Μωάμεθ ΣΤ΄

σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

Ο Μωάμεθ ΣΤ΄ (τουρκ.: VI. Mehmed, 14 Ιανουαρίου 1861 - 16 Μαΐου 1926), ή Μεχμέτ Βαχντεντίν, ήταν ο 36ος και τελευταίος σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κυβερνώντας από το 1918 έως το 1922. Ο αδελφός του, Μωάμεθ Ε΄, έγινε κληρονόμος του θρόνου μετά την αυτοκτονία του Γιουσούφ Ιζζεντίν Εφέντι, γιου του Αμπντούλ Αζίζ, το 1916, ως το μεγαλύτερο αρσενικό μέλος της Οθωμανικής Δυναστείας.[1]

Μωάμεθ ΣΤ΄
محمد السادس
Χαλίφης του Ισλάμ
Καίσαρας των Ρωμαίων
Υπηρέτης των δύο Ιερών Προσκυνημάτων
Ηγέτης των πιστών
Χάνος
Περίοδος3 Ιουλίου 1918 – 1 Νοεμβρίου 1922 (4 έτη & 3 μήνες)
ΠροκάτοχοςΜωάμεθ Ε΄
ΔιάδοχοςΚατάργηση μοναρχίας
Περίοδος3 Ιουλίου 1918 – 19 Νοεμβρίου 1922 (4 έτη & 3 μήνες)
ΠροκάτοχοςΜωάμεθ Ε΄
ΔιάδοχοςΑμπντούλ Μετζίτ Β΄
Περίοδος19 Νοεμβρίου 1922 - 16 Μαΐου 1926 (3 έτη & 5 μήνες)
ΠροκάτοχοςΜωάμεθ Ε΄
ΔιάδοχοςΑμπντούλ Μετζίτ Β΄
Γέννηση14 Ιανουαρίου 1861
Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Θάνατος16 Μαΐου 1926 (65 ετών)
Σανρέμο, Βασίλειο της Ιταλίας
Τόπος ταφήςΔαμασκός, Συρία
ΣύζυγοςΕμινέ Ναζικεντά Καντινεφέντι
Σενιγιέ Ινσιράχ Χανιμεφέντι
Σαντιγιέ Μουβεντέτ Καντινεφέντι
Νεβαρέ Χανιμεφέντι
Νιμέτ Νεβζάντ Χανιμεφέντι
ΕπίγονοιΦενιρέ Σουλτάνα
Φατμά Ουλβιγιέ Σουλτάνα
Ρουκιγιέ Σαμπιχά Σουλτάνα
Μεχμέτ Ερτογρούλ Εφέντι
Πλήρες όνομα
   Μωάμεθ Βαχιντεντίν μπιν Αμπντούλ Μετζίτ
ΟίκοςΟθωμανική Δυναστεία
ΠατέραςΑμπντούλ Μετζίτ Α΄
ΜητέραΓκιουλουστού Σουλτάνα
ΘρησκείαΙσλάμ
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Γεννήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1861 στα Ανάκτορα Ντολμαμπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη και έλαβε το όνομα Πρίγκιπας Μοχάμεντ Βαχίντ ουμπντίν εφέντη.[2] Ήταν ο 20ός και τελευταίος γιος του Σουλτάνου Αμπντούλ Μετζίτ Α΄ και μικρότερος αδελφός των Σουλτάνων Μουράτ Ε΄, Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ και του προκατόχου του Μωάμεθ Ε΄, τον οποίο και διαδέχτηκε στις 4 Ιουλίου 1918 με το όνομα Μωάμεθ ΣΤ΄. Ήταν γιος της Γκιουλουστού Σουλτάν. Όταν η μητέρα του πέθανε ο Μεχμέτ ήταν βρέφος και έτσι δόθηκε στη Σαγιεστέ Χανιμεφέντι για να τον μεγαλώσει, η οποία ήταν μία άλλη σύζυγος του πατέρα του.[3]

Είχε τη φήμη ιδιαιτέρως έξυπνου και δραστήριου ατόμου, με διπλωματικές ικανότητες και φιλελεύθερες αρχές, ο οποίος όμως λόγω των συνθηκών υπό τις οποίες ανέβηκε στο θρόνο δεν μπορούσε να κάνει και πάρα πολλά πράγματα. Στην πραγματικότητα η οθωμανική αυτοκρατορία, μετά την ήττα της στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν καταδικασμένη να καταρρεύσει και να διαμελιστεί μεταξύ των λαών που την αποτελούσαν, ακολουθώντας την τύχη των συμμάχων της, και υπ' αυτές τις συνθήκες τα περιθώρια ελιγμών της σουλτανικής κυβέρνησης ήταν ελάχιστα. Τελικά υπό την πίεση των Μεγάλων δυνάμεων αναγκάστηκε να αποδεχθεί τους όρους τους, όπως αυτοί διατυπώθηκαν στη συνδιάσκεψη του Σαν Ρέμο, και να υπογράψει τη Συνθήκη των Σεβρών.[4]

Οι Τούρκοι εθνικιστές, υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ, αρνήθηκαν να αποδεχτούν τους όρους της συνθήκης και στην επανάσταση που επακολούθησε κατάφεραν, εκμεταλλευόμενοι τις αδυναμίες και τους συσχετισμούς μεταξύ των Δυνάμεων, να επικρατήσουν μεν στο εσωτερικό, να αποδεχθούν τελικά τους όρους της συνθήκης, εκτός εκείνων που αφορούσαν την Ελλάδα και τίποτε περισσότερο από το να διατηρήσουν το ελάχιστο εναπομείναν έδαφος της άλλοτε κραταιάς αυτοκρατορίας μετονομάζοντάς το (περιοριζόμενοι) και επίσημα σε Τουρκία.[1][2]

Εξορία και θάνατος

Επεξεργασία

Έτσι μετά την επικράτησή τους, οι κεμαλικοί δημιούργησαν Εθνική Εθνοσυνέλευση στην Άγκυρα και κήρυξαν την 1 Νοεμβρίου 1922 την κατάργηση του Σουλτανικού πολιτεύματος, αντικαθιστώντας το με Χαλιφάτο. Τότε και ο Σουλτάνος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη στις 17 Νοεμβρίου, με το Βρετανικό θωρηκτό Malaya, και να καταφύγει στη Μάλτα.[4][1]

Αργότερα εγκαταστάθηκε στην Ιταλία, στο Σαν Ρέμο, όπου και πέθανε από αιφνίδιο καρδιακό επεισόδιο, τη νύκτα στις 15 προς 16 Μαΐου 1926. Στο Χαλιφάτο τον διαδέχτηκε ο εξάδελφός του Αμπντούλ Μετζίτ Β΄.[5]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Σύζυγοι

Γιος

Κόρες

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «MEHMED VI - TDV İslâm Ansiklopedisi». islamansiklopedisi.org.tr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  2. 2,0 2,1 Chisholm, Hugh, ed. (1911), The Encyclopædia Britannica, 7, Constantinople, the capital of the Turkish Empire
  3. Freely, John, Inside the Seraglio, 1999, Chapter 16: The Year of Three Sultans.
  4. 4,0 4,1 Sakaoğlu, Necdet (2015). Bu mülkün sultanları (1. basım έκδοση). İstanbul: Alfa Tarih. ISBN 978-605-171-080-8. 1078874199. 
  5. Freely, John, Inside the Seraglio, published 1999, Chapter 19: The Gathering Place of the Jinns