kellogg) PennellGila River waterhyssop [6]
  • Bacopa innominata (G.Maza) Alaintropical waterhyssop
  • Μπακόπα η μαδαγασκαριανή (Bacopa madagascariensis)
  • Μπακόπα του Μονιέ (Bacopa monnieri) (L.) Pennellυδροΰσσωπος (water hyssop), moneywort, βότανο της χάριτος (herb of grace)
  • Μπακόπα η μυριόφυλλη (Bacopa myriophylloides)
  • Bacopa repens (Sw.) Wettst.[5]
  • Bacopa rotundifolia (André Michaux (Michx.) Richard Wettstein (Wettst.))disc waterhyssop
  • Μπακόπα η αυστηρή (Bacopa stricta) (Schrad.) B.L.Robins.yerba de culebra[6]

Παλαιότερα τοποθετημένο εδώ Επεξεργασία

  • Mecardonia procumbens (Mill.) Small (ως B. procumbens (Mill.) Greenm.)[5]

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Η μορφολογία είναι κλάδος της βιολογίας ο οποίος ασχολείται με τη μελέτη της μορφής και της δομής των οργανισμών και τα συγκεκριμένα διαρθρωτικά τους χαρακτηριστικά.[Παρ. Σημ. 1]
  2. Ένα ετήσιο φυτό είναι ένα φυτό που ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του από τη βλάστηση έως την παραγωγή σπόρων προς σπορά εντός ενός έτους και μετά ξεραίνεται. Τα καλοκαιρινά μονοετή βλαστάνουν την άνοιξη ή νωρίς το καλοκαίρι και ωριμάζουν το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Τα χειμερινά μονοετή βλαστάνουν κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και ωριμάζουν κατά τη διάρκεια της άνοιξης ή το καλοκαίρι του επόμενου ημερολογιακού έτους.[Παρ. Σημ. 2]
  3. Ένα πολυετές φυτό (perennial plant) ή απλά πολυετές (perennial) (από το Λατινικό per, που σημαίνει "μέσα" και annus, που σημαίνει "χρόνος"), είναι ένα φυτό που ζει για περισσότερο από δύο χρόνια. [Παρ. Σημ. 3]
  4. Με κλαδιά που αναπτύσσονται οριζοντίως επί του εδάφους, αλλά ανασηκωμένα στα άκρα.
  5. Όρθια, περισσότερο ή λιγότερο κάθετα προς το έδαφος ή το σημείο προσάρτησης.
  6. Στη βοτανική, ένας έλικας είναι μία διάταξη από σέπαλα, πέταλα, φύλλα, κλαδιά ή παραφύλλων που ακτινοβολούν από ένα σημείο και περιβάλλουν ή τυλίγονται γύρω από το μίσχο. [Παρ. Σημ. 4]
  7. Στη βοτανική, sessility (που σημαίνει «καθήμενο», χρησιμοποιείται με την έννοια του «αναπαύεται επί της επιφανείας») αποτελεί χαρακτηριστικό των τμημάτων του φυτού τα οποία δεν έχουν μίσχο. [Παρ. Σημ. 5] [Παρ. Σημ. 6]
  8. Ένα σέπαλο, είναι ένα μέρος του άνθους των αγγειόσπερμων (ανθοφόρα φυτά), που συνήθως είναι πράσινο. Τα σέπαλα, τυπικώς λειτουργούν ως προστασία για τον οφθαλμό του λουλουδιού και συχνά ως υποστήριξη για τα πέταλα, όταν βρίσκονται στην άνθιση (βλέπε σχετική φωτογραφία). [Παρ. Σημ. 7] [Παρ. Σημ. 8] [Παρ. Σημ. 9]
  9. Τα πέταλα (φυτολογία), είναι τροποποιημένα φύλλα τα οποία περιβάλλουν τα αναπαραγωγικά μέρη των λουλουδιών (βλέπε σχετική φωτογραφία).
Παραπομπές σημειώσεων
  1. «Morphology». www.askoxford.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2010. 
  2. http://www.illinoiswildflowers.info/files/line_drawings.htm
  3. The Garden Helper. The Difference Between Annual Plants and Perennial Plants in the Garden. Retrieved on 2008-06-22.
  4. «whorl». thedictionary. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2012.  John Lindley (1848). A Glossary of Technical Terms Used in Botany. London: Bradbury and Evans. σελ. 100. 
  5. Beentje, H.· Williamson, J. (2010). The Kew Plant Glossary: an Illustrated Dictionary of Plant Terms. Royal Botanic Gardens, Kew: Kew Publishing. 
  6. Hickey, M.· King, C. (2001). The Cambridge Illustrated Glossary of Botanical Terms. Cambridge University Press. 
  7. «Oxford dictionary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2015. 
  8. «Collins dictionary». 
  9. Beentje, Henk (2010). The Kew Plant Glossary. Richmond, Surrey: Royal Botanic Gardens, Kew. ISBN 978-1-84246-422-9. , p. 106

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Genus: Bacopa Aubl». Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 5 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2011. 
  2. «Bacopa Moniera». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2012. 
  3. Health Mastery (2015). «Μπράχμι το φυτό της νόησης». HealthMastery.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2015.  Gubbannavar JS; Chandola HM; Harisha CR; Khanpara K; Shukla VJ (Ιανουάριος 2013). A comparative pharmacognostical and preliminary physico-chemical analysis of stem and leaf of Bacopa monnieri (L.) Pennel and Bacopa floribunda (R.BR.) Wettst. 34, σελ. 95-102. doi:10.4103/0974-8520.115441. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24049413. 
  4. Native Plants Hawaii. «Bacopa monnieri». Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2012. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «GRIN Species Records of Bacopa». Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2011. 
  6. 6,0 6,1 «Μπακόπα (Bacopa)». ITIS. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία