Νέχταν μακ Ντερ-Ίλει
Ο Νέχταν μακ Ντερ-Ίλει ή Νέχταν μακ Νταργκάρτο (Αρχ. Ιρλανδικά : Nechtan mac Dargarto, πριν το 686 - 732) βασιλιάς των Πίκτων (706 - 724 και 728 - 729) διαδέχθηκε τον αδελφό του Μπρίντει Δ΄ των Πίκτων. Έκανε σημαντικές θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις στους Πίκτες, παραιτήθηκε υπέρ του ανιψιού του Ντρεστ Ζ΄ των Πίκτων και μπήκε σε μοναστήρι, επανήλθε την διετία 728 - 729 με την συμμετοχή του τέσσερις φορές σε πολέμους για τον θρόνο. Έχει γίνει δεκτό ότι ο Νέχταν γιος του Ντεριλ ταυτίζεται με τον Νέχταν γιο του Νταργκάρτ που αναφέρεται στα Χρονικά του Ούλστερ (710), ο Νταργκάρτ ήταν μέλος της δυναστείας των Κένελ Κομτζέιλ της Νταλ Ριάτα και πέθανε το 686. Ο Βέδας γράφει ότι οι Πίκτες του επέτρεψαν να γίνει βασιλιάς λόγω της μητρικής του καταγωγής και το Ντερ-Ίλει έχει σχέση με το όνομα της μητέρας του.
| Νέχταν μακ Ντερ-Ίλει | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 7ος αιώνας[1] |
| Θάνατος | 732 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Dargart mac Finguine και Der-Ilei |
| Αδέλφια | Μπρίντει Δ΄ των Πίκτων Talorgan mac Drostan (ετεροθαλής αδελφός από μητέρα) |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Κατάλογος Βασιλέων των Πικτών (706–729) |
Άλλα αδέλφια ή ετεροθαλή αδέλφια του Νέχταν και του Μπρίντει ήταν ο Κένεθ που δολοφονήθηκε το 713, ο Τάλοργκαν γιος του Ντρεστ που κρατήθηκε αιχμάλωτος την ίδια χρονιά και μάλλον ο Κόργκας γιος του Νταρ Γκαρτ που πέθανε το 712. Άλλα μέλη που εμφανίστηκαν αργότερα και σχετίζονται με την οικογένεια του Νέχταν ήταν ο Τάλοργκαν γιος του Ντρεστ, βασιλιάς της Άθολ που εκτελέστηκε με πνιγμό (739), ο Τάλοργκαν γιος του Κόνγκους που ηττήθηκε (731) και πνίγηκε (734) και ένας ανώνυμο αδελφός του.[2] Ο Βέδας σημειώνει ότι ότι οι σχέσεις ανάμεσα στους Πίκτες και την Νορθουμβρία ήταν ειρηνικές εκείνη την περίοδο. Τα Χρονικά του Ούλστερ καταγράφουν ήττα των Πίκτων από τους Νορθούμβριους στην περιοχή γύρω από το Στέρλινγκ που βρισκόταν το βασίλειο του Μανώ, στην μάχη σκοτώθηκε ο Φινγκουίν γιος του Ντελ Ρόιθ. Δεν είναι γνωστό τίποτα σχετικά με τον Φινγκουίν αλλά επειδή είχε το όνομα του παππού του Νέχταν μάλλον ήταν ευγενής των Πίκτων.
Εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις Επεξεργασία
Ο Βέδας στο έργο του Εκκλησιαστική Ιστορία παρουσιάζει ένα γράμμα που στάλθηκε από τον Κέολφριντ ηγούμενο των μοναστηριών του Μόνκγουιρμαουθ και του Τζάροου στον βασιλιά γύρω στο 710 για το ζήτημα του καθορισμού της ημέρας του Πάσχα. Ο Κέολφριντ είναι βέβαιος ότι ο βασιλικός απεσταλμένος ήταν μορφωμένος άντρας αφού ο ιστορικός Τόμας Όουεν Κλάνσι περιγράφει τον Νέχταν βασιλιά φιλόσοφο. Ο Νέχταν πείστηκε από τον Κέολφριντ να στείλει στην εξορία τους μοναχούς από την Ιονά (717) πράξη που συνδέεται με τις εκκλησιαστικές διαμάχες γύρω από την μετακίνηση της εορτής του Πάσχα. Οι ιστορικοί περιγράφουν διαμάχες ανάμεσα στην εκκλησία των Κελτών και την Ρώμη, η πλειοψηφία των Πικτών είχε ασπαστεί την Ρωμαϊκή εκκλησία σχετικά με το θέμα της ημέρας του Πάσχα.[3] Ο Κέολφριντ για να κέρδισε την υποστήριξη του Νέχταν για το θέμα έστειλε τεχνίτες και μάστορες στους Πίκτες για να κατασκευάσουν πέτρινες εκκλησίες. Ο Νέχταν καθιέρωσε τον Άγιο Πέτρο σαν προστάτη της χώρας των Πίκτων και οικοδόμησε μια σειρά από εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο σε όλες τις μεγάλες πόλεις της βορειοανατολικής Σκωτίας.[4]
Παραίτηση και δεύτερη βασιλεία Επεξεργασία
Οι δυο γιοι του Νέχταν πέθαναν το 710, δεν είχε άλλους γιους ή κόρες που είχαν επιζήσει. Τα Χρονικά του Τίγκερναχ σημειώνουν (724) ότι ο Νέχταν αποσύρθηκε σε μοναστήρι (724) και άφησε τον θρόνο στον Ντρεστ ο οποίος πολύ πιθανό να ήταν γιος του ετεροθαλούς του αδελφού. Η θέση του Ντρεστ στον θρόνο ήταν πολύ ανασφαλής, ο Σιμουλ πιθανότατα κάποιος αδελφός του Νέχταν φυλακίστηκε από τον Ντρεστ (725). Την ίδια χρονιά πέθανε ο Μπεκ του Φορτριού, εχει ειπωθεί ότι διορίστηκε από τον ίδιο τον Νέχταν και είναι ο πρώτος γνωστός επίσκοπος στην ιστορία των Πίκτων. Το 726 ο Ντρεστ αιχμαλώτισε τον θείο του Νέχταν, η πράξη αυτή πιθανότατα σημαίνει την μετακίνηση του θείου του σε κάποιο άλλο μοναστήρι που είχε υπό τον απόλυτο έλεγχο του.
Το 728 ο Όνγκους Α΄ των Πίκτων νίκησε τον σκιώδη βασιλιά Άλπιν Α΄ των Πίκτων, την ίδια εποχή ο Νέχταν δραπέτευσε από το μοναστήρι και ξεκίνησε τον πόλεμο εναντίον του Ντρεστ και του Αλπίν. Τα Χρονικά του Τίγκερναχ περιγράφουν δυο ήττες του Άλπιν ύστερα από τις οποίες ο Νέχταν επανήλθε στον θρόνο των Πίκτων, μια τελική νίκη στην μάχη του Μόνιθ Κάρλο ανάμεσα στον Όνγκους και στους εχθρούς του Νέχταν σταθεροποίησε την επάνοδο του Νέχταν στον θρόνο.[5] Ο Νέχταν παρέμεινε βασιλιάς μέχρι τον θάνατο του (732) και στην συνέχεια τον διαδέχθηκε ο ίδιος ο Όνγκους.[6]
Θρύλοι Επεξεργασία
Έχει προταθεί η ιδέα ότι η σαρκοφάγος του Αγίου Ανδρέα κατασκευάστηκε από τον Οένγκους για να τοποθετήσει τα οστά του Νέχταν αν και η γενική άποψη που έχει γίνει αποδεκτή είναι ότι ο Όνγκους κατασκεύασε την σαρκοφάγο για να τοποθετηθούν τα δικά του οστά. Η προσκόλληση του Νέχταν στον Άγιο Πέτρο τονίζεται από μετέπειτα ιστορικούς τον 9ο αιώνα που στην εποχή τους ο Άγιος Ανδρέας είχε καθιερωθεί ο σημαντικότερος Άγιος και προστάτης της χώρας των Πίκτων.[7]
Μια σειρά από παραδόσεις για τους πρώτους Πίκτες βασιλείς σχετίζουν τον Νέχταν με την ίδρυση του μεγάλου μοναστηριακού συγκροτήματος στο Αμπερνέθυ.[8] Οι εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις του Νέχταν έφεραν πολύ πιο κοντά την εκκλησία της χώρας του με την εκκλησία της Νορθουμβρίας και την Ρώμη χάρη στην εξορία των μοναχών του Ιωνά που είχαν μείνει πιστοί στην Ιρλανδική εκκλησία. Οι μεταρρυθμίσεις έγιναν η αρχή για την ανεξαρτησία της εκκλησίας των Πίκτων με την απεξάρτηση της από την Κέλτικη εκκλησία της Ιρλανδίας στην οποία ήταν δεμένη μέχρι τότε.[9]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ The identifications broadly follow Clancy, "Nechtan son of Derile", and his "Philosopher-King" may contain further information. The absence of any Pictish genealogies makes all such identifications, however self-evident they may appear to be, uncertain and problematic.
- ↑ As shown by Cummian's letter to Ségéne of Iona, dated to c. 633. See Ó Cróinín, Early Medieval Ireland, pp. 152–154.
- ↑ Yorke, Conversion of Britain, pp. 133 & 154.
- ↑ Woolf, "AU 729.2".
- ↑ Henderson, "Primus inter pares", p. 156.
- ↑ Henderson, "Primus inter pares", p. 156.
- ↑ This is to assume that the accounts of the foundation of Abernethy in the Pictish Chronicle have any validity, which is far from certain.
- ↑ Clancy, "Nechtan son of Derile"; for the ninth century, see the fantastic tales of "King Gregory the Great" attached to Giric of Scotland, etc.
Πηγές Επεξεργασία
- Clancy, Thomas Owen, "Nechtan son of Derile" in M. Lynch (ed.) The Oxford Companion to Scottish History. Oxford & New York: Oxford UP, 2002.
- Clancy, Thomas Owen, "Philosopher-King : Nechtan mac Der-Ilei." Scottish Historical Review vol. 83, no. 2, pp. 125–149. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2004.
- Henderson, Isabel, "Primus inter Pares: the St Andrews Sarcophagus and Pictish Sculpture" in Sally M. Foster (ed.), The St Andrews Sarcophagus: A Pictish masterpiece and its international connections. Four Courts, Dublin, 1998.
- MacLean, Douglas, "The Northumbrian Perspective" in Foster (1998).
- Ó Cróinín, Dáibhí, Early Medieval Ireland: 400–1200. Longman, London, 1995.
- Woolf, Alex, "Pictish matriliny reconsidered." Innes Review vol. 49, no. 2, pp. 147–167.
- Woolf, Alex, "AU 729.2 and the last years of Nechtan mac Der-Ilei" in The Scottish Historical Review, Volume 85, Number 1. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2006.
- Woolf, Alex, "Ungus (Onuist), son of Uurgust" in Lynch (2001).
- Yorke, Barbara, The Conversion of Britain: Religion, Politics and Society in Britain c. 600–800. London: Longman, 2006.